Morgunblaðið - 01.04.1987, Page 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL 1987
Leiðsögumaður minn og ljúfur
ferðafélagi í Salalah, Ghanem
Saed
Uppi í Wadi Arbat
af Pakistönum eða Indveijum.
Mér lék nokkur forvitni á að vita,
hvort þessir Austurlandabúar væru
eins konar annars flokks þegnar í
landinu, eins og víða er allt í kring-
um okkur. Ekki gat ég merkt það
að neinu ráði. Sjálfsagt er einhver
stéttaskipting og samgangur er
ekki mikill. En mér fannst Omanir
vera velviljaðir þessu fólki í stórum
í fjöruborðinu skemmta sér litlir
höfrungar, þeir eru vinir fiski-
mannanna og eins konar Iukku-
tröll þeirra. FjöIIin risa tignarleg
þar sem sléttunni sleppir og þau
verða iðjagræn upp á tinda í
monsúnrignginunum frá því í
júní og fram í öndverðan sept-
ember. Þá steypist vatnið eins
og foss niður af háum fjalls-
brúnum. Það hlýtur að vera
falleg sjón.
Við Ghanem erum á leiðinni frá
Mirbat, aftur til Salalah. í Mirbat
hafði ég hitt stjóm kvenfélagsins
og litlu stelpumar í skólanum dön-
suðu og sungu fyrir mig. Við förum
út af aðalveginum og keyrum upp
háar hlíðar Samhaníjalla. Snar-
brattar, og gróðurinn er í fyrstu
þreytulegur. Vegurinn er dálítið
glæfralegur og hrikalegt að líta
niður.. Svo endar vegurinn og við
prílum aftur niður í móti þangað
til við komum í hálfgerða vin; þar
heitir Wadi Arbat. Trén slúta yfir
okkur, lítill bunulækur skoppar
glaðlega niður hlíðina. Stórgrýtt
allt í kring. Enn og einu sinni sé
ég fyrir mér gróskuna hér í mons-
únrigningunum.
Nokkru vestar og langt fyrir
neðan er fjallasalurinn Wadi Der-
bat. Hamraveggir á báðar hliðar.
Það er engu líkara en við séum á
leiðinni inn í fjöllin. En svo opnast
allt í einu dalurinn, stöðuvatn er
fyrir botni hans, gróðurinn þéttari
og þénugri, enda er hér yfrið nóg
vatn. Hér em hjarðir dýra á beit.
Kýmar horfa fylulyntar í áttina til
okkar, úlfaldahjarðir láta sér fátt
um fínnast, nema einn ungi, sem
er forvitinn og rannsakandi. Litlir
blíðlegir asnar, stillilegir og vitrir á
svipinn, geitur og kindur. Allir em
að njóta lífsins í íjallasalnum. Getur
virkilega orðið fallegra en nú. Eftir
rigninguna. Ghanem hefur tekið
með svaladrykki og ég sit undir
milljón ára gömlu tré og sötra bjór
og anda að mér tæm lofti fjallasals-
ins, eftir göngutúrinn.
Það er erfítt að slíta sig frá kyrrð-
inni í Wadi Derbat, en þegar við
komum til baka gemm við stuttan
stanz á sardínuökmnum. Þar iðar
allt af lífí og fjöldi manns að störf-
um. Bflamir em að koma með nýja
sardínufarma, konur ganga um með
prik og skóflur og snúa sardínunum
við. Hér em þær þurrkaðar í tíu
daga, með ákveðnum aðferðum og
hæfílegum „snúningi." Að svo búnu
era þær gefnar kúnum, sem háma
þær í sig eins og sælgæti og nytin
rýkur upp úr öllu valdi. Kringum
akrana em staurar og litskrúðugar
blöðrar og tuskur strengdar á
snæri. Þetta era ómanskar fugla-
hræður. Margir hafa atvinnu á
sardínuökmnum, og miðin em
skammt undan landi. Væntanlega
er eitthvað tekið til sinnslu til mann-
eldis, en hér er sem sagt fyrst og
fremst verið að búa til nammi handa
kúnum.
