Morgunblaðið - 26.11.1980, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 1980

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 5.500.00 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 280
kr. eintakiö.
Vantraust vegna
leiftursóknar
Yið lestur stjórnmálaáiyktunar landsfundar Alþýðubandalags-
ins kemur í ljós, að í meðförum fundarins hafa verið felldar
niður tvær setningar úr þeim drögum að ályktun, sem fyrir
fundarmenn voru lögð af flokksforystunni. Þessar setningar eru:
„Þannig hefur tekist að verja kaupmátt láglaunafólks í meginatrið-
um“ og „Vonir standa hins vegar til þess, að með nýgerðum
kjarasamningum hafi að mestu tekist að vinna upp þá kjaraskerð-
ingu, sem orðin er síðan Ólafslög voru sett.“ Landsfundarfulltrúar
hafa sem sé ekki talið ástæðu til að styðja brautargengi þessara
fullyrðinga og vona flokksbroddanna.
Niðurfelling þessara tveggja setninga sýnir í senn mikið
vantraust á ráðherrum Alþýðubandalagsins og staðfestir, að
flokkurinn hefur í raun unnið að leiftursókn gegn lífskjörunum.
Bæði við stjórnarmyndunina 1978 og eins við myndun núverandi
ríkisstjórnar sagðist forysta Alþýðubandalagsins ekki geta brugðist
þeirri skyldu að setjast í ráðherrastólana, þótt ekki næðust öll
baráttumál flokksins fram — öllu ofar yrði auðvitað að setja
baráttuna fyrir verndun kaupmáttarins! Þannig hefur verið að
þessari baráttu staðið, að nú neitar landsfundur flokksins að lýsa
því yfir, að í meginatriðum hafi tekist að verja kaupmátt
láglaunafólks og vonir standi til þess að nýgerðir kjarasamningar
nægi til þess að vinna upp kjaraskerðinguna, sem ráðherrar
Alþýðubandalagsins stóðu að með samþykki sínu við Ólafslög.
Fyrstu níu mánuði þessa árs rýrnaði kaupmáttur kauptaxta um
5% miðað við meðaltal ársins 1979. Nú liggur fyrir spá
Þjóðhagsstofnunar þess efnis, að kaupmáttur muni enn rýrna um 5
til 6% á næsta ári þrátt fyrir nýgerða kjarasamninga, verði haldið
áfram á sömu braut í efnahagsmálum. Jafnframt spáir Þjóðhags-
stofnun 70% verðbólgu nokkrum dögum eftir opinbera tilkynningu
ríkisstjórnarinnar um þann mikla „árangur" af starfi sínu, að
verðbólgan sé komin í 50%.
I anda Stalíns
Hvert er andsvar forystusveitar Alþýðubandalagsins við þessu
vantrausti landsfundar flokksins? Jú, eins og við er að búast
af þeim mönnum, sem starfa í anda rétttrúnaðarins á ágæti
heimskömmúnismans, skal því nú haldið helst á loft, að
flokksforystan sé óskeikul. Hin eina sanna leiðsögn foringjans er
þungamiðjan í störfum kommúnistaflokka um heim allan. I þann
mund, sem ný forysta stígur sín fyrstu skref, er talið gott, að hún
njóti skjóls af forverum sínum. Valdir eru sérstakir gæslumenn
rétttrúnaðarins og hlutverk þeirra er að sanna ágæti hinna, sem
með völdin fara út á við. Kjartan Ólafsson, ritstjóri Þjóðviljans og
varaformaður Alþýðubandalagsins, gegnir þessu hlutverki meðal
kommúnista hér á landi. í forystugrein í Þjóðviljanum í gær hyllir
varaformaðurinn þá Lúðvík Jósepsson og Sva 'ar Gestsson formenn
Alþýðubandalagsins. „... Af baráttumönnum svo vel vígum sem
Lúðvík er eignumst við aldrei nóg,“ segir varaformaðurinn eftir að
hafa rakið feril formanns síns fráfarandi af óumræðilegri
sjálfsánægju og um hinn nýja foringja leikur birta íslenska
lýðveldisins í huga varaformannsins: „Svavar er lýðveldisbarn,
fæddur fáum dögum eftir stofnun lýðveldis á Þingvöllum. Það er
gæfumerki." Svo er eins og andi Stalíns dvíni aðeins og varafor-
maðurinn minnist bannfæringarinnar á skurðgoðinu, því að hann
segir: „Persónudýrkun viljum við enga, en stöndum þó (svo!) öll þétt
að baki góðum dreng ...“
Upprunatengsl Alþýðubandalagsins við Kommúnistaflokk ís-
lands hafa löngum verið feimnismál og hingað til hefur forysta
flokksins lagt sig fram um að leyna fortíð sinni. Á þessu verður
breyting með kjöri Svavars Gestssonar í formennsku Alþýðúbanda-
lagsins. Rætur hans innan flokksins ná inn í myrkviði hinnar
þröngu valdaklíku, og hann veit hverjum hann á frama sinn að
þakka. I ræðu þeirri, sem Svavar Gestsson flutti eftir að hafa náð
formannsstöðunni, bað hann landsfundarmenn að hylla Brynjólf
Bjarnason og Einar Olgeirsson, er fundinn sátu. Þá taldi hinn nýi
formaður sér skylt að minnast þess sérstaklega að um næstu helgi
„eru 50 ár liðin frá því Kommúnistaflokkur íslands var stofnaður að
forgöngu þeirra Einars og Brynjólfs árið 1930“.
Var einhver að efast um að andi Stalíns svifi yfir vötnum
Alþýðubandalagsins?
