Morgunblaðið - 22.03.1984, Page 45

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. MARZ 1984
45
rJ
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 11—12
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FÖSTUDAGS
Skúli Magnússon skrifar:
Gamlir íslenzkir dægurlagatextar
Skúli Magnússon skrifar:
„Heiðraði Velvakandi.
Víða á Vesturlöndum er megin-
efni útvarpsstöðva danslög. Eink-
um er hin engilsaxneska tónlist
ríkjandi. íslensk dægurtónlist hef-
ur eðlilega mótast af áhrifum það-
an, ekki síst á stríðsárunum
seinni, og sérstaklega eftir stríð.
hreyfing í þá átt að rifja upp
gamla strauma í dægurtónlist.
Erlendis er slíkt sívinsælt. Þannig
eru til fjölmörg falleg og
skemmtiieg islensk danslög sem
enn halda vinsældum þó komin
séu til ára sinna.
Útgáfa íslenskra dægurlaga-
texta virðist hafa fallið niður síð-
Dægurtónlist er þó stöðugum
breytingum háð. Af einni stefn-
unni sprettur önnur og þannig koll
af kolli. Stöðugt koma fram nýjar
stjörnur og samkeppnin er hörð.
Sumar komast aðeins einu sinni á
toppinn, aðrar lifa lengur og eru
sívinsælar. Hafa jafnvel áhrif eft-
ir að þær eru horfnar af sjónar-
sviðinu. Má t.d. nefna Bítlana
gömlu og Presley meðan hans
naut við.
Danslög eru oft tengd æsku og
ástum eða einhverjum minningum
af fólki og umhverfi. Einnig stór-
atburðum. Þannig rifjast ýmislegt
upp þegar gömul dansiög eru leik-
in og stundum er eins og örlítil
tregakennd geri vart við sig innra
með mönnum, þegar þeir minnast
æskuáranna.
Allar kynslóðir eiga sína
söngva, jafnt ungir sem aldnir.
Jafnvel fyrir daga útvarpsins.
Tónlistin skipar eðlilega meiri
sess í dag en fyrrum vegna þeirrar
miklu tækni, sem flutningur henn-
ar er byggður á. Tónlistaráhugi
manna er jafn misjafn og áður. En
eitt á öll tónlist sameiginlegt: að
hýrga líkama og sál, lyfta hugan-
um yfir daglegt amstur, skapa
fegurð og gleði, í heimi sem ýms-
um finnst um of alvörugefinn.
Undanfarið hefur verið töluverð
sem eru til staðar uppfrá, eru ekki
notaðir. Ég fór með fjölskyldu
minni á skíði um helgi fyrir
nokkru og var þá harðfenni — svo-
nefnt glerfenni, en þá er mjög erf-
itt að vera á skíðunum. Troðararn-
ir, sem eru þarna, voru þó ekki
notaðir þá daga og maður sér þá
eiginlega aldrei hreyfða. Hvers
vegna? Þessi tæki voru keypt fyrir
milljónir króna á sínum tíma og
finnst manni hart að þau liggi svo
ónotuð.
Þökk fyrir góðan
leikbrúðuþátt f
stundinni okkar
Þriggja barna faðir hringdi:
— Mig langar að biðja þig,
Velvakandi góður, að koma á
framfæri fyrir mig þakklæti til
sjónvarpsins. I Stundinni okkar
hefur nú í nokkrum síðustu þátt-
um komið fram áhugaverður ís-
lenzkur leikbrúðuþáttur með
brúðunum Sesari og apanum, sem
ekki hefur enn verið gefið nafn.
Mér virðist vera þarna á ferðinni
heilbrigt og alíslenzkt efni sem
börnunum fellur vel, og laust er
við allan gárungahátt sem stund-
um er of mikið af í sjónvarpi.
Óskandi er að við foreldrar og
börn fáum að sjá meira af Sesari
og félögum á næstunni.
ustu ár. Hún stóð þó með nokkrum
blóma á árunum 1960—1970, og
sennilega eitthvað lengur.
Ýmsir eru með sífelldar að-
finnslur í sambandi við textana,
ekki síst málvöndunarmenn.
Vissulega þarf að gera einhverjar
lágmarkskröfur til slíks skáld-
skapar, en tæplega er hægt að ætl-
ast til að slíkir textar liggi árum
saman í skúffum höfunda og bíði
fágunar og frekari yfirferðar.
Enda eru aðrar hugmyndir sem
liggja á bak við slíka texta en t.d.
hástemmd skáldverk, þar sem list-
rænar kröfur eru aðalatriðið.
Fjölmargir danslagahöfundar
hafa þó samið lög með góðum
árangri við texta eftir kunnustu
skáld þjóðarinnar, t.d. þá Davíð,
Tómas og Stein Steinarr, svo ein-
hverjir séu nefndir.
Þeir sem vilja fræðast meira um
íslenska (og jafnvel erlenda) dæg-
urlagatexta ættu að fletta upp í
tímaritinu Heima er bezt, sem
gefið er út á Akureyri. Þar var í
mörg ár birtur sérstakur þáttur
sem eingöngu fjallaði um dægur-
lagatexta.
