Morgunblaðið - 05.06.1976, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. JÚNl 1976
Guðni Olafsson
apótekari -Minning
l’riðjudaííinn 8. júni n.k. mun
fara fram frá dómkirkjunni í
Rvík úlför (iuóna Olafssonar
apólekara, sem iézt aö heimili
sinu í Reykjavik hinn 30. f.m. Aó
ósk hins látna mun greftrun fara
fram á fæöinííarstaó hans.
Ouóni var fæddur á Evrarbakka
26. nóv. 1905, sonur hjónanna
Olafs Arnasonar bónda op sjö-
manns þar. frá Þóróarkoti i Sand-
víkurhreppi. oj> (Juórúnar (íisla-
dóttur konu hans. frá Vestra-
Stokkseyrarseli. og var (iuóni
næstynystur 6 mannvænle«ra
systkina í þessari aldursriió:
Mapnea. Arni (’.isli, Sijtríóur,
(iuöni oj> Sij’urjón.
(iuöni naut starfsþjálfunar í
Apóteki Eyrarbakka frá
1922'—26. en fluttist þá til Reykja-
víkur oj> tók próf hjá landlækni
sem aóstoóarlyfjafræóinjjur.
Starfaói sióan i f.aujtavejjs
Apóteki frá 1926—31 jafnfrar.it
því aó afla sér frekari menntrnar
til framhaldsnáms í lyfjafræði.
1931 hélt (iuóni til Danmerkur til
náms í Danmarks Faritjaeeut
Institut oj; lauk prófi þaöan í okt.
1933. Þá fluttist hann heim ojt
starfaói á ný í Lauj>avej>s Apóteki
fram til 1939. Réóst þá til Ivfja-
verksmiójunnar Ferrosan i Kaup-
mannahöfn ojj starfaói þar aö
niestu i rannsóknastofum verk-
smiójunnar fram í marz 1946, er
hann höf sjálfstæöan verzlunar-
rekstur, en kom þó heim oj> vann
hluta úr ári seni lyfjafræöinjjur í
Re.vkjavík.
Vorió 1947 haíói I’. Mojtensen,
stofnandi Injjólfs Apöteks i
Revkjavík, látizt, ojj fékk (’.uöni
veitinjtu fyrir því ajióteki oj;
annaöist rekstur þess frá 6. sept.
1948 til dauöadajts. Ilann stofnaöi
lyfjaheildsöluna (’.. Olafsson h/f.
á árinu 1962 sem aöaleijjandi oj;
stjórnarformaóur alla tíö oj;
búrekstur á Árbæjarhjáleijtu í
Holtahreppi. Ranj;árvallasýslu.
frá 1960. Hann var um skeiö í
stjörn Apótekarafélaj>s Islands.
1952 kvæntist (’.uöni Injúbjörjju
Þorsteinsdóttur frá Akureyri, eri
þau slitu sanivistum eftir skamma
sambúó.
Ej;, sem þessar linur rita.
k.vnntist (’.uðna þej;ar hann kom
heim frá Danmörk aó loknu lyfja-
fræóinámi, oj> bjugj;uni viö i sama
húsi í 2—3 ár áður en hann hvarf
aftur til Danmerkur 1939.
Mvndaóist þá þej;ar félaj;sskapur
oj; vinátta milli okkar, sem hélzt
alla tíó síöan, þótt styrjaldarárin
sköpuöu auóvitaó vík á milli vina.
Þaö var aö tilstuölan (',. ('..