Stjórnun fiskveiöa til umræöu á Fiskiþingi:
HEILDARÞORSKAFLI Á ÍSLANDSMIÐUM
(í þús. tonna)
Már Elísson fískimálastjóri lagði meöfylgjandi myndrit fram á Fiskiþingi á mánudag. Sýnir þaö
heildarþorskafla á íslandsmiöum allt frá fyrstu árum aldarinnar til þessa árs.
Ólík sjónarmið full-
trúa úr landshlutum
STJÓRNUN veiða á komandi framtíð var til umræðu á Fiskiþingi í gær og var
mest rætt um þorskveiðistefnu næsta árs. Steingrímur Hermannsson sjávarút-
vegsráðherra reifaði hugmyndir sínar á þinginu í fyrradag, en í gær flutti
Ingólfur Falsson, formaður Farmanna- og fiskimannasambands íslands,
framsöguræðu um þetta mál.
Vék hann fyrst að þeirri til-
lögu Hafrannsóknarstofnunar
að hámarksþorskafli árið 1979
yrði 270 þúsund tonn, stjórnvöld
ákváðu að leyfa veiðar á 300
þúsund tonnum, en þorskaflinn
varð síðan um 360 þúsund tonn. I
upphafi þessa árs ákváðu stjórn-
völd að leyfa veiðar á svipuðu
aflamagni eða um 360 þúsund
tonnum, en fiskifræðingar lögðu
til að aflahámarkið yrði sett við
300 þúsund tonn. Sagði Ingólfur
að nú væri hins vegar allt útlit
fyrir að þorskaflinn á þessu ári
yrði um 410 þúsund tonn.
Benti Ingólfur síðan á, að í
þjóðhagsáætlun, sem rædd hefði
verið á Alþingi fyrir nokkru
væri gert ráð fyrir svipuðum
þorskafla á næsta ári og verður
á þessu árL Hinar einstöku
deildir Fiskifélags íslands um
allt land hafa gert tillögur um
stjórnun fiskveiða á næsta ári og
koma þar fram ýmis ólík sjón-
armið, sem Ingólfur greindi frá í"
ræðu sinni.
Vestfirðingar hafa lagt til að
takmarkanir á þorskveiðum
verði með nokkuð öðrum hætti á
næsta ári en verið hefur undan-
farin ár og vilja þeir skiptingu
afla í ákveðnum hlutföllum á
þrjú tímabil ársins. Þeir geta
ekki fallist á kvótaskiptingu á
skip, hafnir, eða landshluta.
Norðlendingar telja að ekki
verði gengið lengra í þorskveiði-
takmörkunum en verið hefur á
þessu ári. Þeir leggja til, að
áfram verði þorskveiðum stjórn-
að á svipaðan hátt og verið
hefur.
Austfirðingar ályktuðu hins
vegar þannig, að reynt verði til
hins ýtrasta að ná samstöðu um
kvótafyrirkemulag.
Vestmannaeyingar telja að
beita eigi svipuðum aðferðum
við takmörkun þorskveiða og
verið hefur. Þeir telja rétt að
skipta aflanum þannig, að bátar
fái 60%, en togararnir 40%.
Vestmannaeyingar mótmæla því
að aflanum verði skipt á ákveðin
tímabil. Þeir vilja ekki skiptingu
þorskafla á ákveðin svæði og eru
andvígir hugmyndum um
þorskveiðikvóta á bát. Vest-
mannaeyingar telja hins vegar
rétt, að leyfilegum þorskafla
skuttogara verði skipt eftir
stærð og burðargetu hvers skips,
samanber skiptingu loðnuafla.
Fiskideildin í Reykjavík,
Hafnarfirði og nágrenni leggur
til að árinu verði skipt í þrjú
fjögurra mánaða tímabil og afl-
anum skipt á hvert tímabil
þannig að 50% komi á 1. árs-
þriðjung, en 25% á 2. og 3.
ársþriðjung. Á fyrsta ársþriðj-
ungi megi bátar veiða 60% af
sínum heildarafla, en togarar
megi það tímabil taka 40% af
ársafla sínum.
Sunnlendingar ieggja til, að
togarar fái 40% og bátaflotinn
60% þess afla, sem leyft verður
að veiða. Benda þeir á að reikna
megi með vaxandi hlutdeild
loðnuskipa í þorskveiðum.
Eftir að hafa rakið tillögur
fiskideildanna sagði Ingólfur
Falsson: „Við tillögugerð að
stjórnun veiða undanfarin ár
hefur verið miðað við, að hlutur
togara væri 45%, en báta 55%.
Raunveruleg skipting áranna
1977 og 1980 hefur verið sú, að
aflinn hefur skiptst næstum til
helminga. Þróunin hefur orðið
sú, að togurum hefur fjölgað, en
bátum fækkað og þorskveiðar
loðnuskipa verið takmarkaðar
verulega síðustu tvö árin, á
síðustu vetrarvertíð nam þorsk-
afli loðnuskipa um 4 þúsundum
tonna.
Þar sem öllum er kunnugt um
í hvað stefnir á næsta ári hvað
varðar loðnuveiðar tel ég, að
ekki verði komist hjá því að
leyfa loðnuskipum þorskveiðar á
komandi vetrarvertíð til jafns
við aðra og með tilliti til þess tel
ég að endurskoða þurfi skiptingu
milli togara og báta að minnsta
kosti að breyta ekki þeirri skipt-
ingu, sem áður var viðurkennd
þ.e. 45%/55%,“ sagði Ingólfur
Falsson í ræðu sinni.
í ræðu sjávarútvegsráðherra á
Fiskiþingi í fyrradag ræddi
hann um jafna skiptingu þorsk-
afla á milli báta og togara.