Morgunblaðið - 06.10.1985, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER1985
Bændur fá ekki
greitt fyrir
hrútspungana
— Segir formaður Landssamtaka sauðfjárbænda
„ÞAÐ segir sig sjílft að það er ekki
nema sjálfsagt og eðlilegt að þeir
sem skapa verðmætin, í þessu tilviki
bændur, fái greitt fyrir þau“, sagði
Jóhannes Kristjánsson á Höfða-
brekku í Mýrdal, formaður Lands-
samtaka sauðfjárbænda, þegar leitað
var álits hans á fréttum um útflutn-
ing hrútspunga til Bandaríkjanna
fyrir gott verð.
Jóhannes sagði að verð hrúts-
punganna skilaði sér ekki til
bænda. Hér áður fyrr hefðu menn
fengið þá með slátrinu, en nú væri
búið að taka þá út úr og þeir seldir
sérstaklega. Því væri ekki nema
eðlilegt að bændur fengju greitt
sérstaklega fyrir þá.
„Þetta lýsir kannski fyrst og
fremst þeim leiðinda ríg sem er á
milli einstakra sláturhúsa og fyr-
irtækja. Það virðist vera að mönn-
um sé sama um þessi verðmæti
og vilji frekar henda þeim en selja
til að klekkja á öðrum slátur-
húsum", sagði Jóhannes þegar
bornar voru undir hann upplýsing-
ar um að sum sláturhús hentu
miklu magni af görnum og fleiru
frekar en að selja Sláturfélagi
Suðurlands.
Hann sagði þetta skjóta skökku
við á sama tíma og bændur fengju
ekki skráð verð fyrir afurðir sínar.
Hann sagði að svo virtist sem
mörgu væri ábótavant í slátur-
húsunum. Þar væri meira hugsað
um magn en gæði, þrátt fyrir að
afköstin á hvern starfsmanna
væru of lítil.
Skelbátar frá Hvammstanga:
Mega veida þrjú
tonn til áramóta
Skipverjar á norska varðskipinu Senjn komu saman í Fossvogs-
kirkjugarði, þar sem þeir lögftu blómsveig á leifti norskra
hermanna, er féllu í heimstyrjöldinni síftari. Olafur K. Magnús-
son, Ijósmyndari Morgunblaftsins tók meftfylgjandi myndir
af atburftinum í gær.
Rússar stöðva sölu á hráolíu og gasolíu til Evrópu:
Búist við óbreyttum olíu-
viðskiptum við Rússa hér
BÁTAR frá Hvammstanga eiga nú
afteins eftir að veifta þrjár lestir af
skelfiski til áramóta samkvæmt
skiptingu, sem ákveftin var á skel í
Húnaflóa í febrúar síðastliftnum, en
hefur nýlega verið kynnt aftilum þar.
Ráft er gert fyrir að á staðina fjóra,
Hvammstanga, Skagaströnd,
Blönduós og Hólmavík aft Drangs-
nesi meðtöldu komi 450 lestir á
hvern. Veruleg óánægja er vegna
þessa á Hvammstanga og þar telja
menn skiptingu á rækju ennfremur
óréttláta.
Frá Strandasýslu hafa engar
veiðar á hörpudiski verið stundað-
ar það, sem af er árinu og Blöndu-
ós og Skagaströnd hafa tekið um
350 lestir saman. Hugmyndir eru
um það á Hvammstanga að skel-
veiðarnar verði gefnar frjálsar til
áramóta. í sjávarútvegsráðuneyt-
inu er nú unnið að lausn málsins
og verða væntanlega einhverjar
ákvarðanir þar að lútandi teknar
eftir helgina.
Þórður Skúlason, sveitarstjóri á
Hvammstanga, sagði í samtali við
Morgunblaðið að það yrði verulegt
áfall fyrir atvinnulifið hér á næstu
mánuðum, ef ekki rættist úr þess-
um málum. „Ákvörðunin um skipt-
ingu á hörpuskelfiskveiðum hér á
Húnaflóa er frá þvi i febrúar síð-
astliðinum, en við vissum ekki af
henni fyrr en nú í haust, þegar við
ætluðum að halda veiðum áfrarn,"
sagði Þórður. „Þá eigum við, sam-
kvæmt henni, aðeins þrjú tonn
eftir. Hin sveitarfélögin hafa ekki
nýtt sinn hluta, Hólmvíkingar
hafa til dæmis ekkert veitt, þannig
að mér finnst skynsamlegast að
gefa veiðarnar frjálsar til ára-
móta.
