Morgunblaðið - 06.12.1983, Qupperneq 10

58
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. DESEMBER 1983
Nýkjörin stjórn og varastjórn SUS. Á myndina vantar nokkra stjórnarmenn.
,,Afl nýrra tímau
„í Sjálfstæðisflokknum er hinraunveru-
lega gróska í stjórnmálum á íslandi“
Rætt við Geir H.
Haarde, formann
Sambands ungra
sjálfstæðismanna
JjBenda má á svokallað
ávísanakerfí, sem felst í
því að hverjum nemanda í
skólakerfínu er úthlutað
föstu fjárframlagi frá hinu
opinbera, sem hann síðan
getur notað til greiðslu
þeirrar menntunar sem
hann kýs. Þrennt vinnst.
Valfrelsi nemenda er
tryggt, samkeppni milli
skóla vex og gæði kennslu
og menntunar aukast.££
(Úr áljktun um menntamál.)
O
»v» lausn á vanda sjáv-
arútvegsins vill 27. þing
SUS m.a. benda á eftirfar-
andi: Að fleiri stoðum sé
rennt undir útflutningsat-
vinnuvegina, en þá má
vænta minni opinberra af-
skipta af sjávarútvegi.
Rannsóknar- og þróunar-
starfsemi sé stórefld og
verði á ábyrgð einstakra
fyrirtækja og hagsmuna-
aðila. Ákvarðanir um
stjórnun fískveiða og upp-
byggingu fískveiðiflotans
séu teknar af hagsmuna-
aðilum í sjávarútvegi.
Fiskverð endurspegli
raunverulegt verðmæti
afla og beinum opinberum
afskiptum af ákvörðunum
um fiskverð sé hætt. Ekki
verði tekinn gengismunur
af birgðum fískvinnslufyr-
irtækja. Skattlagning á að-
föng sjávarútvegs-
fyrirtækja verði lögð
niður. Frelsi verði komið á
í útflutningi sjávaraf-
urða.^4
(Úr áljktun um sjávarútvegflmál.)
O
>*Sá efnahagslegi sam-
dráttur, sem við Islend-
ingar búum nú við, hlýtur
að knýja á um endurskoð-
un fjármögnunar heil-
brigðis- og tryggingakerf-
isins með það í huga að
bæði einstaklingar og fé-
lagasamtök þeirra axli
hluta þeirra byrða sem
skattborgarinn nú ber.
SUS teiur eðlilegt að not-
endur heilbrigðisþjónust-
unnar taki aukinn þátt í
greiðslu fyrir þá þjónustu
er þeir njóta. Hvetja verð-
ur til þess með skatta-
breytingum, að fýsilegt
verði fyrir einstaklinga að
kaupa sér sjúkra- og slysa-
tryggingar á hinum al-
menna tryggingamark-
aði-íi
(Úr áljktun um heilbrigðismál.)
Geir H. Haarde hefur verið for-
maður SUS, Sambands ungra sjílf-
stæðismanna, frá 1981 og var hann
endurkjörinn á þingi SUS í haust til
næstu tveggja ára. Hann lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík vorið 1971 og stundaði
síðan nám í hagfræði og alþjóða-
stjórnmálafræðum í Bandaríkjunum
í sex ár. Frá 1977 starfaði hann sem
hagfræðingur í Seðlabankanum, en
sl. vor tók hann við starfi aðstoðar-
manns fjármálaráðherra. í eftirfar-
andi viðtali við Geir er fjallað um
málefni SUS og fleira.
— Hvert er hlutverk samtaka eins
og SUS?
— Hlutverk sambandsins er
einkum tvíþætt. I fyrsta lagi að
vekja með ungu fólki áhuga og
skilning á Sjalfstæðisflokknum og
stefnu hans, m.ö.o. að laða ungt
fólk til fylgis við flokkinn með
virku starfi sem vekur áhuga
þessa hóps. Það er gert með kynn-
ingar- og fræðslustarfi á vegum
sambandsins sjálfs annars vegar
og hins vegar starfi félaganna
innan SUS. I öðru lagi hefur sam-
bandið hlutverki að gegna í innra
starfi í flokknum. Það er annars
vegar að stuðla að eðlilegri endur-
nýjun á vettvangi flokksins og
tryggja að til staðar sé yngra fólk
sem getur tekið að sér trúnaðar-
störf og hefur til þess reynslu og
þekkingu. Hins vegar að halda
uppi vökulu hugsjónastarfi og
vera í fararbroddi í því að kanna
og kynna sér hugmyndir og jafn-
framt með því starfi að eggja for-
ystumenn flokksins til þess að
halda sér við efnið, ef svo má
segja, — halda sér við stefnuna.
