Morgunblaðið - 10.09.1975, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 1975
23
Uppbygging hefst
strax í Tyrklandi
Ankara, 9. sept. Reuter.
SULEYMAN Demirel forsætis-
ráðherra Tyrklands sagði í dag að
tyrkneska ríkisstjórnin hefði
Eigendur fund-
ust að tjaldinu
Selfosslögreglunni var um síð-
ustu helgi tilkynnt um mannlaust
tjald á Hellisheiði, norðan undir
Skálafelli, sem hefði staðið þar f
tæpa tvo mánuði. Fór lögreglan
og tók tjaldið og búnað sem í því
var, en allt var dótið farið að láta
á sjá eftir vatn og vindi. Undir
steini þarna skammt frá fundust
tveir farseðlar frá Flugleiðum
með nöfnum tveggja þjóðverja.
Voru seðlarnir útgefnir um miðj-
an júli. Könnun, sem útlendinga-
eftirlitið gerði, sýndi, að mennirn-
ir höfðu farið af landi brott um
miðjan júlí. Er talið líklegast að
þeir hafi ekki nennt að burðast
með tjaldið og annan búnað út
með sér og skilið dótið eftir uppi á
heiðinni. Er f athugun hvort
mögulegt er að hafa uppi á mönn-
unum ytra.
Sýslumannsskipti
í Stykkishólmi
Stykkishólrai 5. sept.
S.L. laugardag fóru fram sýslu-
mannsskipti f Stykkishólmi. Lét
Friðjón Þórðarson af störfum, en
við tók Andrés Valdemarsson sem
var áður á Hólmavík. Friðjón
mun hafa áfram búsetu fyrir
vestan, en hyggst nú beita sér
meir að starfi sínu í þágu kjör-
dæmisins. Friðjón hefir verið um
10 ára skeið sýslumaður í Stykkis-
hólmi. Fréttaritari.
Leiðrétting
í viðtali við séra Sigmar I.
Torfason prófast á Skeggjastöð-
um í blaðinu fyrir skömmu féll
niður nafn Bjarna Ólafssonar tré-
smíðameistara f Reykjavík, þar
sem getið var um endurbætur og
lagfæringu á Skeggjastaðakirkju
fyrir liðlega 10 árum.
*
I 60 daga gæzlu
fyrir síbrot
SAKADÓMUR Reykjavfkur
hefur úrskurðað mann nokkurn f
allt að 60 daga gæzluvarðhald
fyrir sfendurtekin afbrot að
undanförnu.
Síðast fékk rannsóknar-
lögreglan mann þennan til yfir-
heyrslu eftir helgina, en hann
hafði þá verið tekinn með forláta
silfurborðbúnað og fleira dót, sem
litlar líkur voru á að hann ætti
sjálfur. Viðurkenndi maðurinn að
hafa stolið silfrinu, en mundi
ekki hvar hann hafði stolið því né
hvert hann hafði látið megnið af
því. Nú voru góð ráð dýr fyrir
rannsóknarlögregluna, þjófurinn
fundinn en ekkert vitað, hvar
hann hafði framið þjófnaðinn,
enda enginn slíkur verið tilkynnt-
ur. Fór rannsóknarlögreglumaður
einn á stúfana og tókst fljótlega
að upplýsa málið. Hafði maðurinn
stolið silfrinu úr geymslu i húsi
einu f borginni, en þetta voru
brúðargjafir, sem ekki var farið
að nota. Einnig hafðist upp á
mestu af þýfinu í gær.
Bareflið fannst
— mennirnir ekki
RANNSÓKNARLÖGREGLAN
hefur ákaft leitað mannanna
tveggja sem höfuðkúpubrutu 73
ára gamlan mann um síðustu
helgi, er hann kom að þeim í
innbroti. Leitin hefur ekki borið
árangur, en hins vegar hefur
bareflið fundizt. Reyndist það
vera stórt kúbein, um metra á
lengd.
