Morgunblaðið - 24.08.1984, Blaðsíða 40

OPIÐALLA DAGA FRA
KL. 11.45-23.30
A US TUfíS TRÆTI22
INNSTRÆtl. SlMI 11633
FÖSTUDAGUR 24. ÁGÚST 1984
VERÐ f LAUSASÖLU 25 KR.
Blöndun laxastofna
hér er alltof míkil
„ÞAÐ ÆTTI hiklaust að gefa gaum
að orðum Nordengs um þá hættu,
sem getur stafað af blöndun laxa-
stofna. Þótt menn séu almennt
þeirrar skoðunar, að ekki eigi að
blanda saman stofnum, er það gert
hér í allt of miklum mæli,“ sagði lón
Kristjánsson, fiskifræðingur, er
Mbl. bar undir hann kenningar
norsks fiskifræðings, Hans Nord-
engs, sem heldur því fram að ratvísi
laxins og þeir lífeðlisfræðilegu þætt-
ir, sem stjórna laxagöngum, geti
gjöreyðilagst vegna kynblöndunar
við eldisfisk og aðra laxastofna. Frá
þessu greinir ítarlega í frétt á bls. 19
í Mbl. í dag.
— segir Jón Kristjáns-
son fiskifræðingur um
athyglisverðar kenningar
norsks vísindamanns
Nordeng segir að þessi „erfða-
mengun" sé ein meginskýringin á
því, að lax gangi nú tregar í norsk-
ar ár en var fyrir fáum árum.
„Laxinn veit ekki lengur hvar
hann á ætt sína og óðul,“ segir
hann. Jón Kristjánsson er gamall
nemandi Nordengs og kunningi og
þekkir kenningar hans því vel.
„Áhrif af þessari stofnablöndun
eru ekki merkjanleg hér ennþá,“
sagði Jón, „enda tekur þetta lang-
an tíma. Ratvísi norska laxins
hefur kannski minnkað um
10—15% en hann á samt talsvert
eftir. Ég held að Nordeng sé fyrst
og fremst að vara menn við og
benda á, að hætta geti verið fram-
undan ef þess er ekki vel gætt að
halda stofnunum hreinum. Við ís-
lendingar ættum sérstaklega að
hugsa okkar gang, þvi hér hika
menn ekki við að kaupa seiði frá
öðrum landshlutum eða jafnvel
útlöndum ef þeir eru ekki sjálfum
sér nógir.“
Góða veðrið áfram
BÆNDIJK á sunnan- og vestanverðu landinu hafa fagnað
langþráðum þurrki síðustu daga og hafa margir þegar náð
að bjarga talsverðu af heyjum í hlöðu eftir langvinnan
óþurrkakafla. Frístundabændurnir á Hjarðarnesi á Kjal-
arnesi, Ólafur G. Jósefsson og Keynir Jósefsson, voru þar
engin undantekning, en á blaðsíðu 4 er spjallað við þá og
nágranna þeirra.
Gott veður verður um allt land í dag, samkvæmt upplýs-
ingum sem Morgunhlaðið aflaði sér á Veðurstofu íslands í
gærkvöldi, og var þar einnig gert ráð fyrir ágætu veðri á
morgun, laugardag. Þó fylgdi það spánni að þykknað gæti
upp við suðurströndina á laugardag og á sunnudag var gert
ráð fyrir suð-austlægri átt með skýjafari fyrir sunnan og
jafnvel lítilsháttar rigningu.
Ljtem. MbL/Bjarni.
Hraðamælingar
við grunnskólana
EKKI ER mjög langt þangað til
skólarnir byrja og þá flykkjast nýir
og smávaxnir vegfarendur út í um-
ferðina.
Umferðardeild lögreglunnar í
Reykjavík mun á næstunni
fylgjast vel með akstri öku-
manna nálægt grunnskólum
borgarinnar og mæla hraða öku-
tækja þar. Myndin var tekin
nærri Seljaskóla i gær, þegar
verið var að fylgjast með um-
ferðarhraðanum.
Sigurgeir Ólafsson iim garða í Þykkvabæ:
Ekki kartöflu-
myglusveppur
EKKl ER UM það að ræða að mygia sé í kartöflugörðum Þykk-
bæinga eins og óttast hafði verið. Sigurgeir Ólafsson plöntusjúk-
dómafræðingur hjá Rannsóknastofnun landbúnaðarins tók sýni úr
10 görðum í Þykkvabænum og af einum bæ í Villingaholtshrepp.
Rannsóknir á þessum sýnum leiddu í Ijós, að þar sem um sjúkar
plöntur var að ræða, voru einkennin eins og um grámyglu væri að
ræða, sem er ekki næstum eins skaðleg og kartöflumyglan, sam-
kvæmt því sem Sigurgeir sagði.
