Morgunblaðið - 17.04.1980, Síða 37
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. APRÍL 1980
37
Ástandið í jurtagarði meirihlutans:
Menn hafa ekki mikinn áhuga
á að þær nefndir akkúrat
blómstri sem hinir stjórna
— segir Guðrún Helgadóttir
Á fundi borgarstjórnar hin 20.
marz sl. kvaddi Guðrún Helga-
dóttir (Abl) sér hljóðs og gerði að
umtalsefni samþykkt borgar-
stjórnar á Höfðabakkabrúnni
umdeildu.
Borgarfulltrúinn taldi að borg-
arstjórn ætti að athuga sinn
gang i því efni, þar sem á annað
þúsund borgarbúar hefðu mót-
mælt hinni fyrirhuguðu brúar-
gerð. Velti hún þeirri spurningu
fyrir sér hvort borgarstjórn hefði
„raunverulegt lýðræðislegt um-
boð“ til að taka slíka ákvörðun.
Borgarfulltrúinn taldi að það
væri vandamál stjórnmála-
manna, að það virtist ekkert vera
erfiðara heldur en að endurskoða
teknar ákvarðanir. þó rangar
væru. Síðan sagði Guðrún:
„Við í borgarmálaráði Alþýðu-
bandalagsins, eyddum ómældum
tíma í að skoða þetta mál frá
öllum hliðum. Ég held kannske að
við verðum að líta svolítið á
vandamál okkar hér, meirihlutans
í Reykjavík, til að byrja að skilja
það mál. Eins og við öll vitum, þá
tókum við hér óvænt við, og
skiptum á lýðræðislegan hátt
völdum í nefndum og ráðum borg-
arinnar. Það þýðir að það eru
jafnmargir frá Alþýðuflokknum,
frá Framsóknarflokknum og frá
Alþýðubandalaginu með for-
mennsku í nefndum. Það er sjálf-
sagt miklu erfiðara að stjórna
bæjarfélagi þegar það eru þrír
ólíkir stjórnmálaflokkar, sem það
gera heldur en á þeim sæludögum,
þegar einn stjórnmálaflokkur
gerði það. Og mikið skelfing hefur
það nú verið þægilegt. Nú en þetta
er ekki svona, og þá ber auðvitað
að vinna samkvæmt því. Nú vill
svo til, að í hlut Alþýðubandalags-
ins komu skipulagsmál, þ.e.a.s.
skipulagsnefnd og byggingar-
nefnd. Ég held að tvennt orsaki
það, að þessum ráðum hefur verið
gert afskaplega erfitt um vik, og
einkum af því að hér eru staddir
fulltrúar þeirra manna, sem hafa
sent áskorun, þá ætla ég að segja
þær ástæður alveg hiklaust. Eg
held að það séu annars vegar
pólitísk vandræði, það er auðvitað
viss tortryggni, visst öryggisleysi
þeirra, sem færri borgarfulltrúa
hafa, gagnvart þeim, sem hafa
fleiri, þannig að ef menn eru nú að
hugsa um næstu kosningabaráttu,
þá hafa menn nú kannski ekki svo
sérdeilis mikinn áhuga á að þær
nefndir akkúrat blómstri, sem
hinir stjórna," sagði Guðrún.
Síðan gerði Guðrún að umtals-
efni embættismannakerfi borgar-
innar „sem við fengum í arf, upp á
gott og vont“, eins og hún orðaði
það. Hún sagði að þau ráð sem að
Alþýðubandalagið hefði fengið í
sinn hlut hefðu tekið upp ný
vinnubrögð og hafnað fyrrverandi
stefnu. Hins vegar væri ágreining-
ur við embættismennina sem Guð-
rún taldi að væru enn að fram-
kvæma fyrrverandi stefnu í mál-
um borgarinnar, og „þrjóskast við
að taka undir þá stefnu sem hefur
verið mótuð“.
frá
borgarstjórn
Þá ræddi Guðrún um ákvörðun
borgarstjórnar og benti á ýmsa
menn innan borgarkerfisins sem
mótmælt hefðu þessari ákvörðun.
Að lokum hvatti borgarfulltrúinn
til þess að hlusta á rök þeirra sem
á móti þessari ákvörðun væru og
jafnvel taka þessa ákvörðun til
endurskoðunar, sem hún sagðist
ekki vera í nokkrum vafa um að
væri röng.
