Morgunblaðið - 08.07.1987, Blaðsíða 30

MORGUNBLAÐE), MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 1987
30
Söluskattur á tölvubúnaði:
Rýrir samkeppnisstöðu og
kemur niður á menntun
En eykur ekki tekjur ríkisins, segja tölvusalar
í'kíííííííík'a W
FJÓRÐUNGS verðhækkun tölva
og tölvubúnaðar í kjölfar sölu-
skattsálagningar gæti haft áhrif
á framfarir í þessum málum
næstu árin, en mun ekki auka
tekjur ríkisins eins og sijómar-
flokkamir gera ráð fyrir að
mati þeirra tölvusala er blaða-
maður ræddi við i gær. Við-
mælendur töldu að íslendingar
stæðu skrefí framar nágranna-
þjóðum sínum í tölvuvæðingu.
Hugbúnaðariðnaður væri hér
samkeppnisfær. Iðnfyrirtæki
hefðu verið að auka hagkvæmni
og framleiðni með þvi að tölvu-
væða reksturinn. Undanþágur
frá söluskatti og aðflutnings-
gjöldum hefðu ýtt undir að
flestir gætu fylgst með tækn-
inni, keypt tölvur og menntað sig
í notkun þeirra. „Með skyndilegri
skattahækkun væri verið að stíga
stórt skref aftur á við og rýra
samkeppnisaðstöðu innlends iðn-
aðar,“ sagði Frosti Bergsson
framkvæmdastjóri Hewlett
Packard í samtali við Morgun-
blaðið.
„Flokkamir lýsa því yfír að
stjómin hyggist ýta undir hagnýt-
ingu íslensks hugvits en í sömu
andrá á að gera vélbúnað svo dýran
að menn geti ekki lengur fjárfest í
nýjustu tækni. Það virðist mót-
sagnakennt," sagði Fróði Bjömsson
„VEITINGAHÚS em nú þegar
mikið sköttuð og sannast sagna
erum við orðnir langþreytt á
þessari stefnu stjómvalda,"
sagði Einar Olgeirsson hótel-
stjóri og formaður Samtaka
gisti- og veitingahúsa i samtali
við Morgunblaðið. í efnahags-
aðgerðum ríkisstjórnarinnar er
gert ráð fyrir að 10% söluskattur
verði lagður á mataraðföng veit-
ingahúsa og mötuneyta. Nú
þegar er lagður söluskattur á
mat og drykki á veitingahúsum
og sagði Einar ekki fullljóst
hvort ætlun stjóravalda væri að
tvískatta veitingar.
„Fyrir áratug voru örfá veitinga-
hús í höfuðborginni og flest rándýr,
GENGIS-
SKRÁNING
Nr. 124 - 7. júlí 1987
Kr. Kr. ToU-
EÍD.K1.09.15 Kaup Sala Gengi
Doliari 39,020 39,140 38,990
Stpund 63,279 63,473 64,398
Kan.dollari 29,428 29,518 29,108
Dönskkr. 5,6993 5,6165 5,6839
Norskkr. 5,8087 5,8266 5,7699
Sænskkr. 6,0969 6,1156 6,1377
Fi.mark 8,7518 8,7787 8,7680
Fr.franki 6,3732 6,3928 6,4221
Belg.franki 1,0237 1,0269 1,0327
Sv.franki 25,4833 25,5617 26,7615
Holl. gyllini 18,8607 18,9187 18,9931
V.-Þ.mark 21,2354 21,3007 21,39%
klira 0,02933 0,02942 0,02962
Austurrach. 3,0207 3,0300 3,0412
Port escudo 0,2722 0,2730 0,2741
Sp.pesetí 0,3075 0,3085 0,3064
Jap.yen 0,26127 0,26207 0,27058
Irsktpund 56,897 57,072 57,282
SDR(Sérst) 49,6871 49,8397 50,0617
Ecu,Evr. 44,0926 44,2282 44,3901
Belg.fr. Rn 1,0199 1,0230
deildarstjori í Radíóbúðinni.
Undanfama daga hefur sala á
tölvum margfaldast. Víða eru birgð-
ir uppumar, en kapp lagt á að ná
tækjum með forgangshraði til
landsins áður en skatturinn verður
lagður á þau.
Minni skynsemi í
tölvukaupum en ella
Frosti lét svo um mælt að slíkur
Qörkippur í sölu ylli því að erfíðara
væri að þjóna hveijum viðskipta-
vini. Oft fylgdi kaupseði augnabliks-
ins minni skynsemi en ella.
„Við leggjum mesta áherslu á
að selja stærri tölvukerfí. Óvænt
álag í skamman tíma eins og nú
veldur okkur erfíðleikum, þegar
setja þarf upp mörg kerfi og þjálfa
starfsfólk í notkun þeirra. Menn eru
eiginlega hálf dasaðir eftir tömina
undanfama daga en við eigum allt
eins von á því að salan detti síðan
niður seinni part ársins," sagði
Frosti.
