Morgunblaðið - 16.05.1986, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR16. MAt 1986
Góðlyndar sveitakonur
vakna af Þymirósarsvefni
0 ••
eftir Onnu
*
Arnadóttur
Það hefur vafalaust ekki farið
framhjá mörgum, að mikill ágrein-
ingur hefur risið milli Féiagsmála-
stofnunnar og Félags fósturmæðra
í sveitum á Suðurlandi, um vistgjöld
bama sem dvalið hafa sumarlangt
á sveitaheimilum á vegum stofnun-
arinnar.
Félagsmálastofnunin hefur hing-
að til tekið einhliða ákvarðanir um
þessi gjöld og urðu þeir háu herrar
er þar halda um stjómvölinn heldur
en ekki byrstir þegar viðkomandi
sveitaheimili bundust samtökum
um að leita réttar síns og völdu að
fara samningaleiðina eins og aðrir
launþegar hér á landi. „Það er
ekkert um að semja, þið takið bara
bömin á sömu forsendum og þið
hafíð alltaf gert.“ Þar með var
málið útrætt af þeirra hálfu.
Félag fósturmæðra fundaði síðan
í apríl sl. og þar var eftirfarandi
tillaga einróma samþykkt.:
„Fundur haldinn í Þingborg 4.
apríl 1986 hjá Félagi fósturmæðra
í sveitum á Suðurlandi samþykkir
að taka ekki böm til sumardvalar
gegn lægra gjaldi en fjórföldu fað-
emismeðlagi sem er í dag kr.
14.180.
I framahldi af þessum fundi var
send fréttatilkynning til Morgun-
blaðsins og birtist hún síðan þar
11. apríl sl. Þá varð heldur en ekki
þytur í lofti. Fyrirsögnin, feitletruð
og áberandi lýsti því yfír að fóstur-
mæður í sveitum Suðurlands vildu
fá 56.720 krónur með hveiju bami
er þær tækju til sumardvalar,
hvorki meira né minna ...
Hver og einn með heilbrigða
skynsemi hefði auðvitað átt að sjá
að þama var um misskilning að
ræða, enda leiðrétti viðkomandi
blaðamaður þetta fljótlega. Illgjam-
ar sálir gátu þó ekki á sér setið og
notfærðu sér þetta ítarlega.
„Það er ekki að spyija að sveita-
varginum, hann er allstaðar með
klæmar úti, tvöföld mánaðarlaun
fyrir að koma bami í sveit, þar sem
ekkert kostar að éta og smjörið
drýpur af tijánum." Þessar og verri
afbakanir fylgdu í kjölfarið.
Velferðarstofnunin hugsaði sér
nú gott til glóðarinnar, nú skyldu
þessar frekjukvensur aldeilis fá
fyrir ferðina og verða undan að láta
í eitt skipti fyrir öll með sínar frá-
leitu kröfur.
Kæra barst til Verðlagsstofnun-
ar, þar sem þetta upphlaup var talið
vítavert mjög og skrifaði sú stofnun
formanni félags fósturmæðra bréf
þar sem vitnað var til lagagreina,
annarrar um óréttmæta viðskipta-
hætti en hinnar um samkeppnis-
hömlur og sagt að félagið hefði
brotið lög með þessu gönuhlaupi
og skyldu félagskonur draga þessa
yfírlýsingu sína til baka ellegar
hljitist verra af. Já, kellur góðar,
nú er það stofnanakúgunin sem
gildir.
Þetta átti auðvitað að vera rot-
höggið, því oft hefur reynst vel að
hræða sauðsvartan almúgann með
tilvitnun í lagagreinar.
En þar sem þessar tilvitnanir
þóttu stangast iliilega á við það sem
verið var að fást við, þótti tilhlýði-
legt að fletta upp í lagaskruddu
einni stórri og kom þá í Ijós að
áðumefndar lagagreinar komu
þessu máli alls ekki við. Bréfíð frá
Verðlagsstofnun var síðan borið
undir lögmann og kom honum það
vægast sagt undarlega fyrir sjónir.
Lýsti hann því yfír að fósturmæður
hefðu engin lögbrotið.
Við þessar upplýsingar létti nú
hinum frómu konum og fólu þær
bréf þetta alfarið í hendur lög-
mannsins ef svo vildi til að til frek-
ari ásókna kæmi.
