Morgunblaðið - 08.04.1979, Blaðsíða 20

52
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. APRÍL 1979
Páskamaturinn
Umsjón: SIGRÚN
DAVÍÐSDÓTTIR
Þá er nú mjög liðið að páskum
og orðið tímabært að hugsa
fyrir páskamatnum. En pásk-
arnir eru ekki aðeins hátíð, sem
ber að fagna með góðum mat.
Öll fjölskyldan er væntanlega í
fríi og það verður að hafa í
huga. Það er óskemmtilegt að
einhver einn fjölskyldumeðlim-
ur loki sig af í eldhúsinu og
sjáist vart alla frídagana, nema
rétt við borðið. Því er bezt að
gera annað hvort eða hvoru
tveggja: að hafa mat, sem hægt
er að undirbúa fyrirfram og/eða
fljótlegan mat, og svo að fjöl-
skyldan hjálpist öll að og enginn
skorist undan. Síðan er sjálfsagt
að nota frítímann til útiveru eða
einhvers dundurs, sem helzt öll
fjölskyldan getur tekið þátt í.
Þetta er hvorki meira né
minna en 5 dagar, sem þarf að
hugsa fyrir. Sjálfsagt er að
skipuleggja fyrirfram hvað á að
borða á hverjum degi. Plestir
láta sér vonandi nægja eina
heita máltíð á dag og það er
hún, sem þarf að hugsa fyrir,
því kalda máltíðin er væntan-
lega brauð og svo t.d. ostur og
ávextir, eða eitthvað slíkt. Það
er sjálfsagt að gleyma ekki
fisknum þessa dagana fremur
en aðra og þá er ofnbakaður
fiskur þægilegur og góður
matur. Súpur eru það sömuleiðis
og soðteningar eða duft eru þá
góð undirstaða í góðar súpur,
sem svo má bæta í góðu, nýju
grænmeti, e.t.v. ásamt tómat-
mauki. A 2. í páskum er svo
tilvalið að hafa kaldan
afganginn af páskasteikinni,
sem þá hfur verið höfð rífleg.
Með henni er gott að hafa
grænmeti, t.d. grænt salat með
edikssósu, e.t.v. með papriku í og
svo kannski blaðsellerí- eða
rótarsellerístöngla og ólífur
með, fyrir þá sem eru hrifnir af
þeim.
I eftirrétti getið þið haft ís,
líkt og talað var um í síðasta
þætti, og svo ávexti, því nú fást
ýmsir ljúffengir nýir ávextir í
búðum, t.d. melónur, ananas,
mangó og kiwi. Eitthvað af
þessum ávöxtum er tilvalið að
nota í salat, t.d. ásamt eplum,
banönum og perum. Ég held
mikið upp á að strá svolitlu af
kanel yfir, gróft söxuðum
möndlum og sultuðum engifer,
sem ég hef minnst á áður. Auk
þess eru þessir ávextir einkar
góðir eintómir og svo í kökur.
Sumir vilja baka og þá mæli
ég ekki sízt með kökum, sem
þola vel geymslu, t.d. ávaxta- og
hunangskökum.
Hér á eftir að koma svo
nokkrar ábendingar um
hentugan páskamat, sem er
auðvitað jafn góður við önnur
tækifæri.
Góða skemmtun!
Graflúða (handa
8—10 manns)
Graflax er orðinn nokkuð
þekktur forréttur eða léttur
aðalréttur hér, sem víðar. En
það má einnig matreiða annan
feitan fisk á þennan hátt, t.d.
lúðu. Það er vart hægt að hugsa
sér hentugri forrétt en grafinn
fisk. Best er að nota meðalstóra
lúðu. Biðjið svo fisksalann allra-
náðarsamlegast að flaka fiskinn
fyrir ykkur, því lúða er oft svo
föst á beinunum.
Síðan blandið þið jafn miklu
af sykri og salti, helzt hafsalti,
og stráið þunnu lagi yfir fiskinn.
Vegna þess að svona lúða er
þynnri en lax, skulið þið gæta
þess aö ofsalta ekki fiskinn. Að
því búnu á að leggja nýtt eða
frosið dill á, en á þessum árs-
tíma liggur slíkt ekki á lausu,
svo við verðum að láta okkur
nægja þurrkað. En vel á minnst,
hafið þá í huga, að nú fer að
vora, og bráðum verður tíma-
bært að sá. Hver sá, sem hefur
smá garðshorn, ætti ekki að láta
hjá líða að sá kryddjurtum, en
ég minnist aftur á þetta síðar.
Síðan mæli ég með því að þið
rífið svolítið múskat yfir flökin,
eða stráið dufti yfir, en lítið er
alveg nóg, því bragðið er sterkt.
Nú er ekki annað að gera en
að leggja flökin saman, með
roðið út, setja u.þ.b. 1 kg farg
ofan á og geyma svo í kæliskáp í
sólarhring, eða lengur ef flökin
eru mjög þykk. Eftir þann tíma
er fiskurinn mjög þéttur og fínn.
Nú þurrkið þið kryddið af, og
þar með er fiskurinn tilbúinn og
þvílíkur fiskur ... Nú svo getið
þið fryst hann, eða t.d. geymt
helminginn til betri tíma.
Bragðið af fiskinum er mjög
fínlegt og með honum er gott að
hafa brauð, t.d. ristað heil-
hveitibrauð eða gott heimabak-
að gróft brauð og svo e.t.v.'sósu
úr sýrðum rjóma, bragðbættan
með sinnepi, helzt ljósu frönsku,
worchestershire-sósu, tómat-
sósu, helzt ekki mjög sætri
tegund, og svo ögn af karrýi.
