Morgunblaðið - 23.02.1983, Side 27
27
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. FEBRÚAR 1983
Húseigendafélag Reykjavíkur 60 ára:
Margt í okkar þjóðfélagi sem
gerir húseigendum líflð leitt
Stjórn og framkvæmdastjórn Húseigendafélags Reykjavíkur. Talid frá vinstri: Sigurður Helgi Guðjónsson
framkvæmdastjóri, Dr. Páll Sigurðsson, Sveinn Jónsson varaformaður, Páil S. Pálsson formaður, Alfreð
Guðmundsson og Dr. Pétur Blöndal. í varastjórn félagsins eiga sæti Guðmundur R. Karlsson, Eyþór Pórðarson
og Sigurður Helgi Guðjónsson.
— segir framkvæmda-
stjórinn Sigurður
Helgi Guðjónsson
HÚSEIGENDAFÉLAG Reykjavík-
ur er 60 ára í dag. Þann 23. febrú-
ar 1923 var stofnað í Reykjavík
félag sem nefndist Fasteignafélag
Reykjavíkur. Bar félagið það nafn
fyrstu 28 árin, en á árinu 1951 var
nafni þess breytt í Húseigendafé-
lag Reykjavíkur. Tilgangur félags-
ins hefur frá öndverðu verið hinn
sami, að stuðla að því að fasteignir
í lögsagnarumdæmi Reykjavíkur
verði sem tryggust eign, og hafa
vakandi auga með öllum sam-
þykktum og lögum sem snerta
fasteignir í Reykjavík.
Fyrsti formaður félagsins var
Guðmundur Kr. Guðmundsson
kaupmaður, og með honum í
fyrstu stjórninni voru Sigurður
Halldórsson trésmiður og Sveinn
Jónsson trésmiður og kaupmaður.
Þá hafa ýmsir þjóðkunnir menn
komið við sögu félagsins og má t.d.
nefna frá 1. og 2. áratugnum menn
eins og prófessor Ágúst H.
Bjarnason, prófessor Einar Arn-
órsson, síðar ráðherra og hæsta-
réttardómara, og Sigurð Thorodd-
sen verkfræðing, sem allir áttu um
árabil sæti í stjórn félagsins og
létu málefni þess mjög til sín taka.
Upphaflega hagsmuna-
félag leigusala
Núverandi framkvæmdastjóri
Húseigendafélags Reykjavíkur er
Sigurður Helgi Guðjónsson. Hann
lýsti starfsemi og markmiðum fé-
lagsins svo:
„Framan af var félagið fyrst og
fremst hagsmunafélag leiguliða í
Reykjavík, en á síðustu áratugum
hefur félagið þróast í þá átt að
verða almenn hagsmunasamtök
íbúðar- og húseigenda í Reykjavík.
Þess misskilnings gætir enn nokk-
uð að Húseigendafélagið sé ein-
göngu fyrir þá sem leigja út hús-
næði, en svo er alls ekki. Þessi
þróun í starfsemi félagsins er eðli-
leg; hér í eina tíð var miklu fátíð-
ara að menn ættu eigið íbúðar-
húsnæði en nú er. Það er alkunna
að á íslandi nútímans eiga flestir
það húsnæði sem þeir búa I. Það
lætur nærri að um 85% af íbúð-
arhúsnæði hér á landi sé í sjálfs-
eign. Þetta er sérstaða miðað við
aðrar þjóðir, og má til dæmis
nefna að á öðrum Norðurlöndum
er þetta hlutfall rétt um 30%.“
Starfsemi félags-
ins tvískipt
„Það má segja að starfsemi fé-
lagsins undanfarin ár skiptist í
tvo meginþætti. Annar þátturinn
er að gæta á sem flestum sviðum
hagsmuna hús- og íbúðareigenda
almennt. Hefur það einkum verið
fólgið í afskiptum af setningu og
efni ýmis konar löggjafar sem
snerta hagsmuni íbúðareigenda.
Má þar nefna húsaleigulög, lög um
fjölbýlishús, lög um brunatrygg-
ingar og skattalöggjöf. Og félagið
hefur látið til sín taka um marg-
vísleg önnur mál.
I ýmsum þessum almennu hags-
munamálum húseigenda hefur
verulegur árangur náðst fyrir til-
stilli félagsins, en í öðrum hefur
árangurinn orðið minni, t.d. hefur
barátta félagsins gegn sífelldri
ásælni og ágengni yfirvalda í garð
fasteignaeigenda, í formi síhækk-
andi eignaskatta og fasteigna-
gjalda, hingað til borið lítinn
árangur.
