Morgunblaðið - 24.11.1983, Blaðsíða 28

76
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1983
nt&hhm
„ Mc5^ir ln.erur&.r Lét jctuma a íkon^pel*
og /ét 6»o t i/eiri v/oka c*Z> í-korAar
Vdfru o&> deyja út /*
HÖGNI HREKKVÍSI
//NÓ EF þAE\.KE|LUSPlLSKUÖLC>|£> HAMS.*
Þegar menn
greina ekki
liti tilver-
unnar er
eitthvað að
H. Kr. skrifar:
„Velvakandi sæll.
Dr. Jón Óttar Ragnarsson
gerir grein fyrir hugmyndum
sinum um vínmenningu í
dálkum þínum 16. nóvember.
Daginn eftir er svo skoðana-
bróðir hans á ferð í Mbl., Ás-
geir hinn bjórglaði, sem kallar
sig hvítaskáld.
Jón óttar kallar skynsam-
lega notkun áfengis vínmenn-
ingu og segist þá eiga við „að
áfengi sé notað í hófi sem
vímugjafi við sérstök tækifæri
til að auka félagslega samloð-
un og krydda annars (oft) lit-
lausa tilveru".
Hér er Jón Óttar að tala um
áhrif sem eru hugarburður og
menn í nálægum löndum
verða fyrir þegar þeir halda
sig neyta áfengis þó svo sé
ekki en lítið verður vart þó
menn dreypi á léttu áfengi, ef
þeir halda að það sé óáfengt.
Hann talar um að krydda
litlausa tilveru. Hvers vegna
er tilveran honum litlaus?
Hér er komið að kjarna
málsins. Hví er doktornum
svo áfátt að hann greinir ekki
liti tilverunnar?
Ekki ætla ég mér að svara
því enda veit ég ekki hvort um
er að ræða meðfædda van-
sköpun eða veilu í uppeldi. En
þegar ég var ungur var ég
samtímis tveimur öldruðum
mönnum. Annar var mislynd-
ur þannig að stundum stríddi
hann fálæti svo að hann
mælti naumast orð frá vörum,
en ekki lagði hann illt til
nokkurs manns. Stundum lék
þessi maður svo við hvern sinn
fingur.
Þessu skaplyndi hans lýsti
hinn öldungurinn með þessum
orðum:
„Hann er aumingi til
skapsmunanna."
Þegar menn eru aumingjar
til skapsmunanna og þegar
menn greina ekki liti tilver-
unnar er eitthvað að. Sú vönt-
un verður ekki bætt með
vímuefnum.
Það breytir engu hverjar
áfengistegundir þeir velja sér
vopnabræðurnir, Jón óttar og
Ásgeir hvítaskáld."
Unnið að reglugerð
um einkennisfatnað
starfsmanna
Landhelgisgæslunnar
Gunnar Bergsteinsson, forstjóri
Landhelgisgæslunnar skrifar 21.
nóv.:
„Til Velvakanda Morgunblaðs-
ins.
I dálkum yðar 19. þ.m. er fyrir-
spurn beint til mín um það hvers
vegna undirmenn á varðskipum
ríkisins hafi ekki einkennisfatnað
til afnota einir íslenskra löggæslu-
manna.
Þótt starfsmenn Landhelgis-
gæslunnar teljist til lögreglu-
manna ríkisins lögum samkvæmt,
eru þeir ekki ráðnir til starfa sem
slíkir, heldur samkvæmt gildandi
kjarasamningum 10 mismunandi
stéttarfélaga. I sumum þessara
samninga eru engin ákvæði um
fatnað, i öðrum um einkennisfatn-
að og enn öðrum um vinnufatnað.
Vegna stutts starfstíma lausráð-
inna starfsmanna, t.d. sjómanna,
hefur verið reynt að stilla fata-
kaupum í hóf og þá innan ramma
gildandi kjarasamninga.
Hinsvegar er ég fyrirspyrjanda
sammála um, að ástand þessara
mála hafi verið og sé okkur til van-
virðu og má þar einnig að nokkru
um kenna að engin regiugerð er til
um einkennisfatnað starfsmanna
Landhelgisgæslunnar. Verið er að
vinna að þeirri reglugerð og vonast
ég til að með útgáfu hennar verði
málið leyst svo að allir megi við
Hvort væri
skynsamlegra?
