Morgunblaðið - 06.07.1982, Blaðsíða 20

2 0 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚLÍ 1982
Sundraðar fjölskyldur
allra landa sameinist
Frá því var skyrt, að Igor Kortsnoj, sonur skákmeistar-
ans Viktors, hafi verið með merki í barminum, þegar
hann sté frjáls út úr flugvél í Vínarborg um helgina og á
merkinu hafi staðið: Sundraðar fjölskyldur allra landa
sameinist. Tilvísunin til kommúnistaávarpsins í þessu
kjörorði er vel við hæfi, því að miskunnarleysi Kreml-
verja í garð sundraðra fjölskyldna er með eindæmum, er
engu líkara en umboðsmenn heimskommúnismans í
Moskvu teiji mannúð í garð einstaklinga geta eyðilagt
veldi sitt. Það eru sex ár liðin síðan Viktor Kortsnoj
ákvað að flýja Sovétríkin. I öll þessi ár hefur hann barist
fyrir því, að Bella, kona hans og sonurinn Igor fengju að
flytja vestur fyrir járntjald. Þessum tilmælum hefur í
senn verið mætt af dónaskap og hörku.
Með áhrifamiklum hætti hefur barátta skákmeistarans
tengst Islendingum. Þar ræður mestu, að Friðrík Ólafsson
hefur sem forseti Alþjóðaskáksambandsins, FIDE, beitt
sér fyrir því, að Kortsnoj-fjölskyldan fái að sameinast.
PViðrik Ólafsson er ekki þeirrar gerðar, að hann flíki
afrekum sínum, það þekkja fjölmiðlar best. Islendingum
er hugrekki og snilli Friðriks að góðu kunn fyrir skák-
afrek hans. I máli Kortsnoj hefur hann sýnt sömu mann-
kosti í átökum við hið miskunnarlausa sovéska kerfi — og
sigrað. Miðað við þá atburði, sem gerðust í síðustu viku í
samskiptum íslands og Sovétríkjanna, má segja, að Frið-
rik Ólafsson komi hnarreistur frá viðureign sinni við
Sovétmenn, en íslenskir ráðherrar niðurlútir.
Hvað veldur því, að sovéskir valdhafar sjá sér hag af
því að verða sér til skammar í öllum menningarlöndum
með því að beita einstaklinga þeirri kúgun að fá ekki að
njóta samvista við sína nánustu? Sumir mundu segja
mannvonska og aðrir þjóðfélagskerfið. En þetta tvennt
fer greinilega saman. Eitt er víst, að í Sovétríkjunum líta
valdamenn á einstaklinga sem hverja aðra ríkiseign og
farið er með þá af jafn miklu tilfinningaleysi og dráttar-
vélar eða skurðgröfur.
Ályktun Stúdentaráðs
Samtök herstöðvaandstæðinga héldu lítinn fund á
Miklatúni á laugardaginn, hins vegar var hann þeim
mun umfangsmeiri á öldum ljósvakans hjá hinni óhlut-
drægu fréttastofu Ríkisútvarpsins. Þessi stofnun lætur
aldrei hjá líða að geta um fjölda á samkomum herstöðva-
andstæðinga, því var sleppt að þessu sinni, af því að það
sýndi áhuga almennings á þessu framtaki í réttu ljósi.
Allan daginn var fundurinn fámennur og misheppnaður.
Svo spyr hinn óghlutdrægi ríkisfréttamaður með aðdáun
í röddinni hvort fundurinn hafi ekki markað tímamót í
„friðarbaráttu“ Islendinga!
