Morgunblaðið - 14.04.1981, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. APRÍL 1981
39
Minning - Þórður
Páll Harðarson
Fæddur 22. maí 1968.
Dáinn 5. apríl 1981.
„Hann Þórður Páll er dáinn.“
Þessi orð vöktu blendnar tilfinn-
ingar. Sambland af söknuði,
hryggð og létti. Söknuði því við
munura sakna eins úr hópnum,
hryggð yfir að hafa misst Þórð Pál
frá okkur á unga aldri, en samt
létti, því við vitum hversu erfitt
hann átti undir það síðasta og
vitum að dauðinn var lausn frá
erfiðum sjúkdómi.
Þegar litið er til baka kemur
upp í hugann mynd frá ferðalagi
síðastliðið vor. Þar var Þórður
Páll einn úr hópi kátra skólasystk-
ina sem fögnuðu sumri einn dýr-
legan vordag. Þessi dagur var
einmitt lýsandi fyrir stöðu Þórðar
í hópnum. Hann tók fullan þátt í
leikjum og ærslum svo öllum
gleymdist að hann gekk ekki heill
til skógar. Þennan dag bar einmitt
upp á afmælisdag Þórðar Páls og
um kvöldið tók hann á móti
bekkjarsystkinum sínum þó hann
væri örþreyttur eftir erfiðan dag.
Þannig var Þórður Páll, neytti
krafta sinna til hins ýtrasta og
kvartaði aldrei. Með elju sinni og
ósérhlífni hefur hann gefið okkur
sem umgengust hann minningu
sem alltaf mun lifa. Minningu sem
eflaust hefur mikið gildi fyrir
hvern þann sem hana eignast.
Þessi minning er gjöf Þórðar Páls
til okkar.
Nú í vor leggur Þórður Páll í
annað ferðalag, hugur okkar fylgir
honum. Þannig mun hann lifa í
hugum okkar allra sem kynnt-
umst honum.
Foreldrar Þórðar Páls eiga sam-
úð okkar, mikið er á þau lagt. Þau
voru alla tíð óþreytandi við að
hvetja Þórð Pál og styðja. Megi sá
styrkur sem þau hafa alltaf sýnt
endast þeim enn.
Fyrir hönd starfsfólks Snæ-
landsskóla.
Birna Sigurjónsdóttir,
Einar Sveinn Árnason.
Lokið er löngu stríði drengs við
banvænan sjúkdóm. Tæpra 13 ára
deyr hann eftir að hafa meira en
hálfa ævina gengið í gegnum
þjáningar veikindanna og tilheyr-
andi læknismeðferðar. Þessa bar-
áttu háði Þórður Páll Harðarson
af slíkri fádæma hugprýði og þoli
að okkur sem á horfðum mun
aldrei líða úr minni.
Þrátt fyrir veikindin tók hann
af fremsta megni þátt í þeim
skyldum sem samfélagið leggur
börnum á herðar. Skólanámið
stundaði hann fársjúkur og lét sig
hafa það að mæta í skólann þó
kraftarnir væru mjög litlir.
Þórður Páll var einstaklega
laghentur og gat unnið við vélarn-
ar á trésmíðaverkstæði föður síns
eins og þrautþjálfaður starfsmað-
ur. Einnig saumaði hann út og
vann við saumavél eins og ekkert
væri.
En hugur hans stóð fyrst og
fremst til sveitastarfa og hestar
voru hans eitt og allt. Draumur
hans var að fá hest í fermingar-
gjöf og hafði hann þegar safnað
sér fyrir hnakk og keypt hann.
Það átti ekki fyrir þessum
efnilega dreng að liggja að þrosk-
ast og nýta krafta sína sem
fullorðinn maður. En lífshlaup
hans bendir okkur, sem lifum
heilsuhraust langa ævi, á að vera
stór í hugsun og æðrast ekki yfir
smámunum.
Foreldrum og systur sendum við
innilegar samúðarkveðjur á erf-
iðri stund.
Jórunn og Jón
Tilvera okkar er undarlegt fcrAalag
viÖ erum «estir og hótel okkar
|er jördin.
Einir fara og aörir koma i dag
þvi alltaf bætast nýir hópar
|í skörðin.
T.G.