ákveðið að veita sextán og hálfri
milljón sterlingspunda (jafnvirði
sem næst 5,6 milljörðum ís-
lenzkra króna) til uppbyggingar á
jarðskjálftasvæðunum, þar sem
a.m.k. 2200 mánns fórust sl.
laugardag. Uppbyggingaráætlun
verðurgerð og miðaðvið að hægt
verði að endurreisa og byggja ný
hús á 80 dögum. Byggð verða 3000
ný hús og gert við 2000 önnur sem
skemmdust. Uppbyggingin mun
verða mest í borginni Lice, sem
varð harðast úti f jarðskjálftun-
um. Eftir 10 daga verður byrjað
að byggja samsett hús í Lice og ný
borg á að rísa á rústum hinnar
eldri, nýtízkulegri og öryggari, að
sögn Demirels.
— Iscargó
Framhald af bls. 24
hóf vöruflutninga á þessum flug-
leiðum, en félagið flytur alls
konar vörur til landsins og milli
landa. Má segja að félagið flytji
allt milli himins og jarðar og má
m.a. nefna saumnálar og Afrfku-
fíla.
— Rakspíri
Framhald af bls. 24
áhrif á sjóntaugina. Lýsa eitur-
einkennin sér á þann hátt, að aug-
að glatar hæfileikanum til að
greina smáatriði og þeir sjúkling-
ar sem verst eru settir geta t.d.
ekki lesið af bók. Batahorfur taldi
Úlfar vera nokkrar ef sjúklingur
kæmi strax til meðferðar.
Úlfar sagði að einungis óreglu-
fólk hefði fengið þessi eitrunar-
einkenni enda legðu vart aðrir sér
til munns rakspíra og einnig væri
hitt, að mótstöðuafl líkamans
gegn eitrunaráhrifunum væri
minna hjá óreglufólki en öðrum.
Taldi Úlfar t.d. að það myndi ekki
skaða hraust fólk þótt það drykki
þessa tegund rakspíra i litlum
mæli.
Jóhannes Skaftason hjá
Rannsóknarstofu Háskólans sagði
við Mbl. í gær, að hann gæti á
þessu stigi ekkert sagt um efna-
greiningu á rakspfranum. Stofn-
uninni hefði verið falið að efna-
greina rakspirann með það fyrir
augum að finna út hvort þar væru
einhver skaðleg efni. Yrðu niður-
stöðurnar sendar verkbeiðandan-
um sjúkrahúsi Vestmannaeyja
um leið og þær liggja fyrir.
— Áfram-
haldandi
Framhald af bls. 24
Hallgrímsson forsætisráðherra
um þetta. Geir sagði að ljóst væri
að áfram þyrfti að viðhafa á
öllum sviðum mikla aðhaldsemi,
sem hlyti að leiða til þess að
framkvæmdir drægjust saman.
„Það er ekki hægt að verja til
framkvæmda sífellt hærri upp-
hæðum f samræmi við kaup-
hækkanir, sem orðið hafa“, sagði
forsætisráðherra.
— Afgreiðslu-
bann
Framhald af bls. 24
unni, væntanlegt uppskipunar-
bann á þýzkar vörur, ef ekki yrði
látið af löndunarbanninu í Þýzka-
landi, sagði Björn: „Það er algjör-
lega óákveðið, hve langan frest
við gefum. Það hefur ekki verið
rætt f okkar hóp, en okkur þótti
rétt að setja þetta skilyrði og sjá
síðan hver viðbrögð Þjóðverja
yrðu, — hvort þeir ekki létu segj-
ast.“
Yfirlýsingin, sem miðstjórn
ASl samþykkti i gær samhljóða er
svohljóðandi:
„Vegna sívaxandi landhelgis-
brota og yfirgangs vestur-þýzkra
togara innan íslenzkrár fiskveiði-
lögsögu og njósnaafbrota svokall-
aðra eftirlitsskipa af sama þjóð-
erni, samþykkir miðstjórn ASl að
gerður á fersksíldarverði, sem ís-
lenzk veiðiskip fá hér heima og
erlendis, 'er mjög villandi, þar
sem borið er saman brúttóverð
erlendis og skiptaverðið hér
heima. Miðað við þau sýni af
Suðurlandssild, sem Rannsóknar-
stofnun fiskiðnaðarins hafa borizt
undanfarið til mælinga og rann-
sókna, kemur fram, að raunveru-
legt síldarverð, sem síldarsaltend-
ur greiða til veiðiskipanna er
mun hærra hér heima en í Dan-
mörku og er þá tekið tillit til
útflutningsgjalda, löndunarkostn-
aðar ofl.
