Morgunblaðið - 20.02.1980, Blaðsíða 16

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. FEBRÚAR 1980
17
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. FEBRÚAR 1980
pltrginiiMaliíilí
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 4.500,00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 230
kr. eintakið.
Atlaga að at-
vinnurekstrinum
Æ’
Aflokksráðsfundi Sjálfstæðisflokksins flutti Jónas H.
Haralz bankastjóri ræðu, sem vakið hefur mikla
athygli, en sá kafli hennar, sem fjallaði um efnahags-
stefnu ríkisstjórnarinnar, birtist í Morgunblaðinu sl.
sunnudag. Þar er m.a. sýnt fram á, að í málefnasamn-
ingnum sé um róttækasta markmiðið um lækkun
verðbólgu að ræða, sem sett hafi verið fram, sé hann
tekinn alvarlega, eða m.ö.o., að verðbólgan verði komin
niður fyrir 10% eftir tvö ár. En á hinn bóginn sé þar
„bókstaflega ekki nokkur skapaður hlutur, sem orðið gæti
til að sigrast á verðbólgunni", segir Jónas H. Haralz og
fjallar síðan um svokallaða „niðurtalningarleið", sem
gagnstætt tillögum framsóknarmanna gerir ráð fyrir, að
verðlagið fari lækkandi burtséð frá kaupgjaldinu. Hann
kveðst ekki hafa spurnir af því nokkurs staðar á byggðu
bóli, að þvílíkar hugmyndir hafi komið til framkvæmda.
— „Annaðhvort er þetta bull,“ segir hann. „Menn meina
ekki þetta sem þeir eru að segja, eða, ef menn meina það,
þá er hér um að ræða mestu atlögu að atvinnurekstri á
Islandi, jafnt einkarekstri og opinberum rekstri, sem
sögur fara af. Því þetta þýðir það, að þegar komið er fram
á þetta ár, eiga verðhækkanir að vera komnar niður í 25%
á ári, en kauphækkunin á sama tíma að vera 35% eða
eitthvað svoleiðis. Hvernig halda menn, að nokkur
atvinnurekstur geti staðizt við slíkar aðstæður?"
Jónas H. Haralz gerir síðan að umræðuefni kaflann um
peningamál og sýnir fram á, að hann er í mótsögn við
önnur ákvæði málefnasamningsins. Jafnframt vekur
hann athygli á, að annars vegar er lögð áherzla á, að ekki
verði halli á fjárlögum, en hins vegar felast í málefna-
samningnum „útgjaldahækkanir um 25—30 milljarða á
árinu 1980 og á næsta ári um 30—35 milljarða. Sé þetta
ekki staðreynd, þá er allur sá kafli sem fjallar um alls
konar umbótamál, og þar á meðal um landbúnaðarmálin
og aðstoð við bændur, markleysa. Eigi þetta að gerast,
sem þarna er um rætt, þá kostar það eitthvað svipað
þessu. Og þarna er um hreina aukningu ríkisútgjalda og
ríkisumsvifa að ræða.“
Jónas H. Haralz segir ennfremur í ræðu sinni:
„Það hefur verið spurt um, að hvaða leyti stefna
málefnasamningsins bryti í bága við stefnu Sjálfstæðis-
flokksins. Ég skal nefna fjögur atriði sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur lagt megináherslu á í öllu, sem frá
honum hefur farið um efnahagsmál á undanförnum
árum. í fyrsta lagi hefur verið lögð áhersla á, að unninn
sé bugur á verðbólgu með öflugum og samræmdum
aðgerðum á sviði fjármála, peningamála og launamála.
Samkomulagið gerir ekki ráð fyrir öflugum aðgerðum á
neinu þessara sviða og samræmingar gætir hvergi. í öðru
lagi hefur Sjálfstæðisflokkurinn lagt áherzlu á, að dregið
sé úr umsvifum ríkisins og ríkisútgjöld lækkuð. Sam-
komulagið gerir ráð fyrir auknum ríkisumsvifum og
ríkisútgjöldum. í þriðja lagi hefur Sjálfstæðisflokkurinn
lagt áherslu á mjög aukið frelsi til athafna í gjaldeyris-
málum, í viðskiptum og í verðlagningu. Samkomulagið
gerir ekki ráð fyrir, að neitt sé gert í þessu skyni. í fjórða
lagi hefur Sjálfstæðisflokkurinn lagt megin áherslu á, að
atvinnulífinu séu sköpuð skilyrði til frjálsrar starfsemi á
heilbrigðum fjárhagslegum grundvelli. Samkomulagið
gerir ráð fyrir, að þjarmað sé að atvinnulífinu með
ströngu verðlagseftirliti og rangri gengisskráningu.
