Morgunblaðið - 06.10.1985, Blaðsíða 58
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER1985
58
Eins og kasUlaborg í ævintýri...
Aðtýnast
umstund
ídáinní borg
— og fara í fótspor drottningarinnar af Saba
‘jr ‘JPT1K
. en hruninn rústabcr þegar inn var komid.
texti og myndir: Jóhanna Kristjónsdóttir
Og allir meA Kalyshnikov-riffla.
Úr fjarlægð blasti Mareb við eins og kastali í ævintýri.
Þegar nær dregur breytist sýnin; þau hús sem enn
standa hljóta að hrynja á hverri stundu. Fáeinar geitur
eru að narta í tómar bjórdósir í ruslinu og steinhrúgun-
um. Út af fyrir sig er það rannsóknarefni, af hverju
khér sjást bjórdósir. í þessu vín- og bjórlausa landi.
Eg hafði séö þrjú lítil börn á hlaupum innan um rúst-
irnar. Auk þess áðurnefndar geitur. En öllu fleiri eru
hér varla.
Eg reyndi að finna mér skugga frá brennandi eyði-
merkursólinni, settist niður og hlustaði á þögnina. Einu
sinni höfðu búið hér manneskjur, lifað og starfað —
endur fyrir löngu hafði Mareb verið nafli þessa svæðis.
Nú er hér ekkert nema auðnin og rústir og þessi þögn,
sem mér hefur ekki tekizt að skilja. Nema mér fannst
þetta vond þögn.
Ég paufaðist áfram yfir hrúg-
urnar og horfði á þessi sprungnu
hús með iðrin úti og brostna
- ‘'klugga.
Jos félagi minn var farinn niður
í skúrinn að fá sér Seven up. Og ég
uppgötva að ég finn ekki stíginn,
sem liggur út úr rústaborginni.
Það er skrítin tilfinning, sem
grípur mann, þegar maður heldur,
að maður sé tvndur lengst inni í
dáinni borg. Attaskynið er farið
veg allrar veraidar. Það er sama
hvert ég sný mér, ég finn enga
leið út úr þessum kastala.
Sólin er í hádegisstað. Hiti í
forsælu yfir 40 stig. Líklega er ég
í þann veginn að fá sólsting. Þótt
mín væri leitað fyndist ég senni-
lega ekki, því að eitthvað af þess-
um hálfu húsum er í þann veginn
að hrynja yfir mig.
Mareb á ekki að reisa úr rústum
framar, þangað kemur enginn
lengur, nema rétt til að horfa á
staðinn úr fjarlægð. Hvaða vit er
í að vera að feta stíginn inn í borg
•ífcsem einu sinni var? Fólk tyllir
niður tá við hlíðarræturnar áður
en það Ieggur út á sandinn til að
skoða minjar um bústað drottning-
arinnar af Saba. En upp í þennan
hrunda kastala fer varla nokkur
með viti.
Sú Mareb sem gestur heimsækir
nú — og eru að verða síðustu for-
vöð, — má muna fífil sinn fegri.
Siðmenning Jemena á sér djúpar
rætur á þessum stað, svæði sem
markast af fjallsrótunum niður af
sléttunni og að eyðimörkinni
Mafaza Saihad, sem rennur svo
saman við landsvæði sem kallað
er Landið tóma. Mareb var höfuð-
borg konungdæmisins sem löngum
hefur verið kennt við Bilquis,
drottninguna af Saba. Saba var
elzt fornra konungdæma þessa
lands og hið langtum frægasta.
Saga Jemens tengist öllu því sem
er hér kannski grafið marga metra
í sandinn en fundist hafa þó hér
í grennd við Mareb elztu forn-
minjar Jemens og áveitan við
Mareb, sem að vísu eyðilagðist
fyrir öldum, þykir fádæma merki-
legt mannvirki.
I höllu drottningar var ekki
Við höll drottningarinnar af Saba.
mikið að sjá. Eftir að við höfðum
klöngrast á Landrovernum yfir
sandöldur, gert stans vegna þess
að sandbylur skall á, komum við
loks að staðnum. Fimm súlur hér
og fjórar og hálf annars staðar.
Bílstjórinn okkar sagði að súlurn-
ar fimm væru hluti hallarinnar,
hitt væri úr bænahúsinu. Við flett-
um þessu upp um kvöldið og það
reyndist líklega rétt. En merkilegt
má það kallast að Jemenar skuli
ekki hafa gert neitt til að rannsaka
þennan stað, þar sem fornar sagnir
hafa fyrir satt að í sandinum séu
fólgin hin ýmsu auðæfi frá tímum
Sabakonungdæmisins.
Við Jos tókum mynd hvort af
öðru við súlurnar, svo að það væri
sem sagt skjalfest að við hefðum
komið að höllinni. Ef hitinn hefði
ekki verið um fimmtíu stig, hefði
verið gaman að setjast niður —
sérstaklega ef sandurinn hefði
ekki verið svo brennandi heitur og
reynt að sjá fyrir sér það sem einu
sinni var mikil dýrð og segir svo
myndrænt frá í síðari krónikubók
er Bilquis fór til Jerúsalem:
„Þá er drottningin af Saba
spurði orðstír Salómons, kom hún
til Jerúsalem með miklu föruneyti
og með úlfalda, klyfjaða krydd-
jurtum og afar miklu gulli og
gimsteinum til þess að reyna
Salómon með gátum. Og er hún
kom til Salómons bar hún upp
fyrir hann allt, sem henni bjó í
brjósti. En Salómon svaraði öllum
spurningum hennar. Var enginn
hlutur hulinn Salómon, er hann
gæti eigi leyst úr fyrir hana. Og
er drottningin af Saba sá speki
Salómons og húsið sem hann hafði
reisa látið, matinn á borði hans,
bústaði þjóna hans og stöðu
skutilsveina hans og klæði þeirra
og brennifórn hans, þá er
hann fram bar í húsi drottins, þá
varð hún frá sér numin og sagði
við konung: „Satt var það er ég
heyrði í landi mínu um þig og speki
þína. En ég trúði ekki orðum þeirra
fyrr en ég kom og sá það með eigin
augum. Og þó hafði ég ekki frétt
helminginn um gnótt speki þinnar.
Þú ert meiri orðróm þeim er ég