Morgunblaðið - 07.08.1977, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ^ SUNNUDAGUR 7. AGUST 1977
Ásdís Magnúsdóttir og Auður Bjarnadóttir, ballettdans-
meyjar hjá Þjóðleikhúsinu, komu heim frá Moskvu jiann 30.
júlí eftir tæpra þriggja vikna ferð til Sovétríkjanna. I Moskvu
tóku þær þátt í alþjóðlegri listdanskeppni, en í þessari
keppni, sem haldin er á fjögurra ára fresti, tóku þátt 80
ballettdansarar frá um 25 löndum. Er þetta í þriðja sinn, sem
keppni þessi er haldin og í fyrsta sinn sem íslenzkir
ballettdansarar koma þar við sögu.
„Höfðum aðeins
lOmín. tiladæfa
á hallandisviði"
Natalie Konus, hinn rúss-
neski ballettmeistari Þjóðleik-
hússins síðastliðið ár, valdi þær
Ásdísi og Auði til keppnisfarar-
innar úr átta manna hóp Þjóð-
leikhússballettsins. Eftir förina
til Moskvu hélt Auður Bjarna-
dóttir til Kaupmannahafnar og
Árósa og sótti m.a. tveggja
vikna baliettnámskeið í Kaup-
mannahöfn. Eftir komuna til
íslands náði Morgunblaðið taii
af þeim stöllum og spurði þær
nánar út í förina.
Ásdís er tuttugu og tveggja
ára og hefur dansað með Þjóð-
leikhússbaliettinum í tæp fjög-
ur ár, en kveðst hafa byrjað að
læra baliett átta niu ára gömul.
Auður er átján ára, kveðst einu
sinni hafa verið sendill á Morg-
unbiaðinu og segist ekki hafa
fundið sig mjög mikilvæga í því
starfi, sem aðailega var fólgið í
að hlaupa út og kaupa kók fyrir
blaðamennina. Auður hefur
dansað með Þjóðleikhússball-
ettinum frá byrjun eða í fjögur
ár. Hún byrjaði eins og Ásdís
ung að dansa eða átta ára göm-
ul. Segja þær stöllur að það sé
æskiiegasti aldurinn tii að
byrja ballettnám, en hjá
Bolshoiballettinum I Moskvu
byrji nemendur yfirleitt aldrei
yngri en níu ára.
Báðar segjast þurfa að hafa
gert það upp við sig hvort þær
héldu áfram í námi eftir gagn-
fræðaskóla eða helguðu sig
ballettdansinum.
„Ballettinn er tímafrekur og
eftir gagnfræðapróf ákvað ég
að snúa mér aiveg að honum"
segir Ásdís.
„Það má segja að ég hafi al-
veg hætt ná*ni eftir landspróf
sem ég tók á tveimur árum, því
þá var ég byrjuð að dansa með
Þjóðleikhússbailettinum. Ég
byrja yfirleitt menntaskólanám
á haustin, tók nokkur fyrsta
bekkjar próf í M.T. en sá mér
ekki fært að stunda ballettinn
af kraftí jafnframt bóklegu
námi. Annars hugsa ég að ég
hefði farið í öldungadeildina
hefði ég haft aldur til“, segir
Auður og hlær.
„Meðan Allan Carter var ball-
ettmeistari Þjóðleikhússins, frá
1973 til 1975 voru æfingar milli
klukkan 2 og 5 og skólinn sjálf-
ur starfræktur milli 7 og 10 eða
11. Það var mesta púlið. Stund-
um hjálpuðum við líka til við
kennsluna“, segja þær. „Allan
æfði okkur til kennslu og nú
höfum við kennt við Ballett-
skóla Þjóðleikhússins síðast-
liðna tvo vetur ásamt hinum
meðlimum dansflokksins.
— Hvernig er vinnudeginum
háttað hjá ykkur núna?
— Það er nú alla vega“, segja
þær hlæjandi. „Það hefur kom-
ið fyrir að maður hefur verið
þarna frá kiukkan 10 um morg-
uninn til 10 um kvöldið. Sér-
staklega fyrir sýningar.
Auður hefur tekið þátt í öll-
um ballettuppfærslum síðan
dansflokkurinn byrjaði og As-
dis i flest öllum en hún hætti I
ballettflokknum í eitt ár og
starfaði því með Unni Guðjóns-
dóttur ballettmeistara við sýn-
ingar bæði í Norræna húsinu og
einnig fyrir sjónvarpið.