Af frgmangreindu yfirliti má
ljóst vera, að fullyrðing sú, sem
fram kom í Morgunblaðinu f gær f
viðtali við síldveiðiskipstjóra um
sölumál Sfldarútvegsnefndar, er
algjör þvættingur."
— Danir
Framhald af bls. 1
ur ekki „að samkomulagið leysi
allan vanda“ en hrósar því samt.
Það bendir á mikilvægi þess að á
bak við samkomulagið standi 122
þingmenn af 179 og tveir stærstu
flokkarnir, Venstre og
sosíaldemókratar. Sú samvinna
„eigi að tryggja pólitískan vinnu-
frið f tvö ár“.
,,-Ny dag“, málgagn sósíaldemó-
krata í Alaborg telur mestu varða
að tryggja fulla atvinnu. „Að
minnsta kosti 50.000 manns fá
vinnu f vor vegna samkomulags-
ins,“ segir blaðið.
„Arhus Stifttidende" (hlynnt
Ihaldsflokknum) telur mikilvægt
að stjórnin og verkalýðshreyfing-
in gerir sér grein fyrir nauðsyn
þess að tilkostnaði verði haidið í
skefjum.
Helzta málgagn þeirra sagði hér
vera stigið fyrsta skrefið í átt til
einræðisstjórnar. Yfirmaður út-
varps og sjónvarps í landinu,
Galhardo herforingi, sagði af sér f
dag án þess að láta uppi hvers
vegna. Hann hefur gegnt stöðu
sinni síðast liðna fimm mánuði.
Henry Kissinger utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna sagði í dag á
blaðamannafundi í Washington,
að minnkandi styrkur kommún-
ista í Portúgal væri mjög
uppörvandi, enda þótt portúgalsk-
ir kommúnistar hefðu enn meiri
áhrif en þeim bæri miðað við fylgi
þeirra. Ráðherrann sagði, að
stuðningur Bandarikjanna við
Portúgal mundi á næstunni
byggjast á því hve styrkur
kommúnista f landinu yrði mikill.
Fréttastofan Nýja-Kína sagði í
dag að Sovétríkin væru að reyna
að hagnýta sér ástandið í Portúgal
til að ná landinu inn á sitt áhrifa-
svæði. Sakaði fréttastofan Rússa
um að senda bæði vopn og
peninga til að ná fram áformum
sínum.
— Styðja
Framhald af bls. 3
neytið er harðlega átalið fyrir
slæleg vinnubrögð. Stúdentar
Kennaraháskóla Islands, þolend-
ur sömu vinnubragða sama ráðu-
neytis, lýsa yfir fullum stuðningi
við aðgerðir tækniskólanemenda í
deilu þessari og krefjast þess að
undinn verði að því bráður bugur
að leysa hana nú þegar, svo að
Tækniskóli Islands geti tekið til
starfa.“
— Skora á
beina því til allra sambandsfélaga
sinna að þau gæti þess að engir
félagsmenn þeirra leggi hönd á
neins konar þjónustu við vestur-
þýzku eftirlitsskipin, nema um sé
að ræða björgun sjúkra* eða slas-
aðra manna, og að stuðla að þvi að
aðrir veiti heldur ekki neina fyr-
irgreiðslu í höfnum landsins.
Þá lýsir miðstjórnin því yfir að
verði viðskiptaþvingunum af
hálfu Vestur-Þjóðverja haldið
áfram svo sem í formi löndunar-
banns á íslenzkum fiski, mun hún
taka til yfirvegunar að beita sér
fyrir uppskipunarbanni á vestur-
þýzkum innflutningi til Islands."
— Teresa
Framhald af bls. 24
móður Teresu verði veitt
friðarverðlaun Nóbels 1975.
Þessa viðleitni styður það enn-
fremur að þetta er ár konunnar
og að móðir Teresa hefur hvar-
vetna hlotið viðurkenningu fyr-
ir að skara fram úr í „kærleika
sínum og umhyggju fyrir svelt-
anda fólki og hinum aumustu
hinna aumu, svo að hverjum
manni ætti að vera til eftir-
breytni“ eins og það var orðað í
einu þeirra bréfa sem mér hafa
borist varðandi þetta mál.