Hinn meginþátturinn í starf-
semi félagsins er upplýsingamiðl-
un, ráðgjöf og leiðbeiningarstarf-
semi. Þessi þáttur veit að hinum
einstaka félagsmanni og hefur
vægi hans í starfsemi félagsins
farið sívaxandi, og með hverju ár-
inu fjölgar þeim, sem til félagsins
leita með vandamá! sín. Þau
vandamál eru hin sundurleitustu,
en flest þó af lögfræðilegum toga.
Um fasteignir gildir margbrotin
löggjöf, sem stöðugt verður flókn-
ari og af því leiðir, að lögfræði-
legum vandamálum fjölgar, sem
fasteignaeigendur standa frammi
fyrir. Oft eru þessi vandamál
flóknari en svo, að þeir geti leyst
úr þeim eða glöggvað sig á þeim á
eigin spýtur, og þegar þannig
stendur á geta félagsmenn leitað
til félagsins og fengið þar aðstoð
og leiðbeiningar án endurgjalds.
Sú þjónusta, sem hér um ræðir, er
fyrst og fremst fólgin í almennum
lögfræðilegum upplýsingum, t.d.
um lagareglur á ýmsum sviðum og
réttarstöðu húseigenda í ákveðn-
um samböndum, og leiðbeiningum
og aðstoð við bréfaskriftir og
samningsgerð. Sem dæmi um það,
hversu þjónusta þessi er þörf og
mikið notuð, má nefna, að á síð-
asta ári leituðu á sjötta hundrað
aðilar til lögfræðings félagsins og
er það þó ekki nema hluti þeirra,
er til skrifstofu félagsins leita.“
Helstu baráttumál
félagsins í dag
„Það er margt í okkar þjóðfélagi
sem gerir húseigendum lífið leitt
og dregur úr frumkvæði manna fil
að koma sér eigin þaki yfir höfuð-
ið. Fyrst er að nefna að skatt-
heimta á húsnæði keyrir nú úr
hófi. Hér verða stjórnvöld að
breyta um stefnu og gera íbúðar-
húsnæði og arð af því skattfrjálst
eins og annað sparifé.
Það er brýnt að frítekjumörk
eignaskatts verði nú þegar hækk-
uð að minnsta kosti til samræmis
við hina miklu hækkun á fast-
eignamati húsnæðis. Þar sem fast-
eignamat, sem eignaskattur er
reiknaður af, hefur hækkað um
allt að 78%, en almenn skattvísi-
tala, sem ræður hækkun á frí-
tekjumörkum eignaskatts, aðeins
um 50%, er nú fyrirsjáanleg
stórkostleg hækkun á eignaskatti,
sem þó er allt of hár fyrir. Auk
þess mun fjöldi fasteignaeigenda,
sem áður þurftu ekki að greiða
eignaskatt, að gera það nú, þótt
eignir þeirra hafi ekki aukist.
Þá verður að breyta lögum um
erfðafjárskatt í það horf að skatt-
þrep hækki nú og framvegis í sam-
ræmi við hækkun fasteignamats.
Og húsaleiga er almennt of lág og
gefur miklu lélegri arð af því fjár-
magni sem bundið er í húsnæðinu
en verðtryggðir innlánsreikningar
og spariskírteini ríkissjóðs. Lög-
um um húsaleigusamninga þarf að
breyta, þannig að samningsfrelsi
einstaklinga verði virt og gert
verði eftirsóknarvert fyrir húseig-
endur að leigja út frá sér húsnæði.
Margt fleira mætti nefna. Það
er til dæmis nauðsynlegt að
endurskoða þegar í stað grundvöll
og útreikning vísitölu húsnæðis-
kostnaðar. Vísitala þessi hefur
hækkað miklu minna en aðrar
vísitölur og í henni er ekkert tillit
tekið til nýrra skatta á húsnæði."
Minning:
Marta Jóhannsdótt-
ir hjúkrunarkona
Fædd 16. september 1909
Dáin 4. febrúar 1983
Marta var fædd í Bolungarvík
og voru foreldrar hennar Guðný
Guðjónsdóttir og maður hennar
Jóhann Hjaltason vélstjóri, er þá
bjuggu í Bolungarvík.
Marta var fyrsta barn foreldra
sinna. Eignaðist hún fjögur
systkini, tvo bræður sem báðir eru
látnir og tvær systur, Kristín er
býr í Reykjavík og Nönnu sem býr
í Bandaríkjunum.
Marta lærði hjúkrun í Krist-
nesi. Þar var þá yfirlæknir Jónas
Rafnar. Fékk hún því gott vega-
nesti. Jónas gaf henni mjög góðan
vitnisburð. Marta bætti við lær-
dóm sinn erlendis í hjúkrunar-
fræðum.