Það fór ekki jafn mikið fyrir því í fréttum Ríkisút-
varpsins fyrir helgina og þessum litla Miklatúnsfundi, að
á fimmtudaginn samþykkti Stúdentaráö Háskóla Islands
ályktun um friðarmál, þar sem hafnað er kröfu Samtaka
herstöðvaandstæðinga um einhliða afvopnun og varnar-
leysi íslands undir kjörorðinu: Island úr NATÓ! Herinn
burt! Þetta kjörorð er auðvitað hrein öfugmæli, þegar
rætt er um frið í okkar heimshluta. Og enginn sannur
talsmaður friðar getur gengið til samstarfs við Samtök
herstöðvaandstæðinga og Alþýðubandalagið á meðan
þessir aðilar halda fast í kröfuna um einhliða varnarleysi
Islands.
I ályktun Stúdentaráðs felst ósk um gagnkvæma af-
vopnun, er hefjist með frystingu kjarorkuheraflans og
síðar eyðingu hans. Stúdentaráð varar við hugmyndum
um einhliða afvopnun og hvetur ólík öfl til samstöðu um
varðveislu friðar. Ráðið skipar sér í fylkingu þeirra sem
af einlægni berjast fyrir friðvænlegri heimi en hafnar
hræsni Samtaka herstöðvaandstæðinga og Alþýðubanda-
lagsins.

Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 120 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 8 kr. eintakiö.
Eins og sjá má er ekki mikið heillegí eftir af bílnum og má íeljast mildi að ekki fór þó verr.
^ I.jósm. Mbl. (.unnar Hallsson.
Qshlíðarslysið:
„Þetta eru endalokin,
eitt og hið sama skal
yfír okkur hjónin gangau
— hugsaði ég, þegar ég fór inn
„ÉG HEF lent í sjávarháska og
séó hann svartan, en aldrei lent I
annarri eins lifsreynslu. Ég hugs-
aði með mér þegar ég fór inn i
bílinn aftur að nú væri þessu lokið.
Þetta væru endalokin og eitt og
hið sama skyldi yfir okkur hjónin
ganga“, sagði Guðmundur Rós-
mundsson sjómaður á Bolungarvík
i viðtali við Mbl., en hann og kona
hans, Lilja Ólafsdóttir, lentu í
þeirri lífsreynslu á fostudag á
Óshlíðarvegi milli ísafjarðar og
Bolungarvíkur, að grjótskriða lenti
á bifreið þeirra svo hún lagðist
saman og gjöreyðilagðist. Lilja
slasaðist mikið og var flutt í að-
gerð til Reykjavíkur. Hlaut hún
m.a. opið handleggsbrot, auk þess
sem hún skaddaðist á höfði og
marðist mikið. Hún var þó á bata-
vegi í gær og fór af gjörgæsludeild
árdegis.
Guðmundur lýsir atburðinum
og aðdraganda svo: „Við vorum á
leið inn í Djúp þar sem við ætl-
uðum að vera í sumarbústað
okkar yfir helgina. Ég hef aldrei
átt von á hruni á þessum stað á
veginum, en hann liggur undir
háum hömrum, og hélt því að
fyrsti steinninn væri fljúgandi
hrafn. Þegar ég gerði mér grein
fyrir að þetta var grjót en ekki
hrafn ætlaði ég að bakka og
komast undan. Ég hafði þó að-
eins náð bílnum nokkra senti-
metra, sem hefur þó eflaust
bjargað lífi okkar, þegar stórt
bjarg kom ofan á vélarhlífina,
braut bílinn niður og allt var
stopp. Mér tókst að komast út,
en sá þá að konan átti sér ekki
undankomuleið, hurðin hennar
megin var svo illa skekkt að við
henni varð ekki hreyft og engin
leið var að ná henni út mín meg-
in. Ég fór þá aftur inn í bílinn og
reyndi að hlífa konunni, tók um
höfuð hennar og herðar og
reyndi að hughreysta hana. Ég
man að ég sagði að nú yrði þessu
fljótt lokið, þetta gengi jafnt yfir
okkur. Hún var þá þegar mikið
særð, hafði fengið grjót og gler
yfir sig í gegnum hlið bílsins,
enda hennar hlið nær bjarginu.
