Morgunblaðið - 11.09.1982, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 11. SEPTEMBER 1982
Septem ’82 á Kjarvalsstöðum:
Tíunda sýningin í tíu
ára sýningarhrinu
Hluti Septem-hópsins vid uppsetningu sýningarinnar: Jóhannes Jóhannesson, Guðmunda Andrésdóttir, Kristján
Davíðsson, Valtýr Pétursson og Þorvaldur Skúlason. Ljóam: Kagnar Aulana.
TÍUNDA sýning Septem-hópsins, á
jafnmörgum árum, verður opnuð á
Kjarvalsstöðum í dag klukkan 14.
I'au sem sýna verk sín að þessu
sinni eru Sigurjón Olafsson, Guð-
munda Andrésdóttir, Jóhannes Jó-
hannesson, Karl Kvaran, Kristján
Davíðsson, Valtýr Pétursson og
Þorvaldur Skúlason. Sami hópurinn
hefur sýnt á þessum sýningum í öll
þessi tíu ár, nema hvað Steinþór Sig-
urðsson er ekki með og hann hefur
ekki sýnt á öllum sýningunum.
„Því var nú spáð á sínum tíma,
að það yrði aldrei nema þessi eina
sýning, okkur tækist aldrei að
halda þessu áfram, en önnur hefur
orðið raunin," sagði Valtýr í spjalli
við blaðamann Morgunblaðsins,
þar sem unnið var að uppsetningu
sýningarinnar. „Þetta hefur gengið
afskaplega vel, og það er okkur
mikið aðhald að hafa þessa sýningu
alltaf ár eftir ár,“ sagði Valtýr
ennfremur. „Við erum nú tekin að
eldast nokkuð, og sum komin á átt-
ræðisaldur, en það er enginn bil-
bugur á okkur, og ég var nú rétt í
þessu að ganga skriflega frá því að
við sýnum hér aftur að ári!
Það er erfitt segi ég, og það veitir
mikið aðhald að hafa þessar sýn-
ingar með þessum hætti, við verð-
um að vinna töluvert til að það geti
gengið, og að sjálfsögðu leggjum
við metnað okkar í að hver ný sýn-
ing standi ekki þeirri síðustu að
baki, hvernig svo sem til tekst, það
verða aðrir að dæma um. — Breyt-
ingar, já það hafa orðið miklar
breytingar á þessum tíu árum, en
kannski ckki svo miklar frá ári til
árs. Ég er ekki viss um að almenn-
ingur sjái svo miklar breytingar
frá einu ári til annars, en ef allt
tímabilið er skoðað, þá sjást að ég
hygg veruleg umskipti."
— Þýðir það að þið eruð að
hvika frá einhverju af því sem þið
áður settuð á oddinn, eða eru þetta
eðlilegar breytingar?
„Bæði og, hugsa ég. Það er eðli-
Stríð milli stunda, eóa var það
öfugt? — Kristján Davíðsson tekur
á Valdimar Örnólfssyni í sjómanni.
legt að listin taki breytingum eins
og allt lífið, og að einhverju leyti
erum við að breytast meðvitað og
ómeðvitað. Ég hefði til dæmis aldr-
ei sýnt málverk eins og þau sem ég
er með hér, fyrir nokkrum árum! —
En þrátt fyrir allt og allt held ég að
segja megi, að við höldum okkar
striki í þessu og séum sjálfum
okkur samkvæm. Kunni menn að
meta list okkar, þá er það vel, en
telji menn þetta meinsemd í ís-
lenskri menningu, þá verður bara
að hafa það! Menn verða að búa við
þetta eins og íslenska veðráttu,
hvort sem þeim líkar betur eða
verr!
