Morgunblaðið - 07.08.1977, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. AGÚST 1977
plí»£p*r#Xtóiií§>
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiSsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavlk.
Haraldur Sveinsson.
Matthlas Johannessen.
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn GuSmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni GarSar Kristinsson.
ASalstræti 6. sfmi 10100.
ASalstræti 6. simi 22480.
Áskriftargjald 1300.00 kr. á mánuSi innanlands.
í lausasölu 70.ÓO kr. eintakiS.
Ummæli Kristjáns
Benediktssonar
Ifyrradag birtist í
Tímanum eftirtektar-
vert viðtal við Kristján
Benediktsson, borgarfull-
trúa Framsóknarflokksins
í Reykjavík, þar sem hann
fjallar um skýrslu þá um
þróun atvinnumála í höfuð-
borginni sem Birgir ísl.
Gunnarsson, borgarstjóri,
kynnti á blaðamannafundi
fyrir nokkrum dögum,-
Kristján Benediktsson seg-
ir í viðtali þessu, að
skýrslan sé kærkomið
framlag og segir orðrétt:
„Það er vitanlega rétt, sem
kemur fram í skýrslunni,
að opinberar lánastofnanir
hafa ekki lánað nægilega
mikið til höfuðborgarsvæð-
isins, sem aftur hefur leitt
til þess að t.d. útgerðar-
menn á þessu svæði eru
ekki samkeppnisfærir við
þá, sem úti á landi búa og á
þetta sérstaklega við eftir
að draga fór úr fiskigengd.
Bátar hafa þá flutt sig til
staða, sem liggja betur við
landfræðilega, eins og til
Grindavíkur og Keflavík-
ur“.
Þessi ummæli Kristjáns
Benediktssonar eru þess
verð, að eftir þeim sé tekið,
enda talar hér sá borgar-
fulltrúi úr röðum minni-
hlutans í borgarstjórn
Reykjavíkur, sem einna
mesta reynslu hefur á sviði
borgarmála. 1 hinum til-
vitnuðu orðum tekur
Kristján Benediktsson
undir þá staðhæfingu, sem
m.a. var sett fram hér i
Morgunblaðinu fyrr á
þessu ári og borgarstjórinn
í Reykjavík undirstrikaði
einnig á blaðamannafundi
sínum á dögunum, að við
ráðstöfun fjár á vegum
opinberra aðila hefur ekki
verið hugað nægilega vel
að atvinnufyrirtækjum í
Reykjavík. Þessi orð
Kristjáns Benediktssonar
eru þeim mun meira fagn-
aðarefni vegna þess, að þau
ættu að sannfæra þá íbúa
| landsbyggðarinnar, sem
hafa sýnt tortryggni vegna
umræðna um þessi mál á
undanförnum mánuðum,
um, að hér er um raun-
verulegan vanda að ræða í
Reykjavík, sem takast
verður á við og að þessar
umræður eru ekki sprottn-
ar af illvilja eða öfund í
garð annarra byggðarlaga.
Framsóknarflokkurinn
hefur jafnan litið á sig sem
dreifbýlisflokk fyrst og
fremst og þegar helzti tals-
maður þess flokks í borgar-
stjórn Reykjavíkur tekur
svo eindregið undir þau
sjónarmið, sem fram komu
hjá borgarstjóra á blaða-
mannafundinum og einnig
hafa verið reifuð hér á síð-
um Morgunblaðsins, er það ]
orðið býsna langsótt að
telja slíkar skoðanir merki
um fjandskap við strjálbýl-
ið. Kristján Benediktsson
hefur því með yfirlýsingu
sinni stuðlað að auknum
skilningi milli íbúa í þétt-
býli og dreifbýli á þeim
vanda, sem staðið er
frammi fyrir í atvinnumál-
um Reykjavíkur og ber að
þakka það.