Jafnframt séu ríkisafskipti stóraukin með fyrirskipandi
áætlunargerð og lánveitingum úr opinberum sjóðum í
samræmi við þær áætlanir. Þetta allt saman verður svo
undir stjórn þeirra ráðherra sem með atvinnumál fara, en
þeir eru allir úr röðum helstu andstöðuflokka Sjálfstæðis-
flokksins nema landbúnaðarráðherra."
Fjölmenni var á útifundinum og KÓður rómur var gerður að ræðum framsögumanna.
Mötuneytismál framhaldsskólanema:
Fjölmennur fundur
á Lækjartorgi í gær
LANDSSAMBAND menntaskóla-
ok fjölbrautaskólanema gekkst
fyrir útifundi a Lækjartorgi í gær
til þess að fylgja eftir kröfum um
mötuneyti framhaldsskóla. Krefjast
framhaldsskólanemar þess að ríkið
greiði launakostnað við mötuneytin,
auk þess sem þess er krafist að
komið verði upp mötuneytum í þeim
skólum sem ekki hafa þau nú þegar.
Telja framhaldsskólanemar þetta
stóran þátt í þeirri viðleitni að
tryggja öllum jafnan rétt til náms.
Á útifundinum í gær, sem var
allfjölmennur, fluttu ræður þeir
Hrólfur Ölvisson í Fjölbrautaskólan-
um í Breiðholti, Kristján Hansen í
Menntaskólanum í Reykjavík og
Gunnar Ingimarsson í Menntaskól-
anum á Akureyri. Var málflutningi
þeirra vel tekið og tóku fundarmenn
undir kröfur fæðumanna með því að
hrópa slagorð og syngja baráttu-
söngva. Fundarstjóri á fundinum var
Ingi Þór Hermannsson, nemandi í
Fjölbrautaskólanum í Breiðholti.
Á fundinn bárust nokkur skeyti,
þar sem tekið var undir kröfur
fundarboðenda og lýst fullum stuðn-
ingi við baráttuna fyrir mötuneytum
í alla framhaldsskóla. Meðal þeirra
sem sendu skeytin voru mennta-
skólanemar á ísafirði, Stúdentaráð
Háskóla íslands og nemar Fjöl-
brautaskóla Suðurnesja.
Sem fyrr segir var fundurinn
allfjölmennur og fór vel fram í alla
staði. Góður rómur var gerður að
máli ræðumanna og borin voru
kröfuspjöld með ýmsum áletrunum
og hvatningarorðum varðandi mötu-
neytismálin. Að fundi loknum dreifð-
ist mannfjöldinn, en forystumenn
sambandsins gengu til Alþingishúss-
ins, þar sem Eiði Guðnasyni alþing-
ismanni og formanni fjárveitingar-
nefndar voru afhentar kröfurnar.
Fram kom í máli ræðumanna á
útifundinum, að mikil samstaða er
meðal framhaldsskólanema í þessu
máli og hafa þegar safnast meira en
fjögur þúsund undirskriftir meðal
framhaldsskólanema, þar sem tekið
er undir kröfurnar um að ríki greiði
launakostnað við mötuneytin, að
mötuneytin verði í öllum fram-
haldsskólum og að aðstaðan verði
bætt þar sem hún er ónóg nú.
Ingi Þór Hermannsson:
Mikilvægur liður í viðleitni til
að koma á jafnrétti til náms
„KRÖFUR okkar eru alveg ljósar." sagði Ingi Dór Hermannsson nemi í Fjölbrautaskólanum í Breiðholti og
formaður framkvæmdastjórnar Sambands menntaskóla- og fjölbrautaskólanema í samtali við blaðamenn
Morgunblaðsins í gær. Ingi l>ór var þá að koma frá Alþingishúsinu. þar sem hann og félagar hans höfðu afhent
formanni fjárveitingarnefndar kröfu framhaldsskólanema í mötuneytismálum.
„Kröfur okkar eru þær," sagði Ingi I>ór ennfremur, „að ríkið greiði launakostnað í mötuneytum
framhaldsskólanna. sem og raunar í öðrum skólum. Launakostnaður er um það bil 45% af kostnaði við
mötuneytin, og hér er því um að ræða mjög mikilvægt hagsmunamál nemenda.