Okkur finnst sjávarútvegsráð-
herra hallur undir Vestfirðinga
þrátt fyrir skýr reglugerðarákvæði
um hverjir eigi veiðirétt í lands-
hlutunum, hefur hann hleypt Vest-
firðingum inn á Húnaflóa til til-
raunaveiða á skelinni. Við höfum
sjálfir annazt slíkar rannsóknir án
þess að fundið hafi verið að. Þetta
byggist kannski á sögulegum stað-
reyndum um kjördæmi fyrrver-
andi sjávarútvegsráðherra," sagði
Þórður.
í FRÉTT danska blaðsins Jyllands-
posten nýlega er greint frá því að
Sovétríkin hafi meft skeytasending-
um sl. mánudag til olíuviftskiptavina
sinna í Evrópu tilkynnt að hætt væri
vift söhi á megninu af þeirri hráolíu
og gasolíu sem búið var aft semja
um söhi á, frá olíuútskipunarhöfnum
Sovétríkjanna vift Svartahaf og
Eystrasalt, eða aft sölu væri frestaft.
Aft sögn blaðsins eru engar skýringar
gefnar á þessari ákvörðun Sovét-
manna. Jafnframt er greint frá því
að sovésk yfirvöld hafi látift að því
liggja aft útflutningur á olíu frá
Sovétríkjunum hefjist ekki á nýjan
leik fyrr en með vorinu 1986.
Að sögn Jóns ögmunds Þor-
móðssonar, deildarstjóra í við-
skiptaráðuneytinu, hefur engin
tilkynning þessa efnis borist frá
sovéskum stjórnvöldum til við-
skiptaráðuneytisins.
Arni Kr. Þorsteinsson hjá Olíu-
félaginu hf. sagði í samtali við
Morgunblaðið i gær að engin vís-
bending hefði borist frá Rússum,
þess efnis að þeir hygðust hætta
við eða fresta sölu á olíu hingað
til lands. Þvert á móti sagði hann
að skeyti hefði borist frá Sovét-
mönnum sl. mánudag, þar sem
greint væri frá því að sovéskt olíu-
skip kæmi í olíuútskipunarhöfn í
Svartahafi þann 2. október, til
þess að lesta pantaðan olíufarm
og flytja til íslands. Hann sagði
að þar væri um að ræða 13 þúsund
lestir af bifreiðabensíni og 7 þús-
und tonn af gasolíu.
Hnífsstungumálið á
Hverfísgötu:
Konan úr-
skurðuð
í gæslu-
varðhald
KONAN, sem særði 29 ára mann
lífshættulega þegar hún stakk hann
í kviðinn snemma aft morgni föstu-
dagsins, hefur verift úrskurðuð í
gæsluvarðhald til 6. nóvember næst-
komandi að kröfu Rannsóknarlög-
reglu ríkisins vegna rannsóknar
málsins.
Konan hefur játað að hafa lagt
til mannsins með hnífi, en nánari
tildrög liggja ekki ljós fyrir. Mað-
urinn liggur á gjörgæsludeild
Borgarspítalans og er líðan hans
eftir atvikum. Hann mun þó úr
bráðri lífshættu. Hann hlaut mikil
innvortis meiðsl og gekkst undir
umfangsmikla skurðaðgerð.
Ók inn í
hrossahóp
PRJli hross drápust og GMC-sendi-
ferftabifreið er talin ónýt eftir aft
bifreiðin keyrfti inn í 20-30 hrossa
hóp á Sauðárkróksbraut við bæinn
Gígjarhól í fyrrakvöld. Bflstjórinn sá
hrossahópinn ekki vegna Ijósgeisla
bifreiðar sem kom úr gagnstæftri átt.
Slys urðu ekki á fólki og er talift að
r.rvzrisbeltm hafí bjargað bar miklu.
Völdum ekki slíkri yfír-
byggingu á þjóðfélaginu
— segir Magnús Gunnarsson frkvstj. VSÍ
Á ÁRUNUM 1980 til 1983 (jölgaði heilsdagsstörfum á íslandi um 8.920.