Skammsýni sem kemur
niður á menntun
Jón V. Karlsson framkvæmda-
stjóri markaðssviðs IBM á íslandi
taldi að ríkið gæti ekki búist við
jafn miklum tekjum og gert væri
ráð fyrir í áætlun stjómarflok-
en mikil samkeppni hefur leitt til
flölbreytni og lægra verðs," sagði
Einar. „Ef skattheimta ríkisins
eykst enn leiðir það til hækkunar
á verði veitinga. Margir veitinga-
staðir eru þegar reknir á tæpasta
vaði, við höfum hækkað laun und-
anfama mánuði og ef viðskiptin
dala gæti það haft ófyrirsjáanlegar
afleiðingar."
Stjóm samtakanna kemur til
fundar í dag og flallar þá meðal
annars um hvemig bmgðist skuli
við aðgerðum stjómvalda.
kanna. Þeir sem ákveðnir væru í
að kaupa tölvur hefðu gert það á
undanfömum dögum og væntan-
lega dytti salan niður næstu sex
mánuðina að minnsta kosti. Undir
þetta tóku aðrir viðmælendur blaðs-
ins. Jón benti einnig á þá mótsögn
að ekki væri hægt að efla iðnfyrir-
tæki sem ættu í samkeppni ef þeim
væri gert erfíðara að fjárfesta í
nýjustu tækni.
„Það hefur verið áberandi gróska
í tölvumálum hér að undanfömum,
en ég á von á að bakslag komi í
FÉLAG löggiltra endurskoðenda
hefur mótmælt áformuðum sölu-
skatti á þjónustu þeirra með
bréfi til formanna sljómarflokk-
anna þriggja. Endurskoðendur
staðhæfa að skattlagningin
gangi þvert á yfirlýstan viija
Alþingis, að hér á landi starfi
stétt manna sem vinni að endur-
skoðun reikninga á faglegum
grundvelli. Ef þessi þjónusta
hækki í verði muni atvinnurek-
endur sjá sér hag í að fela eigin
starfsmönnum bókhald, einstakl-
ingar geti ekki veitt sér aðstoð
endurskoðenda auk þess sem
skatturinn sé í beinni mótsögn
við skilvirkara skattaeftirlit.
Þetta kom fram í samtali við
formann Félags löggiltra endur-
skoðenda Eyjólf K. Siguijónsson
í gær.
„Við sjáum fram á að yngri
menn í þessari atvinnugrein geti
ekki komið undir sig fótunum hækki
þjónusta okkar í verði, þar sem
atvinnurekendur muni einfaldlega
ráða sjálfir bókhaldara til starfa
innan fyrirtækjanna. Þetta koll-
varpar þeirri þróun sem orðið hefur
á undanfömum áram, að endur-
skoðendur myndi stærri einingar
sem hæfar eru til þess að takast á
við stór verkefni á sviði bókhalds
og endurskoðunar. Smærri fyrir-
tæki hafa einnig getað leyft sér að
skipta við endurskoðendur, en það
seglin hækki tölvur skyndilega í
verði og menn leyfí sér ekki að
fylgjast eins grannt með eins og
áður.
Tölvueign er orðin mjög almenn
og margir eiga þess því kost að
læra á þessi tæki strax á unga
er hætta á að þau haldi að sér hönd-
um ef skatturinn verður lagður á,“
sagði Eyjólfur.
Hann benti á að í stjómarsátt-
málanum væri gert ráð fyrir skil-
virkara skattaeftirliti. Þar hlytu
endurskoðendur að leika stórt hlut-
verk. „Ég á von á því að freistingin
verði meiri fyrir illa rekin fyrirtæki
að vanrækja þennan verkþátt en
áður,“ sagði Eyjólfur. „Við höfum
einnig geta veitt einstaklingum
þjónustu og ráðgjöf á lágu verði
við gerð skattframtala og auðveldað
þar með vinnu skattstjóra, en það
gæti dregið úr slíku með skatta-
„MÉR finnst það skjóta skökku
við, að um leið og talað er um
að styrkja þurfi stöðu sam-
keppnisiðnaðarins, skuli vera
lagður 10% skattur á þá þjón-
ustu, sem fyrirtæki í samkeppn-
isiðnaði þurfa að nota sér,
umbúðahönnun og auglýsingar,"
sagði Ólafur Stephensen formað-
ur Sambands íslenskra auglýs-
ingastofa í samtali við
Morgunblaðið í tilefni af því að
í málefnasamningi ríkisstjómar-
innar er gert ráð fyrir 10%
söiuskatti á þjónustu auglýsinga-
stofa.
Ólafur sagði að þau hjá SÍA
væra mjög óhress með þessa skatt-
lagningu bæði fyrir hönd sína og
viðskiptavinanna. Ólafur kvað lítið
við þessu að gera, en á hinn bóginn
væri vert að gagnrýna þau handa-
hófskenndu vinnubrögð, sem
einkennt hefðu þessa skattlagn-
Á FUNDI miðstjóraar Alþýðu-
sambands íslands í gær var
samþykkt ályktun þar sem mót-
mælt er fyrirhugaðri skatt-
heimtu á matvöm, enda bæti sú
ákvörðun ekki kjör þeirra tekju-
lægstu.