Auður kveður ballettsýning-
ar Þjóðleikhússins hafa verið
allt of fáar hingað til, þar sem
aðalþjálfunin sé fólgin í því að
koma fram á sviði og Ásdis tek-
ur undir.
„Okkur er eiginlega borgað
fyrir að æfa í salnum í stað þess
að sýna og þar með skortir okk-
ur þá rútínu, sem erlendir ball-
ettdansarar hafa í starfinu. En
þetta er erfitt vegna þess að
Þjóðleikhúsið er leikhús fyrir
leikara en ekki ballettdansara
og svo eru þetta að sjálfsögðu
byrjunarörðugleikar allt saman
því dansflokkurinn íslenzki er
enn það ungur.
Bara að við hefðum okkar
eigið leikhús og þá á móti
óperu. Það er engin starfandi
ópera hér og þetta er líka
draumur Islenzkra óperusöngv-
ara. En erlendis tíðkast að hafa
óperuna og ballettinn saman.
Ekki að við höfum neitt á móti
leikurunum. Þetta er bara svo-
lítið þröngt þarna upp frá“ og
báðar hlæja. „Já, við vildum
gjarnan hafa fasta sinfóniu-
hljómsveit með í ballett-
óperuhúsinu", segir Ásdís.
Islenzki dansflokkurinn, sem
þær stöllur vilja heldur kalla
íslenzka ballettflokkinn fær
tveggja mánaða sumarfrí eins
og leikarar Þjóðleikhússins, en
þær Ásdis og Auður segja að
tveir mánuðir séu of langt frí
fyrir dansara nema þeir geti
dvalizt erlendis og þjálfað sig
þar. Þar af leiðandi eru þær
byrjaðar að æfa núna þótt sum-
arfri Þjóðleikhússins sé ekki
lokið.
Þær héldu til Moskvu á al-
þjóðlegu listdanskeppnina þar,
þann 12. júlí og fylgdi Natalie
Konus þeim þangað og varð sið-
an eftir í Moskvu og ekki vitað
hvað hún hefst að þar. En
Konus er komin yfir sextugt og
segja Ásdís og Auður að hún sé
orðin einum of fullorðin til að
gegna þessu starfi. í haust kem-
Auður 1 einu atriðanna, sem hún dansaði á sviði Bolshoileikhússins
1 hinni alþjððlegu listdanskeppni 1 Moskvu.
Auður Bjarnadóttir og Asdls Magnúsdóttir eru hinar hressustu
eftir Moskvuförina, jafn vel þótt þær hafi ekki náð að keppa nema 1
fyrstu umferð. Ljósm.: Kristinn.
ur nýr ballettmeistari til Þjóð-
leikhússins frá Bandaríkjunum
og mun hann æfa Hnetubrjót-
inn, sem verður jólaverkefni
leikhússins.
„Til þátttöku í alþjóðlegu list-
danskeppninni þurftum við að
hafa tilbúin fimm klassisk atr-
iði úr klassískum ballettum og
eitt atriði úr nútimaballett".
Auður ætlaði að byrja æfingar
upp úr síðastliðnum áramótum
en tafðist vegna veikinda i fæti.
Segist hún hafa verið góð í fæt-
inum af og til en þetta hafi háð
sér mikið við æfingarnar og
núna eftir keppnina i Moskvu
fór hún til Árósa eins og fyrr
segir, þar sem hún fór til sér-
fræðings, sem ballettdansarar
víða að úr heiminum Ieita til.
Sagði hann Auði að einn
hryggjarliður hefði raskazt og
erti taug, sem liggur í fótinn.
Sérfræðingur þessi vildi ekki
láta gera aðgerð á Auði eins og
aðrir læknar höfðu lagt til, en
lagist meiðslin ekki innan
þriggja mánaða, þá fer hún út í
aðgerð. „Ég var svolítið hissa að
heyra sérfræðinginn segja að
hann væri þó ekki smeykur við
skurðaðgerðir á ballettdönsur-
um, því þeir væru yfirleitt svo
fljótir að ná sér“ segir Auður
og enn fremur... „Kannski er
fólk hissa að ég hafi haldið í
keppnina svona á mig komin en
þar sem æfingar voru komnar
það langt svo og öll skjöl undir-
rituð fannst mér ég tilneydd til
að fara og sé alls ekki eftir því.