Sigurgeir sagði að upphaf
þessarar könnunar hefði verið að
blettir á blöðum fundust, og
kartöflur sem höfðu viss ein-
kenni myglu. Hann hefði því far-
ið austur, til þess að taka sýni
.Skreidarútflytjendur stofna
fyrirtæki með Nígeríumönnum
Framtíðarmark-
mið fiskveidar og
vinnsla í Nfgeríu
SAMKOMllLAG hefur nú náðst utn
stofnun sameiginlegs útgerðar- og fisk-
vinnslufvrirtækis skreiðarútflytjenda
og Nígeríumanna. Fyrirtækið verður í
Nígeríu og í meirihlutaeigu íslendinga,
en nígerísk stjórnvöld eiga eftir að
staðfesta samkomulagið. Megin-
markmið fyrirtækisins veröur fyrst í
stað að kanna á hvaða svióum hægt er
að nýta þekkingu íslendinga í sjávar-
útvegi og í kjölfar þess veiðar og
vinnsla við strendur Nígeríu.
Það er fyrir miliigöngu Chiev Ak-
in George, forseta verzlunarráðs
Nígeríu, og skreiðarútflytjenda hér,
sem þetta samkomulag hefur náðst,
en hann hefur að undanförnu rætt
viðskipti Nígeríu og íslands við
ýmsa hagsmunaaðila og stjórnvöld
hér á landi. Akin George sagði í
samtali við Morgunblaðið, að í fram-
tíðinni yrði hlutverk þessa fyrirtæk-
is fiskveiðar og vinnsla af ýmsu tagi
svo og útflutningur sjávarafurða.
Kappkostað yrði að sjá Nígeríu fyrir
nægilegum fiski og aðstoða stjórn-
völd við uppbyggingu sjávarútvegs-
ins.
Þá sagði Akin George, að Is-
landsheimsóknin hefði verið mjög
árangursrík, og meðal annars hefði
náðst samkomulag við Hafrann-
sóknastofnun um að hún tæki við
tveimur til þremur mönnum frá haf-
rannsóknastofnun Nígeríu i ein-
hvern tíma, þeim til upplýsingar og
kennslu. Hann sagðist vonast til, að
með batnandi fjárhag Nígeríu og
stofnun þessa fyrirtækis, gæti Níg-
ería að nýju farið að kaupa skreið af
fslendingum, en mikilvægt væri, að
jafna viðskipti landanna, til dæmis
með því, að fslendingar keyptu olíu
frá Nígeríu.
Ólafur Björnsson, stjórnarfor-
maður Samlags skreiðarframleið-
enda, sagði í samtali við Morgun-
blaðið, að fyrst í stað yrði kannað
hvaða möguleikar væru fyrir hendi í
Nígeríu áður en frekari ákvarðanir
um franthaldið yrðu teknar. Kanna
þyrfti hvernig þekking okkar gæti
komið Nígeríumönnum að gagni,
hvaða fiskitegundir væru fyrir hendi
og fleira í þeim dúr. Því væri enn
engan veginn ljóst hvort íslenzk
fiskiskip yrðu notuð við veiðarnar,
þegar og ef af þeim yrði.
Það eru Samlag skreiðarframleið-
enda, skreiðardeild SÍS, Sameinaðir
skreiðarframleiðendur og Févesk,
sem standa að stofnun fyrirtækisins
með Nígeríumönnum.
sem víðast, og rannsóknir hans á
þessum sýnum í gær hefðu ekki
leitt til þess að hann hefði getað
einangrað kartöflumyglu í sýn-
unum, én það sagði hann að hefði
örugglega tekist ef um kartöflu-
myglusveppinn hefði verið að
ræða. „Ég er því kominn á þá
skoðun," sagði Sigurgeir, „að hér
sé um grámyglu að ræða, sem er
sveppaskemmd. Þessi sveppur er
mun meinlausari en kartöflu-
mygla. Hann fer í dauðan vef og
að líkindum hefur bleytan í
sumar gert það að verkum að
hann hefur vaxið áfram inn í lif-
andi vef.“
Sigurgeir sagði að full ástæða
væri til þess að vera vel á verði,
einkum í tíð eins og verið hefði í
sumar, því votviðri og hlýja væru
kartöflumyglunni mjög hliðholl.
Hann sagði að kartöflubændur
hefðu tekið ábendingum í þá átt
mjög vel, og þeir væru vel á verði
gagnvart öllu því sem óvenjulegt
væri eða óvenjulegt gæti talist.
Stúlka með hönd í færiband á Reyðarfirði
KeyAarnrói, 23. áfpisL
VINNUSLYS varó hér f Austursfld f
morgun, þar sem fískvinnsla fer
fram, er 14 ára gömul stúlka lenti
með hægri hönd sína f færibandi.
Varð aö logsjóða færibandið í sundur
til þess að hægt væri að losa stúlk-
una.
Læknir kom hingað frá Eskifirði
og var farið með stúlkuna í veg
fyrir flugvél á Egilsstöðum. Hún
var flutt á sjúkrahús í Reykjavík,
en ekki er enn hægt að segja til um
hversu mikið stúlkan er slösuð.
Talið var að hún væri handarbrot-
in. Vonast er til þess að hún muni
halda hendinni og fullum mætti,
því fingurnir virtust heilir. Gréta