Morgunblaðið - 07.01.1983, Blaðsíða 22
54
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. JANÚAR 1983
love is...
... að draga hann heim
til fjölskyldu sinnar.
TM Reg U.S Pat Oft.-aN rtglits laaarvad
•1962 Loa Angalaa Tknaa Syndlcata
Með
morgunkaffinu
Furdulegt nokkur skuli nenna að
spinna sjálf?
HÖGNI HREKKVÍSI
HÖFUM EKKI XHU6A 'A TATTÖdERlNGUM"
„Væri það ekki líka athugandi fyrir fréttastofuna að hætta að nefna þá Afgani, sem berjast gegn innrásarhernum,
„uppreisnarmenn“?“
Hefur fréttastofan engan
áhuga á Afganistanstríðinu?
Hlustandi skrifar:
Ágæti velvakandi.
Ég vil þakka „lýðræðissinna"
fyrir hans vel rökstuddu gagnrýni
á fréttastofu ríkisútvarpsins. Ég
tel að margt gott megi segja um
fréttastofuna, eins og útvarpið í
heild, en stofnunin er að sjálf-
sögðu ekki hafin yfir gagnrýni.
Nýi stíllinn á kvöldfréttunum er
líflegur og fréttamennirnir eru
um margt ágætir og frískir í starfi
flestir hverjir. Miðað við þröngan
fjárhag þessarar stofnunar eru
gæðin sem hún býður okkur hlust-
endum ótrúlega mikil, eins og þeir
þekkja sem hafa dvalist utan-
lands, a.m.k. á Norðurlöndum.
Þrátt fyrir fyllstu sanngirni
verður því ekki neitað, að slagsíða
er á fréttastofunni og hún hallast
helst til mikið á vinstri hlið. „Lýð-
ræðissinni" nefnir ýmis dæmi um
þetta og ég vil bæta nokkrum við.
Þegar Brésnjef hrökk upp af í nóv-
ember fluttu tveir fréttamenn um
hann eftirmæli, sem voru á köfl-
um dálítið kyndug. A.m.k. tvisvar
sinnum var tekið svo til orða að
hinn látni hefði „sent her til Afg-
anistan". Orðið „innrás" voguðu
fréttamennirnir sér greinilega
ekki að nefna, enda var þess getið
að Rauði herinn hefði verið „send-
ur“ til hjálpar Marxistastjórninni
í Kabúl. Svona orðalag hlýtur að
vekja tortryggni, þótt e.t.v. hafi
fréttamennirnir ekki athugað sinn
gang nógu vel. Það var staðreynd,
að Rauði herinn gerði innrás i
Afganistan 1979, drap þjóðhöfð-
ingja landsins, Amin, steypti
stjórn hans og setti á laggirnar
nýja stjórn undir forystu manna
úr Parcam-armi Kommúnista-
flokksins afganska. Með öðrum
orðum, það urðu valdaskipti í
landinu samfara innrásinni. Varla
hafa fréttamennirnir viljað halda
því fram að Amin hafi dáið úr
fögnuði, þegar félagi Brésnjef
„sendi her“ til „hjálpar" Marxist-
um?
Það hlýtur að vekja furðu hlust-
enda, hve ótrúlega lítinn áhuga
fréttastofan virðist hafa á styrjöld
Rússa gegn afgönsku þjóðinni.
Fréttaaukar um stríðið eru sára-
sjaldan fluttir í útvarpinu. Ég
minnist þess að fyrir rúmu ári síð-
an lagðist írskur fangi, Bobby
Sands, í mótmælasvelti á Norður-
írlandi. Daginn sem hann andað-
ist voru fluttir 4 eða 5 fréttapistl-
ar um svelti hans. í hádegisfrétt-
um fjölluðu fréttaritarar í London
og Dyflinni um málið og flutt var
sögulegt yfirlit um mótmælasvelti
íra að fornu og nýju. Um kvöldið
var aftur hringt til London til að
spyrja frekari frétta og gott ef
fréttaritari í einhverri annarri
höfuðborg var ekki líka látinn tjá
sig um málið. Alls 4 eða 5 pistlar.
