Morgunblaðið - 05.09.1976, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. SEPTEMBER 1976
7
ÞAÐ er ekki ýkjalangt síðan
maður nokkur vék sér að mér
og spurði mig, hvað kirkjan
ætti við með orðinu
friðþæging, og svo væri líka
verið að tala um einhverja
„friðþægingarkenningu."
Hann sagðist stundum heyra
á þetta minnst, en aldrei hafa
skilið það til fulls. Við rædd-
um þetta dálitla stund og ég
reyndi að útskýra þetta fyrir
honum Ég held hann hafi
skilið mig, en hann bað mig
jafnframt að skrifa um þetta
hugvekju.
íslenska orðabókin segir
að sögnin að friðþægja þýði
að bæta fyrir og einkum að
bæta fyrir syndir. Hugsunin á
bak við hinar fornu fórnir
Gyðinga og annarra, sem
dýrka Guð eða guði með
fórnarþjónustu, ersú, að
maðurinn' veit um synd sína
og sekt, veit það, að guð-
dómurinn muni ekkert
ánægður með líf hans og
breytni En hann treystir sér
ekki til að kippa þessu í lag
sjálfur, hann sé jafnvel
dauðasekur oft og tíðum
Þess vegna er fórnardýrið
tekið og látið koma í stað
mannsins, þvi er fórnfært
sem friðþægingarfórn.
Kristnir menn hættu að
taka þátt i fórnarþjónustu
Gyðinga. Þeirfóru smám
saman að líta svo á sem
Kristur væri hið eilifa fórnar-
lamb, er Guð hefði sjálfur
fórnfært til heilla fyrir
mennina.
En menn hafa ekki allir
getað orðið sammála um
gildi og tilgang fórnardauða
Kristsá krossinum. Þess
vegna hafa orðið til ýmsar
friðþægingarkenningar. Sú
sem almennust er meðal
hinna svo nefndu rétt-
trúnaðarmanna og títt nefnd
..friðþægingarkenningin” er
venjulega kennd við Anselm
biskup af Kantaraborg og á
máli fræðimanna kölluð hin
„objektíva" kenning. Hún
telur að Kristur hafi dáið fyrir
syndir mannanna og með því
forðað þeim frá illum örlög-
um annars heims. Hún telur,
að Kristur hafi með fórn sinni
breytt afstöðu Guðs til
mannanna. Og allir þeir sem
játa trú á Krist sem Drottin
sinn og frelsara þeir eignist
hlutdeild i friðþægingunni,
sáttargjörðinni milli manns-
ins og Guðs.
Aðrir hafa ekki treyst sér til
aðsamþykkja þetta, hafa
talið fráleitt að trúa því að
almáttugur Guð, skapari al-
heimsins, skyldi þurfa að
borga fyrir mennina, sín eig-
in börn, með blóði Jesú
Krists. Það geti ekki hafa
verið tilgangurinn með kross-
festingu Krists.
Persónulega hef ég tekið
undir þessa gagnrýni Ég hef
aldrei getað aðhyllst hina
Frið-
þæging
„objektívu" kenningu, heldur
miklu frekar þá kenningu,
sem á fræðimannamáli hefur
verið nefnd hin „subjektíva"
kenning.
Hún segir, að krossdauð-
inn kunngjöri kærleika
Guðs. Eins og Kristur líður
saklaus á krossinum og biður
fyrir þeim, sem eiga sök á
dauða hans, af því að þeir
vita ekki, hvað þeir gjöra —
slíkur er kærleikur Guðs
Hann er fórnandi, fyrirgef-
andi kærleikur. Og þótt hann
virðist biða ósigur, þá er slikt
aðeins hið ytra borð. Stærstu
fórnirnar hafa alltaf reynst
gefa stærstu sigrana, og ein-
mitt það sannar krossdauði
Krists, því hann hefurað
mínum dómi ekki sagt sitt
síðasta orð, fyrren á þáska-
dagsmorgun.
Fórnardauði Krists á Gol-
gata á langa frjádegi og upp-
risa hans á páskum eru í
mínum huga tveir óaðskiljan-
legir þættir. Lífið dó, en lifið
lifir. Kristur tapaði, en vann
þó eilífan sigur. Hann lét lifið
sem maður, en reis upp
kröftuglega auglýstur að vera
Guðs sonur
Já, slíkur er kærleikur
Guðs. Hlýtur hann ekki að
hafa áhrif á þig?
Þannig er kjarni þeirrar
krosskenningar, sem ég hef
aðhyllst og boðað söfnuðum
minum allan minn starfs-
tíma. Ég hef gert það af því
að þessi kenning talar til
min, vekur hjá mér lotningu
fyrirslíkum hugsunarh ?tti
og þrá eftir að mega eig aast
hann sjálfur Og hvar sem
hún hefuráhrif á mannlegan
hug i þá átt að efla kærleika
hans, rekur hún erindi Krists
sjálfs, og þá er nóg.
Oskum eftir að ráða
DEILDARSTJÓRA
í VÉLADEILD
aðeins maður með reynslu og tæknikunn-
áttu á sviði jarðvinnslu og þungavinnu-
tækja kemur til greina.
Upplýsingar hjá framkvæmdastjóra, ekki í
síma til 29. sept. n.k.
® P. STEFÁNSSON HF.
HVERFISGÖTU103 REYKJAVÍK SÍMI 26911 PÓSTHOLF 5092
Höfum kaupendur að eftirtöldum verðbréfum:
VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS:
Kaupgengi pr. kr. 100.
1965 2. flokkur 1513 84
1966 1 flokkur 1366 21
1966 2. flokkur 1290 22
1967 1. flokkur 1229 63
1970 1 flokkur 685,41
VEÐSKULDABRÉF:
1 —3ja ára fasteygnatryggð veðskulabréf með hæstu vöxtum
8— 1 0 ára fasteignatryggð veðskulabréf
Höfum seljendur að eftirtoldum verðbréfum.
VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEIIMI RÍKISSJÓÐS:
1970 2. flokkur Sölugengi pr kr. 1 00 - 516 56
1972 2. flokkur 381 69
1973 2 flokkur 268 90
1974 1. flokkur 183 09
1975 1. flokkur 152 00
HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS:
1973 B Solugengi pr. kr 1 00 326 63
1974 D 244 14
1974 E 172 76
1976 H (6.5% afföll) 111 64
VEÐSKULDABRÉF:
6 ára fasteignatryggð veðskuldabréf með 1 0% vöxtum
PffÚtPSmnCARPÉUKi fóUMDS HP.j
Verðbréfamarkaður
Lækjargötu 12, R (Iðnaðarbankahúsinu)
Sími20580
Opið frá kl. 1 3.00— 1 6.00 alla virka daga.
ORÐSENDING FRA
B.S.A.B.
Erum að hefja byggingu raðhúsa við Engjasel.
Þeir sem hug hafa á að byggja sér raðhús hjá
félaginu, gerið svo vel að hafa samband við
skrifstofuna að Síðumúla 34.
B.S.A.B