Morgunblaðið - 12.02.1981, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1981
27
Skóla-
nemar
í starfs-
kynningu
Fri vinstri: Björn, Skarphéöinn og Gunnlaugur.
ÞRÍR ungir menn, nemendur Menntaskólans viö Sund, voru í
starfsfræöslu hér á Morgunblaöinu í þrjá daga fyrir skömmu. Þeir
kynntu sér starfsemi biaösins og skrifuöu fréttir og greinar, þar á
meöal greinina sem hér birtist um félagslíf í menntaskólunum.
Piltarnir eru: Björn Sveinsson, 20 ára, nemandi í 4. bekk,
Skarphéðinn Berg Steinarsson, 17 ára, nemandi í 2. bekk og
Gunnlaugur Gunnlaugsson, 17 ára, nemandi í 2. bekk.
Menntaskólaböllin
ekki til fyrirmyndar
- segja umsjónar-
mennirnir
ER UMTALSVERÐUR munur á
félagslifi i framhaldsskólunum?
Margir virðast halda að félagslif
nemenda byggist á böllum og
ölteitum. Undirritaðir fóru á
stúfana og könnuðu þetta. Við
litum inn i tvo menntaskóla. MR
og MH, og spjölluðum þar við
nemendur og aðra sem hafa með
þessi mál að gera.
í MR hittum við fyrir Jóhannes
Sæmundsson, leikfimikennara,
sem jafnframt hefur yfirumsjón
með félagsstarfi nemenda. Sagði
hann að félagslíf í MR væri byggt
á gömlum og rótgrónum hefðum.
Sem í öðrum skólum er það að
mestu leyti í höndum nemenda.
Aðspurður um dansleikjahald
skólafélagsins sagði hann:
„Ógeðslegustu skemmtanir á
Rvk-svæðinu eru skólaböll. Þegar
nemendur hella í sig áfengi í
ómældu magni rétt áður en farið
er inn á böllin og vaða þar um í
ölvímu. Ég held að það séu þrír
möguleikar til aðgerða. Sá fyrsti
og skásti er að selja létt vín inni á
böllunum en til þess þarf víst
lagabreytingu. Annar er að af-
nema böll og sá þriðji er að stinga
hausnum í sandinn og láta sem
ekkert sé.“
Hvað um annað félagslíf?
„Mikið framboð er á ýmiskonar
klúbbstarfsemi en þátttaka nem-
enda þar er með minnsta móti.
Ástæður fyrir því eru sjálfsagt
samkeppni við aðra afþrey-
ingarmiðla og mikil heimavinna
nemenda."
Á göngum skólans hittum við
fyrir þrjár meyjar. Spurðum við
þær hvað þeim finndist um fé-
lagslífið. „Böllin eru skemmtileg-
ust. Við stundum nú lítið annað
félagslíf.”
| Er þetta algengt viðhorf meðal
nemenda?
„Já, ég held það,“ sagði ein
þeirra.
Við þessi orð lögðum við leið
okkar upp í MH og hittum þar að
máli rektor skólans Örnólf Thor-
lacíus og spurðum hann hvernig
búið væri að félagslífi nemenda.
„Nemendur eru mjög sjálfstæð-
ir í félagslífi og samstarf við þá
nokkuð gott. Skólafélagið hefur
góða aðstöðu hér í skólanum og ég
held að þátttaka í félagslífi sé
nokkuð almenn. Skólastjórn hefur
oft samþykkt fjárveitingar til
ýmissa þarfa nemenda svo sem
ferðalög, tækjakaup o.fl. Helstu
höft sem yfirvöld skólans setja á
skólafélagið eru tengd húsnæðinu.
Nú hefur t.d. verið ákveðið að
banna dansleikjahald í skólanum
vegna illrar meðferðar á húsnæð-
inu en í flestu tilliti held ég að
segja megi að skólafélagið sé
nokkuð frjálst í gjörðum sínum og
við styðjum frekar við bakið á því
en hitt.“
Eftir að hafa rætt við Örnólf
rektor fórum við 'inn í Matgarð,
aðsetur nemenda í frímínútum og
hittum þar Magnús Ragnarsson
nemanda. Sagði hann að öflugt
félagsstarf væri í skólanum. Böll
og diskótek væru haldin reglulega
og félög væru starfandi um hin
ýmsu mál svo sem tónlistarfélag
og leiklistarfélag en það frumsýn-
ir nú bráðlega leikritið „Til ha-
mingju með afmælið Wanda
June“.
