Morgunblaðið - 28.03.1981, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MARZ 1981
A laugardaginn var hóf biskup svar sitt
við spurningu ungrar konu, sem fannst
lítið fara fyrir kraftaverkum nú til dags,
miðað við frásagnir Biblíunnar. Biskup
lýkur í dag svari sínu við spurningunni
Fyrir nokkrum árum sayöi ágæt-
ur læknir í Fréttabréfi um heil-
brigdismál Jiraftaverk innan lík-
amans eru ekki sjaJdgæf. Þaö má
heita, ad þau gerist á hverju
augnabliki okkur til vemdar. Vid
tökum tæplega eflir þeim, lítum
a.m.k. ekki á þau sem kraftaverk.
Þó má segja, ad hvert einasta
þeirra sé ótrúlega flókið.“ Læknir-
inn benti siðan á dæmi um hvers-
dagsleyustu hluti, sem enginn tekur
andans, í ríki Guðs. Enda er
sami faðir að baki alls. Jesús
sá kraftaverkin í kringum sig, í
öllu lífi, hverju strái og fræi,
hverri mennskri brá og höfuð-
hári.
En Jesús kenndi ekki aðeins
með orðum. Hann kenndi líka
með verkum. Hann sagði ekki
aðeins frá því, hvernig Guð er
margt annað en fegurð og
góðleik. Krían hremmir horn-
sílið, þrösturinn gleypir maðk-
inn, veirur og sýklar sitja um
okkur, eldar, stormar og feigð-
arboðar geta ætt og grandað af
blindri grimmd. Og víða í ríki
náttúrunnar getur manneskjan
séð ranghverfuna á sinu eigin
eðli. Táknin, sem guðspjöllin
vitna um, eru ekki röskun á
eðlilegum lögmálum, heldur
afneitun þess alls, sem raskar
réttum lögum lífsins. Þau
tákna uppreisn gegn þeim
skuggum sköpunarverksins,
sem eiga þar ekki heima. Þau
boða það, að Guð afneitar
sjúkdómum og annarri kröm
og böli. Jesús sér fingraför og
fjötra hins illa í grimmd,
hörmum og hörmungum. Og
hann boðar með verkum sín-
um, að Guð stendur með þeim,
sem þjást, og að hann ætlar sér
að þerra tárin af hverri ásjónu
og afmá dauðann að eilífu.
Úrslitatáknin á jarðlífsferli
Jesú, krossdauðinn og uppris-
an, birta það til fulls, að Guð
gerir alla kvöl að sinni og mun
sigra allt illt vald í alheimi.
Það er nauðsynlegt að skoða
kraftaverkasögurnar í Nýja
testamentinu í þessu ljósi fyrst
og fremst. Og menn þurfa líka
að taka eftir því, að táknin
skildu menn ekki né túlkuðu á
einn veg. Menn sáu hið sama
gerast, en það sem varð einum
leiftur frá Guðs ástareldi, það
varð öðrum ekki annað en
marklaus kynjablossi. Og þetta
fór alveg eftir því, hvort það
kraftaverk gerðist hið innra
með mönnum, sem Jesús kallar
trú. Og trú er ekki hvað sem er
í munni hans. Trú er að treysta
honum og þar með þeim Guði
sem hann birtir. Það traust er
Dr. Sigurbjörn Einarsson
biskup
svífa niður þar fyrir augum
fjöldans. Þá myndi hann verða
frægur fyrir undraverða hæfi-
leika. Jesús vísaði þessari
freistingu á bug. Og þegar
hann vann dásamleg verk til
líknar, bannaði hann viðstödd-
um venjulega að færa þau í
hámæli. Einu sinni sagði hann:
„Vond og hórsöm kynslóð
heimtar tákn.“ Hungur í furð-
ur og kynjar er vantrú og
hjátrú. En það er líka vantrú
og hjátrú að neita því, að Guð
geri kraftaverk. Hann er alltaf
að gera það, oftar en þú deplar
auga.
Eg geri ráð fyrir því, að
áleitnust sé í þessu sambandi
sú spurning, hvort sjúkir geti
læknast fyrir bæn. Látum svo
vera, að Jesús hafi læknað
sjúka á jarðlífsdögum sínum.
En gerir hann það enn?
Fyrst skulum við athuga það
og alltaf muna, að hver lækn-
með miklu skjótari árangri en
þau lyf og aðgerðir, sem vér
þekkjum og beitum.
Þessa umsögn vísindamanns
læt ég nægja að svo búnu. En
ég vil líka minna á, að í
nokkrum kirkjum eru sam-
komur vikulega, þar sem beðið
er fyrir sjúkum. Víðar er slík
þjónusta af hendi leyst. Og þeir
eru ófáir, sem i hljóðlátri
auðmýkt geta borið um veitta
og þegna blessun og áþreifan-
lega hjálp bænarinnar í Jesú
nafni.