Miðstjómin sendi Þorsteini Páls-
syni, sem í dag tekur við starfi
forsætisráðherra, bréf þar sem
skýrt var frá andstöðu ASÍ við
hugmyndir þessar. Þar segir, að í
aldri. Ef ríkið ætlar sér að auka
tekjur sínar með þessum hætti er
það mikil skammsýni, því til langs
tíma litið gæti þetta komið niður á
menntun þeirra starfskrafta sem
eiga að takast á við verkefni morg-
undagsins," sagði Jón.
hækkunum."
Endurskoðendur hafa lýst sig
fylgjandi virðisaukaskatti, enda
hafí slíkt kerfi gefíst vel í nágranna-
löndunum. Eyjólfur sagði að sér
væri ekki kunnugt um að söluskatt-
ur væri lagður á endurskoðendur í
neinu landi. „Þessi skattlagning
hefur oft komið til tals en ávallt
verið fallið frá henni þar sem hún
muni koma niður á þeim sem síst
skyidi. Við teljum óeðlilegt að koma
með þennan skatt núna þar sem
gera má ráð fyrir að stutt sé þar
til virðisaukaskattur verði tekin
upp.“
ingu, þar sem í upphafí hefði ekkert
verið minnst á að skattleggja þjón-
ustu auglýsingastofa, en starfsemi,
sem staðið hafí til að skattleggja
hafí sloppið.
Ólafur benti og á misræmi varð-
andi skattlagninguna, sem leiðrétta
yrði, þar eð sum vara væri tvískött-
uð en önnur vara slyppi. Gat hann
þess að auglýsingabirting hjá ljós-
vakafjölmiðlum væri skattlögð, en
ekki hjá blöðum. Einnig væri á það
að líta að þjónusta auglýsingastofa
væri mun meira en hönnun á aug-
lýsingum; þar væri einnig innifalin
ýmis konar ráðgjöf og kannanir.
Ólafur lýsti og áhyggjum sínum
með að skattlagning þessi myndi
leiða til þess að þjónustan færðist
í auknum mæli frá viðurkenndum
stofum til „bflskúrsmanna" sem
auðveldara ættu með að svíkja und-
an skatti.
stjómarsáttmála nýrrar ríkisstjóm-
ar sé tekið á ýmsum atriðum og
sé sumt jákvætt en annað miður.
Þá harmi miðstjómin að ekki skuli
í skattheimtu stefnt að því að knýja
þá efnameiri til aukins framlags til
sameiginlegra þarfa, en sérstaklega
mótmæli verkalýðshreyfingin því
að ákveðin skuli ný skattheimta á
matvöra. Slík ákvörðun gangi þvert
á þá stefnu verkalýðshreyfingarinn-
ar að bæta kjör þeirra tekjulægstu.
Fiskverð á uppboðsmörkuðum
7. júlí
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hœsta Lœgsta Meðal- Magn Helldar-
verð verð verð (lestir) verð (kr.)
Þorskur 37,00 28,00 32,88 63,6 2.091.000
Ýsa 57,00 57,00 57,00 0,3 19.000
Karfi 13,00 12,00 12,50 95,2 1.190.000
Annað — — 46,31 1,4 63.000
Samtals 20,83 163,3 3.401.000
Aflinn í gær var úr Óskari Haildórssyni HF, Stokksey ÁR og togaran-
um Dagstjörnunni GK. í dag verður seldur afli úr togaranum Otri;
135 tonn af karfa, 20 tonn af ufsa, 2,5 tonn af ýsu og 0,5 tonn
af öðru. Einnig verða seld um 4 tonn af bátaýsu.
FAXAMARKAÐUR hf. í Réykjavík
Hœsta Lœgata Meðal- Magn Helldar-
verð verð verð (lestir) verð (kr.)
Þorskur 34,00 25,00 29,63 47,5 1.409.748
Ýsa 44,00 43,00 43,36 1,1 50.562
Hlíri 11,00 10,00 10,15 2,8 28.862
Langa 12,00 12,00 12,00 0.7 8.388
Samtals 28,81 52,3 1.508.724
Aflinn í gær var að mestu úr togaranum Ásgeiri RE 60. Ýsan var
úr Viðey, svo og bátafiskur. Til sölu í dag eru 40 tonn af þorski
úr Ásgeiri Re 60 og 10-15 tonn af karfa úr Ottó Þorlákssyni.
Óljóst hvort veitingar
verða tvískattaðar
- segir Einar Olgeirsson formaður
Samtaka gisti og veitingahúsa
Gengur þvert á vilja Alþingis
og áform um skattaeftirlit
- segir Eyjólfur K. Sigurjónsson formaður Félags end-
urskoðenda
Ólafur Stephensen, formaður SÍA:
Tvískinnungur hjá
hinni nýju ríksstjóm
ASÍ mótmælir
skatti á mat