Glundroði í
borgarmálum
Davíð Oddson (S) svaraði Guð-
rúnu, og Sagði hann að hún hefði
gert þetta mál að umtalsefni á
sérstæðan hátt. „Áður hefur það
verið hin dauða hönd embætt-
ismannanna," sagði Davíð, „sem
vinstri flokkarnir fengu í arf, þeir
eru sennilega þrjú þúsund sem
þeir erfðu með þessum hætti, og
hafa reynt að eyðileggja með
öllum tiltækum ráðum öll hin
góðu áform vinstri flokkanna í
borgarstjórn. Þessa sögu þekkja
allir borgarfulltrúar. En nú kom
nýr angi af ræðu þessa borgar-
fulltrúa, sem fram hefur ekki
komið áður. Það er ekki bara
dauða höndin og embættismenn-
irnir, sem eru að reyna að eyði-
leggja hin góðu verk vinstri flokk-
anna. Það eru nefnilega þeir
sjálfir. Borgarfulltrúinn sagði, að
flokkarnir þrír störfuðu þannig
með afstöðu til væntanlegra kosn-
inga, að þeir gætu ekki unnt
nefndum sem fyrir eru að fá að
starfa með þeim hætti að þær
blómstruðu. Ef þeitta er nú rétt
lýsing og allir flokkar vinna að því
að nefndir undir forystu hinna
flokkanna blómstri ekki hvernig
er þá staðan í borgarstjórn og
borgarmálum? Ætli það þurfi
nokkra dauða hönd til að leggjast
á þau ósköp, og það illgresi, sem
menn vilja fremur hafa í jurta-
garði þeirra sem með þeim starfa
í borgarstjórn. Það var stundum
talað um það, að glundroði kæmi í
borgarmálum, ef þrír flokkar —
vinstri flokkarnir hinir ólíku —
settust að völdum. Hvað var þetta
annað en vísbending um glund-
roða. Þar sem hver vinnur gegn
því sem hinn er að gera í sam-
starfinu, til þess að koma í veg
fyrir að þeirra störf megi
blómstra. Hvað er þetta annað en
glundroði? Ég ætla ekki að fara að
taka upp hér eldhúsdagsumræður
um Höfðabakkann, sem stóð hér
fram undir kl. ‘Æ4 á síðasta
borgarstjórnarfundi. En það er nú
ekki hægt að minnast á minna en
fundarboðunina og ósk ýmissa
samtaka í Árbæjarhverfi um
fundi með þeim þar sem málið
yrði rætt og kynnt. Það er mjög
alvarlegur hlutur, sem á að vísu
sammerkt með því sem ég var að
lýsa áðan um samstarf vinstri-
flokkanna. Það vill þannig til, að
þetta bréf frá Árbæingum kom í
tæka tíð til þess að það hefði verið
hægt að halda með þeim fund og
skýra málið mjög greinilega fyrir
þann borgarstjórnarfund þar sem
ákvörðunina átti að taka. En það
var ekki gert. Ég leyfi mér, — með
leyfi forseta — að lesa upp úr
Þjóðviljanum í dag 20. marz þar
sem eftirfarandi er haft eftir
Sigurjóni Péturssyni. Sigurjón
Pétursson sagði, að það væri erfitt
að þurfa að segja það, að ekki
hefði náðst samstaða í meirihluta
borgarstjórnar fyrir því að halda
fund með íbúunum, þrátt fyrir
ákvæði í málefnasamningnum. Og
annars staðar í sömu grein segir,
með leyfi forseta: Álfheiður sagði
að greinilega þýddi lítið fyrir
borgarbúa að treysta á það ákvæði
í málefnasamningi meirihlutans
að hann hygðist hafa gott samráð
við íbúa borgarinnar. Þetta stend-
ur svart á hvítu í Þjóðviljanum, og
það er athyglisvert að þessi skýr-
ing er látin koma fram á tiltölu-
lega fámennum fundi upp í Raf-
stöðvarhúsi, sem Alþýðubandalag-
ið heldur, en þessi skýring er ekki
gefin, þegar Magnús L. Sveinsson
borgarfulltrúi spurði hér ítrekað
við umræðurnar, hvernig á því
stæði, að þessu plaggi hefði verið
leynt fyrir borgarstjórn í eina 10
daga og hvernig á því stæði, að
ekki hefði verið boðað til þessa
fundar, þannig að skýra mætti
fyrir fólki þessar fyrirhuguðu
ákvarðanir um fyrirhugaðar
framkvæmdir.
Baráttan gegn
blómstrun
hjá kolleganum
Þetta ber allt að sama brunni.
