Morgunblaðið - 28.03.1981, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MARZ 1981
19
Vísindin efla alla dáð
Skólastjórn Fjölbrautaskólans í Breiðholti beinir spurningum
til dr. Halldórs Guðjónssonar kennslustjóra Háskóla íslands
Inngangur
Frá því 21. desember 1980
hefur könnun á árangri nem-
enda á fyrsta námsári við Há-
skóla Islands orðið umræðuefni í
blöðum og manna á meðal. Það
er að vonum, þar sem næsta
einhliða ályktanir hafa verið
dregnar af umræddri könnun.
Könnun þessi náði til nemenda
er próf tóku á fyrsta námsári
sínu við Háskóla íslands árið
1979-1980.
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti telur að könnu
Háskóla íslands sé þess eðlis að
hún hvetji öllu meira til spurn-
inga heldur en ályktana. „Vís-
indin efla alla dáð,“ stendur yfir
dyrum á hátíðasal Háskóla ís-
lands. Það er aðall vísindanna,
sannleiksleitarinnar að örva
menn til spurninga, en forða frá
einhliða ályktunum. Það var
fræðimaðurinn Claude Lévi-
Strauss sem hélt því fram að til
væru tvenns konar samfélög
manna. í öðrum samfélagahópn-
um ættu menn svör (ályktanir),
en engar spurningar. I hinum
væru spurningarnar (vafaatrið-
in) óteljandi, en þar væri fátt
um svör (fullyrðingar). I trausti
þess að íslenskt samfélag flokk-
ist undir síðari hópinn sendir
skólastjórn Fjölbrautaskólans í
Breiðholti kennslustjóra Há-
skóla íslands, en hann hefur
mjög komið við sögu fyrrnefndr-
ar könnunar, nokkrar spurn-
ingar er varða forsendur könn-
unarinnar og varða þar með veg
til ályktana og túlkunar.
Spurningar og
frekari greinargerð
varðandi þær
Fyrsta spurning
Var könnun sú sem fram-
kvæmd var á námsárangri
fyrsta árs nemenda í Háskóla
íslands skólaárið 1979—1980
gerð til upplýsinga fyrir Háskóla
Islands og hinar ýmsu deildir
hans?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti lítur svo á að könnun
sem gerð er innan ákveðins skóla
hljóti fyrst og fremst að vera
gerð forsvarsmönnum viðkom-
andi skóla til fróðleiks og
glöggvunar. Hér gæti margt
komið til álita þótt fátt eitt verði
greint. Yfirstjórn Háskóla ís-
lands gæti óskað að meta prófa-
gerð hinna ýmsu deilda. Þá gætu
kennsluhættir og kennsluaðferð-
ir deildanna og deildarkenn-
aranna verið í sviðsljósinu. Verið
er að sjálfsögðu fyrst og fremst
að prófa árangur af kennslu
Háskóla Islands svo og hversu
skólanum tekst að virkja nem-
endur sína á fyrsta námsári.
Önnur spurning
Var umrædd könnun Háskóla
Islands gerð til fróðleiks fyrir þá
framhaldsskóla er nemendurnir
er þreyttu prófin komu frá?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti telur að þetta við-
horf eigi fullan rétt á sér.
Mikilvægast hefði þá verið fram-
haldsskólunum að fá ítarlegar
upplýsingar um fylgni á milli
frammistöðu viðkomandi nem-
enda í framhaldsskólanum og
Háskóla íslands. Reynist nem-
andi sem nær góðum árangri í
framhaldsskóla sínum góður
nemandi í Háskóla íslands eða
ekki? Slíkur fróðleikur er fram-
haldsskólum landsins ómetan-
legur. Hann verður ekki fundinn
í könnun Háskóla íslands.
briðja spurning
Var margnefnd könnun Há-
skóla Islands gerð til fræðslu
fyrir æskufólk, er kemur úr
hinum ýmsu framhaldsskólum
landsins?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti álítur að könnun
sem hefði slíkt markmið væri
hin æskilegasta og mikilvæg-
asta. Æskufólk fengi þá vitn-
eskju um vanræktar greinar
(framhaldsskólans eða þess
sjálfs), skort á fræðslu um
prófatöku, sem líklega er víða
fyrir hendi, ónákvæmni í
kennsluaðferðum í framhalds-
skólunum. En síðast en ekki síst
gæti það fengið drjúga tilsögn í
því að meta rétt kunnáttu sína,
sem hefði í för með sér meðal
annars að það léti ekki skrá sig
til prófs nema líkurnar væru
allmiklar á því að það stæðist
prófið. Þetta síðasta er að verða
mikilvægara en margan grunar.
Fjórða spurning
Átti könnun Háskóla Islands
að veita foreldrum og ættmenn-
um þeirra nemenda er próf
þreyttu áríðandi og tímabæran
fróðleik?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti telur að fyrir for-
ráðamönnum Háskóla íslands
gæti vakað að beina athygli að
öllu fræðslukerfi landsins í
heild. Prófin ættu þannig að
meta fræðslu Háskóla íslands
sjálfs og einnig fyrra náms
nemandans, þ.e.a.s. grunnskóla-
námið sem mótar alla mennta-
stefnuna og síðan framhalds-
skólanámið. Hér þurfa foreldrar
og ættmenni að vera vel á verði
og því fyllsta ástæða að vekja
viðkomandi til umhugsunar.
