Morgunblaðið - 17.12.1978, Blaðsíða 24
56
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. DESEMBER 1978
Umsjón: Séra J6n Dulbú Hrábja rtsson
Séru Karl Sigvrbjiirnsson
Sigurdur Pcílsson
A U DROTTINSDEGI
Fyrirrennarinn
Pistill:
1. Kor. i,l—5: þannig líti menn á oss svo
sem þjóna Krists og ráösmenn yfir
leyndardómum Guds.
GuöspjalL
Matt. 11,2—11: Jesús sagöi: Fariö og
kunngjöriö Jóhannesi þaö, sem þiö
heyriö og sjáiö: Blindir fá sýn og haltir
ganga, líkþráir hreinsast og daufir
heyra og dauöir upprísa og fátækum er
boöaö fagnaöarerindi. Og sæll er sá, sem
ekki hneykslast á mér.
3. kerti aöventukransins
kallast hiröakertiö. Þaö voru hiröarnir, sem fyrst fengu fréttimar, sem munu enduróma um
heimsbyggöina á jólum. Hiröakertiö er áminning til okkar. erum viö tilbúin aö heyra gleöifréttimar og
reiöubúin aö hlýöa þeim?
Helgistund fjölskyldunnar viö aöventukransinn.
Allir: í nafni Guös, fööur, sonar og heilags anda. Amen .
Einn: I dag kveikjum viö á þremur kertum: Spádómakertinu, Betlehemskertinu og hiröakertinu.
Hiröarnir vöktu yfir hjöröinni á Betlehemsvöllum nóttina helgu og fengu fyrstu fréttirnar um frelsarann,
Krist, Drottinn. Hiröakertiö minnir okkur líka á hvaö Jesús sagöi um sjátfan sig: Ég er góöi hiröirinn,
sagöi hann, góöi hiröirinn leggur líf sitt í sölurnar fyrir sauöina. Og endur fyrir löngu sagöi spámaöurinn:
Sjá, Guö yöar kemur! Sjá, herrann Drottinn kemur... eins og hiröir mun hann halda hjörö sinni til haga,
taka unglömb í faörn séi og bera þau í fangi sínu, en leiöa mœöumar. Viö skulum biöja: Drottinn Guö,
opna eyru okkar og hjörtu, svo aö viö getum tekiö á móti oröi þínu og heyrt þaö, sem þú vilt viö okkur tala
d þessari aöventu og komandi jólahátíð.
Viö þökkum þér... (þakkarefni)
Viö biöjum þig ... (bænarefni).
A: Faöir vor.
E: Friöur Guös sé meö oss öllum. Amen.
Hver var hann?
Viöhorf Biblíunnar
til mannsins
Áður en lengra er haldið með
frásögn Biblíunnar af Jesú, er
nytsamt að hugleiða lítillega
viðhorf Biblíunnar til mannsins.
I fyrstu Mósebók segir frá því
að „í upphafi" hafi maðurinn
lifað í fögnuði og eindrægni.
Samfélag mannanna við Guð
einkenndist af einlægni, trausti
og kærleika. Maðurinn lifði eins
og Guð hafði upprunalega
óskað.
En síðan gerast atburðir, sem
fá afdrifaríkar afleiðingar fyrir
allt mannkyn eftir það. Maður-
inn gerir uppreisn gegn Guði.
Hann snýr baki við Guði og
góðum vilja hans og tekur ráðin
í eigin hendur. Maðurinn
ákveður að brjóta gegn vilja
Guðs. Traustið, kærleikurinn og
eindrægnin milli skapara og
sköpunar er rofið. Samverka-
menn Guðs voru orðnir að
andstæðingum hans.
„ ... Þá reyndi maðurinn og
kona hans að fela sig fyrir
Drottni Guði... (I. Mos. 3,8).