Það er óeining innan meirihlut-
ans. Það er barátta gegn blómstr-
un hjá kolleganum, sem veldur því
m.a., að ekki er einu sinni hægt að
sameinast um það að halda fund
úti í bæ. Það tekur 10 daga að
komast að þeirri niðurstöðu að
það sé ekki einu sinni eining um
það í meirihlutanum. Borgar-
fulltrúi Guðrún Helgadóttir talaði
fjálglega un/ það, að það væri
ögrun við lýðræðið ef ekki yrði
tekið mið af þeim undirskriftum
og óskum, ^em borizt hefðu, og
þeir sem hropuðu hæst um lýð-
ræðið ættu nú að taka mið af því.
Við minnumst viðbragðanna, sem
urðu hér hjá hæstvirtum forseta
borgarstjórnar og þeim flokks-
mönnum hans, þegar lagðar voru
fram undirskriftarlistar með mun
fleiri nöfnum um hina svokölluðu
þéttingu byggðar í Laugardal og
öðrum svæðum. Forsetinn taldi
sig ekki þurfa að taka mikið mark
á því. Þess skulu menn minnast
nú, þegar svona er talað. Það er
eins og fyrri daginn, það stangast
allt hvað á annars horn í mál-
flutningi þessara lýðskrumara,
sem vita ekki í hvern fótinn þeir
eiga að stíga við stjórn borgarinn-
ar,“ sagði Davíð Oddsson.
Davíð ekkert
fyndinn
Að máli Davíðs loknu tók til
máls Sigurður Tómasson (Abl).
Hann sagði að Davíð væri nú ekki
eins fyndinn nú og áður fyrr.
Síðan ræddi hann um að Alþýðu-
bandalagið hefði verið á móti
umræddri brúargerð þótt það
hefði setið hjá við sjálfa atkvæða-
greiðsluna í borgarstjórn og föls-
un að halda öðru fram. Hann
sagði að afstaða Alþýðubanda-
lagsins væri skýr í þessu máli.
Hins vegar fór hann fram á það að
Davíð Oddsson og aðrir þeir borg-
arfulltrúar sem að samþykktinni
stóðu, sýndu meiri ábyrgð og
meiri skynsemi og meira traust til
samborgara sinna og tækju þau
mótmæli til athugunar sem borist
hefðu, og íhuguðu málið, að
minnsta kosti meðan athugað
væri hvort ekki væru aðrir kostir
fyrir hendi.
Þá tók til máls Guðrún Helga-
dóttir (Abl).
Hún sagði það ekki sæmandi að
menn stæðu upp og hártoguðu það
sem fólk segði í fullri alvöru. Það
gengi fram af henni þegar reynt
væri að gera sér mat úr því, þegar
flokkarnir væru ekki sammála um
alla hluti. Hún sagði að allir
flokkarnir í meirihlutanum bæru
ábyrgð á samþykktum borgar-
stjórnar, og ætlaði Alþýðubanda-
lagið ekki að hlaupast undan því.
Meirihlutinn
oftlega ósammála
„Hitt er svo annað mál,“ sagði
Guðrún, „að við erum oftlega
innbyrðis ósammála, eins og auð-
vitað hefur komið fram í fjölmiðl-
um öðru hverju, og það er alveg
ástæðulaust að koma nú með
gamla lummu eins og glundroða-
kenningu af því tilefni. Auk þess
sem það þykir nú talað úr hengds
manns húsi þessa dagana, þannig
að ég held að það sé ekkert til að
gera mál út af. Ég hefði nú heldur
kosið, að Davíð Oddsson borgar-
fulltrúi hefði lagt hér fram ein-
hver rök, þeirra sem eru hlynntir
byggingu brúarinnar heldur en að
fara að stunda hér einhvern orð-
hengilshátt af því sem ég sagði
hér áðan. Ég held að það sé
langsamlegast farsælast að við
reynum að tala hreinlega opin-
skátt um þau vandamál, sem við
auðvitað eigum við að etja við
stjórnun borgarinnar. Ég hygg að
það hafi nú verið vandamál, jafn-
vel þó að einn flokkur hefði annast
stjórn borgarinnar, þó það sé ekki
þrír. Og það er allt svo ekkert við
það að athuga. Og ekkert lýðræð-
islegra til heldur en að við deilum
um þau atriði, sem við erum
ósammála um,“ sagði Guðrún.
Þá sagði hún að það væri langt
frá því að meirihlutinn væri að
gefast upp, og að samstarfið hefði
gengið betur en menn þorðu að
vona.