Sósan á alls ekki að vera sterk,
svo hún yfirgnæfi ekki fiskinn.
Örvæntið ekki þó sneiðarnar
verði ekki mjög fallegar, því það
er frekar erfitt að skera fiskinn,
nema helzt þegar hann er hálf
frosinn.
HvEecii &• a-O-
CrUBeJA FJo LjSK.yL-0^. tJA
MSÖ
T. 4) /+HA OA5 ( MAMSÓ; idu>/
cxr neu>\>m~t ulM dXsMiCM
í FyexQ.
gF?ri«-e.crm ?
Lpmbalæri
Lambakjötið okkar er alveg
1. flokks, enda er íslenzka
sauðkindin nánast villibráð, og
ætti að auglýsast sem villikind,
þegar hún er flutt út. Glóðar-
steikt eða ofnbakað lambalæri
er herramannsmatur. Þegar
komið er fram á þennan árstíma
er lambakjötið ekki lengur nýtt,
en ég álít að með því að
matreiða það eins og lýst er hér
á eftir verði kjötið sem nýtt.
Hæg steiking er allur galdurinn,
því þá verður kjötið bæði meyrt
og safaríkt. Til bragðbætis mæli
ég með að þið bræðið smjör,
ásamt svolitlu af sítrónusafa, og
svo rósmaríni, oreganó og
timjan, eða blóðberg, fyrir þá
sem búa vel af því, og
nýmöluðum pipar, og ekki sízt
fínsöxuðu hvítlauksrifi.
Handa 6—8 manns þurfið þið
2‘/z kg lambalæri, allt eftir því
hve mikið annað er á borðum.
Látið kjötið þiðna í kæliskáp
daginn áður en það á að
matreiðast. Þegar fer að nálgast
steikingartímann, takið það þá
út og látið standa í stofuhita í
1—2 klst., svo það sé nokkurn
veginn búið að ná stofuhita,
þegar að steikningu kemur.
Setjið ofninn á 100°. Setjið
síðan kjötið á rist yfir ofn-
skúffu, eða eitthvað þvíumlíkt
og setjið það inn í heitan ofninn
á neðstu rim. Kjötið á nú að
gista ofninn í 2Vá klst. Snúið
kjötinu þegar tíminn er
hálfnaður.
A meðan kjötið er í ofninum,
bræðið þá smjörið, t.d. 200 gr
fyrir svona vænt læri, kryddið
það og penslið kjötið svo öðru
hvoru með því meðan á
steikningu stendur.
Þegar kjötið hefur nú verið
inni í 2Vfe klst., takið það þá út
og setjið ofninn á 250° og á grill,
ef slíkt er í ykkar ofni. Penslið
kjötið og setjið það aftur inn
eftir 10 mín. Nú á það að
brúnast 5 mín. á hvorri hlið, svo
skorpan verði stökk og fín. Að
þessum tíma liðnum slökkvið
þið á ofninum og opnið hann til
hálfs með þvíað setja t.d. sleif
milli stafs og hurðar. Þarna á
svo kjötið að standa í 10—15
mín. og jafna sig. A þeim tíma á
kjötsafinn að streyma út frá
miðju kjötsins og út um það allt.
Þarna hafið þið safaríkt og
ilmandi kjöt, sem bezt er að
borða með afganginum af
smjörinu, blönduðu saman við
safann úr ofnskúffunni og ekki
sízt með góðu brauði og svo
einhverju af því sem nefnt er
hér á eftir.
Meðlæti mcð kjöti
Sellerí er afar gott með
lambakjöti, bæði sellerírót og
blaðsellerí. Blaðsellerí getið þið
t.d. skorið niður í bita og soðið í
smjöri og piprað það vel. Einnig
er hægt að skera það niður í
stöngla, sjóða það í sjóðandi
vatni í 5. mín., láta þá renna vel
af því og setja í ofnfast fat,
ásamt svolitlu af smjöri og
þekja það með þunnu lagi af
rifnum osti, t.d. óðalsosti. Þetta
á svo að baka í 15—20 mín.,
svona allt eftir hitanum á ofnin-
um. Sellerírót getið þið soðið í
bitum þar til hún er mjúk, og
marið þá í grænmetispressu eða
vél ásamt nokkrum sítrónu-
dropum og nýmöluðum pipar, og
borið hana þannig fram. Þetta
ásamt brauði er í raun alveg nóg
með kjötinu, en ef ykkur finnst
kartöflur ómissandi með, getið
þið afhýtt þær, skorið þær í báta
og bakað í ofni, t.d. síðustu klst.
ásamt kjötinu.
Ef þið hafi svo ís á eftir, eða
ljúffenga framandlega ávexti í
eftirmat, ættuð þið að hafa
alveg nógan tíma til að sinna
hvert öðru og yngsta fólkinu (ég
reikna með að stálpaðri börnin
hjálpi til í eldhúsinu). Þá er
bara að skipuleggja matseldina
hina 4 frídagana alveg eins!
REPORT DE LUXE: LÚXUS FYRIR LITIÐ
Rafritvél með fisléttum áslætti,
áferöafallegri skrift, dálkastilli . ........ ft
28 eða 33 sm valsi ' ......SBb.- béb—" ___
Vél sem er peningana virói
fyrir jafnt leikmenn sem
atvinnumenn. ___
Fullkomin viógerða- ’%||
hl t þ ö t ' B v 15
Leitið nánari upplýsinga.
■zsstaraaBfl
F w: m w m m » ''■1
5
Otympia
Intemational
KJARAN HF
skrifstofuvélar & verkstæöi — Tryggvagötu 8, sími 24140