Verði móður Teresu veitt
friðarverðlaun Nftbels 1975,
yrði það hámark þeirra mörgu
viðurkenninga sem henni hafa
hlotnast til þessa og hinn mikil-
vægasti heiður fyrir ósíngjarnt
fórnarstarf hennar f þágu nauð-
staddra f Kalkútta, svo og alls-
staðar þar sem regla hennar
starfar. Við litum á það starf
hennar sem framúrskarandi
framlag til baráttunnar fyrir
friði f heiminum."
Móðir Teresa, en skírnarnafn
hennar er Agnes Gonxha
Bojaxhiu, fæddist í Skopje í
Júgóslavíu 27. ágúst 1910 og
voru foreldrar hennar af al-
bönskum ættum. Hún gékk í
klausturreglu 18 ára gömul og
1950 stofnaði hún reglu Kær-
leikstrúboðanna og hóf fórnar-
störf sin fyrir bágstadda í Kal-
kútta. Islenzkir fjölmiðlar hafa
sagt frá móður Terseu og
íslenzka sjónvarpið sýndi fyrir
nokkru heimildarkvikmynd um
hið fórnfúsa starf sem hún
hefur unnið og vinnur í Kal-
kútta.
— Krafla
Framhald af bls. 2
sjálfur er ekki alvarlega skemmd-
ur og vonir standa til að unnt
reynist að loka holunni fljótlega.
Ljóst er þó að einhver töf verður
vegna þessa óhapps, en í gær voru
menn ekki búnir að gera sér grein
fyrir því hvort töfin næmi dögum
eða jafnvel vikum. Gosið í hol-
unni kom svo skyndilega og var
svo kraftmikið að jörðin umhverf-
is lék öll á reiðiskjálfi í þær 5—10
mínútur sem gosið stóð yfir.
Snerpan í gosinu olli þvi að hluta
öryggislokans rifnaði frá.
Þessi umrædda borhola er önn-
ur holan í sumar við Kröflu og sú
fjórða á svæðinu. Ekki er afráðið,
hvort ein hola enn verður boruð í
haust.
— Rússar
Framhald af bls. 2
kemur í tilboði Síldarútvegs-
nefndar miðað við sömu stærðar-
og fituflokka.
Þá má benda á það, að síld sú,
sem Svíar fá saltaða fyrir sig i
Danmörku, þar á meðal af ís-
lenzkum veiðiskipum, kostar þá
Iangtum minna en við krefjumst
fyrir sild af sambærilegum stærð-
um. I því sambandi má benda á að
islenzk löggjöf um útflutnings-
gjöld er þannig úr garði gerð að
útflutningsgjöld af hverju kílói
fersksíldar, sem landað er hér
heima til söltunar, eru margfalt
hærri en af sild sem Svíar og Dan
ir fá úr íslenzkum veiðiskipum til
söltunar í Danmörku. Engin út-
flutningsgjöld eru á saltaðri sild i
löndum keppinautanna, heldur
nýtur saltslldarframleiðslan þar
yfirleitt hárra styrkja i ýmsu
formi.
Samanburður sá, sem oft er
— Timor
Framhald af bls. 1
stjórnar, Almeida Santos, hefur
þegar rætt við indónesíska ráða-
menn um framtíð Timor I
Djakarta. Nú hefur Fretelin farið
fram á viðræður við Santos um
framtið nýlendunnar.
— Líbanon
Framhald af bls. 1
milli bardagahópanna hafi verið
fjandskapur mjög lengi, sem
jafnan hafi leitt til þess að meiri-
hluti múhameðstrúarmannanna
hefur stutt vinstri flokka, en hin-
ir kristnu hægri flokka.
Rúmléga 60 manns hafa látið
lifið í bardögunum, sem nú hafa
staðið i viku, og hundrað manns
hafa særzt. Beitt hefur verið mjög
fullkomnum vopnum og stjórn
landsins hefur lítið getað gert til
þess til að stöðva bardagana.
