Morgunblaðið - 01.11.1978, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 1978
19
Stefán Biörnsson
forstjóri
Stefán Björnsson forstjóri
Mjólkursamsölunnar í Reykjavík
er sjötugur í dag, fæddur 1.
nóvember 1918 að Hnefilsdal í
Jökuldalshreppi í Norður-Múla-
sýslu, sonur Björns Þorkelssonar
hreppsstjóra, Björnssonar á Klúku
í Hjaltastaðaþinghá, en kona
Þorkels var Guðný Ólafsdóttir á
Gilsárstekk Ólafssonar. Móðir
Stefáns og kona Björns í Hnefils-
dal var Guðríður Jónsdóttir frá
Skeggjastöðum Magnússonar. Þau
hjón bjuggu í Hnefilsdal á fjórða
áratug og þar ólst Stefán upp hjá
foreldrum sínum á góðu menning-
arheimili þar sem mikil umsvif
voru við stórbúskap og trúnaðar-
störf húsbóndans í sveit sinni.
Eins og aðrir sveitapiltar tók
Stefán strax og geta leyfði þátt í
öllum búskaparstörfum, sem þá
tíðkuðust:, stóð að slætti, sætti og
batt hey, hirti um skepnur á vetri,
smalaði um heimahaga og afrétti,
og átti margt sporið og sprettinn
um heiðavíðáttur Jökuldalsins.
Undi Stefán þessum störfum vel
og hafði yndi af sauðfé, en um þær
mundir sem hann var að verða
fulltíða maður tók mjög að bera á
ormaveiki í sauðfé hér á landi og
voru þá enn hvorki þekkt lyf né
aðrar varnir gegn þeirri plágu.
Gerðust vanhöld í fjárstofni Jökul-
dalsbænda eins og margra ann-
arra mikil af þeim sökum. Þótti
Stefáni því ekki horfa heillavæn-
lega í þeim forna atvinnuvegi —
sauðfjárræktinni þá um stund og
tók hann það ráð að hverfa þar frá
og leita heldur á vit menntagyðj-
unnar sér til halds og trausts á
framtíðarveginum. Þessi ráðstöf-
un reyndist honum hið mesta
gæfuspor og varð einnig landi
hans og þjóð til mikilla nytja.
Árið 1935 varð Stefán stúdent
frá Menntaskólanum í Reykjavík
og sigldi hann þá þegar til
Kaupmannahafnar, þar sem hann
lagðí stund á nám í mjólkurfræði
og mjólkuriðnfræði við Landbún-
aðarháskólann og lauk kandidats-
prófi í þessum fræðigreinum árið
1940. Að námi loknu fór hann
þegar heim og þótti ráðamönnum í
landbúnaðarmálum mikill fengur í
því, að fá hér til starfa þennan
unga og gagnmenntaða mann til
að leggja á ráðin í mjólkuriðnaðin-
urii, sem þá var verið að byggja hér
upp á nýjum grundvelli í vélbún-
um móttökustöðvum — mjólkur-
búunum. Hermann Jónasson þá-
verandi landbúnaðarráðherra var
svo framsýnn í því sem fieiru, að
hann réð Stefán til að gerast
ríkisráðunautur í mjólkurfræði og
gegndi hann því starfi í eitt ár, en
tók svo árið 19*42 við forstjóra-
starfi í stærsta mjólkurbúi lands-
ins. — Mjólkurbúi Flóamanna og
stjórnaði því í fjögur ár, en þá
þarfnaðist meðferð mjólkur, sala
sjötugur
hennar og annarra mjólkurvara,
skipulag á dreifingu og fleira
þeirra breytinga í Reykjavík og
nágrenni, að ekki þótti annað fært
en fá Stefán til að gerast tæknileg-
ur ráðunautur Mjólkursamsölunn-
ar. Þegar hann tók við þessu starfi
voru fyrir nokkru hafnar fram-
kvæmdir við hinar miklu bygging-
ar Samsölunnar að Laugavegi 162.