Lagningardagar væru fyrirhug-
aðir nú bráðlega en þeir eru
hápunktur félagsstarfsins í MH
Þá er gefið frí frá kennslu og
nemendur mynda starfshópa um
hin ýmsu mál er þeir hafa áhuga
á, t.d. bakaði Magnús pönnukökur
heilan dag á síðustu lagningar-
dögum.
Félagsstarf-
semin er aug-
lýst rækilega á
veggjum skól-
anna.
LJósm. Gulli.
Ekki ljóst hvort
samdrátturini;
V egna vörug jalds
ÞÓRÐUR Friðjónsson, hagfræð-
ingur forsætisráðuneytisins, sem
var formaður starfshóps, sem ný-
lega skilaði áliti varðandi vanda-
mál gosdrykkjaiðnaðarins, sagði í
samtali við Mbl. í gærdag, að
augljóslega væri um samdrátt í
iðngreininni að ræða en það væri
hins vegar ekki ljóst hvort þessi
samdráttur stafaði af vörugjald-
inu, sem sett var á um áramótin.
Þórður vildi ekki tjá sig um
niðurstöður hópsins að öðru leyti
þar sem þær hefðu ekki ennþá
komið til umfjöllunar í ríkisstjórn-
inni. Hann sagði hins vegar, að
bent væri á nokkra valkosti varð-
andi vandamál iðngreinarinnar.
spurt og svaraó
Lesendaþjónusta MORGUNBLAÐSINS
Hér á eftir fara spurningar og svörin við þeim, sem
lesendur Morgunblaðsins hafa beint til þáttarins
Spurt og svarað um skattamál.
Lesendaþjónusta þessi er fólgin i því að lesendur hringja
spurningar inn í síma 10100 kl. 14—16 frá mánudegi til
föstudags, siðan leitar blaðið svara hjá skattyfirvöldum og
birtir spurningarnar og svörin í blaðinu.
Skattþrep-
in, barna-
bætur o.fl.
P.B. spyr: Er búið að ákveða
skattþrepin. Ef svo er hver eru
þau? Hverjar eru barnabæturn-
ar í ár?
Svar: Af fyrstu 4.350.000 af
tekjuskattsstofni greiðast 25%,
af næstu 5.800.000 kr. greiðast
35% en af tekjuskattsstofni yfir
10.150.000 greiðast 50%. Per-
sónuafsláttur kr. 732.250 kr.
dregst frá reiknuðum tekju-
skatti.
Barnabætur nema 217.500 kr.
með fyrsta barni, en 311.750 kr.
með hverju barni umfram eitt.
Barnabætur með börnum ein-
stæðra foreldra skulu þó vera
406.000 kr. með hverju barni, án
tillits til barnafjölda. Fyrir börn
yngri en 7 ára í lok tekjuárs 1980
skulu barnabætur vera 94.250 kr.
hærri en framangreindar fjár-
Vinna við
eigið
húsnæði
K.J. spyr: Hvernig reiknast
vinna við eigið húsnæði, s.s.
múrverk, málun o.s.frv.? Er þar
eitthvað frádráttarbært, og þá
að hvaða marki? Hvernig á að
ganga frá þessum liðum á
skýrslum?
Svar: Vinna við eigið húsnæði
reiknast í klukkustundum og
færist til kostnaðar á húsbygg-
ingarskýrslu. Þar verður að
greina á milli hvort um er að
ræða aukavinnu við eigin íbúð
eða aðra eigin vinnu. Ef um
aukavinnu við eigin íbúð er að
ræða telst hún ekki til tekna
(nema e.t.v. við sölu íbúðarinnar,
skv. nánari ákvæðum skattalag-
anna), en önnur eigin vinna
unnin í venjulegum vinnutíma
færist til tekna í reit 77. Viðmið-
unarmat ríkisskattstjóra á
framtali 1980 fyrir hverja unna
stund hjá ófaglærðum var kr.