I Útvarpstíðindum birtust all-
margir söngtextar fyrr á árum, en
sennilega hafa margir þeirra
gleymst algjörlega og lögin við þá
tapast úr almenningseigu. Og þar
sem ég sat á opinberu bókasafni
fyrir skömmu og blaðaði í gömlu
Útvarpstíðindunum, kom yfir mig
sú freisting að raula lögin um leið
og ég fletti blöðunum. Um leið
flaug mér í hug að einhverjum
þætti fengur að eiga eftirfarandi
texta í fórum sínum.
Revían Fornar dyggðir var sýnd
við vinsældir í Reykjavík 1939. í
Útvarpstíðindum sama ár birtist
eftirfarandi texti á bls. 355.
Hljómsveit Bjarna Böðvarssonar
mun oft hafa leikið þetta lag á
þessum árum og sennilega gert
það vinsælt.
Út við himin-
bláu sundin
Út vid himinbláu, bláu, bláu, bláu, bláu sundin.
hin björtu kvöld við áttum margan sæluríkan
Tundinn.
()g Ijuft var þá að halla, halla, halla höfði sínu að
hjarta þínu
eða mínu.
I»að var alltaf meira, meira, meira, meira gaman.
að mega njóta æskunnar og fá að vera saman.
En ég mun aldrei gleyma hve unaðsleg var
stundin,
út við himinbláu, bláu, bláu, bláu, bláu sundin.
Æ, æ og ó!
Sælt er að sjást og kyssa,
en sárt að þjást og missa, æ, æ og ó!
ii.
Út við himinhláu, bláu, bláu, bláu, bláu sundin.
þar bíð ég alla daga þess að komir þú á fundinn.
Og alltaf er ég þá að reyna, reyna að vona.
I»að er nú svona
að vera kona.
I»ótt aldrei framar, framar, framar fái ég að sjá
hann,
ég finn, að það er engin, engin nema ég sem á
hann.
Og aldrei mun ég gleyma því hve unaðsleg var
stundin,
út við himinhláu, bláu, bláu, hláu, bláu sundin.
Æ, æ og ó!
Sælt er að sjást og kyssa,
en sárt að þjást og missa.
Næsti texti birtist í Útvarpstíð.
1939, bls. 395. Hann var einnig
sunginn af hljómsveit Bjarna
Böðvarssonar, „danslag kvöldsins
2. páskadags", eins og segir í Út-
varpstíðindunum. Um höfundinn
veit ég ekkert, en undir textanum
stendur: r.
Litla Reykjavíkurmær
Glöð og hýr
gengur hún svo létt á fæti um Austurstræti,
sem blærinn hlýr
er það bros þitt, litla Reykjavíkurmær.
Sí, sí, sí,
hlusta þú á söngva mína,
sí, sí, sí,
litla Reykjavíkurmær.
II.
Vorsól hlý
vefur gulli lokkana, sem blakta’ í blænum.
Augum í
leiftrar æskan, litla Reykjavíkurmær.
Sí, sí, sí,
hlusta þú á ástaróðinn,
sí, sí, sí,
litla Reykjavíkurmær!
iii.
Allt var himneskt og hljótt þessa nótt,
er þú hneigst mér að armi,
og þú birtir mér fegurstan fognuð
hjá fannhvítum barmi.
IV.
Enn í dag
dreymir mig um það að hitta þig að nýju.
Enn í dag
elska ég þig, ó litla Reykjavíkurmær!
Sí, sí, sí,
hlusta þú á ástaróðinn,
sí, sí, sí,
litla Reykjavíkurmær!
Seinasti textinn er sennilega
minna þekktur en hinir tveir.
Hann birtist í Útvarpstíðindum
1939, bls. 380, og var einkennislag
danshljómsveitar Bjarna Böðvars-
sonar, sem lék þá oft í útvarpið.
Höfundur textans er Ág. Böðvars-
son.
Við bjóðum góða nótt
Við bjóðum góða nótt,
á meðan húmið þig hjúpar hljótt,
lát söngsins Ijúfa mál
strengja stál,
stilla sál.
Lát söngsins enduróm
yrkja í hjartanu fögur blóm,
það skapar lífinu léttan dóm.
Nú hljómar harpan mín,
hún til þín kveðju ber,
en brátt með fjöri á ný,
fognum því
hittumst við hér.
En þegar húmið hljótt
breiðir sinn faðm yfir frjálsa drótt,
við bjóðum, öllum, öllum góða nótt.“
Stórlækkað
verð
Allt að 50%
Seljum lítið gallaðar og ógallaðar vörur.
T.d. frá ASKD
Ulferfs
KRISTJÁn
SIGGEIRSSOH HF.
LAUGAVEG113, REVKJAVÍK, SÍMI 25870
Hamar og sög
er ekkinóg
NEMA ÞÚ VEUIR RÉTTA EFNIÐ^
Vegg- og loftklæðning
í glæsilegu úrvali
úr eik, aski, beiki, gullálmi, furu,
antikeik, mahogany, palesander og
10 tegundlr til viöbótar.
V«rð fré aóeins kr. 75 pr m’.
BJORNINN HF
Skulatani 4 - Simi 25150 - Reykjavík
03P S\GeA V/öGA £ ‘íiLVE&Ak/