Wolffbrandts lvfjafræóinj;s, sem
(’.uóni haföi unnió meó i I,auj>a-
vej;s Apóteki, aó hann ákvaö aö
taka vió starfi hjá Ferrosan-
lyfjaverksmiðjunni í Kaupmanna-
höfn 1939. Fln Wolffbrandt var þá
háttsettur starfsmaóur í t;ekni-
deild verksmiðjunnar. enda sióar
ta>knilej;ur framkvæmdastjóri
hennar. Ilafói C.uðni mikió álit á
Wolffbrandt fyrir vísindahæfi-
Ieika og mannkosti oj; skapaðist
með þeim hin ága'tasta samvinna
og vinátta, sem hélzt æ síóan. Er
vafalaust, aö Guöni öölaóist veru-
lega aukna þekkinj;u oj; re.vnslu i
starfi hjá Ferrosan, sem opnaöi
útsýn til ýmsra átta. en hann
hafði fjölþætt áhugamál oj; vildi
gjarna lyfta vinnubrögóum sem
víóast á hærra stig meó rannsókn-
um og tilraunum. Náöi þetta einn-
ig til lista. og var Guóni í kunn-
ingsskap og vinfengi vió margt
listafólk heima og erlendis, enda
er vafalaust, aó»hinn merki lista-
maöur Sigiirjón, bróóir Guóna,
sem var viö nám og störf i-D-an-
mörku samtímis honum. og sem
Guðni mat jafnan sérstaklega
mikils. hafói þar nokkur hand-
leiðsluáhrif þá og síðar eftir aó
báöir fluttust heim til Islands.
Guöni var fríður og myndarleg'
ur maöur og átti auðvelt meö aó
laóa fólk aö sér. Kom þaó in.a.
fram i vaxandi viðskiptum og i
því hve margir erlendir aóilar
fólu honum eða fyrirtækjum hans
söluumboó fyrir iig. Hann var
dulur og viðkvæmur í lund, en
ráðhollur og hjálpsamur vinum
sinum, ef til hans leituóu eóa var
nauðsyn á. Ekkert var samt fjær
honum en aö hafa slíkt í hámæl-
um eða í auglýsingaskyni fyrir
sjálfan sig.
Ekki vorum vió Guóni ávallt
sammála. en aö leióarlokum
minnisl ég hans meó þakklæti
fyrir ótal ánægjulegar samveru-
stundir og vinsemd á lífsleiðinni.
og finn ég til mikíis saknaóar vifl
fráfall hans.
Eg votta nánustu ættingjum og
vinum Guöna samúó mina.
Guöjón F. Teiisson.
Guóni Olafsson apótekari var
fæddur 26. nóvember 1905 aó
Eyrarbakka, sonur hjónanna
Ólafs Arnasonar og Guörúnar
Gísladóttur, hann var næstyngst-
ur sex systkina en hin eru Gísli
bakarameistari Reykjavík,
Magnea frú, R., Arni kaupmaóur
K., Sigrfóur kaupmaóur. R.. og
Sigurjón myndhöggvari, R.
Sautján ára hóf hann nám viö
apótekiö á Eyrarbakka, því námi
hélt hann áfram i Laugavegs
Apóteki og í Danmörku en þar
lauk hann prófi lyfjafræóíngs
áriö 1933, kom síóan heim og
starfaói í Laugavegs Apóteki ti 1
1939 er hann flutti aftur til Kaup-
mannahafnar. þar sem hann réðst
til starfa hjá dansk-sænska l.vfja-
fyrirtækinu Ferrosan og þar
starfaói hann á árum seinni
heimsstyrjaldarinnar.
Mér er það vel kunnugt af
samtölum okkar Guóna og samtöl-
um vió ýmsa aðila innan danska
lyfjaiönaðarins aó á þessum
árum, þ.e. á námsárum sinum og
starfsárum á Islandi og i Dan-
mörku, batzt Guðni vináttubönd-
um við ýmsa þá menn sem síöar
uröu málsmetandi menn í sínu
heimalandi innan lyfjaiðnaóarins,
en sumir höfóu og verió á Islandi
um langan eóa skamman tíma, og
sýndi sig þegar fram líöu stundir
aó þau bönd vináttu og gagn-
kvæms trausts reyndust æöi hald-
góð, báöum aóilum til gagns og
ánægju.
Eftir stríöió hóf Guðni innflutn-
ingsverzlun með húsgögn og
fleira um nokkra hríó, en þegar
Ingólfs Apótek var veitt nýjum
apótekara árið 1948 hlaut Guöni
útnefningu til þess og var
apótekari þar siöan eöa rétt tæp
28 ár.
