Morgunblaðið - 02.11.1985, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER1985
Minning:
Sigríður Vilhjálms-
dóttir Hánefsstöðum
Fædd 25. nóvember 1907
Dáin 24. október 1985
Sigríður Vilhjálmsdóttir fædd-
ist að Hánefsstöðum við Seyðis-
fjörð 25. nóvember, 1907. Hún var
dóttir hjónanna Vilhjálms Árna-
sonar og konu hans Bjargar Sig-
urðardóttur. Sigga, eins og hún var
oftast kölluð, var næstyngst sjö
systkina, en þau voru: Sigurður,
Arni, Hermann, Þórhallur, Hjálm-
ar, Sigríður og Stefanía. Hjálmar
og Stefanía eru ein eftir af þessum
þróttmikla systkinahópi. Hánefs-
staðaheimilið var stórt og umsvif-
in mikil. Oft voru um 60 manns
með heimafólki en útgerð og land-
búnaður fór þar saman. Það má
nærri geta að handtökin hafa verið
mörg. Vinnumenn og -konur voru
allt úrvalsfólk, sem sóttist eftir
að vera í vist hjá hjónunum á
Hánefsstöðum. Sigga vandist því
snemma að taka til hendinni og
gekk að öllum störfum af kappi
og áhuga. Móðir mín, sem var
vinnukona á Hánefsstöðum, giftist
Þórhalli bróður Siggu, sagði mér
oft margar og skemmtilegar sögur
af Siggu, en hún var fjörug og
skemmtilegur félagi. Það væri
freistandi að segja frá nokkrum
þeirra, en ég læt minningarnar og
frásagnargleði Siggu sjálfrar
nægja, en margt var brallað á
stóru búi. Að sögn móður minnar
var Sigga einstaklega sporlétt og
viljug. A þessum árum var grín
og glens ómissandi þáttur í at-
höfnum hennar. Hún atti kappi
við bræður sína við störf og leiki
og tókst það með prýði. Henni
lærðist snemma að þykja vænt um
það sem fagurt var, enda mjög
listræn sjálf, en tónlist, góðar bók-
menntir og handvefnaður í háveg-
um haft.
Með þetta nesti lagði Sigga út í
lífið. Hún var við nám og kennslu
hjá Sigrúnu Blöndal á Hallorms-
staðaskóla árið 1930, en þar að-
stoðaði hún við kennslu í vefnaði.
Þetta var afdrifaríkt ár fyrir
Siggu, því þarna kynntist hún
ungum og glæsilegum manni,
Einari Stefánssyni frá Mýrum í
Skriðdal. Þau gengu í hjónaband
árið eftir. Einar lést fyrir sjö
árum, má þá segja að lífslöngun
Siggu hafi byrjað að dvína. Hún
hafði ekki verið heilsuhraust frá
því um miðbik ævinnar, en nú fór
heilsu hennar hratt hrakandi. Hún
var rúmföst sl. 3 ár, en fylgdist
með öllu sem fram fór, en líkamleg
heilsa farin. Heimili Einars og
Siggu var í þjóðbraut, þau voru ein
af fyrstu íbúum Egilsstaðakaup-
túns, en þar reistu þau fallegt
heimili árið 1945. Áður höfðu þau
búið að Hafranesi og á Reyðarfirði.
Einar var smiður að mennt, en
varð byggingafulltrúi austurlands
árið 1951. Vinir og frændur voru
tíðir gestir hjá þeim hjónum, en
alltaf var nægjanlegt pláss fyrir
alla. Ég kom ótal sinnum til þeirra,
en varla man ég nokkurn tíma til
þess að ekki hafi verið þar fleiri
manns fyrir. Gestrisni og einlægni
þeirra var þeim svo eðlileg að
engum fannst hann vera til traf-
ala. Gestagangurinn í Laufási, en
svo nefndu þau heimili sitt, var
gríðarlegur, svo mikill að ekkert
heimili hef ég þekkt, sem tók á
móti svo mörgum gestum og gang-
andi, og alltaf af rausn og myndar-
skap. Siggu var það meðfætt að
taka á móti fólki á þann hátt að
öllum leið vel hjá þeim hjónum. í
gestabókunum má finna fjölda
nafna sem alþjóð þekkir við hlið
Jóns Jónssonar, en að Sigga gerði
upp á milli manna var henni eins
andstætt og norðrið er suðrinu.