Það er nú oft þannig, að þegar
hátt er reitt til höggs verður höggið
oft minna en til stóð. Þannig varð
í þessu tilviki, þær sem fyrir högg-
inu urðu, standa nú þéttar saman
en nokkru sinni fyrr. Stöðugt bæt-
ast fleiri í hópinn og stöðugt verður
þessum konum ljósar, að þegar sá
Anna Árnadóttir
„Það er sem sagt talið
hæfilegt að borga fóst-
urmæðrum 2208 krón-
ur á mánuði fyrir alla
þá vinnu sem unnin er
frá kl. 17 virka daga,
allar helgar og fyrir
þvottana, sem oftast
eru töluverðir af svo
athafnasömum verum
sem borgarbörnin yf ir-
leitt verða í frjálsræði
sveitasælunnar. “
sem lengi hefur þagað og hirt það
sem að honum er rétt, rís upp og
leitar réttar síns, þá fyrst fer að
hrikta í stoðum þeirra sem valdið
hafa, hafa alltaf haft og ætla sér
alltaf að hafa.
Ef við svo snúum okkur að því
að útskýra nánar hvað það er sem
fósturmæður í sveitum Suðurlands
fara fram á fyrir að bera ábyrgð á
einstaklingi í 24 tíma, helgar jafnt
sem virka daga, fæða hann og þjón-
usta, þá er það lágmarksgjald að
upphæð 14.180 krónur á mánuði.
Fósturmæður miða þá við fjórfalt
meðlag eins og fram kom í tillög-
unni frá Þingborgarfundinum, en
það rétta er að taka mið af sam-
ræmdum taxta vistforeldra og
dagmæðra í Reykjavík, enda er sá
taxti viðurkenndur af ríkinu. Þetta
gjald er í dag 14.483 krónur.
Félagsmálastofnun Reykjavíkur
hefur hins vegar reiknað út frá
faðemismeðlögum og er sagt að
það sé gert að tillögu starfsfólks!
Það telur okkur hæfilegt að fá 3
'/2 meðlag með hveiju bami, en það
eru í dag 12.408 krónur á mánuði.
Það em því um 2000 krónur sem
bitist er um.
Ef við nú miðum við taxta Fé-
lagsmálastofnunar fyrir dagmæður
þar í borg sem gæta bams 8 klst.
á dag 5 daga vikunnar, þá er hann
nú 10.200 krónur á mánuði. Það
er sem sagt talið hæfílegt að borga
fósturmæðmm 2208 kr. á mánuði
fyrir alla þá vinnu sem unnin er
frá kl. 17 virka daga, allar helgar
og fyrir þvottana, sem oftast em
töluverðir af svo athafnasömum
vemm sem borgarbömin yfírleitt
verða í ftjálsræði sveitasælunnar.
Margt fleira getur komið upp á
þegar bömum er bætt við fjölskyld-
ur, þar sem oftast em önnur böm
fyrir, til dæmis ef farið er í verslun-
arferð í kaupstaðinn eða sunnu-
dagsbíltúr svo eitthvað sé nefnt.
Þá verður auðvitað eitt yfír alla að
ganga hvort sem um er að ræða
vasapeninga eða eitthvað sem keypt
er. Þó ekki sé tekinn nema tíma-
fjöldinn frá kl. 17 virka daga,
næturvaktin og helgarvinnan, þá
býst ég við að fáir sættu sig við
2000 kr. fyrir mánuðinn. Það er
því nánast hlægilegt að til sé fólk
sem fínnst þetta „hæfílegt".
í samtali Guðrúnar Hjörleifs-
dóttur formanns Félags fóstur-
mæðra í sveitum á Suðurlandi og
Hákonar Sigurgrímssonar fram-
kvæmdastjóra Stéttarsambands
bænda, sagði Hákon að samkvæmt
útreikningi há Ferðaþjónustu
bænda skuli gjald fyrir bam í sveit
sumarið 1986 verða krónur 14.483
á mánuði. Þessi útreikningur, sem
gerður er samkvæmt viðmiðun
þeirri er fósturmæður hafa, hefur
verið sendur til félagskvenna og
munu þær miða við hann, enda er
félagið eitt af sérgreinafélögum
innan Stéttarsambands bænda.
Að lokum vil ég láta fylgja hér
með stutta frásögn einnar fóstur-
móður í sveit, sem dæmi um þá
framkomu sem félagskonur hafa
orðið fyrir af þeim öndvegismönn-
um sem gegna virðingarstöðum
þjóðfélagsins. Sem betur fer er þessi
framkoma ekki algeng, en þó varð
þetta til þess, ásamt öðrum yfír-
troðningi að sveitakonur sáu
ástæðu til stofnunar hagsmuna-
samtaka sinna.