Allar þær byggingar, sem þá voru
reistar yfir starfsemi hennar og
hinn flókni og dýri vélabúnaður
sem fenginn var þótti stórvirki á
íslenskan mælikvarða. Stefán var
allsstaðar með í ráðum og sá
maður sem mestu réð um skipulag •
og vélakost. Ferðaðist hann til
annarra landa til að útvega vélar,
en þá rétt eftir lok heimsstyrjald-
arinnar var mjög erfitt að gera
samninga um smíði og kaup slíkra
véla. Allt reyndi þetta mjög á
hæfileika og þrek Stefáns, en hinn
eitilharði vilji hans og glögg-
skyggni samfara góðri þekkingu
bjargaði málunum í þessum mikla
vanda. Hið tæknilega ráðunauts-
starf hafði hann með höndum í sjö
og hálft ár, eða til 1. janúar 1954
þegar hann var ráðinn forstjóri
Mjólkursamsölunnar og hefur
verið það síðan, en mun nú láta af
því starfi um næstu áramót eftir
að hafa stjórnað þessu stóra
fyrirtæki í 25 ár. Alls eru starfsár-
in hjá Samsölunni orðin 32, en 38
ár eru síðan hann kom heim frá
námi og tók til að koma mjólkur-
skipulagi og mjólkuriðnaði á það
stig þróunar, sem nú mun fyllilega
standa jafnfætis því sem best
gerist í iðnþróuðum löndum. Mikil
og merk væri sagan af því mikla
starfi ef sögð væri, sem eftir
Stefán liggur í mjólkurmálunum á
Suðurlandi, en bæði skortir til
þess rúm hér og þekkingu undir-
ritaðs. Sjálfur kynni Stefán þar
frá mörgu að segja, sem fróðlegt
væri og gagnlegt að geyma, en svo
yfirlætislaus maður er hann, að
hætt er við að hans eigin þáttur í
þeirri sögu yrði útundan.
Öll störf hefur Stefán unnið af
einstakri trúmennsku og þraut-
seigju og beitt sinni glöggu
þekkingu, skapfestu og viljastyrk,
og jafnan kosið að vinna hávaða-
og skrumlaust, því að sýndar-
mennska er honum fjærri skapi.
En óhætt er að segja, að oft hefur
reynt mjög á þrek þessa hægláta
manns við stjórn hins stóra
fyrirtækis þar sem mörg hundruð
manns vinna og með dagleg
viðskipti við % hluta þjóðarinnar.
Vandamálin eru orðin mörg sem
upp hafa komið, og stundum hafa
kaldir vindar blásið úr ýmsum
áttum, en ekki hefur Stefán eða sú
stofnun sem hann hefur stýrt
haggast.
Bændurnir á fyrsta verðlags-
svæði, sem nær frá Skeiðarársandi
vestur í Þorskafjörð hafa átt
traustan og hollan leiðtoga, þar
sem Stefán er og neytendur
mjólkurinnar — hinnar miklu
lífslindar eiga honum einnig mikið
að þakka því hann hefur af
einlægum áhuga og þekkingu beitt
sér fyrir sífelldum umbótum í
vöruvöndun og komið til móts við
eðlilegar kröfur þeirra svo að þeir
mættu fá þá þjónustu, sem best
verður á kosið miðað við viðskipta-
hætti á hverjum tíma.
Ymsum trúnaðarstörfum hefur
Stefán gegnt samhliða aðalstarfi
sínu. Hann hefur síðan 1959 setið í
Framleiðsluráði landbúnaðarins
og jafnlengi í stjórn Osta- og
smjörsölunnar og verið þar stjórn-
arformaður alltaf annað hvert ár.
Þá hefur hann einnig verið kvadd-
ur til starfa í nefndum við
undirbúning löggjafar þar sem
yfirsýn og sérþekking hans í
málefnum mjólkuriðnaðar, sölu-
og dreifingar mjólkurvara og fleiri
skyldra mála hefur komið að
góðum notum.