Grjótið hrundi síðan yfir
okkur og það var hryllilegt að
heyra það dynja á bílnum. Þakið
yfir okkur var sem pappír og við
bílinn aftur, segir GuÖmundur Rósmundsson
um, en það var erfitt, enda bílinn
eitt járnarusl. Sjúkrabifreið og
læknir komu síðan innan úr Vík
og fluttu hana undir læknis-
hendur.
Guðmundur er fæddur og upp-
alinn Bolvíkingur og hefur farið
þessa leið akandi mörg hundruð
sinnum, að hans sögn. Hann
sagði aðspurður að hann færi
þessa leið á ný um leið og hann
kæmist vestur. „En ég veit ekki
með konuna. Hún er auðvitað
mjög illa á sig komin og ég veit
ekki hvað verður þegar hún jafn-
ar sig líkamlega. Ég er hræddur
um að það verði erfitt að fá hana
upp í bíl aftur."
Þá sagði Guðmundur einnig,
að mjög mikið grjóthrun hefði
verið á veginn síðustu vikurnar
og að hann hefði einmitt haft á
orði við konu sína á leiðinni, áð-
ur én þau lentu undir skriðunni,
að óvenju mikið væri um hrun á
veginum. Hann sagði síðan í því
sambandi: „Maður hefur alltaf
vitað að eitthvað þessu líkt gæti
komið fyrir, en sem betur fer
hafa ekki oft orðið slys eins og
þetta, þó oft hafi munað mjóu.
En við höfum oft talað um það
heima, hversu mikill trassaskap-
ur það er af Vegagerðinni að
hreinsa ekki stallana, sem gerðir
voru fyrir sex til átta árum efst í
hlíðinni á þremur til fjórum
hættulegustu stöðunum. Þeir eru
nú orðnir fullir af grjóti og mér
finnst það lágmark að Vega-
gerðin sjái um að hreinsa þá því
þeir hafa áreiðanlega tekið við
miklu af því hruni sem orðið hef-
ur. Þessir steinar sem lentu á
okkur komu ekki úr hamra-
veggnum sjálfur, heldur ofan úr
hlíðinni. Vegagerðin ætti að
drífa sig í því að hreinsa þetta.
Vegurinn sjálfur er ágætur,
hættan liggur uppi í hlíðinni.
Mér finnst að minnsta kosti
meita um vert að hafist verði
handa við þetta en breikkun veg-
arins.“
Guðmundur bað í lokin fyrir
beztu þakkir til allra þeirra sem
aðstoðuðu þau hjón á slysstað og
eftir slysið. Guðmundur sjálfur
slapp að mestu. Hann er þó skor-
inn á höndum og höfði og vöðvi í
öðrum fæti rifnaði frá beini.
Guðmundur Rósmundsson. Þessi
mynd var tekin af honum i Reykja-
vík í gær, þar sem hann dvelur til
að geta fylgst með konu sinni.
LjÓHm. Mbl. Kmilía.
fundum hvernig allt nötraði og
skalf. Samt leið mér ekkert illa,
ég hafði sætt mig við endalokin."
Guðmundur sagði, að síðan
hefði grjóthruninu linnt og þá
hefði hann haldið að allt væri í
lagi og því farið á ný út úr bíln-
um til að leita aðstoðar og bif-
reiðar þá verið komnar að staðn-
um. Hann sagði síðan: „Þegar ég
var kominn út kom önnur hrima,
ekki betri, og ég komst þá ekki
aftur inn í bílinn. Það var hrylli-
legt að standa bara þarna og
komast ekki til konunnar. Sem
betur fer fór mestur hluti þeirr-
ar hrinu framan við bílinn, en
aðkomumenn hjálpuðu mér síð-
an. Vörubifreið kom fljótlega á
staðinn og dró bílinn út úr mestu
hættunni og við gátum þá hafist
handa við að ná Lilju út úr bíln-