Að síðustu varpaði hún fram
þeirri spurningu, hvort ekki væri
hægt að endurskoða þessa ákvörð-
un, þó ekki væri nema með því að
ræða við þá sem á móti þessari
brúargerð væru og sent hefðu
beiðni um fundarhald til borgar-
ráðs.
„Syngjandi pásk-
ar" á Þingeyri
Dýrfirðingar munu lengi
minnast páskanna 1980, þegar
58 Þingeyrarhreppsbúar
skemmtu okkur með söng og
hljóðfæraslætti í tvær klst. að
kvöldi páskadags eftir að hafa
flutt sama „prógram“ ætlað
börnum í eftirmiðdaginn.
Þrátt fyrir stöðuga vinnu frá
7—19 í fiski. byggingum o.fl.
tekst að æfa og halda söng-
skemmtun, sem lyftir okkur svo
sannarlega upp úr hversdags-
leika hins daglega brauðstrits.
Ég leyfi mér að nota orð
Guðrúnar Á. Símonardóttur
óperusöngkonu sem kynningar-
orð: „Kvöldskemmtun Tómasar
Jónssonar í léttum dúr og
moli.“
Skemmtunin hófst með söng
og hljóðfæraslætti danshljóm-
sveitarinnar Hamónu, sem lék
fyrst frumsamið ljóð og lag eftir
Ingvar Guðmundsson. Síðan tvö
frumsamin lög, annað eftir Lína
Hannes Sigurðsson og eitt ljóðið
var eftir „hirðskáldið“ okkar,
Elías Þórarinsson á Sveinseyri.
Þá söng einfaldur kvartett, sext-
ett, tvöfaldur kvartett, karla-
kórinn, kirkjukórinn og Hljóm-
kórinn, sem er kór söngglaðra
ungmenna.
Síðasta atriði fyrir hlé var svo
fimm manna „harmonikuhljóm-
sveit“, þar sem meðlimirnir eiga
það allir sameiginlegt að eiga
harmoniku til „heimabrúks“, en
hafa aldrei leikið opinberlega
fyrr, nema stjórnandinn Guð-
mundur Ingvarsson, sem lék
fyrir dansi í fjölda ára. Þeir sem
með honum léku voru: Gunnar
Sigurðsson, Þórður Sigurðsson,
Ólafur V. Þórðarson og Tómas
Jónsson.
Eftir hlé léku börn grunnskól-
ans nokkur lög á flautu undir
stjórn Tómasar Jónssonar. Síðan
komu kórarnir aftur og sungu og
enduðu með því að syngja allir
saman: „Ég vitja þín æska“ og
tóku þá áheyrendur undir að ósk
Tómasar, enda allir komnir í
„söngstuð" af ánægju yfir vel
heppnaðri kvöldskemmtun.
Tómas Jónsson gjaldkeri kirkju-
kórsins tendraði þann eld, sem
logaði skært á páskum. Hann
fékk frú Sigurveigu Hjaltested
hingað vestur eina viku í marz
til að æfa kirkjukórinn. Fjöldi
manns sótti einkatíma hjá henni
og æfði hún sleitulaust frá 9 að
morgni til miðnættis og veitti
öllum kórunum einhverja til-
sögn. Er því hlutur hennar stór í
þessari páskagleði.
Kirkjuorganleikarinn okkar,
Marie Mercer, átti líka ómældan
hlut í „gleðinni“, en hún æfði
kórana, spilaði undir og stjórn-
aði sumum þeirra af mikilli
smekkvísi.
Haukur Kristinsson frá Núpi
raddæfði karlakórinn og Sigurð-
ur Guðmundsson og Tómas
Jónsson skiptust á við stjórnun
hans.
Einu get ég ekki gleymt, en
það er framlag stærstu fjöl-
skyldunnar í firðinum, Ketils-
eyrar-hjónanna Björnfríðar
Magnúsdóttur og Sigurðar Frið-
finnssonar, sem áttu á senunni
átta börn sín syngjandi og leik-
andi og sum í öllum kórum, auk
húsfreyjunnar, sem syngjru í
kirkjukórnum. Enn hefir það
sýnt sig sem áður, að ef viljinn
er nægur og smastilltur, er allt
hægt.
Okkur, sem nutum þessarar
kvöldstundar, verða þessir
„syngjandi páskar“ ógleyman-
legir og við óskum hinum ljóð-
elsku veitendum til hamingju
með árangur erfiðis síns. Hafi
þeir þökk fyrir framtakið og von
okkar og trú er sú, að þar verði
ekki endir á.
Hulda.