En ummæli borgarfull-
trúa Framsóknarflokksins
eru einnig mikilsverð af
öðrum ástæðum. Þau
benda til þess, að víðtæk
pólitísk samstaða geti tek-
izt innan borgarstjórnar
Reykjavíkur um nauðsyn-
legar aðgerðir í atvinnu-
málum til þess að efla
framleiðslugreinar at-
vinnulífsins í höfuðborg-
inni. Hér er um svo þýð-
ingarmikið mál að ræða
fyrir Reykjavík, að miklu
skiptir auðvitað að sam-
staða verði í æðstu stjórn
borgarinnar um viðbrögð
við hinum nýja vanda. Með
ummælum sínum í viðtali
við Tímann í fyrradag hef-
ur Kristján Benediktsson
lagt sitt af mörkum til þess
að svo megi verða.
Stórátak í
samgöngumálum
Fólk, sem ferðazt hef-
ur um landið á þessu
sumri, kvartar mjög undan
ástandi veganna. Sumir
ganga svo langt að segja að
ásigkomulag veganna sé j
stórhneyksli. Það er út af í
fyrir sig afskaplega gagn-
legt fyrir íbúa þéttbýlis-
kjarnans á suðvesturhorn-
inu að kynnast ástandi veg-
anna, þegar þeir leggja
land undir fót að sumar-
lagi. Það verður til þess að
efla skilning þessa hluta,
þjóðarinnar á þörfum og|
óskum íbúa landsbyggðar-1
innar um aukið fé til vega-
framkvæmda, stóraukið fé.
Þéttbýlisfólkið kynnist
þessum vegum í sumar-
leyfisferðum. Lands-
byggðarfólkið býr hins
vegar við þessa vegi allt
árið um kring og auðvita'*
eru þeir hátíð að sumarlagi
hjá því, sem er á vetrum.
En greiðar samgöngur eru
í dag mikilvægasta hags-
munamál dreifbýlisins eft-
ir þá miklu áfanga, sem
náðst hafa í atvinnuupp-
byggingu. Eftir að hafa
ferðazt um landið í sumar
skilja bifreiðaeigendur á
suðvesturhorninu betur
nauðsyn þess að leggja fé f
vegina víðs vegar um land-
ið. Við þurfum að gera stór-
átak í samgöngumálum á
næstu árum. Þeim fram-
kvæmdum, sem hófust við
lagningu varanlegs slitlags
á vegina í ráðherratíð
Ingólfs Jónssonar, hefur
ekki verið fylgt nægilega
fast eftir. Varanlegt slitlag
á hringveg um landið er
stórkostlegt verkefni, sem
mundi gjörbreyta aðstöðu
fólks um land allt.
j Reykjavíkurbréf
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<Laugardagur 6. ágúst>
Að kasta
steinum
úr glerhúsi
Ástæða er til að lýsa yfir stuðn-
ingi við afstöðu íslenzku sendi-
nefndarinnar á þingi alþjóðaskák-
sambandsins, FIDE, sem skýrt
var frá í Morgunblaðinu s.l.
þriðjudag. Þar var gerð aðför að
skákmönnum eins ríkis, Suður-
Afríku, og þeir sem að henni
stóðu eiga það ýmsir sameiginlegt
að kasta steinum úr glerhúsi. Það
er rétt, sem forseti Skáksambands
Islands sagði í ræðu sinni á þing-
inu, að mikill voði steðjar að
FIDE vegna þeirra stjórnmála-
átaka, sem þar fara nú fram.
Kröftum og peningum er eytt í
þessi átök, en skáklistin látin sitja
á hakanum. Hvað leiðir þetta af
sér — leysir það öll vandamál að
reka skákmenn Suður-Afriku
endanlega úr samtökunum, eða
verður það upphafið að nýjum
hjaðningavígum? Það var rétt af-
staða hjá íslenzku sendinefndinni
að fara hægt I sakirnar og taka
ekki þátt í þeim leik að æpa
ókvæðisorð að skákmönnum eins
ríkis, á sama tima og þeir sem
hæst láta eru margir hverjir full-
trúar einræðisstjórna, jafnvel
blóðhunda svo illvígra, að Suður-
Afríka er ekki einu sinni hálf-
drættingur við þá, sem verstir
eru. Skinhelgi og hræsni þessara
manna er með þeim hætti, að það
vekur ugg og viðbjóð með hverj-
um heiðarlegum lýðræðissinna.