Svo fór að visu að Ingólfs
Apótek varö aö flytja um set af
horni Aóalstrætis og Vesturgötu
og flutti þá i hliðargötuna
Fischerssund og þótti víst mörg-
um aö lítió legóist fyrir kappann
og ekki efniiegt þaö ráö. en hitt er
jafnt víst aó bjartsýni Guöna
apótekara varó sér engan veginn
til skammar því í dag pr Ingólfs
Apótek ipeðal stærstu apóteka
landsins. Vona verður og aó nú
endist gæfan til aó enn veljist
þangað fólk sem getur og vill vera
i fararbroddi um hugkva'mni og
framfarir í málefnum lyfsölu í
þessu landi svo sem verið hefur í
fruóna tíö.
Hann Guóni hélt því oft fram aó
í raun væri vegurinn til velgengni
í re-kclri sins einkabúskapar. sem
og ekki síður, í rekstri fyrirtækja
að ,’anga aldrei mjög mikið eða
rembast, en fylgjast hins vegar
grannt með straumi tímans og
skilja hvað var alveg nýtt og hvað
af því gott, og hvað af því sem
sýndist nýtt væru gömul sannindi
úr fræðum efnisins, um hegðan
þess og möguleika, og hvað gömul
sannindi um viðskipti manna en
þar bar hæst orðheldni og áreið-
anleiki um greiðslur.
Á grundvelli hins siðast nefnda
við straum nýjunganna væri síð-
an að taka áhættur og þá oftlega
af verulegri bjartsýni, og hygg ég
að þetta hafi ráðið er hann stofn-
aði ásamt fáum vinum sinum
heildverzlunina G. Ólafsson h.f.
árið 1958, þótt vissulega hafi inn-
flutningur á haftaárunum milli
1950 og 1960 ýtt verulega á. Svo
oft ræddum við Guóni þessi mál,
aö ég veit einnig, aó hann fann á
sér að nýir timar, kröfur, siðir og
venjur voru aö nálgast i málefn-
um lyfjainnflutnings og heildsölu
dreifingar. Hann reyndist sann-
spár og hefur því séó breytinguna
gerast og verið virkur þátttakandi
um stefnumótun og nútímaleg
vinnubrögð.
Fyrir hálfum öðrum áratug
keypti Guðni jörðina Árbæjarhjá-
leigu í Holtum, sem í senn varð
honum ærið en heillandi við-
fangsefni og veruleg uppfylling
langana hans til að taka beinan
þátt í ræktun lands og fénaðar.
Mér er reyndar til efs að annað
viófangsefni hafi staóið nær hans
eigin sjálfi en einmitt búskapur-
inn og anzi oft fór nú svo aö
viðskipti og fyrirtækjastjórnun
gleymdist eða varð aó minnsta
kosti dálítiö útundan þegar talið
barst að búskapnum fyrir austan.
Við Guöni höfum þekkzt æði
lengi, en það var þó skrafið um
búskapinn sem var fyrsta kveikj-
an að samstarfi okkar. Við höfð-
um af og til yfir kaffibolla við
kaup og sölu rafmótora og um-
ræður um hesta og búskaparlag
kalsazt á um hvort við gætum
unnið saman við lyfjainnflutning
og var þó cngin alvara í. Vió ára-
mótin 1965/66 bar þó skyndilega
sVo vió, réyndar fyrir sérstaka
tilviljun, að við slógum í púkk til
6 mánaöa. Þaó vantaði nú aðeins
15 daga á að ná 6 mánuðum af
ellefta árinu.
Eg held ég nenni ekki að þegja
um nú, að um margt greindi okk-
ur Guðna á i málefnum Iyfsölu á
íslandi og stjórnun fyrirtækja og
oft deildum við nokkuð fast, en
jafnaugljöst er aó ekki hefóum
viö átt náiö samstarf í meir en
áratug ef hitt héfði ekki verið
miklu fleira sem við vorum sam-
mála um og ef deiluefni hefðu
ekki verió jöfnuö aó siðaðra
manna hætti og til framfara þeim
málefnum sem víö áttum sam-
starf um. ^
Guðni var maður óáreitinn um
annarra málefni og/eöa skoðanir
og stundum að minu viti um of
friðsamur í þeim efnum a.m.k.
þegar mér fannst friðurinn of
dýru veröi keyptur, en hann gat
líka veriö æði fastur fyrir bæri
svo við, og hann kunni þá list
ágæta vel aö víkja sér undan
áföllum þætti honum það væn-
legra til árangurs.