Elsku Þórður minn er horfinn
sjónum okkar. í átta ár barðist
hann við erfiðan sjúkdóm sem var
orðinn óbærilegur. Ég trúi því, að
nú líði honum vel. Við, sem ennþá
erum hérna meginn, söknum hans
mikið, en við skiljum, að það er af
eigingirni. Honum var þetta fyrir
bestu.
Það er ekki löng ævi að lifa í
tæp þrettán ár. Hann náði samt
meiri þroska en margir sem lifa
langa ævi. Þrekið var óskiljanlegt.
Við, sem horfðum á hann vinna
sigur hvað eftir annað, reyndum
að líkjast honum í að gefast ekki
upp, þótt vegurinn sé ekki alltaf
sléttur.
Mér finnst eins og það hafi verið
í gær, sem hann kom fyrst í
Selmuskóla. Þá var Þórður að
stíga upp úr fyrstu sjúkrahúslegu
sinni, aðeins fimm ára gamall. 6.
júlí 1973 kom í ljós, að hann gekk
Jón Benediktsson bif-
reiðastjóri - Minning
I dag kveðja vinir og vanda-
menn Jóns Benediktssonar, bif-
reiðastjóra Skipholti 26 Reykja-
vík, hann hinztu kveðju.
Jón Benediktsson var Húnvetn-
ingur, sonur hjónanna Guðrúnar
Þorláksdóttur og Benedikts
Helgasonar, sem bjuggu að
Tungukoti í Húnavatnssýslu og
síðar á Blönduósi.
Þau hjónin eignuðust 13 börn og
eru tíu þeirra á lífi. Voru þau
systkinin öll hið mannvænlegasta
fólk.
Á þeim árum var víða þröngt í
búi. Þjóðin var að rísa úr öskustó
miðalda. Þjóðin átti í rauninni
ekki neitt, nema dug og djörfung,
sem erlendum herrum hafði ekki
tekist að buga. Skáldin og stór-
huga stjórnmálamenn töldu kjark
í þjóðina og á fyrstu áratugum
aldarinnar voru unnin stórvirki,
við hinar erfiðustu kringumstæð-
ur, sem eru grundvöllur að því
íslandi sem við þekkjum í dag.
Við þessar aðstæður óx Jón
Benediktsson úr grasi. Hann varð,
eins og önnur börn og unglingar
frá efnalitlum heimilum, að vinna
fyrir sér, ungur að árum, hjá
vandalausum og þá var unnið
myrkranna á milli og var börnum
og unglingum hvergi hlíft á þeim
árum.
Jón varð strax tápmikill á unga
aldri og viljugur til verka. Afleið-
ingin varð sú að hann bar þess
ekki bætur æ síðan.
Jón var vörpulegur maður og
mikill að burðum, en inni fyrir bjó
viðkvæm og elskuleg sál. Minnis-
stæð er ljúfmennska hans og
hlýleg framkoma, sem aflaði hon-
um margra vina og kunningja og
sjálfur var hann trölltryggur vin-
um sínum.
Jón var vel greindur maður og
góður hagyrðingur, þótt ekki færi
hann hátt með það. Sjálfsagt hefir
hann liðið fyrir það, eins og
fjölmargir aðrir, að hafa ekki átt
kost á meiri menntun. En mögu-
leikar á bóklegri og verklegri
menntun í þá daga voru mjög litlir
hjá þessari fátæku þjóð og býr
hún að því, enn þann dag í dag.
En Jón var vel menntaður í
skóla lífsins og samviskusemi
hans viðbrugðið, enda lærist slíkt
ekki af bókum.
Jón fylgdist vel með því, er var
að gerast í þjóðlífinu og þótti
vinum hans og kunningjum gott
við hann að ræða.
Jón var vaxinn upp í þeim
jarðvegi, að ekki var óeðlilegt að
hann hefði samúð með þeim er
minna máttu sín, enda varð hann
jafnaðarmaður á unga aldri. Und-
irritaður kynntist Jóni fyrst í
samtökum ungra jafnaðarmanna.
Var hann góður félagi enda ljúf-
menni í viðkynningu. Atvik hög-
uðu því svo að um nánari kynn-
ingu varð að ræða síðar á lífsleið-
inni og bar aldrei skugga á frá
hans hendi.