5.164 þessara starfa eru þjónustustörf, annað hvort opinber stjórnsýsla,
opinber þjónusta efta önnur þjónusta. Á sama tímabili fjölgafti heils-
dagsstörfum í Reykjavík um 5.162, og þar af eru 3.519 störf þjónustu-
störf. Á sama tíma fjölgaði þeim sem starfa vift framleiðshigreinarnar
og fiskveiftar um 1.001 á öllu landinu. í Reykjavík fækkaði þeim sem
starfa við fiskveiðar um 95 á tímabilinu og þeim sem vinna við iftnað,
þ.e. sjávarvöruiftnað og annan iðnaftþ um 238. Þetta kemur fram í úttekt
Vinnuveitendasambands íslands, þar sem skipting mannafla eftir atvinnu
vegum og kaupstöðum er könnuð, allt frá árínu 1969 til ársins 1983, en
nýrri tölulegar upplýsingar liggja ekki fyrir bjá Hagstofu íslands.
Sé litið á þróunina í bankakerf- árinu 1969 til 1983. Árið 1969
inu frá árinu 1969 til ársins 1983
kemur í ljós að 1969 voru 1.093
heilsdagsstörf innan bankakerf-
isins, en árið 1983 voru þau 3.331.
Árið 1960 voru aðalbankarnir 4
talsins, en í dag eru þeir 7. Árið
1960 voru afgreiðslustaðir banka
og sparisjóða 85 en eru í dag 170
talsins.
Mannafli við landbúnaðarstörf
á öllu landinu hefur dregist veru-
voru 12.857 við landbúnaðarstörf
en 1983 9.079.
Blaðamaður Morgunblaðsins
ræddi lítillega við Magnús Gunn-
arsson, framkvæmdastjóra
Vinnuveitendasambands ís-
lands, um þær töflur sem VSÍ
hefur látið gera og sýna ofan-
greindar upplýsingar, og hvaða
ályktanir hann dragi af þeim:
„Þessi úttekt okkar er í beinu
lega saman, eða um 29,38% frá framhald; af því ssm vift vorum
að gera fyrr á þessu ári, þegar
við byrjuðum að skoða þróunina
í mannaflaskiptingu hér á landi
síðustu árin. Tilefni þessa er það
að við vildum skilgreina betur
hvernig þetta hefði gerst og sjá
hvernig þróunin hefði orðið á
síðustu árum. Þetta sýnir náttúr-
lega fyrst og fremst að stór hluti
af þeirri aukningu sem skapast
á vinnumarkaðnum fer í opin-
bera þjónustu, opinbera stjórn-
sýslu eða bankana. Ef litið er til
lengri tíma undirstrikar þetta
jafnframt hversu vel atvinnulífð
hefur þó aðlagað sig breyttum
aðstæðum, og hvað atvinnulífið
hefur getað viðhaldið mikilli
verðmætasköpun fyrir þjóðfélag-
ið, þó að ekki hafi fjölgað þeim
sem starfa í framleiðslugreinun-
um. Hlutfallið er svipað 1969 og
1983, en verðmætasköpunin er
mörgum sinnum meiri í dag.“
Magnús sagðist vilja undir-
strika það, að hann teldi síður
en svo að opinber þjónusta væri
ónauðsynleg, hún ætti auðvitað
fullan rétt á sér, en meginatriðið
væri það að menn gerðu sér grein
fyrir því að framleiðslugreinarn-
ar sköpuðu þau verðmæti sem
lífskjör þjóðarinnar byggðu á.
„Það sem er að gerast hægt og
sígandi," sagði Magnús, „er að
við erum að koma upp slíkri
yfirbyggingu á þjóðfélaginu, að
við völdum því ekki í efnahags-
legu samhengi. Við viljum því
vekja athygli á því, að þarna er
hlutur sem við þurfum að endur-
meta, og stöðva þessa þróun. Við
þyrftum ekki að skera niður
þjónustuna svo mikið, heldur er
ég trúaður á að með aukinni
tækni, tölvuvæðingu, bættum
samgöngum og öðru ættum við
að geta skorið niður stjórnkerfi
ríkisins á þann hátt að við gætum
fækkað þeim fjölda verulega,
sem er í opinberri þjónustu."