Morgunblaðið - 05.03.1985, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. MARZ 1985
Búvörur hækkuðu
mun meira en laun
LAUN hafa hækkað innan við helm-
ingi minna en verð landbúnaðarvara
síðustu 12 mánuði. Vísitala kaup-
taxta hefur hækkað um tæp 23% frá
því 1. mars í fyrra, en búvörur á
bilinu 40—63% eins og fram hefur
komið í Mbl.
1. mars 1984 var vísitala kaup-
taxta, sem mælir almennar verð-
hækkanir, 386,54 stig, en í dag er
hún 475,30 stig. Hefur hún því
hækkað um tæp 23%. Vísitala
framfærslukostnaðar hækkaði frá
febrúar 1984 til febrúar í ár um
26,4%. Smásöluverð þeirra land-
búnaðarvara sem sexmannanefnd
reiknar út hefur hinsvegar hækk-
að á bilinu 40 til 63% frá 1. mars í
fyrra. Mjólk hefur til dæmis
hækkað um 53% og dilkakjöt um
44%. Verðlagsgrundvöllur land-
búnaðarvara, þ.e. það verð sem
bændur fá greitt fyrir afurðir sín-
„Talsmaður
kommúnista-
flokka á
Norðurlöndum“
ar, hefur ekki hækkað í takt við
smásöluverð varanna. Grundvöll-
urinn hefur hækkað um 31% á
þessu tímabili en launaliður bónd-
ans í grundvellinum örlítið meira,
eða um rúm 32%.
Mismunurinn á hækkun grund-
vallarins er annars vegar vegna
lægri niðurgreiðslna á landbúnað-
arvörum en hins vegar vegna
meiri hækkunar á vinnslukostnaði
og álagningu en nemur hækkun á
búvöruverði til bænda. Niður-
greiðslur sumra vörutegunda hafa
staðið í stað að krónutölu en lækk-
að verulega eða verið afnumdar af
öðrum. Fyrir ári var mjólkurlítr-
inn t.d. niðurgreiddur um 4,51 kr.
en nú er niðurgreiðslan 2,60 kr.
INNLENT
MorgunblaðiS/Öl.K.M.
Forsætisráðherrar Norðurlanda í gær. Frá vinstri: Olof Palme Svíþjóð, Steingrímur. Kalevi Sorsa Finnlandi,
Káre Willoch Noregi og Poul Schlúter Danmörku.
Forsœtisráðherrar á fundi
Forsætisráðherrar Norðurlanda hittust á fundi í Ráðherrabústaðnum í gær. Á fundinum voru ræddar
sameiginlegar aðgerðir þeirra gegn súru regni, en Steingrímur Hermannsson hafði í janúar síðastliðnum
sent Margaret Thatcher erindi, þar sem kvartað var undan mengun frá Bretlandi. Thatcher svaraði því til
að slíkt kæmi ekki frá Bretlandi. Við þetta svar var ákveðið að þeir hefðu ekki frekari orðastað við Breta um
þetta mál, en mynduðu samtök með Bandaríkjastjórn um að minnka sýrustig regns um 30% fram til 1993 og
að ná um það sem víðtækastri samvinnu. Bretar telja sig þegar vera búna að gera verulegt átak í þessum
málum. Þá var rætt um Tardovsky-málið og Deli-málið sem ráðherrarnir töldu hvorugt efni til að hefja
sameiginlega aðgerðir í.
Þórður Ásgeirsson forstjóri OLÍS:
Gert að gefa útgerðinni
nokkra tugi milljóna
— í formi vaxtaafsláttar vegna skuldbreytingarinnar
ÞAÐ vakti nokkra athygli á þingi
Norðurlandaráðs í gær, þegar Páll
Pétursson, forseti ráðsins, kynnti
Guðrúnu Helgadóttur sem sér-
stakan talsmann vinstri sósíalista
og kommúnistaflokka á Norður-
löndum á þinginu.
Guðrún sagði í samtaii við Mbl.
að hún ætti erfitt með að henda
reiður á hvaða eða hvers konar
flokkar þetta væru. „Ég er andvíg
því að skipta mönnum upp í hópa
eftir óskýrum flokkslínum,“ sagði
Guðrún.