1.150, en mat fyrir framtal 1981
liggur ekki fyrir.
Tekjur
látinna
A.S. spyr: Eiginmaður minn
lézt í febrúar á sl. ári. Hann
vann fyrir tekjum janúarmánuð
það ár og fékk sjúkrabætur.
Hvernig á ég að ganga frá því á
skattskýrslueyðublaðinu? Mér
barst ekki eyðublað á hans
nafni.
Svar: Skv. 64. gr. skattalag-
anna er heimilt að telja fram
eins og um hjón sé að ræða. Ber
því að fylla út framtal eins og
bæði séu á lífi, en geta andláts
og dánardægurs í athugasemd-
um á eyðublaðinu. Laun færast í
lið Tl, en sjúkrabætur í lið T6.
Fæðis-
peningar
járniðnað-
armanna
H.H. spyr: Eru fæðispeningar
járniðnaðarmanna skattskyldir?
Telja skal fram i gömlum krónum
hæðir. Allar fjárhæðir hér eru í
gkr.
Sjómanna-
frádráttur
Hliðar Kjartansson, Bolung-
arvik: Þegar menn eru fastráðn-
ir á skuttogara allt árið mega
þeir þá ekki fá frádrátt allt árið,
þó þeir taki sér frí einn og einn
túr. í mínu tilfelli er engin önnur
vinna stunduð samhliða. Ef svo
er ekki, hvað þá t.d
fr{? _. uui sumar-
Svar: Þeir dagar, sem heimila
sjómannafrádrátt, ákvarðast af
lögskráningardögum, að við-
bættum þeim dögum þegar þegin
eru laun eða aflahlutur eins og
hjá sjómanni, enda sé maðurinn
háður ráðningarsamningi og á
launum sem sjómaður við út-
gerðina. Sama á við þá daga sem
sjómaður fær greiðslur hjá út-
gerðinni, þegar hann er í orlofi
eða veikur. Sjá nánar rgj. 310/
1980.
Tekjur af
eigin
húsnæði
H.R. spyr: Á ég að reikna mér
tekjur af eigin húsnæði? Hvar á
ég að setja það á eyðublaðið?
Svar: Það ber ekki að reikna
tekjur af íbúðarhúsnæði til eigin
nota
xx’usaleiga
Bergþór Heiðar . Sigfússon.
Vogagerði 11, Vogum: Er nóg að
gefa upp húsaleiguna á skatt-
framtalseyðublaðinu, eða þarf
að fylla út sérstaka skýrslu. Ef
svo er, hvar á þá að setja
húsaleiguna?
Svar: Sé um húsaleigugjöld að
ræða á greiðandinn að fylla út
svonefndan Greiðslumiða nr. 2,
sem fæst hjá skattstjórum. Sé
um húsaleigutekjur að ræða ber
að telja þær til tekna í reit 72, þó
að frádregnum beinum kostnaði,
sbr. nánar 3. mgr. 30. gr. 1.
40/1978.
Ef svo er, hvar á þá að setja þá á
framtalseyðublaðið?
Svar: Fæðispeninga á að færa
til tekna í reit 25, en til frádrátt-
ar má færa 1.600 kr. á dag miðaj
við sama fjölda fæðisdaga eða
daga þegar greiddir voru fæðis-
peningar, þó ekki fyrir þá daga
sem launþegi var veikur eða í
orlofi, þótt hann hafi fengið
fæðispeninga á meðar.
Frádrátt-
arbærni
skatt-
greiðslna
Karl Jóhann Lillendahl, Vita-
teig 5b, Akranesi og Guðrún
Jóhannsdóttir, Bræðraborg-
arstig 24, Reykjavik spyrja:
Eru skattar sl. árs frádráttar-
bærir? Hvar á þá að setja þá á
eyðublaðið?
Svar: Nei, engir skattar, utan
atvinnurekstrar (persónulegir
skattar), eru frádráttarbærir.