Hvað skyldi fréttastofan hafa
flutt marga slíka pistla um Afgan-
istan á árinu sem er að líða? I því
óhamingjusama landi hafa 600
þúsund manns misst lífið fyrir
sovéskum vopnum síðan félagi
Brésnjef „sendi her“ þangað fyrir
tveim árum. Milljónir Afgana eru
í útlegð svo nærri lætur að helm-
ingur þjóðarinnar hafi flosnað
upp. Það er auðvitað fréttnæmt,
þegar einn íri (nokkrir fleiri
fylgdu á eftir) sviptir sig lífi í
fangelsi, en hvernig í ósköpunum
Við Xuan Loc í Víetnam í apríl 1975. „Fréttirnar frá Afganistan eru eins og
dropi miðað við það fréttahaf, sem skall yfir útvarpshlustendur, þegar stríðin
í Víetnam og Líbanon voru háð.“
stendur á því að fréttastofan skuli
gera dauða hans svo margfalt,
margfalt meiri skil en dauða og
þjáningum milljóna manna í Afg-
anistan? Þannig hljóta hlustendur
að spyrja og þeir eiga kröfu á
svari frá þeim sem fréttunum
stýra.
Líka mætti bera fréttaflutning-
inn frá Afganistan saman við
fréttaflutning af öðrum stríðum,
t.d. í Víetnam og í Líbanon sl.
sumar. Fréttirnar frá Afganistan
eru eins og dropi miðað við það
fréttahaf, sem skall yfir út-
varpshlustendur, þegar stríðin í
Víetnam og Líbanon voru háð.
Auðvitað liggur skýringin á þessu
að nokkru leyti í því að Rússar
hafa séð til þess, að Afganistan er
lokað land fyrir vestrænum
fréttamönnum. Samt sem áður
birtist þaðan mikið af fréttum í
erlendum fjölmiðlum, ekki síst
frönskum, og á fréttastofunni er
ágætlega hæfur maður til að koma
þeim á framfæri hér, Friðrik Páll
Jónsson. Hér hlýtur fréttastofan
að verða að taka sig á nú þegar
nýtt ár er að byrja. Látið það
sannast að þið hafið áhuga á fleiri
stríðum en þeim sem Bandaríkja-
menn og vinir þeirra heyja.
Væri það ekki líka athugandi
fyrir fréttastofuna að hætta að
nefna þá Afgani, sem berjast gegn
innrásarhernum, „uppreisnar-
menn“? Ég býst við því að þetta
hljóti að vera bein þýðing á enska
orðinu „rebel", sem sum erlend
blöð nota um afgönsku föður-
landsvinina, en sennilega hefur
það orð nokkuð aðra merkingu en
íslenska orðið „uppreisnarmaður".
Nema að fréttastofan telji lepp-
stjórnina í Kabúl hina löglegu
stjórn í Afganisan? Því verður
varla trúað.
Meira um Búlgaríu
Og hvað um morðtilræðið við
Jóhannes páfa? Varla voru menn
svo lútherskir á fréttastofunni, að
þeir láti sig litlu eða engu skipta,
hvað gerist í páfagarði? Ætla
mætti að tilræðið og öll þau
skuggalegu mál, sem því tengjast
(stuðningur austurveldanna við
Rauðu herdeildirnar, samsæri
gegn Lech Walesa og svo frv.)
væru hvalreki fyrir áhugasama
fréttamenn. En það virðist nú
öðru nær, því á mál þetta er tæp-
lega minnst i fréttum útvarpsins.
Samt skyldi maður ætla að Einar
Örn Stefánsson, sem minntist,
ásamt Ástu R. Jóhannesdóttur,
ríkisafmælis Búlgara með sér-
stakri dagskrá, hlyti að vera
áfjáður í að segja okkur nú allt af
létta um þessi mál.