Hún hreinlega „fílósóferaði"
stundum við mig um þá sem það
gera. Titlar og titlatog voru henni
mjög á móti skapi, og gat henni
orðið heitt í hamsi þegar þessi mál
voru rædd.
Einar og Sigga eignuðust tvo
syni, Vilhjálm, sem er skólameist-
ari menntaskólans á Egilsstöðum.
Hann er giftur Gerði Unndórs-
dóttur og eiga þau sex syni. Stefán,
sem er verkfræðingur og býr í
Svíþjóð. Hann kvæntist sænskri
konu, Birgittu Einarsson og eiga
þau þrjá syni. Stefán hafði verið
heima á íslandi í viðskiptaerind-
um, en daginn sem hann kom til
t
SIGURÐUR ÞORKELSSON,
Bólstaðarhlíö 36.
Reykjavík,
lést í Landspitalanum 31. október. Fyrlr mina hönd og barna
okkar,
Sigurbjörg Gísladóttir.
m Faöir okkar, tengdafaöir og afi t
ALBERT SIGURDSSON,
Tunguvegi 38,
verður jarösunginn frá Bústaöakirkju laugardaginn 2. nóvember
kl. 13.30.
Sigrún 1. A. Clariot, Jose Clariot,
Hrefna Albertsdóttir, Helgí Ámundason,
Höröur Albertsson, Helga Austmann,
Arndís Albertsdóttir, Úlfar Samúelsson,
Svanhvít Albertsdóttir, Jón Þorgilsson,
Kolbrún Albertsdóttir, Björn Guöbjörnsson,
Erlendur Helgason, Hulda Miller
og barnabörn.
t
Innllegar þakkir þeim sem auðsýndu okkur samúö og hlýhug viö
andlát og útför eiginmanns mins, fööur, tengdafööur, stjúpfööur,
afa og langafa,
BRYNJÓLFS MAGNÚSSONAR,
og vottuöu minníngu hans viröingu.
Sérstakar þakkir færum viö öllu hjúkrunarfólki og læknum á deild
3b á Landakotsspítala.
Sigríöur Guómundsdóttir,
Helga Brynjólfsdóttir, Birgir Lúðvíksson,
Garöar H. Svavarsson, Hulda G. Guójónsdóttir,
Hilmar H. Svavarsson,
barnabörn og langafabörn.
Svíþjóðar aftur fékk hann sím-
hringingu frá Vilhjálmi bróður
sínum, sem tilkynnti honum and-
lát móður þeirra. Auk þessara
tveggja sona sinna ólu þau upp til
margra ára son undirritaðrar,
Baldur Kristjánsson, sem er sál-
fræðingur og búsettur í Keflavík.
Hann er giftur Svölu Björgvins-
dóttur og eiga þau tvö börn. Baldur
fór ekki varhluta af elskusemi
Siggu og Einars, enda leit Baldur
ætíð á þau sem foreldra sina.
Þegar litið er yfir farinn veg
hrannast minningarnar upp.
Samskipti okkar Siggu urðu vissu-
lega með öðrum hætti en hjá öllum
hinum náfrænkum hennar. Hún
var með barnið mitt hjá sér. Það
hlýtur oft að hafa verið erfitt fyrir
hana, engu síður en mig, vegna
þess að hún gaf honum alla þá ást,
sem hún gaf sínum eigin sonum, án
þess þó að taka hann frá mér. Hún
vildi engan særa.
Siggu var fátt mannlegt óvið-
komandi. Þó held ég að börnin
hafi átt hug hennar mestan, enda
hændust öll börn að henni. Hún
bar einlægan hug til þeirra yngstu.
Ýmislegt hefðu kennarar, uppeld-
isfræðingar o.fl., sem með börn
hafa að gera, getað lært af henni.
Hefði hún verið ung kona nú til
dags og getað kosið sér lífsstarf,
held ég að félagsmál barna hefðu
orðið ofarlega á blaði hjá henni.
Málefni vangefinna voru henni
mjög kær, lét hún þar margt gott
af sér leiða. Við sem þekktum hana
best ættum að hugleiða það núna
og muna eftir því hvað margt af
því sem hún sagði um þessi mál
fyrir löngu síðan, er hárrétt, sé til
þessa dags litið. Hún var framsýn
í þessum málum eins og svo mörg-
um öðrum.
Ekki get ég skilið við þessar fá-
tæklegu kveðjulínur án þess að
minnast á það góða mál sem hún
talaði. Stundum kom hún með
skondin orð, eða orðatiltæki, sem
ég tæplega skildi og stríddi henni
þá á Seyðisfjarðardönsku. Þá hló
hún að mér og lét mig hafa það
að við þessi yngri værum að glopra
niður góðri og gamalli íslensku.