— Er starf sambandsin.s virkt?
— Já, það tel ég. Það er mis-
virkt í þeim skilningi að starfið er
mismunandi mikið í hinum ýmsu
félögum innan SUS. Virknin fer
líka eftir því hvað er að gerast í
þjóðfélaginu á hverjum tíma.
Starfið er meira t.d. fyrir kosn-
ingar og fyrir landsfund en á öðr-
um tímum. En bæði málefnalegt
starf inn á við og útbreiðslustarf
út á við er blómlegt á vegum sam-
bandsins og í hinum mörgu félög-
um ungra sjálfstæðismanna um
allt land. SUS gefur að auki út
afar vandað tímarit um þjóðmál,
Stefni, sem Hreinn Loftsson lög-
fræðingur hefur ritstýrt sl. tvö ár
með miklum glæsibrag.
„Afl nýrra tíma“
— Þú hefur verið formaður SUS sl.
tvö ár og ert nýkjörinn til næstu
tveggja ára, — hver eru heistu
stefnumál sambandsins?
— Ungir sjálfstæðismenn hafa
undanfarið unnið mikið starf í
stefnumótun t.d. í húsnæðismál-
um og öðrum málum er varða ungt
fólk svo sem atvinnumálum.
Á siðasta SUS-þingi tók sam-
bandið frumkvæði í pólitískri
stefnumótun varðandi örtölvu-
byltinguna og hinn nýja hátækni-
iðnað undir forystu Önnu K. Jóns-
dóttur, nú 2. varaformanns sam-
bandsins. Ég tel að þar hafi mjög
þarft verk verið unnið.
Af öðrum ályktunum SUS-
þingsins vil ég nefna sérstaklega
ályktanir um efnahags- og við-
skiptamál, sjávarútvegsmál og
heilbrigðis- og tryggingamál. En
margar af þeim hugmyndum, sem
þar komu fram áttu síðan greiðan
aðgang að álitsgerðum landsfund-
ar Sjálfstæðisflokksins og stjóm-
málaályktun fundarins.
Það hefur sýnt sig, að flokkur-
inn hlustar á það sem yngri menn
hafa að segja. Sambandið er ekki
einangrað, heldur skipað fólki sem
nýtur trúnaðar og trausts innan
flokksins til að vinna að ýmsum
verkefnum og er það mjög jákvætt
fyrir báða aðila.
— Þing SUS var haldið undir kjör-
orðinu „afl nýrra tíma“ ...
— Þetta kjörorð sem við völd-
um okkur fyrir SUS-þingið táknar
tvennt. Annars vegar snýr kjör-
orðið að hlutverki sambandsins
sjálfs og er hugsað sem hvatning
til félagsmanna og ábending um
það, að afl til breytinga komi frá
ungu fólki. Hins vegar víkur það
að einu meginefni þingsins þ.e.a.s.
örtölvumálum og áhrifum tölvu-
byltingarinnar á atvinnulífið, en
um það mál var fjallað sérstak-
lega m.a. með fyrirlestrum sér-
fróðra manna.
— í leiðara síðasta Stefnis segir að
menn þurfi ekki að fara í neinar
grafgötur um það hvert ungir sjálf-
stæðismenn sæki hugmyndafræði-
legt afl sitt og í þeim skilningi sé
auðsætt að frjálshyggjan verði „afl
nýrra tíma“ í Sjálfstæðisflokknum.
Boða þessi orð að ungir sjálfstæðis-
menn fylgi róttækari hægri stefnu
en flokkurinn hefur haft hingað til?
— Nei, ég tel það ekki. Það er
alveg ljóst, að ályktanir SUS-
þingsins eru flestar hverjar mjög í
anda frjálslyndis í þeim skilningi
að menn vilja auka frelsi og svig-
rúm einstaklinganna. Þessar
ályktanir eru m.ö.o. gerðar af
frjálshuga ungu fólki. Ég vil
leggja áherslu á, að ungir sjálf-
stæðismenn grundvalla sín sjón-
armið á frjálslyndri og víðsýnni
umbótastefnu, sem þróast hefur
frá stofnun flokksins. Og ég vek
jafnframt athygli á því, að ungir
sjálfstæðismenn höfðu mjög hönd
í bagga við meðferð stjórnmála-
ályktunar landsfundarins, sem
samþykkt var einróma á fundin-
um.