Marta giftist Freidar Johansen
bryta, norskrar ættar. Starfaði
hann hérlendis um árabii, bæði til
sjós og lands í fagi sínu. Þau eign-
uðust fjögur börn. Af þeim eru tvö
dáin. Eftir lifa Gunnar Johansen
búsettur í Noregi og Svavar Ey-
fjörð. Býr hann í Kaupmannahöfn
og starfar í Árnasafni.
Marta starfaði við hjúkrun alla
sína ævi, bæði hér heima og er-
lendis. Lengst af var hún við Rík-
issjúkrahúsið í Kaupmannahöfn.
Hún þótti traust í störfum sín-
um, vel fær, nærgætin og góð-
gjörn. Það er ekki ofsagt, að
hjúkrun og aðhlynning sjúkra hafi
henni verið í blóð borin. Gaf hún
sig að því heilshugar.
Það féll í hlut Mörtu að starfa
erlendis, lengst af sinni ævi. ís-
landi gleymdi hún aldrei. Hún hélt
góðu sambandi við börn sín og
aldraða móður sína hér heima.
Hún lifir ennþá með óskerta
sálarkrafta og furðu dugleg. Býr
hún ein í íbúð sinni að Njálsgötu
25 hér í borg. Er það heiðurskonan
Guðný Guðjónsdóttir. Persónuleg
kynni mín af henni eru mjög góð.
Enda við vel samstæð í trúarefn-
um og útbreiðslu fagnaðarerindis
Jesú Krists. En þar er Guðný
traustur og góður liðsmaður.
Jóhann faðir Mörtu var Vest-
firðingur, vel fær í störfum sínum
og kunnur vélstjóri. Guðný er úr
Húnaþingi af traustum stofni.
Enda eru þau systkinin lands-
kunnugt dugnaðar- og manndóms-
fólk, sem vert er að taka ofan
fyrir.
Guðný er sanntrúuð kona.
Bænakona og elskar Guðs orð. Gaf
hún því börnum sínum gott vega-
nesti út í lífið. Guðný hefir alltaf
verið veitandi og ekki lagt árar í
bát, þó svo róður hafi verið á móti.
Hún gaf börnum sínum af reynslu
sinni og Guðs orð og góðar bænir
fylgdu þeim öllum, út í lífið. Ekki
slæmt veganesti það!
Marta hvílir nú í danskri mold.
Þar starfaði hún og sleit kröftum
sínum í nafni mannúðar og kær-
leika.
Samúðarkveðjur eru sendar
ástvinum hennar. Hrafnhildi
tengdadóttur og börnum hennar
að Birkigrund 20 Kópavogi. Svo og
eftirlifandi systrum hennar í
Reykjavík og Ameríku. Sérstakar
samúðarkveðjur eru sendar til
Guðnýjar Guðjónsdóttur, sem nú,
með stuttu millibili, horfir á eftir
dóttur sinni og dóttursyni, yfir
móðuna miklu. En Hans dóttur-
sonur var um leið uppeldissonur
Guðnýjar.
Styrkur Guðnýjar er fólginn í
því að hún veit hvar huggun er að
fá. Ég bið Drottinn vorn Jesúm
Krist að þerra tárin og gefa hugg-
un og frið fyrir Anda sinn.
Einar J. Gíslason
t
Þökkum auðsynda samúð við andlát og útför föður míns, tengda-
föður og afa,
SVEINBJORNS KR. STEFÁNSSONAR,
Njarðargötu 45.
Sérstakar þakkir til Félags veggfóörarameistara og Lúðrasveitar
Reykjavíkur fyrir ómetanlega aöstoö.
Stefán Kr. Sveinbjörnsson,
Ólína Kristleifsdóttir
og barnabörn.
t
Alúöarþakkir fyrir auösýnda samúö og hlýhug við andlat og útlör
eiginmanns míns, sonar og fööurs,
8JARNA OLAFS HELGASSONAR,
skipherra.
Hrönn Sveinsdóttir,
Bergljót Bjarnadóttír,
Helga Bjarnadóttir,
Sveinn Fríman Bjarnason,
Berglind Bjarnadóttir,
Svava Bjarnadóttir.
t
Innilegar þakkir fyrir auösynda samúö og hlyhug viö andlát og
jaröarför,
SVEINBJÖRNS ÞÓRHALLSSONAR,
flugvirkja,
Hagamel 37.
Herdís Jónsdóttir,
Hrafnhildur Sveinbjörnsdóttir, Stefón Sveinbjörnsson,
Jóna María Sveinsdóttir, Jón Þór Sveinbjörnsson,
Jónína E. Guðmundsdóttir,
Guöríður Þórhallsdóttir, Sigurleif Þórhallsdóttir
og Guömundur Þórhallsson.