Oft rauk ég í orðabækur, en hún
hafði alltaf rétt fyrir sér.
Sigga frænka var búin að vera
veik og ósjálfbjarga síðustu árin.
Nú, sem fyrr, sýndi Vilhjálmur
sonur hennar það sérstaka sam-
band sem á milli þeirra var. Hann
heimsótti móður sína á hverjum
degi og oft tvisvar á dag. Hann
annaðist hana af elskusemi allan
hennar veikindatíma, sem vissu-
lega var endurgoldið. Stefán kom
til hennar eins oft og hann mögu-
lega gat, bæði í fríum og vegna
viðskiptaferða hingað. Alltaf hófst
ferðin heima hjá mömmu. Baldur
tók sig upp sl. sumar og heimsótti
hana ásamt litlu Siggu sinni. Það
var í síðasta sinn. En hugur hans
leitaði oft austur og hann og þau
hjón fóru þangað eins oft og þau
gátu því við komið.
Sigga frænka er dáin. Fari hún
í friði og hafi þökk fyrir allt.
Samúðarkveðjur til sona hennar,
barnabarna, tengdadætra og
systkina.
Guðbjörg Þórhallsdóttir
Hinn 24. október sl. andaðist
Sigríður Vilhjálmsdóttir á sjúkra-
húsinu á Egilsstöðum. Sigríður
frænka mín var fædd á Hánefs-
stöðum í Seyðisfirði 25. nóvember
1907.
Foreldrar Sigríðar voru hjónin
Björg Sigurðardóttir og Vilhjálm-
ur Arnason, bóndi og útgerðar-
maður á Hánefsstöðum. Hánefs-
staðaheimilið var myndarlegt
heimili og mjög fjölmennt. Hvort
tveggja var, að systkinin voru
fimm bræður og ein systir og fóst-
ursonur auk Sigríðar, svo og fjöldi
annarra heimilismanna. Á sumrin
bjuggu þarna tugir manna og unnu
að fjölþættum sveita- og sjávar-
verkum. Það var jafnan létt yfir
þessu heimili en agi og festa undir
niðri. Sigríður átti þess vegna því
láni að fagna að alast upp við góðar
aðstæður á rammíslensku heimili,
sem í senn var sveitaheimili,
blandað sterkum áhrifum frá sjáv-
arsíðunni og nálægum kaupstað.
Haustið 1930 fór Sigríður að
Hallormsstað. Þá var húsmæðra-
skólinn settur þar í fyrsta sinn.
Einar Stefánsson frá Mýrum í
+
Þökkum auösýnda samúö viö andlát og útför móöur minnar
og tengdamóöur,
SIGRÍÐAR GUOMUNDSDÓTTUR
Skipholti 18,
Kristinn Guömundsson, Hulda Valdimarsdóttir.
t
Innilegar þakkir fyrir auösýnda alúö og hluttekningu viö andlát og
útför
SIGRÍÐAR GUNNARSDÓTTUR OG BJÖRNS SIGURÐSSONAR,
Stóru-ökrum.
Guö blessi ykkur öll.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
+
Þökkum auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og útför eigin-
manns míns, fööur okkar, sonar og bróöur,
MAGNÚSARJÓNSSONAR
byggingameístara,
Noröurvangi 48,
Hafnarfiröi.
Sérstakar þakkir til lækna og sjúkraþjálfara deild A3, A4 og Grens-
ásdeildar Borgarspítalans fyrir einstaka umönnun.
Einína Einarsdóttir,
Ólöf Sæunn Magnúsdóttir,
Brynhildur Rósa Magnúsdóttir,
Helena Björk Magnúsdóttir,
Magnús Magnússon.
Skriðdal vann þá við byggingu
húsmæðraskólans. Þau felldu hugi
saman og giftust árið 1932. Mér
er það í barnsminni, þegar Hjálm-
ar Vilhjálmsson, föðurbróðir minn
og bróðir Sigríðar, gaf þau saman
heima á Hánefsstöðum. Þetta voru
glæsileg hjón. Einar fríður maður
og föngulegur og hvers manns
hugljúfi, Sigríður fríðleikskona,
full af þrótti og æskufjöri. En það
var einmitt þrótturinn og dugnað-
urinn, sem einkenndi hana öðru
fremur. Hjónaband þeirra var
bæði farsælt og hamingjuríkt.