— Einn forystumanna flokksins
sagði í sjónvarpsviðtali sl. vetur að
eina áhugamál ungra sjálfstæð-
ismanna virtist vera það — og hefði
verið lengi, að leggja Framkvæmda-
stofnun niður ...?
— Það hefur lengi verið okkar
baráttumál að útrýma pólitískri
skömmtun á fjármagni. Um það
hélt ég að allir sjálfstæðismenn
gætu verið sammála.
— Heldurðu að stofnunin verði lögð
niður í næstu framtíð?
— Já, ég hef trú á að gerðar
verði verulegar breytingar á nú-
verandi skipan. Um það er reynd-
ar samið í stjórnarsáttmála ríkis-
stjórnarinnar.
Er „báknið“ á leið „burt“?
— Má nú með stefnu ríkisstjórnar-
innar eygja árangur af baráttu ungra
sjálfstæðismanna síðustu árin fyrir
„báknið burt“?
— Fyrir nokkrum árum beittu
ungir sjálfstæðismenn sér fyrir
miklum umræðum um hlutverk
ríkisins, sem náðu hámarki sínu
með „báknið burt“. Þó að þær
hugmyndir hafi kannski á sínum
tíma þótt nokkuð djarfar, þá voru
þær byggðar á grundvallarstefnu
flokksins um verkefnaskiptingu
ríkis, sveitarfélaga og einstakl-
inga og það er mjög ánægjulegt,
að núverandi ríkisstjórn virðist
ætla að gera alvöru úr mörgu því
sem þá var fjallað um. Ég nefni
sérstaklega þær fyrirætlanir, sem
fram koma í fjárlagafrumvarpi
næsta árs um minnkun heildar-
skattheimtu ríkisins, minnkun
ríkisumsvifa og áform um sölu
ríkisfyrirtækja. Þannig að svarið
við spurningunni er jákvætt.
Við höfum þróað þessar hug-
myndir áfram á vegum SUS og
nýlegt fylgirit Stefnis, sem þeir
Ólafur ísleifsson hagfræðingur og
Hreinn Loftsson ritstýrðu, hefur
að geyma greinar, sem fjalla nán-
ar um þessi mál, eftir ýmsa veltil-
bæra aðila innan sambandsins.
Hugmyndaleg starfsemi á veg-
um SUS snýr þá ekki eingöngu að
efnahagsmálum eða hagfræði. Við
gerðum t.d. á síðasta vetri afar
ítarlega samþykkt um stjórnar-
skrármálið þar sem farið var
nákvæmlega í saumana á hug-
myndum stjórnarskrárnefndar.
Þessi samþykkt var send öllum
flokksráðsmönnum. Á síðasta
SUS-þingi var í stuttri ályktun
hvatt til þess, að áfram væri unnið
að málinu og okkar tillögur í því
efni liggja sem sé fyrir.
— Hverjar eru hugmyndir SUS um
valddreifingu?
— Valddreifing er auðvitað eitt
af grundvallaratriðunum í sjálf-
stæðisstefnunni. Það er mikill
misskilningur, að hún hafi verið
fundin upp af stjórnmálasamtök-
um, sem orðið hafa til á síðustu
misserum. í mínum huga er aðal-
atriði í þessu að dreifa hinu efna-
hagslega valdi sem víðast f sam-
félaginu. Það hafa sum þessara
nýju samtaka misskilið. En við er-
um ekki eingöngu að tala um þetta
efnahagslega vald heldur líka
stjórnskipulegt vald og hvernig
því er skipt milli stjórnvaldsaðila
svo og réttarstöðu einstaklinga og
samtaka gagnvart hinu opinbera
valdi.
— Teluröu stjórnmálalífid hér á
landi vera frjótt, — sumir telja það
næsta staðnað?
— Mér sýnist það vera býsna
frjótt.
— í hverju kemur það helst fram?
— Á yfirborðinu mætti halda
að starfsemi nýrra samtaka á
stjórnmálasviðinu bæri vott um
frjótt stjórnmálalíf, en það er nú
samt staðreynd að a.m.k. hluti af
því sem þar fer fram er mulningur