Morgunblaðið - 06.03.1984, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. MARS 1984
39
Ingibjörg Gunnars-
dóttir — Minning
Fædd 30. maí 1941
Dáin 28. febrúar 1984
Hann spyr ekki alltaf um aldur,
sláttumaðurinn, þegar hann ber
að dyrum og stundum er það
þannig, að hann bíður lengi fyrir
utan áður en hann gerir vart við
sig.
Það var fyrir 18 mánuðum að
það fór að bera á þeim sjúkdómi,
sem síðar lagði Ingibjörgu Gunn-
arsdóttur að velli. Á þeim tíma,
sem síðan leið, örlaði aldrei á
vondeyfð hjá Ingibjörgu. Hún
bjóst alltaf við að vinna bug á
„þessum krankleika og sleni", eins
og hún kallaði veikindi sín.
Við systkinin kynntumst Ingu,
eins og hún var alltaf kölluð, fyrir
11 árum síðan þegar faðir okkar
kynnti hana sem tilvonandi eig-
inkonu sína. Það var ekki ýkja
mikill aldursmunur á okkur og
Ingu, hún varð því seinna ekki að-
eins eiginkona föður okkar, heldur
einnig góð vinkona okkar systkin-
anna.
Inga bjó yfir miklum mannkost-
um. Hún var einstaklega geðgóð,
kát og hláturmild og höfðum við
gaman af því, að hlusta á hana
segja kímnisögur af sínum nán-
ustu og sjálfri sér. Hún kom alltaf
auga á það spaugilega í tilverunni
og lét hitt liggja milli hluta, það
leið því öllum vel í kringum hana.
Inga var handavinnukennari að
mennt og bar heimilið vott um
listilegt handbragð hennar.
Faðir okkar og Inga fluttust til
Ólafsvíkur nokkrum árum eftir að
þau giftust. Þrátt fyrir nokkra
fjarlægð, því við systkinin búum í
Reykjavík, þá fórum við iðulega
vestur í heimsókn. Við fórum
oftast í samfloti og dvöldum yfir
helgi. Það var ekki mikið sofið
þessar helgar, því alls kyns
skemmtilegheit héldu fyrir okkur
vöku. Oftast komum við til baka
nokkrum kílóum þyngri, því
hlaðborðin hjá Ingu áttu sér enga
hliðstæðu.
Pabbi og Inga áttu vel saman,
bæði létt í lund og samrýnd. Þau
báru mikla virðingu hvort fyrir
öðru og á milli þeirra var mikil
ástúð. Faðir okkar missir því bæði
eiginkonu og góðan vin.
Við vottum föður okkar, Sigurði
Haraldssyni, börnum Ingu; Rann-
veigu, Jóni Gunnari og Margréti,
svo og foreldrum hennar og bróð-
ur, okkar dýpstu samúð, þótt orðin
ein megi sín lítils á stundu sem
þessari.
Birna, Maja, Halli og Hrafn
Þá er ein rósin til foldar fallin,
mitt í amstri dagsins, á hátindi
lífsins.
Ingibjörg Gunnarsdóttir lést í
Landspítalanum þann 28. febrúar
aðeins 42 ára að aldri, eftir hetju-
lega baráttu við þann, sem að lok-
um allir verða fyrir að lúta. Hún
hélt ró sinni til hinstu stundar,
umvafin ást og umhyggju eigin-
manns síns og fjölskyldu.
í vöggugjöf voru henni færðar
gjafir góðar, miklir hæfileikar,
góðar gáfur, fallegt og hlýtt við-
mót og framkoma. Inga fæddist
30. maí 1941, dóttir hjónanna Jónu
Sigurgeirsdóttur og Gunnars
Klængssonar, handavinnukenn-
ara. Hún ólst upp í miklu ástríki
ásamt bróður sínum Gunnari, á
sannkölluðu menningarheimili.
Sú sem var svo rík að eiga vin-
áttu hennar frá bernskutíð, rifjar
nú upp löngu liðin atvik, sem þó
eru svo skýr í minningunni. Hún
man það vel, þegar þær vinkon-
urnar leiddust glaðar í bragði út í
sólskinið í gömlu götunni heima.