Fimmta spurning
Var könnun Háskóla Islands
gerð til að vekja forystumenn
íslenskra menntamála til um-
hugsunar, fræða þá og veita
innsýn og yfirsýn?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti er þeirrar skoðunar
að fyllsta ástæða sé til að bera
fram spurningarnar: Er heild-
arstefna (ef hún er þá finnanleg)
íslenskra menntamála rétt eða
horfir í rétta átt? Eru tengslin
milli hinna þriggja skólastiga,
grunnskóla, framhaldsskóla og
háskóla eðlileg og hvar skortir á
nauðsynleg tengsl og samræm-
ingu?
Sjötta spurninK
Var könnun Háskóla Islands
gerð til fróðleiks fyrir allan
almenning í landinu?
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti lætur sér til hugar
koma að einmitt þetta síðast
nefnda kunni að hafa vakað fyrir
forsvarsmönnum Háskóla Is-
lands, er tóku ákvarðanir um
könnun þá sem hér er fjallað um.
Þá hafi í huga forsvarsmann-
könnun Háskóla íslands hafi
verið gerð til að valda sársauka
eða gera hlut íslenskra fram-
haldsskóla lítinn og eigi það
jafnt við um „hið nýmótaða
skólahald" og „það gamla og
rótgróna". Þar sem þessi er
sannfæring skólastjórnarinnar
telur hún mikilvægast að um-
ræður og ályktanir verði ekki til
að særa, valda erfiðleikum eða
vekja heift. Slíkt hæfir ekki
þegar rætt er um nám ung-
menna á viðkvæmasta aldur-
skeiði. „Vísindi efla alla dáð.“
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti tekur ekki þátt í
þeim leik, sem skilur eftir harm
og veldur þjáningum.
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti vekur athygli á hinu
að sá skóli, sem hún er í forsvari
fyrir er ekki menntaskóli ein-
vörðungu eða hlutverk skólans
það eitt að brautskrá stúdenta.
Eftirfarandi yfirlit ætti að gefa
nokkra hugmynd um hlutverk
skólans.
Fjölbrautaskólinn í Breiðholti
hefur þegar brautskráð 675 nem-
endur. Af þeim eru 149 stúdent-
ar. En yfirlitið er að öðru sem
hér segir:
45 nemendur
72 nemendur
117 nemendur
Eins árs námsbrautir:
Grunnnámi matvælatækni hafa lokið
Grunnnámi iðnfræðslu hafa lokið
Alls brautskráðir á eins árs brautum
Tveggja ára námsbrautir
Bóklegu og verklegu námi sjúkraliða hafa lokið
Bóklegu og verklegu námi matartækna hafa lokið
Grunnnámi myndlistar hafa lokið
Framhaldsnámi iðnfræðslu (4 annir) hafa lokið
Grunnámi uppeldisfræða hafa lokið
Bóklegu og verklegu námi snyrtifræðinga hafa lokið
Almennu verslunarprófi hafa lokið 158
34 nemendur
11 nemendur
25 nemendur
12 nemendur
25 nemendur
8 nemendur
nemendur
Alls hafa lokið tveggja ára námsbrautum 273 nemendur
Þriggja ára námsbrautir
Sveinsprófi iðnfræðslu hafa lokið:
17 húsasmiðir
12 rafvirkjar
14 vélvirkjar
Réttindaprófi sjúkraliða hafa lokið
Fullu námi matartækna hafa lokið
Sérhæfðu verslunarprófi hafa lokið
Alls hafa lokið þriggja ára námsbrautum
alls 43 nemendur
31 nemandi
8 nemendur
49 nemendur
131 nemandi
Fjögurra ára námsbrautir
Stúdentsprófi hafa lokið um áramót 1980/1981 149 nemendur
Myndlistarprófi án stúdentsprófskjarna 5 nemendur
Alls hafa lokið fjögurra árá námsbrautum 154 nemendur
anna búið spurningar þær sem
nú skal greina:
Hversu er í reynd búið að
íslenskum skólum? Hvernig er
aðstaða íslenskra kennara til að
rækja störf sín? Hver er staða
íslenskra nemenda í skólum sín-
um sem lærdómssetrum og
vinnustöðum? Hvernig er háttað
stjórnun íslenskra skóla?
Hvernig er varið skipulagningu
íslensks skólastarfs?
Niðurlag
Skólastjórn Fjölbrautaskólans
í Breiðholti trúir því ekki að
Af hinum brautskráðu nem-
endum Fjölbrautaskólans í
Breiðholti, 675 talsins náði könn-
un Háskóla íslands til 25 nem-
enda, en það var réttur helming-
ur þeirra er lokið hafði stúdents-
prófi fyrir hið örlagaríka úttekt-
arár.
Reykjavík, 10. mars 1981
Skólastjórn F.B.:
Guðmundur Sveinsson,
Pálmar ólason,
Gunnar Þór Baldvinsson.
Sveinbjörn Sigurðsson,
Viðar Agústson,
Þorsteinn Guðlaugsson,
Sigurður Már Helgason.
NÝR BÍLL KYNNTUR Á AUT0 '81
HONDA Á ÍSLANDI SUÐURLANDSBRAUT 20, SÍMI 38772