En það má jafnan segja
hverja sögu á fleiri vegu en
einn. Kristinn maður veit, að
Guð er að verki hvarvetna, nær
honum er eiginn andardráttur
og æðaslög. Vissulega er mátt-
ur hans oft hulinn. En jafnvel
myrkrið er bjart með honum,
bjartara en hver dagur án
hans. Heimur trúarinnar er
engin kynjaveröld. En hann er
undursamlegur. Því Drottinn
er í nánd.
Það gerðist fyrir tveimur
árum, að bíll fór út af hættu-
legum vegi, rann á svelli fram
af hárri brún og ofan snar-
bratta, klakaða skriðu, hentist
niður gnæfandi grjóthlíð og
grængolandi sjór undir. En
bíllinn festist á snös og ramb-
aði þar, maðurinn, sem í hon-
um var, komst út, gat klórað
sig upp á veginn og var
ómeiddur.
Hann sagði í viðtali við blað:
Það var mikil mildi, hvernig
þetta fór. En á forsíðu annars
blaðs gat að líta túlkun
fréttamanns á atvikinu: Fyrir
einhverja hundaheppni stöðv-
aðist billinn og maðurinn
bjargaðist.
Guðleg mildi eða hunda-
Gerast ennþá kraftaverk?
eftir, en eru óskiljanlega margbrot-
in viðbrögð líkamans til vemdar
gegn hættum.
Eg var hér síðast að reyna að
vekja athygli á þeim verkum
skaparans, sem hver maður má
sjá og þreifa á og undrast dags
daglega. Kristinn maður gerir
sér vakandi grein fyrir því, að
hann lifir í undursamlegum
heimi, þar sem Guð er að verki
í smáu og stóru. Jesús benti á
nærtækar, jarðneskar stað-
reyndir til þess að minna á
Guð. Lítið til fugla himinsins,
gefið gaum að liljum vallarins,
sagði hann. Náttúran og henn-
ar lög geta kennt mikið um
Guð og um rétta afstöðu til
hans. Ef menn líta upp og gefa
gaum. Og þegar Jesús bjó til
einfaldar likingar til þess að
kenna það, sem er orðum æðra,
þá tók hann gjarnan dæmi af
sviði náttúrunnar: Lögmálin
þar geta bent til þeirra huldari
lífslaga, sem gilda í heimi
og ríki hans. Hann sýndi það,
birti það með framkomu sinni.
Meðal annars vann hann verk,
sem gerast ekki daglega fyrir
augum manna. Hann birti
mátt og miskunn föður síns
með því að lækna sjúka, seðja
svanga, lægja storm, lífga
dauða.
Slík verk hans eru kölluð
tákn í guðspjöllunum. Hvað
þýðir það? Jesús táknar með
þessum verkum, að Guðs ríki
er í nánd þar sem hann er. Þau
eru dæmi eða líkingar, eins og
sögurnar hans, leiftur frá
þeirri tilveru, þar sem Guð
kærleikans ræður að fullu. Og
þau eru afbrigðileg af því, að
hin jarðneska tilvera er af-
brigðileg, eins og hún er. Hún
er lýtt og sjúk. Hér er synd,
kúgun, hungur, sorg, dauði.
Það er ekki eðlilegt né sjálf-
sagt. Og náttúran, svo dásam-
leg sem hún er, endurspeglar
sigur Guðs í mannlegri sál. Sá
sigur lýkur upp fyrir þeim
mætti Guðs, sem hefur engin
takmörk. Sá máttur getur með
tvennu móti hrifið tnann úr
greipum ytra böls. Annars
vegar þannig, að byrðin er
tekin af manni. Hins vegar
með því, að maður fær kraft til
að bera hana. Hvort tveggja
gerist dögum oftar. Þó að þú
megir vita það, að Guð afneitar
því, sem þjáir þig og að hann
sendir þér engar plágur, slys
eða raunir, þá skaltu líka hafa
í huga, að hann getur notað
allt til góðs.
Allir, sem lesa guðspjöllin,
taka eftir því, að hvert krafta-
verk Jesú er viðbragð við
mannlegri neyð og vanda.
Hann leikur aldrei neinar listir
til þess að auglýsa sig sem
undramann. Freistarinn man-
aði hann til þess að varpa sér
ofan af gnæfandi þakbrún og
ing er kraftaverk. Þó að hin
rekjanlega orsök sé skurðað-
gerð eða lyf. Og þá er heilsan
ekki síður kraftaverk, það að
þurfa ekki á lækningu að
halda. En hér er meira að
segja.
Alexis Carrel, læknir og líf-
fræðingur (fékk Nóbelsverð-
laun fyrir vísindaafrek) skrif-
ar: „Eg hef sem læknir séð
menn rísa upp úr veikindum
fyrir hinn yfirjarðneska mátt
bænarinnar, þegar læknislistin
hafði orðið að gefast upp.“
Hann segir ennfremur, að slík
undraverð lækning sé fólgin í
því, að lífmáttur líkamans fari
að starfa með stórauknum
hraða. Það stafi af því, að nýr,
voldugur kraftur komi til. Sá
máttur rjúfi ekki hin lífeðlis-
legu lögmál, heldur vinni hann
gegn þvi, sem raskar þeim og
veldur þar með sýkingu og
þjáningu. Og sá kraftur verki
Kristniboð gegn austurlensku trúboði
Sumum finnst það út í hött að
tala um kristnihoð á íslandi. Hér
em flestir skírðir og fermdir og
nokkur kristinfræðikennsla í skól-
um. Og við sendum jafnvel kristni-
boða til annarra landa.
