Morgunblaðið - 08.01.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. JANÚAR 1983
21
starfsemi kvenfélaga, reglu góð-
templara, leikfélaga og gegndi auk
þess ýmsum öðrum trúnaðarstörf-
um.
Á Akranesi var hún formaður
Kvenfélags Akraness í 14 ár
(1948—1962). Átti saeti í stjórn
Sjúkrahúss Akraness í 8 ár
(1958-1966). Sat lengi í skóla-
nefnd. Ennfremur mörg ár próf-
dómari í handavinnu stúlkna við
barna- og gagnfræðaskólann á
Akranesi, enda frábær hannyrða-
kona. Átti lengi sæti í deildar-
stjórn Kaupfélags Suður-Borg-
firðinga, meðan það félag starfaði.
Áhugi hennar fyrir málefnum
samvinnumanna var mikill, eins
og öllum öðrum málum, sem til
heilla þorfa. Málefni Framsóknar-
flokksins studdi hún ætíð af sama
myndarbrag og önnur, sem hún
tók sér fyrir hendur. Skipaði Þóra
oft sæti á lista flokksins við bæj-
arstjórnarkosningar og skipaði
trúnaðarstöður fyrir hann í
nefndum bæjarins, eins og áður er
vikið að. Þóra var heiðursfélagi í
Kvenfélagi Akraness og Stórstúku
íslands. Hún tók þátt í mörgum
kvennaþingum og ráðstefnum,
bæði hér heima og erlendis.
Félagsmálasaga Þóru Hjartar
var löng og viðburðarík. Hún kom
víða við og lét margt gott af störf-
um sínum leiða. Áhrif hennar
voru mikil. Hún hafði fastmótaðar
skoðanir og manndóm til að halda
þeim fram við hvern sem var af
fullri einurð. Þetta skapaði henni
álit og tiltrú — jafnt samherja
sem andstæðinga — þegar því var
að skipta. Jafnframt var hún með
afbrigðum trygglynd og vinföst og
var sá hópur stór, sem þess naut í
ríkum mæli.
Það var um sumarmálin 1937,
sem við Þóra Hjartar kynntumst
fyrst á æskustöðvum hennar í
Súgandafirði. Þar vorum við bæði
gestir. Hún öllum vel kunnug, en
ég þekkti fáa. Eftir tveggja daga
dvöl mína á Suðureyri mættum
við Þóra á myndarlegri samkomu,
sem stúkan stóð að. Þar voru og
mörg reglusystkin frá Flateyri.
Eftir miðnætti var haldið niður á
bryggju og Flateyringarnir kvadd-
ir. I næturhúminu var sungið við
raust: „Allir heilir uns við sjáumst
næst“ o.s.frv. Þetta var mikil
hrifningarstund. Ég fékk að fljóta
með þeim Flateyringum. Eftir
þennan fyrsta samfund áttum við
Þóra oft eftir að sjást og vinna
sitthvað saman.
gerir kleift að hjálpa slíkum
mönnum, og fá þeir oftast fulla
sjón aftur. Fyrir tveimur árum
var gerð aðgerð á öðru auga Gunn-
ars og fékk hann fulla sjón á því
eftir hæfilegan biðtíma. Þessi tími
var erfiður hjá Gunnari og reyndi
á andlegt þrek hans.
Mig langar að segja frá atviki,
sem hann sagði mér frá og gerðist
þegar hann lá á gjörgæsludeild-
inni. Hann var tekinn að hressast
vel og orðinn þreyttur á tækja-
draslinu og kippti því úr sam-
bandi. Eftir augnablik komu
stelpurnar á vaktinni á fullri ferð
náfölar og dauðhræddar og héldu
að hann væri steindauður, en þeg-
ar svo var ekki urðu þær öskureið-
ar og hundskömmuðu hann, en
hann skellihló.
Við Lilja vorum hjá Gunnari og
Öddu síðasta gamlárskvöld. Það
var ómetanleg stund fyrir okkur.
Fjörið og lífsgleðin voru óskert.
Gunnar var að biðja okkur að
koma með þeim til Wales og heim-
sækja vini sem þau eignuðust þeg-
ar karlakórinn fór þangað. Við
verðum að fresta því í bili.
Kallið kom á nýársdag, um
kvöldmatarleytið fékk Gunnar
kransæðastíflukast. Allt var gert
sem í mannlegu valdi stóð til að
bjarga honum. Maðurinn með ljá-
inn var nýbúinn að brýna og beit
vel. Gunnar dó um miðnættið.
Að lokum flyt ég mínum kæra
vini þakkir fyrir samfylgdina frá
okkur Lilju og börnunum okkar,
einnig frá félagahópnum stóra.
Ég bið guð að blessa öddu,
Helga og Dísu, Þorvald og Ellu,
Stinu og Sigga Þór og Vigfús og
barnabörnin öll.
Gunnar Guðmundsson
Sumarið 1940 var ég um nokk-
urn tíma heimagangur hjá henni
og þeim hjónum í Norska húsinu á
Siglufirði. Og 1954 liggja leiðir
okkar enn saman á Akranesi. Síð-
an hefur Þóra verið kær vinur
minn og fjölskyldu minnar. Það er
því margs að minnast og margt að
þakka er leiðir skilja.