Halldór Halldórsson skrifar:
„Velvakandi.
I ágætu viðtali við Björn Bjarm-
an um reynslu hans af kransæða-
þrengslum og aðgerð í London við
þeim sjúkdómi, sem birtist í DV 5.
nóv. sl., voru þessar athyglisverðu
setningar:
„Já, þú ert frá íslandi. Hafið þið
nóg af seðlum á íslandi? Það er
dýrt að ferðast yfir hafið og spítal-
inn hér er nú engin fátækrastofnun
á ríkisframfæri. Nei, aldeilis ekki.
Hér liggja bara arabar og milljón-
erar.“
„Ég er gamall reykingahundur.
En á einhvern dularfullan hátt
gerðist það í einni ferðinni upp á
spítala á árunum á undan, að ég fór
með sígarettupakka fullan — sem
aldrei var opnaður. — Læknirinn
(þ.e. dr. Celaland, sem skar Björn
Fyrirmyndarskóli
Höskuldur
skrifar 21. nóv.:
Skagfjörð
„Herra Velvakandi.
Ég hafði hugsað mér að
koma til þín smáfrétt sem
ég svo kalla. Ég var á ferð
nú fyrir stuttu og kom í
Laugargerðisskóla í Eyja-
hreppi, Hnappadal. Þessi
skóli er bæði gagnfræða- og
grunnskóli og eru í honum
að mig minnir 120 nemend-
ur. Vissulega skóli til fyrir-
myndar. Krakkarnir eru
þar hressir og kátir og al-
veg víst að þeim líður vel og
hafa það gott.
Það sem vakti alveg sér-
staklega athygli mína var
þetta: Ekki einn einasti
nemandi reykir í skólanum
(og ekki úti) og flestir á
staðnum heldur ekki. Þetta
er nú það sem ég kalla frétt
og það fremur góða Megi
aðrir taka þennan skóla sér
til fyrirmyndar.
Með kveðju til kennara
og nemenda."
upp) sagði að það væri allt annað að
skera þá sem ekki reyktu og ætti
ekki að eyða kröftum í það að
slægja reykingamenn."
„Það var ósköp ömurlegt að heyra
stundum á næturnar stórreyk-
ingamenn frá Saudi-Arabíu hóst-
andi og grátandi af kvölum því að
það tók svo í skurðinn."
Hvort væri skynsamlegra og hag-
kvæmara að gera stórátak i reyk-
ingavörnum, svo að draga mætti úr
tíðni sjúkdóma sem stafa af reyk-
ingum eða láta reykingar afskipta-
lausar, jafnvel mæla með þeim, svo
að hjartaskurðlæknar okkar fái
næg verkefni við „framhjáleiðslu-
aðgerðir", æðaskurðlæknar við
hliðstæðar aðgerðir við þrengslum í
æðum ganglima, lungnaskurðlækn-
ar við aðgerðir við lungnakrabba,
lungnalæknar við umönnun sjúkl-
inga með lungnaþan og öndunarbil-
un, krabbameinslæknar við lyfja-
gjöf og geislameðferð, bæklunar-
læknar og öldrunarlæknar við brot
og aðrar afleiðingar stökkra beina
o.s.frv.?
í síðastliðnum mánuði komst
sænskur tryggingadómstóll að
þeirri niðurstöðu, að fengnu áliti
sérfræðinga, að tryggingabætur
bæri að greiða fjölskyldu konu
nokkurrar, sem dó 55 ára gömul úr
lungnakrabba (þeirrar tegundar
sem nær eingöngu myndast hjá
reykingamönnum), þó að hún hefði
aldrei reykt sjálf. Bótarétturinn
byggðist á því, að talið var lfkleg-
ast, að krabbameinið hefði orsakast
af miklum reykingum vinnufélaga
hennar á illa loftræstum vinnustað.
Var svo ekki einhver að tala um
skerðingu á persónufrelsi í umræð-
um á Alþingi um frumvarp að lög-
um um reykingavarnir? Er það ekki
skerðing á persónufrelsi okkar, sem
ekki reykjum, að verða að anda að
okkur reykmenguðu lofti svo víða
sem raun ber vitni?"
I