Þessi uppreisn gegn Guði
hafði afleiðingar í för með sér
fyrir allt mannkyn. Við sem í
dag lifum erum á vissan hátt
fædd með bakið að Guði. Ganga
okkar stefnir frá honum en ekki
til hans.
Það sem nefnt hefur verið
synd á sér djúpar rætur í
persónuleika okkar. Þegar menn
fremja morð, halda framhjá
mökum sínum, óhlíðnast
foreldrum, baktala náunganna,
ganga framhjá þeim sem þurf-
andi eru eða brjóta á annan hátt
boð Guðs á það sér rætur í þessu
fráhvarfi frá Guði. Maðurinn
kaus eigin leið í stað þess að
ganga á Guðs vegum. Syndin er
þannig ekki fyrst og fremst ill
verk eða vanræksla, hún er röng
afstaða til Guðs sem leiðir af sér
ill verk og vanrækslusyndir. Við
brjótum þannig fyrst og fremst
af okkur gagnvart Guði og
heilögum vilja hans.
Vitnisburður Nýja testa-
mentisins um Jesú. (II).
Það sem Guðs orð vill fyrst og
fremst kenna okkur er sann-
leikurinn um okkur sjálf og
afstöðu okkar til Guðs. Ef við
komum auga á, trúum eða að
minnsta kosti höfum hugboð um
að eitthvað af því sem Biblían
segir um synd mannsins gagn-
vart Guði er satt, þá munum við
einnig skilja hver Jesús er. Þá
munum við einnig hafa persónu-
lega þörf fyrir hann.
Biblían getur nefnilega einnig
sagt okkur að við stöndum ekki
ein og yfirgefin í syndum okkar
og uppreisn gagnvart Guði. Það
eru einkum tvö Biblíuvers sem
sýna þetta glögglega.
„Því að svo elskaði Guð
heiminn, að hann gaf son sinn
eingetinn til þess að hver sem á
hann trúir glatist ekki, heldur
hafi eilíft líf.“ (Jóh. 3.16)
„„En ef vér játum syndir
vorar, þá er hann trúr og
réttlátur, svo að hann fyrirgef-
ur oss syndirnar og hreinsar
oss af öllu rangíæti.“ (1.
Jóhannesarbréí 1. kap).
Jesús leiðir okkur út úr
þessari stöðu sem við erum í
gagnvart Guði.
Það gerðist með því að hann
lét taka sig af lífi á krossi i
Jerúsalem á sínum tíma. Til
þess að skýra hvað átti sér
raunverulega stað notar Biblían
ýmsar myndir.
Jesús, sá sem sættir
Maðurinn, sem sneri sér frá
Guði til að fara eigin leiðir gerði
Guð að andstæðingi sínum. Það
varð ósætti milli mannsins og
Guðs. Jesús gengur inn í þessa
stöðu. Hann fjarlægir þennan
fjandskap sem syndin orsakar
milli Guðs og manns og kemur á
friði og sáttum.
„Það var Guð, sem í Kristi
sætti heiminn við sig, er hann
tileinkaði þeim ekki yfir-
troðslur þeirra ... “ (2. Kor. 5.
kap.)
Jesús greiðir skuldina
Syndir okkar gera það að
verkum, að við verðum „skuld-
ug“ við Guð. Við höfum ekki
farið með gjafir Guðs á þann
hátt sem okkur ber. Við höfum
sóað í eigingirni og látið boð
Guðs liggja okkur í léttu rúmi.
Þegar gera á upp reikninginn
kemur í ljós að enginn maður
getur jafnað þessa reikninga.
Jesús bjargar okkur úr þessari
vonlausu aðstöðu með því að
greiða skuld okkar. Það kann að
vera að okkur virðist sá háttur
sem hann hefur á því sé bæði
ónauðsynlegur og óskiljanlegur.
Jesús tók á sig þá hegningu
sem við höfðum til unnið. Sá
sem er fús að sætta sig við
þennan hátt á greiðslu skuldar-
innar getur losnað undan þeirri
greiðslubyrði.