Gatan var Efstasund, þetta var
góð gata, húsin lítil og vinaleg,
hulin fögrum trjágróðri á sumr-
um. Velflestar mæðurnar heima-
vinnandi húsmæður, sem höfðu
góðan tíma fyrir börnin, heilsuðu
hver upp á aðra og þáðu kaffibolla
og hjálpuðu hver annarri ef á
bjátaði. Krakkarnir áttu góða
daga og þarna bundust vináttu-
bönd, sem urðu traustari eftir því
sem árin urðu fleiri. Inga dvaldist
um fermingaraldur eitt ár í Sví-
þjóð með fjölskyldu sinni og hafði
bæði gagn og gleði af þeirri dvöl,
en heldur voru þá daprir dagar
hjá vinkonunni hér uppi á Fróni.
Tíminn leið í leik og námi, brátt
voru æskuárin að baki og fullorð-
insár tóku við. Inga stundaði nám
einn vetur í Húsmæðraskóla
Reykjavíkur og lauk prófi frá
handavinnudeild Kennaraskólans
vorið 1961. Þó hún væri handa-
vinnukennari að mennt, varð
starfsvettvangurinn inni á heimil-
inu hennar. Hún var tvígift, með
fyrri manni sínum, Gylfa Júlíus-
syni, eignaðist hún þrjú elskuleg
börn: Rannveigu fædda 1960, Jón
Gunnar fæddan 1963 og Margréti
fædda 1969. Tvö lítil barnabörn
prýða hópinn, Urður og Theodór.
Þau hjónin skildu.
Seinni maður Ingu var Sigurður
Haraldsson, útgerðarmaður. Þau
fluttust til Ólafsvíkur fyrir nokkr-
um árum og festu þar fljótt rætur
og eignuðust marga ágæta vini í
Ólafsvík. Gott var þau heim að
sækja og áttum við hjónin og
börnin okkar margar ánægju-
stundir þar. Seint gleymist útsýn-
ið frá húsinu þeirra yfir fjörðinn
fagra, breiða, hvort sem það var
um sólarlag eða sólarupprás, í
blíðu veðri eða stríðu.
Nú á þessari stundu er okkur
þakklæti efst í huga fyrir allar
samverustundirnar fyrr og síðar.
Börnin okkar minnast Ingu með
ást og þökk. Við biðjum góðan Guð
Sigurgeir Jósefs-
son — Minning
Það verður enginn héraðsbrest-
ur, þótt gamall sjómaður á Hrafn-
istu, taki jarðlífspokann sinn og
leggi upp í þessa löngu sjóferð á
eilífðarúthafinu, sem sagt er að
bíði manns, þegar ferðavolkinu er
lokið hérna megin. Þá er gott að
trúa á fagrar strendur með góðri
lendingu, líkt og Örn Arnar í
kvæðinu um þann fræga sjómann
Stjána bláa, en þar telur Örn víst,
að enginn minni en drottinn sjálf-
ur standi á ströndu og bíði sjó-
mannsins.
Trúlegt er það, að hlýlega sé
tekið við sjómönnum, sem koma
þreyttir af hafi uppað þessari
eilífðarströnd og þeim þá bættur
heldur rýr hlutur og harðsóttur í
hérvistinni.
Það er oft hljótt um gamla sjó-
menn í minningaskrifum, fátíð um
þá kílómetraskrif. Þetta stafar af
því, hversu sjómannslífið er al-
menningi framandi. Sjómaður
verður oft dálítið utangátta í þjóð-
lífinu. Jafnvel nánir vandamenn
þekkja ekki sjómanninn, vegna
þess að í landi er hann allur annar
en í starfi sínu til sjós. Margur
sjómaður, sem er harður karl og
óvæginn á dekkinu eða í brúnni en
spaugsamur í lúkarnum, er máski
hinn mesti meinhægðarmaður í
landi og heldur fyrirferðarlítill og
lítið glensfullur.
Það er ekki óalgengt, þegar
börnum sjómanna eða konum
þeirra eru sagðar sögur af mann-
inum til sjós, að þá komi þeim lýs-
ingin á óvart — ha, átti hann
pabbi þetta til. —
Börnin hafa aldrei séð pabba
bregða skapi, né taka hraustlega
til hendi, hvessa róminn eða
bregða hart við og ætla ekki að
trúa því, að karlinn hafi verið
skapmikill og orðhvass og hið
mesta hraustmenni og snarmenni.