Gunnar Ingimarsson nemi i
Menntaskólanum á Akureyri.
sagði Gunnar ennfremur, „en fullt
fæði fyrir stráka nú í vetur kostar
525 þúsund krónur, en eitthvað
minna fyrir stúlkur. Þegar tillit er
til þess tekið að launakostnaður í
mötuneytunum er milli 40 og 50% af
þessari upphæð, þá sést hve það er
aðkallandi réttlætismál að rikið
greiði þennan lið kostnaðarins.
Miklu dýrara er fyrir þá að
stunda nám sem ekki geta búið
heima hjá sér en hina, sem búa
skammt frá skólunum, en til dæmis
í M. A. munu það vera milli 170 eg
180 manns sem borða í mötuneyt-
Þá krefjumst við þess að komið
verði upp viðunandi mötuneytisað-
stöðu í öllum skólum, en það er
ákaflega brýnt hagsmunamál skóla-
nema á íslandi, og verði þeim komið
upp í öllum skólum er stigið stórt
skref í þá átt að koma á jafnrétti
allra nema til náms.
Mötuneytiskostnaður er nú um
það bil 600 þúsund krónur yfir
veturinn fyrir hvern nemanda, svo
auðvelt er að sjá að launaliðurinn,
um það bil 45% af heildarkostnaðin-
um, skiptir mjög miklu máli. Ekki
leikur á því nokkur vafi að mun
dýrara er fyrir þá nemendur að
sækja skóla, sem ekki geta búið
heima hjá sér, og því er nauðsynlegt
að vinna að lækkun kostnaðar hjá
þeim.“
— Hvar er aðstaðan í mötuneyt-
ismálum best núna?
„Langbesta aðstaðan er vafalaust í
Menntaskólanum í Hamrahlíð, og
víðar er hún þokkaleg. Ástandið er
hins vegar ákaflega slæmt annars
staðar, til dæmis í Fjölbrautarskól-
anum á Suðurnesjum. Þar er nem-
endum ekið í skólann klukkan átta
árdegis, og heim aftur klukkan
átján, en engin aðstaða er í skólan-
um til að næra sig. Þá er í mörgum
skólum selt kakó og brauð á upp-
sprengdu verði til að standa undir
kostnaði, en allt er málið þannig
vaxið að við teljum brýnna úrlausna
þörf.“
— Hvernig er samstaða meðal
framhaldsskólanema um þetta mál,
og hvernig hefur ykkur verið tekið af
yfirvöldum, til dæmis formanni fjár-
veitinganefndar?
„Samstaða er mikil um þetta mál,
eins og viðbrögð þau sem undir-
skriftasöfnunin fékk, sýna. Ekki
hefur hins vegar gengið eins vel að
ýta þessu máli áfram innan kerfis-
ins. Eiður Guðnason formaður fjár-
veitinganefndar hefur tekið okkur
vægast sagt illa, og ekki lofað neinu,
og okkur hefur ekki tekist að fá
viðtal við fjárveitinganefnd vegna
þessa máls. Hefur Eiður raunar
haldið því fram að sjúklingar úti á
landsbyggðinni muni hr.vnja niður,
verði gengið að kröfum okkar, þar
sem svo víða sé úrbóta þörf í
heilsugæslu.
Upphæðin sem þetta „mötuneyt-
ismál" myndi hins vegar kosta ríkið
er hins vegar ekki nema um það bil
100 milljónir á ári, og eru þá allir
skólar taldir með. En málið hefur nú
verið að veltast um í menntamála-
ráðuneytinu í tvö ár, eða þar til fyrir
skömmu er Vilmundur Gylfason
fráfarandi menntamálaráðherra
mælti með því við fjárveitinganefnd
að tekið yrði á málinu. — Hvað svo
verður vitum við ekki,“ sagði Ingi
Þór að lokum.
Ingi Þór Ilermannsson. formaður framkvæmdastjórnar Sambands menntaskóla- og fjölbrautaskólanema.
afhendir Eiði Guðnasyni formanni fjárveitinganefndar Alþingis kröfur framhaldsskólanema. Ljósm. RAX
Gunnar Ingimarsson:
„Skólaganga dýrari
fyrir þá sem þurfa að
borða í mötuneytum“
„Mötuneytisaðstaðan hjá okkur í
Menntaskólanum á Akureyri er
mjög góð og fa?ðið í mötuneytinu er
ágætt," sagði Gunnar Ingimarsson
nemi i M. A. er við hittum hann
fyrir utan Alþingishúsið í gær og
spurðum hann um mötuneytismál
nyrðra.
