Morgunblaðið - 07.09.1976, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1976
Halldóra Jóna og Valdls rétt gáfu sér tlma fyrir framan myndavélina.
Guðmundur verkstjóri, með
langa reynslu að baki I verk-
stjórn, slðan 1934.
Ingólfur
„Stemmningin í síldar-
söltun engu lík”
Oft koma unglingar og jafnvel eiginmenn til að hjálpa slnu fólki I söltuninni. Þarna er Garðar
hafnarvörður kominn I söltunina eftir vinnutima sinn til að hjálpa konu sinni.
BJÖRN inntökustjóri, inspektor
á hátiðarmáli, stóð við slldar-
trektina á söltunarhúsinu, mund-
aði strákúst sinn fimlega og rak á
eftir silfri hafsins inn á færiband-
ið. Sól við jökul, silkihaf hjúfraði
við fjöru og fyrir þremur dögum
hafði kona I bænum séð hafgall I
suðri. Sfðan hafði verið þurrt I
þrjá daga. Kerlingabækur bók-
uðu þvf góðviðri I hálfan mánuð
minnst. Hafgallið svlkur ekki,
brot af regnboga yfir hafi, kallað
gall vegna rlkjandi litar þess
gula.
Lyktin, þessi eina sanna slldar-
söltunarlykt, liðaðist á móti
manni I dyrum hússins og um leið
hljóp spenningur I skrokk og
auga, spennan sem enginn annar
fiskur getur kallað. nema há-
göfugur fiskur eins og lax fyrir
laxveiðimenn og hvalur fyrir
hvalaskyttuna.
Inn um dyrnar og ekkert þras.
Iðandi kös sfldar á borðum og
böndum, 120 hendur kvenna I ör-
skoti, sfld á bita, hnffur að, sló I
rauf, flug I salt, næsta, saltbað og
sfðan I tunnu.
Lff og fjör sfldarsöltunarinnar
á fullu, kryddlykt og kappeygar
konur.
AÐ BROSA
1 VINNUNNI
„Geturðu sagt mér hvað klukk-
an er,“ sagði ein lítil hnáta,
hreystrug I andliti með slorperlur
á vfð og dreif, köflóttan skýluklút
og svuntan að leyfðum stíl.
Fimm var klukkan, ertu orðin
þreytt, spurði ég.
Já, svolítið, svaraði hún, ég er
búin að vera að vinna frá kl. 1, en
svo kom kaffitíminn inn í.
Þú saltar, sagði ég á báðum
áttum.
Já, já, svaraði hún, við erum
þrjár saman, tvær fullorðnar og
ég. Tvær skera og ein saltar.
Og hvað er hún gömul?
10 ára.
Búin að salta lengi?
Ég byrjaði á mánudaginn og er
orðin hálfleið á þessu ati, en ég
nenni ekki að húka heima og svo
græði ég á þessu.
Svo brosti hún sínu blíðasta
alveg þangað til ég var búinn að
taka mynd af henni, en þá þaut
hún fram og kom að vörmu spori
með sína myndavél á lofti, smellti
af og sagði, ég varð líka að taka
mynd af þér.
Sfðan hélt vina mín áfram vinn-
unni, þvf gróðinn var framundan
og bjart bros hennar.
„SÉRSTÖK VINNUGLEÐI
1 KRING UM
SÍLDINA"
—I--- — ■— ■— .. ..
„Við erum núna búnir að salta
hér i liðlega 3000 tunnur,“ sagði
Guðmundur Finnbogason verk-
stjóri, „það er með deginum í dag,
en þetta er úr liðlega 4500 tunn-
um af landaðri síld. Um 10
Hafnarbátar eru nú á síldveiðum
og 6 aðkomubátar leggja hér upp.
Það var landað um 900 tunnum
hér í dag, 1100 í gær.
Við byrjuðum að salta 27. ágúst
Allt á fullri ferð I söltuninni.
Júlfa Imsland.
í síld og sveita
hversdagsins á
Höfn í Homafirði
og það er unnið stanzlaust nema á
sunnudögum. Þó er þetta ekki
daglöng törn, þvf við byrjum
venjulega söltun eftir hádegið og
söltum til kl. 19.00. 100 tunnur
uppsaltaðar á klukkutímanum er
meðaltalið að segja.
Það vinna hér tæplega 60
konur, allt mjög röskar stelpur,
en þær beztu komazt í 15—16
tunnur á dag. Flest allar eru hús-
mæður, en þær fá 624 kr. auk
orlofs fyrir hverja tunnu hver og
775 kr. auk orlofs fyrir smærri
sfldina. Söltunin á að enda 25.
nóv. svo það er væntanlega nóg að
gera framundan, en f fyrra sölt-
uðum við hér 11400 tunnur. Það
er búið að salta mun meira nú en
á sama tíma og f fyrra. Þá vorum
við búnir að salta 700 tunnur alls
þann 4. sept. en eins og ég sagði,
3000 nú.
Otlitið er gott núna og síldin er
mjög miklu betri, rúmlega tveir
þriðju hlutar er stórsfld og fita og
annað er mun betra. Undirmáls-
sfld undir 27 sm sést ekki.“
„Er ekki eitthvað sérstakt sem
fylgir síldarsöltuninni"?
„Það er sérstök vinnu-
stemmning sem fylgir henni,
unnið af öllu kappi og þannig
teygt úr hverjum og einum það
sem unnt er f öllum þáttum
söltunarinnar, söltun, pökkun, slá
til, þrífa og það sem til fellur og
þarf. Ég er búinn að vera verk-
stjóri síðan 1934 og hef aldrei
kynnzt eins mikilli stemmningu f
einnni vinnu eins og síldar-
vinnslu. Vinnugleðin er svo mikil
í kringum sfldina hún kallar á
sérstaka gamansemi og áhrif bæði
hjá konum og körlum og ekki
vantar hina sérstöku lykt á
staðnum.
Krakkar koma og hjálpa, hjálpa
mæðrum sfnum og skólapiltar
vinna hér einnig. 12—15 ára
strákar sem hafa gott og gaman af
að kynnast þessu. Þeir verða að fá
að vinna líka.“
„ENGINN SIGRAR MEÐ
BITLAUSU VOPNI“
Taka tunnu, salt, stála, merki í
stigvélið, og þannig gengur lífið
fyrir sig í söltuninni þar til
sfðasta branda er f tunnunni. Það
er ekkert spjall manna á milli,
hver og einn getur verið f sínum
hugarreikningi, en svo er brosað
og kapp í auga segir sögu. Miklu
máli skiptir að hnífarnir bfti vel
og þeir sem stála hnifana ganga
stöðugt á milli borða og stálið
þýtur við blað. Höfuðkúnstin
liggur þó í því að leggja hnffana á
og í þvf mektarhlutverki er Ing-
ólfur nokkur Guðmundsson til
heimilis f vinalegu og sérlega
manneskjulegu húsi við Höfðaveg
10. I. brýningarakademíunni
leggur hann á hvern dag fýrir
hádegi gengur til verks eins og
leirkerasmiður í mótun á lista-