Viö Guóni ferðuðumst alloi't
saman og voru þær feróir báðum
til ána'gju einnig um þá hluti sem
umfram hinn beina vinnuþátt
verzlunarferða varðar, þar sem
hvor um sig gat látið að sinni
sérvizku nokkuð. Ytra borð segir
ekki allt og trúað gæti ég því að
undarleg hefði á stundum þótt
umræóan um gamlar byggingar,
lögun gatna eöa skipulag erlendra
borga sem við skoðuðum saman.
Guöni haföi einstaklega næmt
auga fyrir formi og lit og marg-
breytileik mannlífsins á hinum
ýmsu stöðum. Þar var stundum
staðnæmzt af litlu tilefni augljósu
og sagt „sjáðu kontrastana" og jú
þetta var auðvitað ljóst þegar á
það hafði verið bent. Og svo var
farið og hlustað á músík en þar og
í búskapnum sá á ljóðrænan þátt í
fari annars miklu dulari manns
en við flestra augum blasti, en
þann streng sins innri manns sló
Guðni með inniléflcen gát í senn
og sýndi fáum.
Starfsfólki sinu var Guðni vin-
samlegur og velviljaður húsbóndi
enda hélzt honum vel á fólki og
við leiðarlok flyt ég honum fyrir
hönd okkar allra sem hjá G. Ólafs-
son h.f. störfum jrakkir fyrir sam-
veru og samvinnu liðinna ára.
Guðni Ölafsson. Jézt að morgni
30. mai s.l. rétt sem hann ætlaði af
stað austur að Árbæjarhjáleigu til
að sinna vorverkum og sækja sér
enn nýjan þrótt og ánægju, andlát
hans bar brátt og óvænt að, en
táknrænt er það fyrir bjartsýni og
lifstrú Guðna að deyja inn í vorið.
Systkin Guðna, venzlafólk og
vinir sjá nú á bak traustum vini
og bróður, þeim sendum við hjón-
in samúðarkveðjur.
E. Birnir.
Minning:
Ingi Eiríksson
Álftárbakka
F. 18. janúar 1910
D. 28. maf 1976
Það þykja mannasiðir að þakka
fyrir sig og kveðja að leiðarlokum
og þess vegna eru þessar linur
settar á blað á Álftárbakka þar
sem Ingi ól svo að segja allan sinn
aldur.
Hér verður ekki rakinn ævifer-
ill eða tíundaðar ættir Inga á Álft-
árbakka enda aðrir til þess fær-
ari. Hins vegar langar mig til að
gera i fáum orðum grein fyrir þvi
hvernig hann kom mér fyrir sjón-
ir þau 24 ár sem leiðir okkar lágu
meira og minna saman.
Sumarið 1952 var 6 ára óláta-
belgur skilinn eftir hjá Inga til að
sjá til hvernig honum litist á sig í
sveitinni og er ekki að orðlengja
að nógu vel leist þeim hvorum á
annan, til að þeir gengu saman
að öllum verkum næstu 10 sumr-
in.
Ekki blandast mér hugur um
það að þótt samkomuiagiö væri
með ýmsum tilbrigðum urðu þessi
sumur ómetanlegur þáttur i upp-
vextinum, sem ég vildi ekki fyrir
nokkurn mun hafa misst af.
Ef ég reyndi að lýsa Inga í
stuttu máli held ég að það verði
best gert með því að segja að sá
sem þekkti hann er ekki i vand-
ræðum með að skilja Bjart í Sum-
arhúsum. Ég held að ekkert hafi
verið honum meira virði en að
vera sjálfstæður og öðrum óháð-
ur. Það að eiga jörðina, sem hann
gekk á, var honum jafnnauðsyn-
legt og loftið, sem hann andaði að
sér. Og Ingi var svo lánsamur að
þó hann ræki ekki stórbú á Bakk-
anum var hann alla tíð sinn eig-
inn herra, lét engan segja sér
fyrir verkum og hafði allt eftir
sínu höfði.
Ingi var ekki að skafa utanaf og
sagði manni til syndanna á þann
hátt að ekkert gat misskilist. En
þó hann væri einþykkur og leitaði
ekki til annarra fyrr en í fulla
hnefana var hann ævinlega reiðu-
búinn að rétta öðrum hjálpar-
hönd. Hús hans stóð manni ávallt
opið og óviða var betra að koma
enn til einbúans á Álftárbakka.