Árið eftir hófu þau búskap á
Hafranesi við Reyðarfjörð. Ég var
þar hjá þeim ógleymanlegan sum-
arpart 1934. Þau áttu þegar vist-
legt og myndarlegt heimili á
Hafranesi, þar sem þau bjuggu
góðu búi í fjögur ár. Vegna þess
að þau fengu ekki jörðina keypta,
nema gegn staðgreiðslu, brugðu
þau búi 1937 og fluttu til Reyðar-
fjarðar. Éinar vann við smíðar og
fleiri störf hjá Kaupfélagi Héraðs-
búa, en Sigríður veitti gistihúsi
kaupfélagsins forstöðu um tíma.
Síðan lá leiðin upp á Fljótsdals-
hérað, þar sem Einar vann við
smíðar og byggingarstörf, en Sig-
ríður var m.a. ráðskona á Eiðum.
Einar varð svo byggingarfulltrúi
fyrir Múlasýslur og A-Skaftafells-
sýslu. Árið 1945 byggðu þau íbúð-
arhús, þar sem nú er Egilsstaða-
kauptún. Þau fluttu í hús sitt, sem
þau skírðu Laufás, 1. desember og
bjuggu þar æ síðan, en Einar lést
7. september 1978. Laufás var eitt
af alfyrstu húsum nýrrar byggðar,
sem sennilega verður fjölmenn-
asta byggð á Austurlandi. Þau
voru því í hópi frumbyggja Egils-
staðakauptúns. Laufásheimilið var
á margan hátt sérstætt. Það var
rammíslenskt, fallegt og hlýlegt.
Þar var alla tíð ákaflega gest-
kvæmt, enda rómað fyrir gestrisni
og myndarskap. Sigríður var ann-
áluð dugnaðarkona og að sama
skapi myndarleg húsmóðir. Ég
minnist óteljandi heimsókna á
þingmannsárum mínum. Einar
sótti mig alltaf á flugvöllinn. Síðan
beint heim í Laufás, en þar beið
hlaðið veisluborð hjá Sigríði. En ég
var ekki einn um þetta. Víðfræg
gestrisni þeirra hjóna veitti öllum,
sem að garði bar, allt það besta,
sem hægt var að veita. Mjög mikill
gestagangur var á heimilinu. Ég
dvaldi þar um skemmri og lengri
tíma og minnist varla máltíðar án
einhverra annarra gesta. Auk
mikils gestagangs rak Sigríður
greiðasölu um nokkur ár. Þegar á
þufti að halda leituðu margir
næturgistingar í Laufási.
Þau Sigríður og Einar eignuðust
tvo syni, Vilhjálm skólameistara á
Egilsstöðum, heimsfrægan
íþróttamann á sínum tíma, og
Stefán verkfræðing, sem er búsett-
ur í Gautaborg. Kona Vilhjálms
er Gerður Unndórsdóttir og eiga
þau sex myndarlega syni. Einn
þeirra, Einar, er einnig heims-
frægur íþróttamaður. Stefán er
kvæntur sænskri konu, Birgittu,
og eiga þau þrjá mannvænlega
syni. Fóstursonur Sigríðar og
Einars er Baldur Kristjánsson,
sálfræðingur í Keflavík, sonur
Guðbjargar dóttur Þórhalls heit-
ins bróður Sigríðar. Kona hans er
Svala Björgvinsdóttir og eiga þau
saman eina dóttur, Sigríði.
Sigríður var félagslega sinnuð,
vann mikið starf fyrir Slysavarna-
félagið og var virkur meðlimur
kvenfélagsins svo dæmi séu nefnd.
Þá vann hún mikið að saumaskap
og hafði á seinni árum yndi af að
gera myndir úr íslensku grjóti.
Hún var hugmyndarík og sýnt um
margs konar hagræðingu og var
að ýmsu leyti á undan sinni samtíð.
Seinustu árin átti Sigríður við
mikla vanheilsu að stríða. Segja
má þó, að hún hafi lengst af verið
andlega ern, þótt líkamskraftar
væru að þrotum komnir.
Þegar nú Sigríður frænka mín
er öll er mér og öllum ættmönnum
hennar, og fjölskyldum þeirra, efst
í huga þakklæti fyrir elsku og
vinsemd hennar og allar þær ótelj-
andi samverustundir, sem við
nutum með henni og þeim báðum.
Þær minningar allar eru dýrmæt-
ar og ógleymanlegar.
Blessuð sé minning hennar.
Tómas Árnason