„Kostnaður er hins vegar mjög
mikill eins og nú er í pottinn búið,“
inu. Þar eru nær eingöngu á ferðinni
utanbæjarnemendur, hinir borða
heima hjá sér. Ekkert vafamál er að
hér þarf að breyta til þess að skapa
raunverulegt jafnrétti í aðstöðunni
til náms og um það er full samstaða
með framhaldsskólanemum. Fund-
urinn í dag og meira en 4000
undirskriftir eru því til sönnunar
meðal annars,“ sagði Gunnar að
lokum.
Kristján Hansen:
„Aðstæður væg-
ast sagt lélegar64
„AÐSTÆÐUR í mötuneytismálum
framhaldsskólanna eru vægast sagt
lélegar," sagði Kristján Ilansen
nemi í Menntaskólanum í Reykja-
vík, er blaðamaður ræddi við hann
eftir fundinn á Lækjartorgi í gær.
„Hjá okkur í M.R. er til dæmis
brasað í lítilli kompu, þar sem
aðstæður eru alls ófullnægjandi, en
þó má segja að fyrir öllu sé að hafa
einhvers konar mötuneytisaðstöðu í
skólanum, og við erum betur sett en
sumir aðrir.
En við leggjum áherslu á að
jafnrétti til náms er í raun ekki
tryggt fyrr en þessi mötuneytismál
eru komin á réttan kjöl, svo stór
kostnaðarliður sem það er fyrir
marga nemendur," sagði Kristján að
lokum.
Kristján Hansen nemi í M.R.
Þorsteinn
Pálsson:
Stjórnmálaumræður bera þess
stundum merki að þeir sem að þeim
standa gera takmarkaðar kröfur til
sjálfra sín um röksemdafærslu og
skýra afstöðu. Höfundur Reykja-
víkurbréfs Morgunblaðsins síðast-
liðinn sunnudag sýnir af sér þetta
algenga kæruleysi. Óhjákvæmilegt er
því að gera nokkrar athugasemdir við
þau skrif.
í þeim hlut Reykjavíkurbréfsins er
fjallar um launamál er jórtrað á
sömu tuggunni og í fyrra vetur um (
kærleika VSÍ og vinstri stjórnarinn-
ar, sem nú hefur verið endurreist.
Skrif þessi eru að því leyti ágæt, að
þau varpa ljósi á þá staðreynd, að
Vinnuveitendasambandið lætur hags-
muni atvinnufyrirtækja og starfs-
manna þeirra sitja í fyrirrúmi án
tillits til þess, hverjir sitja í ríkis-,
stjórn á hverjum tíma. Reykjavíkur-
bréf Morgunblaðsins er á hinn bóginn
tilefni til andsvara fyrir aðrar sakir.
Með því sýnist blaðið vera að freista
þess að melta eitt stærsta efnahags-
Íega uppgjör, sem þjóðin glímir nú
við, með einskonar kersknipólitík
samkvæmt viðurkenndum lögmálum
í pólitískum umræðum.
í skrifum Morgunblaðsins um laun-
amál er hvergi að finna neitt bitast-
ætt um afstöðu blaðsins sjálfs. Þar er
einvörðungu reynt að erta pólitíska
Kersknipólitík í launamálum
andstæðinga af því að þeir snúast
eins og vindhanar með launahækkun-
um eða á móti eftir því, hvort þeir eru
í stjórn eða stjórnarandstöðu og
draga óskylda aðila eins og VSÍ inn í
þá þrætubókarlist. Auðvitar er það
hlutverk blaða að vekja athygli á
slíkri ósamkvæmni í málflutningi
stjórnmálamanna. En til ábyrgra
blaða eru líka gerðar aðrar og meiri
kröfur.
Horft framhjá veiga-
mestu atriðunum
í nefndu Reykjavíkurbréfi er ekki
gerð minnsta tilraun til þess að meta
þær efnahagslegu aðstæður, sem
setja þjóðinni mörk við útgjalda-
ákvarðanir. Því síður er tekin afstaða
til markmiða og leiða í þeim efnum.