Sigurgeir Jósefsson, sem ég
minnist hér nokkrum síðbúnum
orðum, var jarðsettur í Siglufirði
27. febrúar, og var dæmigerður
sjómaður, að því leyti sem að
framan er lýst. Til að kynnast því,
hver maður hann var í raun, var
nauðsynlegt, að þekkja hann sem
sjómann, því að hann var um
margt annar maður á sjónum en í
landi, en þar var hann heldur fá-
máll maður og mjög hlédrægur,
einkum eftir að aldurinn færðist
yfir hann, og það varð ekki séð á
þessum kyrrláta manni, að hann
hafi verið „eitilharður sjómaður
en einnig gamansamur skipsfé-
lagi,“ eins og maður nokkur orðaði
það sem lengi hafði verið Sigur-
geiri samtíða til sjós.
Sigurgeir fæddist í Lögmanns-
hlíð við Akureyri, 21. janúar 1909.
Foreldrar hans voru hjónin Sigur-
björg Sigurgeirsdóttir og Jósef ís-
leifsson, bæði af kunnum eyfirzk-
um bændaættum.
Um sautján ára aldur hleypti
Sigurgeir heimdraganum og fór á
vertíð til Eyja og eftir það var sjó-
mannsferill hans óslitinn þar til
1965, að hann fór alfarinn í land
og fluttist frá Siglufirði, þar sem
hann var lengst af búsettur og til
Reykjavíkur. Þar fór hann að
vinna í Hampiðjunni og var rúmt
sjötugur, þegar hann hætti þar og
fluttist á Hrafnistu, þar sem hann
lézt 21. febrúar.
Sigurgeir kvæntist Guðbjörgu
Guðjónsdóttur frá Enni í Skaga-
firði og áttu þau hjón tvo drengi,
Harald, framkvæmdastjóra Val-
húsgagna hf., og Jósef, kjötiðnað-
armann, búsettan í Svíþjóð. Dótt-
urina, Sigurlínu, sem gift er Tóm-
asi Tómassyni, starfsmanni í Ál-
verinu, átti Sigurgeir fyrir hjóna-
band.
Konu sína missti hann 10. nóv.
1949 og var það honum mikill
missir.
Það er langt mál að rekja ítar-
lega 40 ára sjómannsferil Sigur-
geirs. Hann sótti, eins og margir
norðlenzkir sjómenn, mikið suður
á vetrarvertíðum en stundaði síld-
veiðar nyrðra á sumrum. Eftir að
Sigurgeir tók Hið minna fiski-
mannapróf 1934, var hann skip-
stjóri samfellt í aldarfjórðung, og
á ýmsum bátum, sem of langt er
upp að telja, enda fáir, sem þekkja
þau nöfn nú.
Hann var nokkur ár með báta
frá Reykjavík, Skeggja og Skíða,
og á síld með Hornafjarðarbátana
Gissur hvíta og Ingólf, en lengst
var hann skipstjóri á Gróttu,
þekktum aflabáti á sinni tíð
nyrðra og átti Friðfinnur Nielsson
þann bát meðan Sigurgeir var með
hann.
Sigurgeir var góður og mjög
jafn aflamaður, brást ekki vertíð,
og hann sótti fast en aldrei 1 neina
ófæru og skipstjórnarferill hans
var áfallalaus. Sem háseti var Sig-
urgeir harðduglegur verkmaður
og einstaklega samvizkusamur í
verkum sínum bæði sem háseti og
skipstjóri.
Sjálfsagt hefur Sigurgeir oft
komizt í hann krappann á sjó-
mannsferli sínum án þess sögur
fari af, en tvívegis var hann hætt
kominn svo vitað sé. í fyrra skipt-
ið var hann háseti á báti frá Siglu-
firði, Æskan hét hann, og þeir
voru að koma úr róðri í vonzku
veðri og fóru uppí brimgarðinn við
Sauðanesið, en það er vondur stað-
að styrkja eiginmanninn, börnin
hennar og barnabörnin, foreldra
og bróður og aðra nákomna ætt-
ingja. Einnig sendum við börnum
Sigga og fjölskyldum þeirra sam-
úðarkveðjur.