Við emm að snúa aftur að
bflnum, þegar þyrla flýgur yfír. Á
leiðinni inn til Salalah segir Ghanem
mér að þama séu á ferðinni fljúg-
andi læknamir. Þeir fara frá
Salalah að minnsta kosti tvisvar í
viku, í þyrlu á afskekkta staði og
þorp, sem erfítt er að komast til
landveginn nema með æmu erfíði.
Það er súltaninn, sem kom með
uppástungu um að leysa heilsu-
gæzluvanda smástaðanna á þennan
hátt. Með lækninum er alltaf hjúk-
mnarkona og aðstoðarmaður.
Þessir fljúgandi læknar hafa bjarg-
að mörgum mannslífum, það er
Hreykinn sýndi hann mér veiðin
Við mirrutré
ekki að tvfla . Læknamir fara líka
á eyðimerkurslóðir til bedúínanna
og auk þess að hlúa að sjúklingum,
veita þeir fræðslu um hreinlæti og
hollustu.
Mér var búin gisting í Salalah í
boði upplýsingaráðuneytisins á
Holiday Inn. Það er eina hótelið í
þessum næst stærsta bæ landsins.
Þettá er lítið hótel, en fjarskalega
notalegt og aðbúnaður til fyrir-
myndar. Holiday Inn er ekki ýkja
langt frá flugvellinum og nokkra
kflómetra frá miðbænum. Þar fékk
ég gómsætastan sjávarrétt, sem ég
hef bragðað.
Salalah er sem sagt næst stærsta
borgin í Óman, þar búa nokkrir
tugir þúsunda, sumir sögðu 50 þús-
und, aðrir höiluðust að 80 þúsund.
Það þótti mér kostulegt, að súltan-
inn, jafn drífandi og hann virðist í
öllu, skuli ekki hafa látið fara fram
almennilegt manntal í landinu í háa
herrans tíð. Það er slegið á eina
og hálfa milljón íbúa í landinu öllu,
en þjóðinni Ijölgar vel og dyggi-
lega, svo að ég gæti ímyndað mér,
að þessi tala væri hærri.
Salalah er aðalborgin í Dhofar,
en í því héraði var háð hálfgert
borgarastríð fyrir nokkram áratug-
um. Skæmliðar, sem sagðir vom
hallir undir kommúnista vildu ná
völdum. En þessi deila var leyst á
sæmilega friðsamlegan hátt eftir
1970. A hitt ber að líta, að Salalah
er ekki ýkja langt frá landamæmn-
um við Suður-Jemen og einhveijar
skæmr em oft á landamæranum,
þótt fréttir af þeim fari ekki hátt.
Opinberlega er friður en stjómin í
Múskat neitar að viðurkenna stjóm-
ina í Aden, meðan hún er kom-
múnísk.
Salalah er hlýleg, hún stendur á
flatlendi, en í íjarska rísa fjöllin á
alla vegu. Bærinn ber sama svip-
mót og Múskat, hvað það snertir,
að hún er mjög þrifaleg. Þar er
mikið byggt og framkvæmdir á
ýmsum sviðum. Ekki hvað sízt í
sambandi við fiskveiðamar. Alls
staðar í landinu er góðan físk að
fá, en líklega hvergi eins og hér.
Eins og annars staðar em Austur-
landabúar nokkuð fyrirferðarmiklir
í þjónustugreinunum, hótelið var
að sönnu undir ómanskri stjóm, en
starfsfólk virtist flest frá Indlandi
og Sri Lanka. Sama var að segja
um verzlanimar, margar em reknar
Hún var lítil og falleg, hafði
að vísu gleymt að greiða sér,
en brosti út að eyrum
- -

Dagar í Oman:
Ut á sardínuakra
og ínn í fjallasali