Það var stórkostleg reynsla að
kynnast Bolshoiballettinum og
sjá alla þessa erlendu ballett-
dansara.“
Ásdis byrjaði að æfa fyrir
keppnina strax eftir frumsýn-
ingu Dansflokksins á Ys og þys
út af engu, í apríl.
„Nei, nei við vorum ekkert
kvíðnar fyrir keppnina né að
mæta hinum ballettdönsurun-
um, sem flestir voru á svipuð-
um aldri og við. Jú, við fengum
nú svolitinn magaverk þegar
við sáum Bolshoisviðið, sem
hallar, en á slíku sviði þarf sá
sem ekki er vanur höllum svið-
um að breyta algerlega stöðu
líkamans. Við komum á sunnu-
dagskvöldi til Moskvu frá
Kaupmannahöfn og höfðum að-
eins mánudaginn til að æfa. Þá
fengum við aðeins tíu minútur
til æfinga, síðan var hringt á
bjöllu og kallað: Næsti! þannig
að við vöndumst ekki þessum
halla", segir Auður og andvarp-
ar brosandi. „Á þriðjudeginum
byrjaði siðan keppnin en fyrsta
umferð stóð fram til fimmtu-
dags og kepptum við á miðviku-
degi. Það var dregið um keppn-
isröðina og lentum við í miðj-
unni.“
í fyrstu umferð dansaði Auð-
ur eitt atriði úr „La Sylphide“
og „Odile" úr Svanavatninu.
Ásdis dansaði einn sólódans úr
fyrsta þætti „Giselle" og eitt
atriði úr Þyrnirósu. Dómarar
voru frægir dansarar og ballett-
meistarar víðsvegar að eins og ,
t.d. Ulanova, ein frægasta rúss-
neska ballerínan fyrr og siðar,
Alica Alonso frá Kúbu og Nadia
Nerina, sem er brezk.
„Eftir fyrstu umferð sem stóð
i þrjá daga voru úrslit tilkynnt
og komst helmingur dansar-
anna i aðra umferð, við vorum
ekki í þeim hóp. Við fylgdumst
því bara með keppninni til
loka. Þarna voru margir mjög
góðir dansarar og fannst okkur
mjög lærdómsríkt að fylgjast
með þeim dansa i keppninni.
Margir þeirra dansara, sem
komust ekki i úrslit til að keppa
í annari og síðan þriðju umferð,
héldu á brott frá Moskvu en við
vildum endilega vera áfram og
fylgjast með til loka.
Við bjuggum.á einu af nýj-
ustu hótelunum I Moskvu, sem
heitir Baykal og borgaði Bols-
hoiballettinn fyrir okkur, þang-
að til eftir fyrstu umferðina,
þegar við féllum.úr keppninni.
Eftir það héldum við okkur
sjálfar uppi. Við fórum í nokkr-
ar skoðunarferðir um Moskvu
og vorum meðal annars boðnar
í heimsókn í sumarhús tón-
skáldsins Krenikov, sem samdi
tónlistina við ballettinn Ys og
þys út af engu. Tónskáldið
sjálft hittum við að vísu ekki,
hann var erlendis, en dóttir
hans, sem er leiktjaldamálari
bauð okkur, en Krenikov er
vinur Natalie Konus, ballett-
meistarans okkar s.l. vetur.
Annars höfðum við mjög tak-
markaðan tíma til að skoða okk-
ur um, flest kvöld sáum við
ballettsýningar hjá Bolshoiball-
ettinum og á daginn fylgdumst
við með keppninni, sem lauk
24. júlí. Bolshoileikhúsið fer í
sumarfrí 29. júli og fram að
þeim tíma fylgdumst við með
öllum sýningum og létum helzt
ekkert fram hjá okkur fara.
Maris Lieba, einn ballett-
dansaranna hjá Bolshoiballett-
inum, var okkur mjög hjálpleg-
ur allan tímann en hann dans-
aði aðalkarlhlutverkið í ís-
lenzku uppfærslunni á Ys og
þys í vetur. Við dönsuðum aðal-
kvenhlutverkin" bæta þær
hlæjandi við.