Morgunblaðið sneri sér til Svav-
ars Gestssonar, formanns Alþýðu-
bandalagsins og spurði hann hvort
komin væri fram ný skilgreining á
Alþýðubandalaginu, í ljósi kynn-
ingar Páls Péturssonar á Guð-
rúnu. „Svarið við þeirri spurningu
er nei,“ sagði Svavar, „það væri
nær að spyrja Pál Pétursson hvers
vegna hann kynnti þingmann Al-
þýðubandalagsins á þessa leið. Á
því kann ég ekki skýringu."
Sjá nánar bls. 58.
„VIÐ vorum með skuldbreyt-
ingunni látnir gefa útgerð-
inni nokkra tugi milljóna í
formi vaxtaafsláttar. Við
fáum það aldrei aftur og njót-
um einskis vaxtaafsláttar á
móti. Skuldbreytingin kostar
sitt og vindur upp á sig. Olíu-
félögin hafa ekki bolmagn til
þess að taka þetta á sig nema
þeim verði ieyft að afla tekna
á móti,“ sagði Þórður Ás-
geirsson, forstjóri OLÍS, í
samtali við Morgunblaðið.
„Það liggur ekkert fyrir um
þetta í raun og veru annað en
það, að bankarnir okkar hafa
neitað að taka þetta á sig að ein-
hverju leyti. Eg held að þó sé
einhver athugun á því í gangi að
við fáum fyrirgreiðslu þar á
móti, hugsanlega einhvers konar
skuldbreytingu. Þetta er varla á
umræðustigi enn sem komið er,
en það er verið að kanna hina
ýmsu fleti málsins.
Það er alveg óljóst hvort þetta
þarf að fara út í verðlagið. Við
hefðbundna verðútreikninga er
farið eftir ákveðinni aðferð, en
þar er ekki gert ráð fyrir neinu
svona. Ef við eigum að geta stað-
ið undir þessum fjárgjöfum,
verðum við að eiga möguleika á
að minnsta kosti nægum hagnaði
til að mæta vaxtaafslættinum og
kostnaðinum við skuldbreyting-
una,“ sagði Þórður Ásgeirsson.
Borgarnes:
Helgarsölu
Shellstöðvar
stolið
í FYRRINÓTT var brotist inn í sölu-
skála Olíufélagsins Skeljungs við
Brúartorg í Borgarnesi og þaðan
stolið yfir 200 þúsund krónum. Einn-
ig voru unnar nokkrar skemmdir á
söluskálanum við innbrotið. Að sögn
lögreglumanns í Borgarnesi er þetU
mesU innbrot í Borgarnesi í mörg
ár, a.m.k. hvað verðmæti þýfis varð-
ar.
Innbrotsþjófurinn braut rúðu
við sölulúgu á skálanum, tókst að
opna lúguna og skríða þar inn.
Hann braust inn í skrifstofu um-
boðsmanns Skeljungs, og braut
upp skrifborð sem þar var. Þar
fann hann lykil að læstum pen-
ingaskáp, opnaði hann og braut
upp skuffu sem í honum var og tók
hana ásamt öllu sem í henni var
með sér. Að sögn Björns Arason-
ar, umboðsmanns Skeljungs í
Borgarnesi, voru yfir 200 þúsund
kr. í skúffunni, í peningum og
ávísunum, auk tékkhefta og fleiri
verðmæta.
Björn sagði að svo virtist sem
viðkomandi hefði vitað hvar pen-
ingarnir voru geymdir og gengið
mjög ákveðið í þetta verk. Hins-
vegar virtist sem hann hafi ekki
hreyft við neinu öðru, og eru þó
ýmis verðmæti í söluskálanum,
eins og gefur að skilja. Söluskáli’
Skeljungs er nýleg bygging Sem
stendur við sporð Borgarfjarð-
arbrúarinnar í Borgarnesi. Er allt
umhverfi skálans upplýst og blas-
ir sölulúgan, þar sem innbrots-
þjófurinn fór inn, við af Borgar-
fjarðarbrúnni.