„Hann afmáði skuldabréfið á
móti oss með ákvæðum þess,
það sem stóð í gegn oss, og
hann tók það burt með því að
ncgla það á krossinn.“
Jesús tekur á sig
hegninguna
Reiði Guðs sem með réttu
hefði átt að mæta okkur, bitnar
á Jesú í okkar stað. Hegninguna
sem við höfðum unnið til tók
hann á sig til þess að bjarga lífi
okkar frá tortímingu. Við erum
frjálsir menn.
„En hann var særður vegna
vorra synda og kraminn vegna
vorra misgjörða. Hegningin
sem vér höfðum til unnið kom
niður á honum og fyrir hans
benjar urðum vér heilbrigðir.
Vér fórum allir villtir vega sem
sauðir, stefndum hver sína leið,
en Drottinn lét misgjörð vor
allra koma niður á honum.“
(Jesaja 53. kap.)
JESÚS LIFIR
Þrem dögum eftir dauða Jesú
gátu menn í Jerúsalem gengið
úr skugga um að gröfin, sem
hann hafði verið lagður í, var
tóm. Þungum steininum, sem
velt hafði verið fyrir grafar-
munnann hafði verið velt frá og
líkið var hvergi að finna.
Sumir hafa haldið því fram,
að Jesús hafi aðeins verið
skindauður, þegar hann var
tekinn af krossinum. Þegar vinir
Jesú komu síðan til að gera
líkinu til góða uppgötvuðu þeir
að hann var lifandi. Þeir önnuð-
ust hann þar til hann hresstist á
ný-
Með fráttabréfi Hjálparstofnunar kirkjunnar, „Hendinni",
verður dreift söfnunarbauk, sem flestir landsmenn munu
kannast við, en sams konar bauk var dreift á jólaföstu í
fyrra. Mikil pátttaka heimilanna um notkun hans lagöi grunn
að söfnuninni í fyrra, en Þá söfnuðust alls 36 milljónir króna.
Þá munu mörg fyrirtæki væntanlega hafa sama hátt á og í
fyrra, er starfsmenn tóku sig til og söfnuðu í slíka bauka. í
fréttabréfinu kemur fram að áhersla er lögð á að börnunum
sé leyft að fylgjast með notkun bauksins.
Biblíulestur
Sunnudagur 17. desember Matt. 11:2-10
Mánudagur 18. desember Jes. 55:1-13
Þriöjudagur 19. desember Jes. 58:1-10
Miövikudagur 20. desember Jes. 60:1-11
Fimmtudagur 21. desember Jes. 60:18-61:1,
Föstudagur 22. desember Jes. 11:1-10
Laugardagur 23. desember Sakaria 9:8-12
Aðrir hafa haldið því fram að
lærisveinarnir hafi stolið lík-
ama Jesú úr gröfinni og síðan
breitt út þann orðróm að hann
hafi risið upp frá dauðum og
birst þeim þegar aðrir sáu ekki
til.
Enn ein kenningin er þannig
að andstæðingar Jesú hafi stolið
líkinu af Jesú til þess að eyða
öllum minjum og hindra þannig
að trúarlegar athafnir færu
fram við gröfina.
Biblían segir öðruvísi frá
þessu. I Jóhannesarguðspjalli
segir frá Maríu Magdalenu sem
fór út að gröfinni snemma að
morgni sunnudagsins:
En á fyrsta degi vikunnar
kemur Maria Magdalena
snemma, meðan enn þá var
dimmt, til grafarinnar, og sér
að steinninn hefir verið tekinn
frá gröfinni. Hún hleypur þá
og kemur til Símonar Péturs og
til hins lærisveinsins, þess sem
Jesús elskaði, og segir við þá.