Innanríkisráðherra landsins er
sagður hafa krafizt þess ítrekað
að herinn skæristí leikinn og virð-
ist, eins og áður sagði, líklegt að
svo verði, haldi bardagar áfram.
— Portúgal
Framhald af bls. 1
þinginu sitja 240 fulltrúar en í
byltingarráðinu 21.
Mikið hefur verið bollalagt í
Lissabon um skipan hinnar nýju
stjórnar. Heimildir í Jafnaðar-
mannaflokknum hermdu að utan-
ríkisráðherra hennar yrði annað
hvort dr. Francisco Salgado
Zenha, sem er næstæðsti maður í
flokki jafnaðarmanna og fyrrum
dómsmálaráðherra, eða Melo
An*"nes, sem eitt sinn var utan-
rík áðherra. Því var einnig
spáð, að Mario Soares leiðtogi
jafnaðarmanna og Alvaro Cunhal
yrðu báðir ráðherrar án ráðu-
neytis. Þá voru uppi getgátur um
það að flokkur alþýðudemókrata
mundi hljóta embætti fjármála-
ráðherra og félagsmálaráðherra
en kommúnistar samgöngumálin.
Upplýsingamálaráðherrann nú-
verandi sem þykir mjög hliðholl-
ur kommúnistum yrði látinn víkja
og liklegt þykir að einhver úr
hópi hægfara herforingja taki við
þvi embætti. A þvi virðist leika
litill vafi að flokkur jafnaðar-
manna hefur hagnazt mest á
brottvikningu Goncalves.
Málgögn kommúnista mót-
mæltu I dag harðlega þeim höml-
um sem komið hefur verið á
fréttaflutning úr búðum hersins.
Framhald af bls. 13
og hverfisins í heild verði rann-
sakað.
2. Itarleg athugun á einstökum
byggingum tryggi, að ekki verði
rifin hús án þess að nauðsyn
krefji.
3. Skipulagsstillagan tryggi, að
fjárhagslega hagkvæmt verði að
halda við og endurbæta húsin,
sem nú standa í hverfinu.
4. Ný skipulagstillaga verði
kynnt þeim, sem nú búa í hverf-
inu og öllum almenningi, strax á
undirbúningsstigi.
— Minning
Elías
Framhald af bls. 22
heimilið hans vettvangur. Fjöl-
skyldunni helgaði hann krafta
sina alla ævi. Hann taldi sig, og
það með réttu, hamingjusaman í
einkalífi sínu. Hann var kvæntur
góðri konu, Þuríði Pálsdóttur,
sem ætíð stóð traust og um
hyggjusöm við hlió hans.
Dæturnar vel giftar, mannvænleg
barnabörn, og barnabarnabörn,
sem voru yndi afa og ömmu.
Gagnkvæm ást og umhyggja ríkti
milli heimilanna þriggja.
Kynni okkar Elíasar voru hálfr-
ar aldar löng, og bar þar aldrei
skugga á. Margra ánægjustunda
hef ég notið á heimili þeirra
hjóna, voru þau ætíð samhent um
að fagna þeim sem að garði bar.
Fáum dögum fyrir andlát Elías-
ar leit ég inn til hans. Þótt hann
væri mjög þrotinn að líkams-
kröftum, var hugsun hans skýr.
Hann rifjaði upp margt frá liðinni
tíð og lét í ljósi þakklæti fyrir allt
hið góða sem lifið hafði fært
honum. Hann naut umönnunar
konu sinnar til hinstu stundar.
Þeir sem kynntust Eliasi
Eyjólfssyni geyma í húga sér
bjartar minningar um góðan
dreng.
Pálnii Jðsefsson.
— Erfiðleikar
Framhald af bls. 10
veiðilögsögu. Er þetta mjög
óvanaleg aðferð — að mótmæla
símleiðis. Einar sagði að rikis-
stjórnin hefði enn ekki tekið
neina ákvörðun um viðbrögð
vegna aðgerða þýzku eftirlitsskip-
anna. Hann bjóst við þvi að málið
yrði til umræðu á ríkisstjórnar-
fundi árdegis í dag, en um það
hvort ákvörðun yrði, tekin á þeim
fundi — vildi hann ekkert segja.