Einar skáld Benediktsson orti
mikla herhvöt til þjóðarinnar, er
hann nefndi íslandsljóð. Deilir
hann harðlega á þá tilburði meðal
þjóðarinnar, sem hann nefnir að
„leika herrann og þrælinn". Jón
var heilshugar fylgjandi þeirri
fordæmingu. Hann var hinsvegar
hógvær og stundum jafnvel feim-
inn þótt hann reyndi stundum að
leyna því.
Hann lét sér því nægja að slást
í hóp hins þögla meirihluta, sem
vinnur störf sín af dugnaði og
samviskusemi. Þetta fólk, sem
vinnur að framleiðslustörfum og
öðrum störfum tengdum þeim,
heldur á slagæðum þjóðfélagsins
og gætir þess að bresti ekki þrátt
fyrir mistök, sem oft á tíðum
hendir þá er í brúnni standa.
Þetta fólk hleður undirstöðuna í
þjóðfélagsbygginguna með þrot-
lausri vinnu, sem oft er illa goldin.
Þannig hefir þetta verið gegnum
tíðina og svona mun það sjálfsagt
verða um ókomin ár.
Eftirlifandi eiginkona Jóns er
elskuleg manneskja og hið sama
er að segja um börn þeirra. Þau
giftust árið 1939 og hafa því búið í
hamingjusömu hjónabandi á
fimmta áratug. Sigríður var Jóni
ávallt mjög góð kona og mun ekki
síst hafa reynt á það, eftir að hann
missti heilsuna fyrir nokkrum
árum.
Börn þeirra eru þrjú; þau Björn
Ómar bifvélavirki, sem er kvænt-
ur Kristbjörgu Þórðardóttur,
Friðrik tryggingamaður, sem er
kvæntur Sigrúnu Guðmundsdótt-
ur og Sólveig ógift í foreldrahús-
um.
Jón vann ýmis atörf til sjós og
lands, en árið 1950 hóf hann störf
hjá Mjólkursamsölunni í Reykja-
vík og starfaði þar í röskan
aldarfjórðung, eða þar til hann
missti heilsuna, en um mörg ár
hafði hann ekki gengið heill til
skógar.
Nú hefir þessi góði drengur
gengið götuna á enda og við vinir
hans og vandamenn fylgjum hon-
um síðasta spölinn með þökk og
söknuð í huga.
Nú stígur hann á ströndu, þar
sem ekki þarf að berjast fyrir rétti
lítilmagnans. Þar eru allir jafnir.
Aðeins einn herra, sem á engan
þræl.
„Þá kemur mér hann í hug, er ég
heyri góðs manns getið." Það
munu fleiri en undirritaður geta
tekið undir þessi orð.
Vinir hans senda fjölskyldu
hans hlýjan hug og samúð. Minn-
ingin um góðan dreng gerir treg-
ann léttari og fullvissan um
endurfundi, í fyllingu tímans, létt-
ir sorgina.
Páll Finnbogason
með banvænan sjúkdóm. Við, sem
umgengumst hann, vissum það og
við lærðum að meta hvern einasta
dag sem hann lifði.
Haghentur var hann. Ég man
þegar hann gaf skólanum alls
konar kubba, bæði stóra og smáa.
Það var hreint ótrúlegt, hvað
hann gat kennt börnunum að
byggja úr þeim. Skip, bryggjur,
pakkhús og skemmur. Ég er svo
lánsöm, að ég get alltaf horft á
þessar byggingar, því að ég tók
myndir af þeim. Ég man einnig
þegar Þórði blöskraði að sjá hve
kassarnir utan um leikföngin og
spilin voru lélegir. Hann tók þá
upp málband, blað og blýant og
teiknaði passlega kassa fyrir
hvert spil og hvert leikfang.
Teikningarnar fór hanr. með á
verkstæði föður síns og smíðaði
trékassa eftir þeim. Þessir vönd-
uðu plasthúðuðu kassar eru síðan
til prýði í Selmuskóla og duga
áreiðanlega tugi ára.
Sjö ára gamall byrjaði Þórður
Páll í Snælandsskóla. Honum
þótti ósköp vænt um skólann sinn
og skólasystkini sín. Hann var
mjög samviskusamur og stoltur og
lagði mjög mikið á sig til að halda
í við jafnaldra sína við námið.
Honum tókst það þar til í desem-
ber í vetur. Mér þótti það krafta-
verk, því að of oft var hann mikið
veikur. Mér hlýnaði oft um hjarta
að hugsa til skólans hans, því að
ég sá að hann þráði að vera þar ef
af honum bráði.