Þessi kona sem hafði haft bam
á framfæri sínu sumarlangt, gerði
sér ferð á skrifstofu sveitarfélagsins
sem vistaði bamið hjá henni, þar
sem engar greiðslur höfðu borist
fyrir þá þijá mánuði sem bamið
hafði dvalið hjá henni. Þar tekur á
móti henni skrifstofustúlka og virt-
ist hún vita hvað um var að vera,
því hún rétti konunni ávísun að
upphæð 5000 krónur.
Þegar konan gerði athugasemd
við þessa upphæð kallaði stúlkan á
yfírvaldið og sagði honum mála-
vexti. Hann þrífur þá ávísunina og
fleygir henni í konuna með þeim
orðum að þetta væri sko fjandans
nóg handa henni.
Eftir mikið þóf fékk þó kona
þessi laun sín hækkuð í 9000 krónur
fyrir mánuðina þijá, þá gafst hún
upp og fór, með bölbænir háttvirts
sveitarstjóra á bakinu.
Höfundur er húsmóðir i Vatns-
holti Ií ViUingaholtshreppi og
félagi íFélagi fósturmæðra á
Suðurlandi.
Umferðamefnd;
Gerir úttekt á bif-
reiðastöðubönn-
um í borginni
fá í auknum mæli sektarmiða frá
lögreglunni. Þeir sem sektaðir em
hafa oft samband við lögregluna
og kvarta yfir sektinni. Benda þeir
á, að engin stæði séu fyrir íbúana
og bæta því við, að þar sem bifreið-
in stóð í umrætt skipti standi alltaf
bifreiðir. Einnig er sagt að nágrann-
inn, sem áður átti eina bifreið sé
nú eigandi að tveimur eða þremur
bifreiðum. Lögreglan getur ekki
gefíð nein ráð, en grípur stundum
til þess að benda fólki á að tala við
umferðardeild borgarinnar, þó vitað
sé að þar liggur ekki lausn fyrir."
Óskar Olason bendir á íjögur
atriði, sem úttektin ætti að beinast
að: í fyrsta lagi hvort hægt sé að
fella niður bönn, þar sem þau eiga
ekki lengur við. Að sett verði undir-
merki á bannskiiti þar sem heimilað
sé að leggja bifreiðum á nóttunni
t.d. frá kiukkan 19.00 til klukkan
8.00 að morgni. Athugað verði
hvort gera megi götu að einstefnu-
akstursgötu og heimila bifreiða-
stöður beggja vegna hennar og loks
að athugað verði hvort húseigendur
megi með aðstoð borgarinnar opna
lóðir fyrir bílastæði.
UMFERÐARNEFND Reykja-
víkur hefur samþykkt tillögu
Óskars Ólasonar, yfirlögreglu-
þjóns umferðardeildar, að gerð
verði úttekt á bifreiðastöðu-
bönnum í borginni og að felld
verði niður þau bönn, sem ekki
eru talin nauðsynleg vegna
umferðaröryggis.
í greinargerð með tillögunni
segir meðal annars: „Með síauknum
§ölda ökutækja í borginni hefur það
aukist mjög að bifreiðum sé lagt
ólöglega, sérstaklega í íbúðargöt-
um. Afleiðingin er sú að borgaramir
~ %
Höfóar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
s plÆypwííll&túfo
Morgunblaðið/Albert Kemp
Fáskrúðsfjörður:
Gamanmál og kórsöngnr á Vorvöku
Fáskrúðsfirði.
KIRKJUKÓR Fáskrúðsfjarðar
og leikhópurinn Vera efndu til
Vorvöku í Félagsheimilinu Skrúð
fyrir nokkru. Kórinn söng all-
mörg lög við góðar undirtektir
undir stjórn Arna ísleifssonar,
sem hér hefur stundað kennslu
við tónskólann.
Ami er búsettur á Egilsstöðum,
en hefur komið hingað um helgar.
í máli Gísla Jónatanssonar, for-
svarsmann Vorvökumanna, kom
fram að Ámi hefur ákveðið að flytja
til staðarins með ljölskyldu sína og
taka við skólastjóm tónskólans á
komandi hausti. Félagar úr leik-
hópnum Vem vom með gamanmál.
— Albert