Það var aldrei ætlunin með
þessum sundurlausu þönkum að
gera Inga nein tæmandi skil og
verður því látið staðar numið. En
það vita þeir sem hafa vanið kom-
ur sínar á Álftárbakka, hvort sem
það var til að drepa lax eða skak-
ast á hrossum að sá staður verður
aldrei sá sami án Bakkabóndans.
Ritað á Álftárbakka eina júní-
nótt 1976,
Sigurður Karlsson.
Minningarorð:
INGIMUND UR Þ.
INGIMUNDARSON
Fæddur 11/9 1894.
Dáinn 30/5 1976. á Land-
spítalanuni hér I borg. Hann
verður til moldar borin 5 þ.m. frá
Hólmavfkurkirkju.
Foreldrar: Ingimundur Guð-
mundsson og Kristjana Arnórs-
dóttir, bjuggu á Skarði á Snæ-
fjallaströnd og þar fæddist Ingi-
mundur. Hann var giftur Maríu
Sigurbjörgu Helgadóttur. Þau
eignuðust 4 börn, sem ég veit um,
Magnús, Ingimund, Kristínu og
Steinunni. ÖIl eru börnin dugandi
fólk, hinir nýtustu þjóðfélags-
þegnar. Þetta verður ekki full-
komin lýsing, hvorki af öllu hans
ævistarfi eða barna þeirra og bið
ég þau þar velvirðingar á.
Kynni mín af þeim hjónum
hefjast er við flytjumst til Hólma-
víkur 1948, og sú vinátta sem varð
á milli mín og þeirra hjóna,
myndaðist af því fyrst og fremst,
að dóttir okkar var um skeið að
hlynna að fólki við sjúkrahúsið á
Hólmavík, en þar var María kona
Ingimundar sjúklingur. Eftir þau
kynni var órofa vinátta þeirra í
milli á meðan María lifði og sýndi
hún Gerðu móðurlega hlýju og
ekki var Ingimundur þar utan-
gátta.
Ég kom oft til þeirra hjóna á
meðan við dvöldumst á Hólmavik.
Þar var alltaf sama viðmóts-
hlýjan. Ingimundur vann um
skeið við frystihús Hólmavíkur,
og þá var mihn maður frystihúss-
stjóri. Við störf sín þar var Iagi-
mundur vel látinn og dugnaður
hans rómaður, og svo var og við
öll störf hans. Hann var einn
meðal þeirra, sem var jafnvígur
bæði til sjós og lands, og það rúm
var talið fullskipað, þar sem hans
naut við. Hann var mikill að
vallarsýn og kraftamaður mikill.
Hér á Hrafnistu vorum við búin
að vera rúm tvö ár saman. Fólk
tekur því misjafnlega að setjast
hér að, en a.Ldrei gat ég fundið
ánnað en honum líkaði vistin vel,
enda vel fyrir öllum hans þörfum
séð, sérstaklega af þeim hjónum,
Ingimundi, skipstjóra syni hans
og frú, sem fylgdust alltaf með
honum af stakri umhyggju, enda
búsett hér i borg.
Ingimundur mun ekki hafa
verið heill heilsu er hann settist
hér að, en var oftast á fótum.
Hann vann ekki við neitt sérstakt,
eins og svo margir gera hér, sér til
dægrastyttingar, en þó mun hans
dagsverk einnig hér, ekki hafa
verið léttara eða minna en þeirra
sem fengu það goldið. Hans
vinnutímar voru hvergi skrifaðir
hérna á heims vísu, en hann var
óþreytandi á að ganga milli þeirra
sem lítið gátu hreyft sig, og fara
snúning fyrir það fólk eða stytta
þvf stundir og rabba við það. Ég
var beðin fyrir sérstakar kveðjur,
og hjartans þökk frá konunum á
264 é F-gangi, þeim Matthildi
Björnsdóttur frá Smáhömrum og
Olöfu Runólfsdóttur. Matthildur
sagði: „Við Ingimundur gengum
um sömu dyr í Tröllatungu, í
fimm ár.“ Báðar sakna hans mjög
Framhald á bls. 2“