En lykilorð samtíðarinnar er
símenntun. Sifelld upplýsing fjðl-
miðla krefst þess, að menn endur-
skoði viðhorf sín og afstýðu í Ijósi
nýrrar upplýsingar.
Sama gildir trúlega um trúmál-
in. Reyndar sanna það hinar áköfu
og langvinnu umræður um sköp-
unarsögu og þróunarkenningu
hérlendis í vetur. Það er og
athyglisvert, að margir Afríku-
menn sem komið hafa til Vestur-
landa hafa haft orð á því, að ekki
virtist síður þörf fyrir kristniboð í
þeirri byggð heimsins heldur en í
svonefndum þróunarlöndum. Þeim
virtist ruglingur í trúarafstöðu og
fráfall frá siðaboðskap með ólík-
indum.
Um þessar mundir flæða yfir
Vesturlönd nýjar trúarhreyfingar,
flestar af austrænum toga spunn-
ar. Þær virðast höfða til nokkurs
hóps ungs fólks og er þar beitt
ýmsum ráðum til þess að koma
boðskapnum til skila, sem ekki
þykja öll af betra taginu. Foreldr-
ar hafa haft samband við kirkju-
stjórnina hérlendis og beinlínis
beðið um aðstoð, þegar börn þeirra
hafa ánetjast slíkum trúarhópum.
Hafa bau haft að orði, að það væri
verðugt viðfangsefni á kristni-
boðsári að efla fræðslu um þessar
austrænu trúarhreyfingar út frá
kristnum sjónarhornum.
Leiðbeint um við brögð við
austrænum trúarhópum
Þessa dagana er nú staddur
hérlendis dr. Johs. Aagaard í boði
þjóðkirkjunnar. Hann hefur kynnt
sér sérstaklega sögu og hug-
myndafræði hinna austrænu trú-
arhópa og farið víða í þeim
erindum. Heima í Danmörku hef-
ur hann stutt við endurhæfingar-
starf, sem unnið er meðal þeirra
sem vilja „hverfa aftur til lífsins"
eftir kaffæringu í austrænan hug-
arheim og skurðgoðadýrkun. Slikt
starf hefur þó reynst afar erfitt,
því margir ná sér ekki fullkomlega
eftir hina erfiðu reynslu. Dr.
Aagaard verður í Hallgrímskirkju
í dag eftir klukkan 4 og mun svara
fyrirspurnum og ræða um inni-
hald trúarhreyfinganna og orsakir
framgangs þeirra. Hann mun
ræða kynni sín af því unga fólki
sem ánetjast hefur og hvað má
gera til varnar. Allir eru að
sjálfsögðu velkomnir. Síðan flytur
Johs. Aagaard tvo fyrirlestra í
Háskólanum, stofu 5. Sá fyrri
verður á mánudagskvöldið kl.
17.00 og er yfirskriftin Tantra og
Yoga, framgangur austrænna trú-
arhreyfinga á Vesturlöndum. Hin
síðari verður á þriðjudagsmorgun
kl. 10.00 á sama stað. Þessir
fyrirlestrar eru opnir öllum sem
um þessi mál vilja fræðast.
Einnig hafa birst greinar um
þessi efni í síðustu heftum Kirkju-
ritsins.
Að sjálfsögðu er trúfrelsi í landi
hér og öllum leyfilegt að boða
sínar skoðanir og trú, svo fremi
sem þær sigla ekki undir fölsku
flaggi. Dr. Aagaard er öðrum
mönnum betur búinn til þess að
leiða menn í allan sannleika um
þessar austrænu trúarhreyfingar.
Er sannarlega full þörf á því, að
hann geri svo á kristniboðsárinu
1981 á íslandi.
heppni — ein og sama saga í
tvennum útgáfum.
Ég missti fótanna í hálku í
vetur, sentist eins og ráðlaust
flykki út á miðja akbraut, þar
sem venjulega er óslitin og
asasöm bílaumferð. Þar lá ég.
En á því augnabliki var enginn
bíll í nánd. Og ég stóð upp með
óverulegar skrámur. Slík atvik
gerast í lífi vor allra. En
hvernig þú túlkar þau fer eftir
því, hvort það er Guð eða
hundaheppnin, sem þú minn-
ist, metur og þakkar.
Misjafnlega heppinn hundur
eða maður í Guðs hendi hvað
sem gerist, það er lóðið. Þar
skilur milli heilbrigðrar trúar
og vanheilsu vantrúarinnar.
Sú vanheilsa getur læknast.
Það er blessað kraftaverk, þeg-
ar það verður. En hljóðlátt,
eins og máttur lífsins jafnan
er, og öll heilsa.
Sigurbjörn Einarsson