Þeir hafa tekið Drottin úr
gröfinni, og vér vitum ekki,
hvar þeir hafa lagt hann. Þá
fór Pétur út og hinn læri-
sveinninn, og þeir komu tii
grafarinnar. En þeir hlupu
saman og hinn lærisveinninn
hljóp hraðara en Pétur og kom
fyrr að gröfinni.
Hann gægðist inn, og sá
líndúkana liggja þar, en gekk
þó ekki inn. Þá kemur og
Si'mon Pétur sem fylgdi á eftir
honum, og gekk inn í gröfina.
sá hann iíndúkana liggja þar.
en sveitadúkinn, sem verið
hafði um höfuð hans, ekki
liggja hjá Ifndúkunum, heldur
út af fyrir sig, samanbrotinn á
öðrum stað. Þá gekk nú cinnig
hinn lærisveinninn inn, sem fyr
hafði komið til grafarinnar, og
sá þetta og trúði, því að enn þá
höfðu þeir ekki öðlast skilning
á ritningunni, að hann átti að
rísa upp frá dauðum. Síðan
fóru lærisveinarnir aftur heim
til sfn.
En María stóð hjá gröfinni
úti fyrir grátandi. Er hún nú
var að gráta, gægðist hún inn f
gröfina, og sér tvo engla í
hvítum klæðum sitja þar, ann-
an til höfða, hinn til fóta, þar
sem líkami Jesú hafði legið. Og
þeir segja við hana. Kona, hví
grætur þú? Hún segir við þá.
Af því að búið er að taka burt
Drottin minn, og ég veit eigi,
hvar hann hefir verið lagður.
Þegar hún hafði þetta mælt,
sneri hún sér við og sér Jesúm
standa þar, en hun vissi ekki,
að það var Jesús. Jesús segir
við hana. Kona, hví grætur þú?
Að hverjum leitar þú? Hún
hugði, að þetta væri grasgarðs-
vörðurinn, og segir við hann.
Herra, hafir þú borið hann
burt, þá segðu mér, hvar þú
hefir lagt hann, og mun ég taka
hann. Jesús segir við hana.
María! Hún snéri sér við og
segir við hann á hebresku.
Rabbúnf! sem þýðir. meistari.
Jesús segir við hana. Snertu
mig ekki, því að enn þá er ég
ckki uppstiginn til föður míns,
en far þú til bræðra minna og
seg þeim, Ég stíg upp til föður
míns og föður yðar, til Guðs
míns og Guðs yðar. María
Magdalena fer og boðar læri-
sveinunum, Ég hefi séð Drottin!
og að hann hafi sagt henni
þetta.
Páll postuli segir frá því að
Jesús hafi síðar birst meira en
fimm hundrað manns í einu sem
gátu borið því vitni að þeir
hefðu raunverulega séð hann.
Hópur óttasleginna læri-
sveina breyttist á páskum í
djarfa og sannfærða votta hins
upprisna, og voru tilbúnir að
innsigla sanngildi vitnisburðar
síns með lífi sínu.
Jesús birtist einnig Páli.
Hann hafði áður heitað Páll og
var þá ákafur ofsækjandi krist-
inna manna. Hann var skyndi-
lega stöðvaður dag nokkurn,
þegar hann var á leið til
Damaskus:
„Hann féll til jarðar og
heyrði rödd segja við sig. “Sál,
Sál, hví ofsækir þú mig? En
hann sagði, Hver ert þú, herra?
Og hann sagði. Ég er Jesús,
sem þú ofsækir.““ (Postulasag-
an 9. kapituli).
Biblían geymir þannig marg-
ar frásagnir sem vitna um það
að upprisa Jesú sé söguleg
staðreynd. Hún er atburður,
sem raunverulega hefur átt sér
stað. Kristindómurinn er þess
vegna ekki eitthvert hugmynda-
kerfi sem flytur okkur fræðileg-
an sannleika um lífið og tilver-
una. Það að vera kristinn er að
tengjast og eiga samfélag við
lifandi persónu.