Morgunblaðið - 26.01.1977, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 1977
13
stuðningsmönnum sínum í
járnbrautarkerfinu og borgara-
sveitunum í Shanghaa. Þeir
beattu öllum tiltækum ráðum
og gerðu allt sem í þeirra valdi
stóð til að hrifsa völdin.
Tilraunin fór að vísu út um
þúfur. Ástæðan var fyrst og
fremst sú að hún var að miklu
leyti kæfð í fæðingunni þegar
„þrjótarnir fjórir" — aðalleið-
togar hinna róttæku með ekkju
Maos í broddi fylkingar —
voru handteknir. Vel má vera
að hinum róttæku hefði tekizt
að ná á sitt vald vissum fylkj-
um, sem þeir einbeittu sér að,
en tilraunin hlaut að fara út um
þúfur þegar höfðupaurarnir
voru handteknir.
Samkvæmt fréttum frá Kína
áttu hinir róttæku frumkvæðið
að þeim sviptingum, sem fóru
fram. Kannski er það aðeins
ein hliðin á málinu. Ekki er
vitað hvort hinir róttæku hafa
ekki átt annars úrkosti en að
berjast. Ef til vill verður aldrei
vitað hvort þeir hafa gert valda-
ránstilraun slna til þess að
koma I veg fyrir valdaránstil-
raun andstæðinga sinna. Þvi
mætti raunar vel halda fram að
fram hafi farið tvær valdaráns-
tilraunir í fyrra sumar og að
tilraun róttækra hafi farið út um
þúfur en bylting Hua, hóf-
samra stuðningsmanna hans
og hersins heppnazt.
Nú verður Hua að hreinsa til í
rústunum og þótt hann hafi
öðru hverju hvatt til stillingar
virðist sýnt að víðtæk hreinsun
verði aðferðin sem hann beitir.
Spurningin er aðeins sú hve
völd hans eru mikil, þótt það
útiloki vissulega ekki hreinsan-
HERIMAÐAR-
EINRÆÐI?
Margt bendir til þess að Kína
stefni í átt til einhvers konar
hernaðareinræðis og Kínasér-
fræðingur The Tames, David
Bonavia, segir að raunar búi
Klnverjar nú þegar við
hernaðareinræði að verulegu
leyti. Hann segir að spyrja
megi hve langt yfirráð hersins
muni ná inn á svið hinnar
borgaralegu stjórnar, eins langt
og I menningarbyltingunni
1967 þegar áhrif hersins voru
geysimikil, og hve lengi yfir-
menn hersins vilji fara með
borgaralega stjórn mála meðan
þjóðin reyni að færa ástandið i
eðlilegt horf.
Þa r sem yfirmenn herstjórnar-
umdæma taka í sínar hendur
mikilvæg ábyrgðarstörf er nær-
tækt að ætla að deilur rísi með
þeim innbyrðis og milli þeirra
annars vegar og yfirstjórnar
flokksins i Peking hins vegar,
en síðan hófsamir tóku völdin í
október hafa áhrif hersins verið
yfirgnævandi í stjórnmálaráð-
inu.
Hlutverk hersins er sérstak-
lega mikilvægt vegna þeirrar
ókyrrðar, sem átt hefur sér stað
í Kína vegna brottvikningar
Tengs og deilnanna um hann
og vegna dauða Maos. Nú er
svo komið að herinn virðist
hafa bundið enda á óeirðirnar,
sem hafa meðal annars náð til
fylkjanna Yunnan og
Szechwan auk þeirra sem þeg-
ar hafa verið nefndir.
Völd og áhrif hersins hafa
þannig aukizt stöðugt og því
má spyrja hvort völd og áhrif
Hua Kuo-fengs hafi ekki veikzt.
Hann er fyrst og fremst
borgaralegur leiðtogi og í raun
og veru virðist hann aðeins
vera leiðtogi Kína að nafninu
til.
ÖfrægingaherferSin gegn ekkju Maos og samherjum hennar I Peking.
Norræn veflist á
Kjarvalsstöðum
FYRIR tveimur árum kom saman
vinnuhópur veflistarmanna I
Danmörku til að leggja drög að
stðrri sýningu sem gæfi góða hug-
mynd um það sem væri að gerast I
veflist á Norðurlöndum. Annaðist
Félag Aextfihönnuða undirbún-
ing á því stigi fyrir tslands hönd
og skyldi 'sýning sem þessi fara
fram á þriggja ára fresti og ferð-
ast um öll Norðurlönd.
Með styrk frá Norræna
menningarmálasjóðnum, mennta-
málaráðuneytinu og menntamála-
ráði var lagður grundvöllur að
sýningu sem verður á Kjarvals-
stöðum frá 29. janúar til 20 febrú-
ar. Dómnefnd skipuð kunnáttu-
mönnum frá öllum Norðurlönd-
unum valdi 116 verk af 665 sem
tillögur bárust um og sendu 16
íslenzkir listamenn verk og voru
valin verk eftir í til sýningar-
innar. Sýnig hófst í listasafninu f
Álaborg og kemur hún hingað frá
Abo, en fer sfðan til Listaskálans í
Þórshöfn.
Alls eru 95 listamenn sem eiga
verk á sýningunni og ná verk
þeirra yfir myúdvefnað, teppi,
ásaum, tauþrykk, macramé, batik,
góbelín og fleira. Listráð
Kjarvalsstaða hýsir sýninguna og
greiðir fyrir henni á ýmsan hátt,
en undirbúning og uppsetningu
önnuðust Ásgerður Búadóttir,
Þorbjörg Þórðardóttir, Sigrún
Sverrisdóttir og Ragna Róberts-
dóttir. Flugleiðir munu bjóða
fólki utan af landi sérstaka
helgarafslætti meðan á sýning-
unni stendur.
Erlingur Gfslason og Krist-
björg Kjeld f hlutverkum sfn-
um f Nótt ástmeyjanna.
Nótt ást-
meyjanna
Vegna mikillar aðsóknar að
sænska leikritinu Nótt ástmeyj-
anna, eftir Per Olov Enquist,
sem sýnt hefur verið á Litla
sviði Þjóðleikhússins um all-
langt skeið, hefur sýningin nú
verið færð upp á stóra sviðið og
verður sýnd þar framvegis.
Leikritið fjallar sem kunnugt
er um leikritaskáldið Ágúst
Strindberg, hjónabandserfið-
leika hans og Siri von Essen og
ýmis mál, sem nú eru efst á
baugi varðandi jafnrétti kynj-
anna og mannlega sambúð.
Jafnframt því, að sýningin
verður flutt á stóra sviðið,
verða þær breytingai; á hlut-
verkaskipan, að Kristbjörg
Kjeld tekur nú við hlutverki
Marie David, sem Edda
Þórarinsdóttir lék áður.
Fyrsta sýning á Nótt ástmeyj-
anna á stóra sviðinu verður á
fimmtudagskvöldið kl. 20.00 og
næsta sýning á sunnudags-
kvöld.
Gullleitin
Nú hefur verið dregið úr réfíum
iausnum í Gullgetrauninni
Sigurvegarar eru Edda Garðarsdóttir Hamrahlíð
33, R og Biðskýlið við Bústaðarveg Reykjavík.
Aukavinningar verða sendir heim til vinnings-
hafa.
Tunguhálsi 7, sími 8270