Langt er nú um liðið síðan litlar
leiksystur leiddust hönd í hönd út
í sólskinið í gömlu götunni heima.
Önnur hefur nú kvatt og lagt upp í
sína hinstu för.
Við þökkum Ingu fyrir sam-
fylgdina og biðjum Guð að geyma
vinkonuna okkar góðu.
Ragna og Gummi
Hún Inga frænka mín er dáin.
Mér finnst maðurinn með ljáinn
hafa verið full stórtækur núna.
Eða hvað getur maður hugsað
þegar ung kona í blóma lífsins er
kölluð burt. Við skiljum ekki
meininguna með þessu, en við
skulum vona að hún sé einhver. Ég
á bágt með að trúa því að ég hitti
ekki aftur elsku frænkuna mína
góðu, sem var alltaf svo glöð og
tókst á við lífið eins og það kom
fyrir hverju sinni.
Inga fæddist á ísafirði en ólst
upp í Reykjavík. Það voru ófáar
stundirnar sem ég átti með Ingu í
Efstasundinu. Þangað var alltaf
svo gott að koma og allar góðu
minningarnar þaðan fylgja mér
ævilangt. Það var líka alltaf jafn
gaman þegar Inga kom á Akranes.
Við fórum á svipuðum tíma út I
lífið, eignuðumst báðar þrjú börn.
Atvikin höguðu því þannig að Inga
og fyrri maðurinn hennar slitu
samvistir og hún eignaðist nýjan
lífsförunaut og flutti vestur í
Ólafsvík og bjó þar síðustu árin.
Svo fyrir hálfu öðru ári dró ský
fyrir sólu og sjúkdómurinn ægi-
legi gerði vart við, sem svo dró
hana til dauða. Allan þennan tíma
barðist hún eins og hetja, enginn
skyldi nokkurn tímann heyra
hana kvarta. Alltaf gladdist hún
jafn mikið yfir að fara af spítalan-
um og fara heim til barnanna og
ömmubarnanna sinna, þó hún
vissi í hvert sinn að hún yrði bráð-
um að fara aftur.
Elsku Siggi og krakkarnir, Jóna
frænka mín, Gunnar og Gunnar
Klængur, megi Guð styrkja ykkur
á þessari sorgarstund. Elsku
frænku minni þakka ég fyrir allt
og allt og Guð geymi hana.
Þú sem eldinn átt í hjarta,
óhikandi og djarfur gengur
út í myrkrið ægisvarta
eins og hetja og góður drengur.
Alltaf leggur bjarmann bjarta
af brautryðjandans helgu glóð.
Orð þín loga, allt þitt blóð;
á undan ferðu og treður slóð.
Þeir þurfa ekki um kulda að kvarta
sem kunna öll sín sólarljóð.
(Davíð Stefánsson.)
Sigga Gróa
ur að lenda á í brimi og skipshöfn-
in bjargaðist nauðuglega. Síðara
slysið var hið mikla Elliðasiys 10.
febrúar 1962.
Sigurgeir hætti skipstjórn rúmt
fimmtugur og réðst þá á togarann
Elliða með Kristjáni Rögnvalds-
syni og varð þar aðstoðarmaður í
vél, 3. meistari á undanþágu.
Margir bátaskipstjórar fyrrum
voru einnig góðir vélamenn og það
hefur Sigurgeir líklega verið, svo
laginn verkmaður sem hann var,
þótt ekki hefði hann prófréttindi.
Almenn frásögn af Elliðaslys-
inu og björguninni var ítarlega
rakin í blöðum þess tíma og hér er
aðeins drepið á það, hvemig Sig-
urgeiri reiddi af, en hann lenti í
harðri raun í vélarrúminu og var
síðan illa búinn til að mæta
hrakningum.
Það var seinnipart laugardags
10. febrúar 1962, að togarinn Elliði
slóaði sunnarlega og djúpt á
Breiðabugt einar 25—30 mílur
undan í útsunnan hvassviðri með
miklu hafróti.