Kersknipólitíkin gengur út á það,
að vinstri stjórnir eigi sterka stuðn-
ingsmenn þar sem er Vinnuveitenda-
samband Islands. Jafnframt er stað-
hæft að vinstri stjórnin nýja þurfi
ekkert að óttast þó að Guðmundur J.
tali digurbarkalega um súkkulaði-
drengi og pappírstígrisdýr, því að
sjálfur sé hann eins konar
pappírstígrisdýr þegar hans eigin
flokksmenn eiga aðild að ríkisstjórn.
Hér er ekkert sagt svo ákveðið að
taka megi á. En þessi skrif verða ekki
skilin öðru vísi en þannig, að Morgun-
blaðið er að setja Vinnuveitendasam-
bandið í það ljós að það sé verkfæri í
höndum ríkisstjórna til þess að
brjóta á bak aftur sanngjarnar kröf-
ur um launahækkanir. En þar sem
Morgunblaðið horfir framhjá öllum
veigamestu atriðum kjaramálanna í
þessari umfjöllun sinni, er óhjá-
kvæmilegt að varpa á þau ljósi.
Trauðla verður séð hvernig skipa á
einstökum aðilum, sem hlut eiga að
máli við kjaraákvarðanir, í gæða-
flokka án þess að taka mið af
aðstæðum í þjöðarbúskapnum.
VSÍ vill ekki semja
um gengisfellingar
og verðhækkanir
Alþýðusamband íslands hefur sett
fram kauphækkunarkröfur svo og
einstök félög innan þess. Hér er um
mismiklar kröfur að ræða, en þær
fara í flestum tilvikum yfir 25%
þegar horft er á sameiginlegar kröfur
og sérkröfur, sem ýmist eru fram
komnar eða í deiglunni. Kröfur BSRB
eru svo enn hærri. Þessar kröfur eru
settar fram við sérstakar aðstæður í
efnahagsmálum. Þjóðartekjur hafa
dregist saman og horfur eru á að þær
muni lækka á þessu ári. Birtar hafa
verið tölur, er sýna að viðskiptakjör
hafa versnað um 19%. Þessi tala
sýnir rýrnun kaupmáttar útflutn-
ingstekna þjóðarbúsins. Deilan, sem
nú stendur snýst um það, hvort unnt
er að auka kaupmátt launa um 25%
eða meira þegar kaupmáttur útflutn-
ingstekna hefur minnkað um 19%.
Afstaða VSÍ hefur verið sú að
semja ekki um kauphækkanir sem
greiða þarf með innistæðulausum
ávísunum gengisfellinga og verð-
hækkana. Það hefur með rökum bent
á að sú leið bætir ekki lífskjör
fólksins í landinu. Og hún grefur
undan rekstri atvinnufyrirtækjanna.
A síðustu fimm árum hefur aðeins
ein króna af hverjum hundrað sem
bætt hefur verið við í launaumslögin
skilað sér í auknum ráðstöfunartekj-
um. Ef menn á annað borð hafa hug á
því að bæta lífskjörin í landinu,
verður ekki hjá því komist að taka á
kjaramálunum með öðrum hætti en
verið hefur.
Skiptir verðbólgu-
stigið engu máli?
Að óbreyttum kjarasamningum og
með gildandi verðbótareglum sam-
kvæmt lögum má reikna með að
verðbólgan verði yfir 50% í árslok
verði ekki um frekari rýrnun við-
skiptakjara að ræða. Yrði á hinn
bóginn gengið að kröfum ASÍ stæðum
við frammi fyrir 80—90% verðbólgu í
lok ársins. Tillögur VSÍ gætu á hinn
bóginn fært verðbólgustigið niður í
rúmlega 40% á þessu ári. I umræðum
um endurnýjun kjarasamninga geta
menn ekki horft framhjá þessum
alvarlegu vísbendingum. Fróðlegt
væri að fá það fram, hvort Morgun-
blaðið telur að gera eigi kjarasamn-
inga með það að markmiði að draga
úr verðbólgunni. Eða skiptir það e.t.v.
engu máli?
Það hefur ekki tíðkast að laun-
þegasamtök styddu kröfur sínar
efnahagslegum rökum. í raun réttri
ætti þó ekki að taka kröfur þeirra til
alvarlegrar umfjöllunar, nema þær
væru studdar slíkum rökum. Samn-
ingaráð VSÍ hefur á hverjum fundi
með samninganefnd ASÍ sett fram
ósk um að báðir aðilar settu niður
sameiginlega sérfræðinganefnd til
þess að meta þær efnahagslegu for-
sendur, sem endurnýjun kjarasamn-
inga ætti að taka mið af. Þessari ósk
hefur alfarið verið hafnað af ASÍ.