Ég hygg að allir samferðamenn
Þóru Hjartar, sem af henni höfðu
einhver kynni, vilji undir þetta
taka og gera jafnframt að sínum
orðum þessa sígildu lifsspeki
Hávamála:
„Deyr fé,
deyja frændr,
deyr sjalfr it sama,
en ordstírr
deyr aldregi
hveim er sér gódan getr.“
Dan. Ágústínusson
Það var á gamlársdag, að mér
barst fréttin um að Þóra J. Hjart-
ar tengdamóðir mín á Akranesi
væri látin.
Ég hafði búizt við þessari frétt
lengi, en samt sem áður var eins
og eitthvað hefði brostið innra
með mér, og mig setti hljóða.
Ég skynjaði það betur en
nokkru sinni fyrr hvað hún hafði
verið mér mikið.
Leiðir okkar lágu fyrst saman
þegar ég var 18 ára og ávallt síðan
hefur hún reynzt mér sem bezta
móðir, ljúf, góð og elskuleg og allt-
af reiðubúin til hjálpar og hvatn-
ingar til þess, sem var jákvætt og
velviljað. Hún var óvenjulega
geðprúð og bjartsýn manneskja,
sem færði öllu umhverfi sínu yl
með glaðværð og æðruleysi.
Þessi fátæklegu orð mín eru
fyrst og fremst þakkarorð til
hennar fyrir allt það, sem hún var
okkur öllum. Ég veit að það bíður
hennar ljúf og heiðrík heimkoma í
ríki Guðs, sem öllu ræður.
Þegar mér verður hugsað til
Þóru koma í huga minn tvö erindi
eftir Davíð Stefánsson.
„Ef sért þú gamla konu, þá minnstu móóur þinnar,
uem mildasl átti hjartaó og þyngstu störfin vann
og fórnaói þér kröftum og fegurð æsku annar
og fneddi þig um hfið og gerði úr þér mann.
l*ví aðeins færð þú heiðrað og metið þína móður,
að minning hennar verði þér alltaf hrein og skír,
og veki hjá þér löngun til að vera öðrum góður
og vaxa inn í himin — þar sem kærleikurinn býr.“
Blessuð sé minning hennar.
Ragna H. Hjartar
Vestur-
skaftfellskt
héraðsrit
írr ER komið í fyrsta sinn ritið
Dynskógar — rit Vestur-Skaftfell-
inga. Ritinu er ætlað að flytja þætti
og greinar um vestur-skaftfellska
sögu og menningu, og verður, eins
og segir í formála, „reynt að forða
frá gleymsku mörgu því, sem drifið
hefur á daga héraðsins og íbúa
þess.“
í fyrsta hefti Dynskóga ritar
Jón Thor Haraldsson um Vík í
Mýrdal, myndun þorpsins og
þróun, Sveinbjörg Jónsdóttir ritar
greinina Eftir Kötlu, séra Björn
Magnússon ritar greinina Smá-
vegis um Prestsbakkakirkju og að-
draganda að smíði hennar, Eyjólf-
ur Eyjólfsson ritar um jarðarfar-
arsiði í Meðallandi á ofanverðri
19. öld og öndverðri hinni 20. og
Sigþór Sigurðsson ritar um Dyr-
hólahöfn. Ennfremur er i ritinu
annálar úr öllum hreppum sýsl-
unnar frá árinu 1980 og fleira efni.
Ritið er innbundið og prýtt göml-
um og nýjum myndum, meðal
annars eru í því nokkrar litmynd-
ir.
í ritnefnd Dynskóga eru Björg-
vin Salómonsson skólastjóri,
Helgi Magnússon bókavörður og
séra Sigurjón Einarsson. Útgef-
andi er Vestur-Skaftfellssýsla.
Dynskógum er ætlað að koma út á
tveggja ára fresti, en næsta hefti
verður þó gefið út þegar á næsta
ári, í tilefni 200 ára afmælis
Skaftárelda.
Ljósmynda-
sýning
í Bólvirki
Ljósmyndasafnið hf. hefur að
undanförnu staðið fyrir sýningu í
Bólvirki, Sýningarsal teppaversl-
unar Álafoss, að Vesturgötu 2 í
Reykjavík.
Þar eru sýndar liðlega tuttugu
gamlar Reykjavíkurmyndir eftir
Magnús Ólafsson, en hann var
meðal þekktustu ljósmyndara
landsins á fyrsta þriðjungi þessar-
ar aldar.
Myndirnar, sem flestar eru af
gömlum byggingum í Miðbæjar-
kvosinni í Reykjavík, eru til sölu.
Síðasta sýningarvika er nú að
hefjast, en sýningunni lýkur laug-
ardaginn 15. janúar.
Jörgen Bruun Hansen
sýnir í Nýlistasafninu
í DAG, laugardag 8. janúar, kl. 16
verður opnuð sýning á verkum
danska listamannsins Jörgens
Bruun Hansen í Nýlistasafninu,
Vatnsstíg 3B, Reykjavfk.