Sigurgeir átti að fara á vakt
klukkan sex um kvöldið, en var
kominn uppí borðsal á sjötta tím-
anum og sat þar, þegar skipið fékk
á sig mikinn brotsjó og kastaðist á
stjórnborðssíðuna og lá á brúar-
væng og rétti sig ekki, svo sem
venja þess var, því að þetta var
kraftmikið skip, sem rétti sig
jafnan fljótt undan sjónum. Sigur-
geiri kom þetta undarlega fyrir og
hann fór niður í vélarrúm, þótt
hann væri ekki kominn á vakt, ef
aðstoðar hans væri þar þörf. Um
síðir tókst að rétta skipið með því
að dæla á milli tanka, en það hélzt
ekki lengi á réttum kili, heldur
lagðist næst á bakborðssíðuna, og
rétti sig ekki eftir það, enda ekki
hægt að dæla, því að ljósavélarnar
misstu kælivatnið við hallann á
skipinu og stöðvuðust. Þegar sýnt
var að ekki tækist að rétta skipið,
gaf skipstjórinn skipun um fulla
ferð til að snúa skipinu þannig, að
bakborðssíðan, sem var í kafi,
snéri uppí vind og sjó þar sem þá
yrði hægara að komast frá skipinu
á gúmbátunum, ef sú síðan, sem
uppúr var, væri til hlés.
Þegar ljósavélarnar stöðvuðust,
var engin kæling lengur á gufunni,
sem nú streymdi útí vélarrúmið og
komust vélstjórarnir í mikla raun
í myrkvuðu og sjóðheitu rúminu
við að pina síðustu snúningana úr
vélinni til að snúa skipinu. Þeim
tókst það, og reyndist það mikið
happaverk, þegar kom að björgun
skipshafnarinnar um borð í
Júpíter, sem kom á síðustu stundu
til bjargar.
Þegar Sigurgeir fór uppúr vél-
arrúminu ásamt 1. meistara varð
þeim leiðin ógreið í svarta myrkr-
inu með heita gufuna í vitunum og
hallinn orðinn mikill á skipinu. En
þeir voru leiðum kunnugir og
tókst að komast upp, en það sagði
Sigurgeir, að hann hafi talið víst,
þegar hann var að klungrast upp,
að skipið væri að farast. Það voru
allir komnir upp, bæði þeir, sem
voru framí og hinir, sem voru aft-
urí, þegar þessir tveir komu upp á
keisinn og allir voru mennirnir
með björgunarbelti að skipan
skipstjórans. Sigurgeir fór afturí
klefa sinn að ná í sitt belti og
hlífðarföt, sem héngu i læstum
skáp í klefa hans.
Hann fann strax björgunarbelt-
ið í myrkrinu en ekki lykilinn að
skápnum og honum tókst ekki að
brjóta hann upp, því að hann fann
ekkert verkfæri, sem hann gæti
notað til þess. Hann sá því ekki
annað til ráðs en fara upp aftur á
einni saman léreftsskyrtuni, skip-
inu gat hvolft á hvaða augnabliki
sem var, eins og hallinn var orð-
inn.
Þegar Sigurgeir kom framí
brúna, gat skipstjórinn lánað hon-
um frakka og má segja, að það
yrði Sigurgeiri til lífs í þeirri
kaldsömu bið, sem skipshöfnin
mátti þola, þar til henni var
bjargað, nema þeim tveimur
mönnum, sem fórust í gúmbát,
sem slitnað hafði frá skipinu.
Þetta slys og það volk, sem þvi
fylgdi gekk nærri Sigurgeir, sem
farinn var að láta undan og hann
náði sér aldrei fyllilega eftir það.
Hann fór samt strax aftur til sjós
og þá á hinn Siglufjarðartogar-
ann, Hafliða, og var þar, unz hann
hætti til sjós 1965 og flutti suður, í
von um léttara starf, sem hann
gæti enzt lengur við, en hann átti
þá orðið sem áður segir 40 árin að
baki á sjónum og margt farið að
gefa sig í skrokknum.
Við, sem enn bíðum farar, vitum
ekki hvernig lendingin tekst hjá
einum eða öðrum á ströndinni
handan við hafið, en það skulum
við ætla, að þessi góði sjómaður og
vammlausi drengur hafi fengið
góða lendingu.
Ásgeir Jakobsson