— Já, ég tala um okkur, það er
rétt, og vegna þess að við eigum
talsvert mikið sameiginlegt í
myndlistinni, þó svo sé líka mikill
munur. Við höfum öll gengið í
gegnum svipaða erfiðleika, og það
var töluverður hasar í kringum
þetta hér áður fyrr. Enn held ég að
við séum talsvert umdeild, en þetta
er þó að róast. Við höfum mikið
Skólaböm í Reykjavík:
Tíu sinnum meiri
tannskemmdir en
í dönskum börnum
TÍÐNI tannskcmmda er mjög mikil á íslandi og hefur síst
minnkað þrátt fyrir aukið starf tannlækna. Tannskemmdir
eru nú t.d. hjá skólabörnum í Reykjavík tíu sinnum algengari
en hjá sambærilegum aldurshópum danskra barna. Kostnað-
ur við tannlækningar vex óðfluga og því verður að leita allra
ráða til þess að stemma stigu við tannsjúkdómum.
Þetta kom meðal annars fram á
blaðamannafundi sem boðað var
til að loknu svokölluðu „Flúor-
þingi“ sem haldið var í Reykjavík
8. og 9. þessa mánaðar. Tilgangur
þingsins var að kynna nýjustu
rannsóknir á því hvernig flúor
verði notað á sem öruggastan og
hagkvæmastan hátt gegn tann-
sjúkdómum, en flúor er einmitt
áhrifaríkasta efnið sem þekkt er
til varnar tannskemmdum.
Til þingsins er boðað af Trygg-
ingastofnun ríkisins, Sambandi
ísl. sveitarfélaga, Reykjavíkur-
borg og Landlæknisembættinu og
til þess voru kallaðir visindamenn
frá Norðurlöndunum, Irlandi og
Bandaríkjunum. Einnig íslenskir
vísindamenn og stjórnendur heil-
brigðismála.
Ingolf J. Möller, fulltrúi Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunarinnar,
WHO, sagði í samtali við blaða-
menn, að notkun flúors færi aðal-
lega fram með tvennum hætti:
Inntaka eða útvortis meðferð.
WHO mælti með flúorblöndun
neysluvatns, það væri árangurs-
ríkasta aðferðin til að fyrirbyggja
tannskemmdir og hefði hún verið
lögleidd víða um heim. Ingolf
sagði, að flúorbragðið fyndist ekki
og væri flúorið hættulaust, væri
þess neytt í hófi og notkun þess
hefði engar aukaverkanir í för
með sér.
Dennis O’Mullane, prófessor við
Tannlæknaháskólann í Wilson
Cork á írlandi, sagði við blaða-
rnenn, að írar hefðu margra ára
reynslu í flúorblöndun neyslu-
vatns. Hjá þeim hefði flúorblönd-
unin verið lögleidd, en hún hefði
hafist í Dublin 1964 ög nú byggju
60% landsbúa við slíkt neyslu-
vatn, en ekki væri talið mögulegt
að framkvæma þetta nema í borg-
um með meira en 5.000 íbúum
vegna kostnaðarins. Árangurinn
sagði O’Mullane að væri sjáanleg-
ur; tannskemmdir hefðu minnkað
í landinu öllu, en þó mest á þeim
svæðum þar sem flúorblöndun
væri framkvæmd. O’Mullane
sagðist aðeins vera kominn til að
miðla Islendingum af reynslu íra,
en ekki að segja þeim hvað þeir
ættu að gera, en reynsla íra væri
óneitanlega mjög góð.
Þorgrímur Jónsson tryggingayf-
irlæknir sagði, þegar hann var
spurður hverjar væru ástæður
mikilla tannskemmda hér á landi,
að tannlækningar væru ekki eins
skipulagðar hér og á Norðurlönd-
um og hér hefði fyrirbyggjandi
starfi verið lítið sem ekkert sinnt.
Hann sagði, að kostnaður við
tannlækningar væri orðinn svo
mikill að eitthvað róttækt þyrfti
að gera og væri „Flúorþingið" einn
þátturinn í að leysa vandann. Síð-
an væri það pólitísk ákvörðun
hinna einstöku sveitarfélaga hvort
farið yrði út í flúorblöndun
neysluvatnsins. Þorgrímur sagðist
vita til að undirbúningur væri
þegar hafinn að slíkum fram-
kvæmdum á Blönduósi.