Forseti Skáksambandsins benti
réttilega á, að íslenzka ríkisstjórn-
in hefur fordæmt kynþáttstefnu
Suður-Afríkustjórnar og sýnt hug
sinn í verki í atkvæðagreiðslum á
þingi S.Þ. Þessa stefnu hefur
Morgunblaðið stutt. Kynþátta-
stefna Suður-Afríkustjórnar hef-
ur vakið viðbjóð og er tíma-
skekkja nú á dögum. Við getum
kynnzt henni af bókum, m.a. verk-
um Alan Patons, sem þýdd hafa
verið á íslenzku og áhrifamikil
var ádeilan, sem Lilla Teatern
flutti á leiksýningum sínum á
listahátíð. En stjórnarstefna er
eitt, skákmenn og íþróttamenn
annað, eins og kom fram í um-
ræðunum m.a. hjá forseta Skák-
sambands Austurríkis, sem tók
sömu afstöðu og íslenzku full-
trúarnir. Auðvitað á að leyfa Suð-
ur-afriskum skákmönnum að taka
þátt í félagslegu starfi FIDE, þótt
þeim sé meinuð keppni á vegum
sambandsins. Það er nóg refsing,
ekki sízt þegar tekió er mið af þvi,
að fulltrúar fjölda einræðisríkja
taka þátt i keppni á vegum FIDE,
s.s. Sovétríkjanna og annarra
kommúnistarikja, Chile,
Argentínu og annarra fasistískra
ríkja með öfgastjórnir herfor-
ingja til hægri, hálfgerðra ein-
ræðisrikja eins og flestra Araba-
landa og Afríkurikja, sem hafa
afnumið lýðréttindi og lýðræðis-
legar kosningar o.s.frv.
Skinhelgi og
hræsni einkenna
okkar tíma
1 framhaldi af þessu má minna
á nokkur ógnvekjandi dæmi um,
hvernig umhorfs er i heiminum á
þeim umbrotatímum, sem við lif-
um. Að vísu eru þau dæmi, sem
minnzt verður á. ekki viðurkennd
opinberlega af S.Þ. og því eru þau
liklega markleysa í margra aug-
um. Skinhelgi og hræsni ein-
kenna okkar tíma umfram annað.
Við skulum þessu sinni lita fram-
hjá svo augljósum hlut sem skerð-
ingu mannréttinda i einræðisríkj-
unum t.a.m. kommúnistaríkjun-
um, og láta óblíð örlög útlaga eins
og Kortsnojs liggja milli hluta,
svo mjög sem á þau hefur verið
minnt góðu heilli. (Það hefur lík-
lega bjargað lífi þeirra margra),
en staldra til tilbreytingar og af
gefnu tilefni við önnur atriði, sem
lftið eða ekkert hefur verið
minnzt á. Þó má tiunda til gamans
þau öfugmæli eins fulltrúa
kommúnistarikis á mannréttinda-
fundi hjá S.Þ. að land hans haldi
nú senn upp á 60 ára byltingar-
afmæli sitt án þess nokkurt mann-
réttindabrot hafi verið þar framið
þessi sömu 60 ár. Þessu reyna vist
ýmsir að trúa, en hafa þó ekki
orðið meiri menn af. Á íslandi
hafa vondar fréttir úr Sovét-
rikjunum til skamms tíma verið
kallaðar Morgunblaðslygi. Nú er
slík Morgunbiaðslygi jafnvel far-
in að síast inn i málgögn kommún-
ista. Sovétríkin og hálfnýlendur
þeirra eru ekki lengur, a.m.k.
ekki í orði, það fyrirheitna land, 1
sem áður þótti.
Mannréttindayfirlýsing S.Þ.
var samþykkt 10. des. 1948. Frá
þeim tima hefur aðeins verið
viðurkennt af S.Þ. eitt vandamál, •
sem snertir mannréttindi, þ.e.
kynþáttastefna Suður-Afríku:
Apartheit. Öðrum vandamálum
vegna mannréttinda er vist ekki
til að dreifa hjá S.Þ. Þau eru þá i
raun og veru ekki til, a.m.k. ekki
opinberlega.