Jörgen Bruun Hansen, eða Jörg-
en Murer, eins og hann er gjarnan
kallaður, er fæddur í Danmörku
1927, afkomandi múrara í þrjá
ættliði. Hann er kennari við Kon-
unglegu listaakademíuna í Kaup-
mannahöfn, jafnframt því að vera
þekkt og afkastamikið Ijóðskáld.
Alls hefur hann gefið út níu ljóða-
bækur.
Hingað til lands kom Jörgen
fyrst í boði Norræna hússins árið
’73 og las þá upp úr verkum sínum
og hélt fyrirlestra. Einnig hefur
hann kennt í Myndlista- og hand-
íðaskóla íslands í sérfagi sínu,
sem viðkemur múrverki og út-
færslu veggskreytinga; en hann
hefur farið víða um Evrópu og sett
upp vegg- og múrmyndir fyrir
hina ýmsu myndlistarmenn. Hér
má minna á uppsetningu vegg-
skreytingar Tryggva ólafssonar í
sjúkrahúsinu á Neskaupstað. Til
íslands hefur Jörgen Murer komið
einum fimm sinnum og eignast
hér fjölda vina og kunningja.
Listamaðurinn verður við-
staddur opnun sýningar sinnar í
Nýlistasafninu og mun þá lesa upp
úr verkum sínum. Á sýningunni
eru 14 segraffitto-myndir gerðar
með blandaðri tækni, járnbleki og
pastel á litaðan grunn. Þetta eru
ljóðmálverk, þar sem ljóðtextar
Jorgen Bruun Hansen
eru skrifaðir hver yfir annan á
flötinn uns upp úr stendur heild-
stætt myndverk. Að auki gefur að
líta bækur listamannsins.
Sýningin í Nýlistasafninu,
Vatnsstíg 3B, er opin daglega frá
kl. 16—22. Hún stendur til 16.
janúar.
Sr. Hannes í Fellsmúla
messar í Fríkirkjunni
A MORGUN, sunnudag 9. janúar,
sem er fyrsti sunnudagur eftir þrett-
ánda, slær Prestafélag Suðurlands
upp á þeirri tilbreytingu, að sunn-
lenskir prestar heimsækja söfnuðina
í Reykjavík og syngja messur í hin-
um ýmsu kirkjum höfuðstaðarins.
Það er ánægjulegt, að svo skyldi
ráðast, að séra Hannes Guð-
mundsson í Fellsmúla í Rangár-
þingi messar hjá okkur í Fríkirkj-
unni þennan dag. Guðsþjónustan
hefst kl. 14.00. Fríkirkjukórinn
syngur undir stjórn organistans,
Sigurðar G. ísólfssonar.
Séra Hannes er fríkirkjufólki í
Reykjavík að góðu kunnur. Hann
fermdist hjá séra Árna Sigurðs-
syni hinn 2. maí 1937 og færði síð-
ar Fríkirkjunni að gjöf silfurkross
vandaðan, til minningar um ferm-
ingardag sinn. Kross þessi, hinn
fegursti gripur, er nú borinn af
safnaðarpresti við helgiathafnir i
Fríkirkjunni.
Ég veit, að safnaðarfólk og aðrir
velunnarar Fríkirkjunnar munu
fjölmenna til kirkju þennan helgi-
dag og hlýða á heilsteyptan kenni-
mann flytja fagnaðarerindið.
Gunnar Björnsson
Sýnir í Ný-
listasafninu
í DAG, laugardag 8. janúar, kl.
16.00 verður opnuð sýning á verk-
um þýsku listakonunnar Dagmar
Rhodius í Nýlistasafninu,
Vatnsstíg 3b. Dagmar, sem er
fædd í Bæjaralandi árið 1945, hef-
ur stundað myndlistarnám bæði í
Þýskalandi og Hollandi, auk fjög-
urra ára listasögunáms. Sýningin
stendur fram á sunnudagskvöld
16. janúar.
Kerru stolið
FYRIR jólin hvarf stór fólks-
bílakerra frá Skólavörðustíg
22. Kerran er ný og ónotuð,
gráblá að lit, með rauðbrúnum
vatnsheldum krossvið og á
Landroverfjöðrum með demp-
urum. Þeir sem vita hvar kerr-
an er niðurkomin, eru beðnir
að hafa samband við lögregl-
una eða hringja í síma 12218.
Aukasýningar á Bent
AUKASÝNINGAR verða á leikritinu Bent eflir Martin Sherman í
Tjarnarbíói þriðjudaginn 11. janúar og föstudaginn 14. janúar kl. 21.00.
Leikstjóri er Inga Bjarnason. Með aðalhlutverk fara Andres Sigurvins-
son, Magnús Ragnarsson, Árni Pétursson og Þórarinn Eyfjörð. Karl
Aspelund sá um leikmynd og búninga. Miðasala er í Tjarnarbíói báða
sýningardagana frá kl. 17.00.