Vinnuveitendasambandið telur þar á
móti að það skipti verulegu máli, hver
greiðslugeta atvinnuveganna er, hvað
kaupkröfurnar kosta í heild, hvort
þær geti skilað kaupmáttaraukningu,
eða séu aðeins vatn á mylluhjól
verðbólgunnar, hvaða áhrif þær hafi
á samkeppnishæfni atvinnuveganna,
gengi krónunnar og viðskiptajöfnuð.
ASÍ vill ekki horfast í augu við þessar
spurningar. Og Morgunblaðið sýnist
vera við sama heygarðshornið, þó að
þar liggi e.t.v. aðrar ástæður að baki.
Hver er afstaða
Morgunblaðsins
Tveir af forystumönnum Verka-
mannasambandsins hafa í þingflokk-
um þeim, er þeir eiga sæti í, nýlega
gert tillögur um ráðstafanir í efna-
hagsmálum, er gera ráð fyrir
óbreyttu grunnkaupi og frá 2% og
upp í 7% kjaraskerðingu milli áranna
1979 og 1980. VSÍ er sammála því
mati á efnahagsástandi, sem lagt er
til grundvallar í þessum tillögum.
Afstaðan er einfaldlega sú að kaup-
hækkanir við núverandi aðstæður
geta ekki leitt til meiri kaupmáttar.
Og til hvers er þá unnið? Eina færa
leiðin til þess að auka ráðstöfunar-
tekjur einstaklinga eins og sakir
standa er að draga úr samneyslunni.
Það er á hin bóginn pólitísk ákvörð-
un, sem aðilar vinnumarkaðarins
hafa takmörkuð áhrif á og forystu-
menn launþega virðast vera algjör-
lega áhugalausir um.
Fjármálaráðherrann segir í blaða-
viðtali að heitasta ósk íhaldsaflanna,
sem hann kallar svo, sé að hækka
kaup. Oftast nær hefur heyrst annað
hljóð úr þeim strokki. En í þessum
ummælum felst einfaldlega það mat
að þjóðarbúið þoli ekki almennar
kauphækkanir, enda hefur ráðherr-
ann alfarið hafnað kröfum þar að
lútandi. En nú er það spurning, sem
Morgunblaðið verður að svara: Telur
það, að nú séu þær aðstæður fyrir
hendi að auka megi kaupmátt? Með
öðrum orðum: Er það ósammála
afstöðu fjármálaráðherrans, hvað
sem líður fyrri skoðunum hans, og
þeirri afstöðu sem VSÍ hefur tekið.
Með tilliti til þess, hversu miklu
rúmi blaðið hefur varið undir
kersknipólitík um þessi mál væri
fróðlegt að sjá það taka afstöðu til
þeirra álitaefna, sem raunverulega
eru uppi á teningnum í þessum
efnum.
VSÍ vill bæta lífs-
kjörin með aukinni
verðmætasköpun
Vinnuveitendur vilja ekki halda
lífskjörum starfsmanna sinna niðri.
Þvert á móti eru það hagsmunir
atvinnufyrirtækja í neyzluþjóðfélagi
að lífskjör séu góð. Reynslan hefur á
hinn bóginn sýnt, að kauphækkanir,
sem ekki eru innan þeirra marka, er
verðmætasköpunin setur leiða aðeins
til verðbólgu og lakari lífskjara þegar
til lengdar lætur. Hlutfall launa af
þjóðartekjum er hér með því hæsta
sem þekkist meðal annarra þjóða.
Kjarabætur verða því ekki sóttar með
því að breyta þessu hlutfalli. Það
verður aðeins gert með aukinni verð-
mætasköpun. Að því marki ber að
stefna. Hagsmunir atvinnufyrirtækj-
anna og starfsmanna þeirra fara þar
saman. Hagsmunastríð þessara aðila
er að meira og minna leyti pólitískur
tilbúningur. Hagnaður í atvinnu-
rekstri er báðum aðilum sameiginlegt
keppikefli. Hafi menn á annað borð
áhuga á að líta á þessi mál af raunsæi
og án tillits til þess tilbúna stríðs-
ástands, er löngum hefur ríkt á þessu
sviði, þurfa allir þeir, sem hlut eiga
að máli og þar á meðal blað eins og
Morgunblaðið að taka viðfangsefnið
nýjum tökum. Gamaldags kerskni-
pólitík er ekkert framlag til þeirrar
nýsköpunar.