Anker Jörgensen um ásakanir Jóns Baldvins:
,Vil ekki skipta mér af póli-
ískum deilumálum á íslandiu
og hætti því við að sitja stofnfund Samtaka um kjarnorkuvopnalaust ísland
ER Jörgensen, formaður ' '"ÆSW; ''^SB^ttBSScSSSSSSSSáWKt0^l jl meirihluti þjóðarinnar er
ANKER Jörgensen, formaður
danska Jafnaðarmannaflokksins,
segir „af og frá“ að þátttaka hans í
stofnfundi Samtaka um kjarnorku-
vopnalaust ísland jafngildi íhlutun
um íslensk innanríkismál, eins og
Jón Baldvin Hannibalsson, formað-
ur Alþýðuflokksins, hefur sagt.
Raunar varð ekki úr þátttöku Jörg-
ensens í fundinum á sunnudaginn.
„Ástæðan fyrir því að ég hætti
við að koma á stofnfundinn var
sú, að ég vildi ekki standa í deil-
um við flokkssystkini mín á ís-
landi né skipta mér af málum,
sem hugsanlega geta verið póli-
tísk deilumál á íslandi," sagði
Jörgensen þegar blm. Morgun-
blaðsins spurði hann hvers vegna
hann hefði hætt við að sitja fund-
inn.
„Raunar hélt ég að Alþýðu-
flokkurinn íslenski ætti aðild að
þessum samtökum og ég veit ekki
betur en að þingmenn hans hafi
staðið að tillöguflutningi á Al-
þingi um athugun þessara mála,“
sagði Jörgensen. „En þegar mér
barst til eyrna, að flokkssystkini
mín hér væru ekki alveg sátt við
komu mína, þá hætti ég við. Um
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fjölmennt var á stofnfundi Samtaka um kjarnorkuvopnalaust (sland á
sunnudaginn. Anker Jörgensen kom ekki vegna gagnrýni alþýðuflokks-
manna hér — en Erlendur Patursson, þingmaður frá Færeyjum, flutti ræðu
á íslensku og færeysku.
það er ekki meira að segja nema
það, að ég er hlynntur málstað
samtakanna hvað sem öðru líð-
ur.“
— Jón Baldvin Hannibalsson,
formaður Alþýðuflokksins, sagði
að þátttaka þín í fundinum jafn-
gilti íhlutun um íslensk innan-
ríkismál. Ertu sammála því?
„Nei, það er af og frá,“ sagði
Anker Jörgensen.
Á fundi í Alþýðuflokksfélagi
Reykjavíkur sl. laugardag var
lýst vanþóknun á „íhlutun skand-
ínaviskra stjórnmálamanna um
íslensk innanríkismál," eins og
segir í samþykkt fundarins. Þar
segir ennfremur:
„Afstaða til utanríkis- og örygg-
ismála er viðkvæmt deilumál
meðal íslendinga. Yfirgnæfandi
meirihluti þjóðarinnar er fylgj-
andi aðild lslands að varnarsam-
tökum vestrænna lýðræðisþjóða.
Norðurlönd eru kjarnorkuvopna-
laust svæði.
Hins vegar stafar þeim ógn af
kjarnaeldflaugum Sovétmanna,
sem m.a. er beint að skotmörkum
á Norðurlöndum. Þeirri ógn verð-
ur ekki bægt frá nema með gagn-
kvæmum samningum um útrým-
ingu kjarnavopna.
Einhliða yfirlýsingar eru til
þess eins fallnar að rjúfa einingu
lýðræðisríkjanna og veikja samn-
ingsstöðu þeirra án þess að draga
úr þeirri miklu ógn, sem lýðræð-
isríkjunum í heild stafar af
kjarnorkuvigbúnaði Sovétmanna
og hernaðaryfirburðum þeirra í
okkar heimshluta.
Þátttaka norrænna stjórn-
málaleiðtoga I stofnfundi
stjórnmálasamtaka á íslandi,
sem hafa að meginmarkmiði að
breyta stjórnarskrá lýðveldisins
íslands, er gróf íhlutun um við-
kvæm og vandmeðfarin innanrík-
ismál íslendinga," segir I sam-
þykkt fundar í Alþýðuflokksfé-
lagi Reykjavíkur.