Litli vinurinn minn átti sitt
annað heimili á Barnadeild
Landspítalans í þessi átta ár.
Læknar og annað starfsfólk börð-
ust fyrir lífi hans sem oft hékk á
bláþræði. Þórður stóð ekki einn.
Við hliðina á honum stóðu foreidr-
ar hans eins og klettar. Þau voru
ung að árum, en þau buguðust
aldrei. Bak við þau stóðu svo afi og
amma. Ég hef oft hugsað, að í þau
tæp þrettán ár, sem Þórður lifði,
nutu þau meiri samskipta við barn
sitt og barnabarn en flestum
auðnast í þessu neysluþjóðfélagi.
Magnea, litla systir hans, á nú
um sárt að binda. Það er mtkil
lífsreynsla fyrir unga einkasystur
að horfa upp á veikindastríð
bróður síns. Það eru samt mjög
margar yndislegar minningar sem
hún á um góðan dreng og þegar
sorgin dvínar, verða þær að dýr-
mætum sjóði.
Við þökkum Þórði samveruna á
þessu hóteli, sem við öll gistum,
aðeins mislangan tíma.
Guð blessi hann Þórð minn.
Selma Júliusdóttir
Þegar við kveðjum einhvern af
vinum okkar í hinsta sinn, þá er
eins og sól sumarsins hverfi og
fölva haustsins slái á lífið og
tilveruna í kringum okkur og
minningarnar koma fram í huga
manns ein af annarri.
Við minnumst Þórðar Páls sem
góðs bekkjarfélaga.
Þórður Páll hefur lengi átt við
vanheilsu að stríða en þess á milli
lét hann það ekki á sig fá og var
óþreytandi í leik og skóla.
Þórður Páll hafði mikinn áhuga
á hestum og minnumst við oft
þeirra gleðistunda sem við áttum
saman þegar við vorum í reiðskóla
Gusts en það var hann sem vakti
áhuga okkar á því.
Þrátt fyrir það að Þórður Páll
sé dáinn þá mun minningin um
bekkjarfélaga okkar ætíð lifa.
Bekkjarfélagar 6.Ó,
Snælandsskóla.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Eitt kvöldið um daginn urðu ákafar umræður i söfnuðin-
um okkar um þjóðfélagsmál. Daginn eftir las eg i
morgunblaðinu. að svart barn hefði dáið af næringarskorti
— í þessu nægtaþjóðfélagi okkar. Eg fæ ekki betur séð en við
séum komin langt frá kenningum Krists um kærleika og
umhyggju. Eruð þér á sama máíi?
Það er mikill sannleikur í orðum yðar. Kirkjan
(sumir hlutar hennar) hefur einangrazt og vanrækir
þar með að láta gott af sér leiða. Margt kirkjufólk
Jifir í þægilegum heimi blekkinga. Það talar af
fjálgleik um föðurlandsást og svíkur þó stjórnina um
skatt. Það leggur fram fé til kristniboðs í Afríku, en
vill þó ekki bjóða svertingja velkomna í samfélag
safnaðar síns. Það þráttar um rétttrúnað, en lifir í
efnishyggju. Jesús kallaði slíka menn hræsnara, þeir
væru þlindir menn, sem leiddu blinda. Aðrir fara með
postullegu trúarjátningina, og samt trúa þeir henni
ekki.
Við þörfnumst vakningar í kirkjunni, bæði í
guðfræðinni og í raunhyggju, þess konar raunsæi, að
við sjáum lífið eins og það er, en ekki eins og við
vildum, að það væri.
Þegar augu okkar og hjarta hafa lokizt upp, eigum
við að ganga til móts við nauðir heimsins og taka til
hendinni eins og kristnir menn.
Sumar voldugustu hreyfingarnar, sem hafa látið að
sér kveða í þjóðfélagsmálum á liðnum árum, eins og
Hjálpræðisherinn, Rauði krossinn og KFUM, hafa
sprottið upp úr kristilegri vakningu og vitund um
þarfir heimsins. En það vill oft fara svo, að kirkjan
lokar sig inni á milli fjögurra steinveggja og byrgir
augun, svo að hún sér ekki neyð mannanna.
Drottinn segir í orði sínu: „Ef óvin þinn hungrar, þá
gef honum að eta. Ef hann þyrstir, þá gef honum að
drekka."