Stefán Björnsson er góðum
gáfum gæddur, og auk sinnar
sérfræðilegu þekkingar kann hann
á mörgu skil. Það er bæði gaman
og gagnlegt við hann að ræða í
góðu næði þegar hann gefur sér
tíma til að líta upp frá starfi sínu.
Á síðasta ári varð hann fyrir
nokkru tjóni á starfsþreki sínu
vegna heilsubilunar, en með lækn-
ishjálp, viljastyrk sínum og aðstoð
ágætrar eiginkonu hefur honum
tekist að endurheimta heilsu sína
að svo miklu leyti, að vinir hans
vonast til að fram undan séu mörg
góð ár.
Stefán hefur notið þeirrar gæfu,
að eiga gott heimili og þurfa ekki
að standa einn og óstuddur, því að
hann á góða konu vel búna
hæfileikum og kvenlegum dyggð-
um. Það var 11. maí 1946, asem
hann kvæntist Ingu Ólafsdóttur,
Jónssonar bónda í Eystra-Geld-
ingaholti í Gnúpverjahreppi og
konu hans Pálínu Guðmundsdótt-
ur. Er heimili þeirra traust og
fallegt og hjónabandið farsælt og
til fyrirmyndar. Tvö eru börnin:
Hrafnhildur lögfræðingur og Sig-
urður læknir, en einnig er fóstur-
dóttir. Góður heimilisbragur og
ástúð ríkir með fjölskyldunni.
Á sjötugsafmæli Stefáns veit ég,
að margir hugsa hlýtt til hans. Ég
votta honum þakkir okkar bænd-
anna, sem hann hefur starfað fyrir
af alúð og ósérplægni um langa
tíð. Óska ég honum allra heilla, og
þakka langt og gott samstarf.
Ágúst Þorvaldsson.
Brezk söngkona
skemmtir í Þórscafé
UM SÍÐASTLIÐNA helgi hóf að
syngja i Þórscafé ný söngkona,
Annie Bright. Mun hún skemmta
gestum Þórscafés næstu þrjár
vikur.
Annie Bright er brezk að ætt.
Lagaval hennar er sambland laga
í jazzstíl og ljóðasöngva. Einnig
bregður hún fyrir sig
suður-amerískum lögum, svo og
öðrum vinsælum lögum.
Annie Bright hóf söngferil sinn
með því að syngja í spítölum og
fangelsum. Síðar kom hún fram í
klúbbum víðs vegar í Lundúnum,
svo sem Aphrodite’s og
Quaglino’s, sem eru þekktir staðir
þar. Einnig hefur hún komið fram
í sjónvarpi, meðal annars gert
samning við sjónvarpsstöðina
London Weekend Television um
gerð skemmtiþáttar. Annie Bright
hefur farið víða um heim og meðal
annars sungið á Miami.
Þetta er fyrsta tilraun Þórs-
cafés með erlenda skemmtikrafta,
en veitingahúsið í núverandi mynd
•er 2ja ára um þessar mundir.
Stendur til, að sögn Ómars
Hallssonar, eins eiganda Þórs-
eafés, að reynt verði að stuðla að
því að fá hingað erlenda skemmti-
krafta í vetur til að auka fjöl-
breytni í starfsemi veitinga-
staðarins.
Annie Bright ásamt hljómsveitinni Lúdó og Stefán, sem leikur
undir hjá söngkonunni.
Colgate MFP fluor tannkrem herðir
tennurnar og ver þær skemmdum.
1. Colgate MFP fluor gengur inn i glerunginn
og herðir harin
2. Þess vegna verður glerungurfnn sterkari
Colgate MFP fluor tannkrem er reyndasta tannkremið
á markaðnum.
Þúsundir barna um viða veröld hafa um árabil verið
báttakendur i visindalegri Colgate-prófun og hefur hún
ótvirastt sannað að Colgate MFP fluor tann-
krem herðir glerung tannanna við hverja
burstun. bannig að tennurnar verða sifellt
sterkari og skemmast siður.
Þess vegna velja milljónir foreldra um heim
allan Colgate MFP fluor tannkrem handa
börnum sinum.

□
□