Morgunblaðið - 08.03.1988, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. MARZ 1988
J
36

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
4.
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 60 kr. eintakið.
Frá Havana til
Reykjavíkur
Nú eru menn vegna væntan-
legrar ráðhússbyggingar
famir tð taka upp hver eftir
öðrum, að Kastró hljóti að
blöskra framkoma Davíðs Odds-
sonar! Slík samanburðarfræði
eru að vísu engin nýlunda hér á
landi enda virðist enginn kippa
sér upp við þau. Sumir líta á
þetta sem heimatilbúið gaman,
aðrir taka þetta alvarlega! Kastró
kom einnig við sögu í grein í
Þjóðviljanum nýlega, þar sem
ráðist var af lítilli mannúð á eitt
af helztu fómardýrum hans,
Valladares, sem getið var í for-
ystugrein hér í blaðinu fýrir
skömmu, enda er hann einhver
merkilegasti andófsmaður gegn
hryðjuverkum kommúnista sem
um getur. Því miður var höfund-
ur Þjóðviljagreinarinnar tæki í
höndum myrkravalda, en ekki
þeirra, sem em rödd hrópandans
í eyðimörk alræðisins.
Þegar menn nefna Kastró í
sömu andrá og stjómendur
Reykjavíkurborgar ættu þeir að
minnast þess, að Davíð Oddsson
var kosinn í lýðræðislegum kosn-
ingum, en Kastró er vopnaður
harðstjóri, sem hefur aldrei þorað
að láta kjósa um eitt né neitt.
Kúbanskir flóttamenn um allan
heim bera hryðjuverkum hans
vitni, m.a. em mörg hunduð þús-
und kúbanskra flóttamanna í
Flórídafylki í Bandaríkjunum
einum saman og Miami er
hálfkúbönsk borg vegna þeirra,
sem flúið hafa þetta skurðgoð
kommúnismans, Kastró.
Ekki er vitað til, að neinn
hafí flúið Reylcjavík né hafí það
í hyggju, enda er borginni betur
stjómað en nokkm öðm sveitar-
félagi eða opinbem fyrirtæki hér
á landi og nú berast fregnir um,
að jafnvel gamla olnbogabamið,
fískvinnslan, beri sig vel, en það
var einmitt Davíð Oddsson sem
þorði að taka af skarið um
Granda og framtíð fískvinnsl-
unnar í Reylg'avík. Ekkert hefur
betur dugað fískvinnslufólki í
höfuðborginni en sú djarfa og
heillavænlega ákvörðun að
stofna Granda.
Félagsleg þjónusta í höfuð-
borginni er einnig meiri og betri
en annars staðar á landinu. Um
það hafa sjálfstæðismenn haft
forystu.
Hvað sem ráðhúsinu líður og
hvemig sem átökunum um það
lyktar, þá er eitt víst: Davíð
Oddsson þarf að sækja umboð
sitt og meirihlutans til fólksins —
og það er gert í kosningum, sem
fram eiga að fara 1990. Hjá því
getur borgarstjóri ekki komizt.
Deilumar um staðsetningu ráð-
hússins brenna því ekki á öðmm
fremur en Davíð Oddssyni. Hann
hefur átt völina — og kvölina.
Fyrir hann persónulega er mikið
í húfí og þá ekki síður fyrir þann
flokk sem hann veitir forystu í
Reykjavík.
Og svo er talað um Kastró í
sömu andrá og Davíð Oddsson!
Væri ekki nær að reka andstöð-
una við ráðhúsið með öðmm og
málefnalegri rökum? Það hefur
að vísu einnig verið gert, sem
betur fer — og ekkert við því að
segja. Bygging ráðhúss við
Ijömina er mikið tilfínningamál
og í því felst einnig mikil pólitísk
áhætta. Einu vopnin, sem notuð
em í Reykjavík, em atkvæða-
seðlamir. I raun hafa menn allt-
af vitað hver afstaða Davíðs
Oddssonar er til byggingar ráð-
húss. Það er engin nýjung fyrir
borgarbúa, að hann, sem borgar-
stjóri, beiti sér fyrir ráðhúsi við
Ijömina — og fór það raunar
ekki fram hjá nokkmm manni,
þegar hann var að útlista þetta
„Iitla og snotra ráðhús“ sem
hann hygðist byggja við Tjarnar-
endann. Líklegt má telja að borg-
arstjóri vilji leysa erfíð mál í
borginni sem öðmm hefur ekki
tekizt — 0g þar á meðal að skapa
borgarstjóm varanlegt heimili.
Það í sjálfu sér á ekki að koma
neinum á óvart, þótt ekki hafi
verið kosið um ráðhúsið sér-
staklega, ekki frekar en um
ýmislegt, sem deilum veldur í
þjóðfélaginu og snertir tilfinn-
ingalíf borgaranna. Það er ekk-
ert óeðlilegt í sjálfu sér, að menn
greini á um stærð, kostnað og
staðsetningu ráðhússins. Þó virð-
ast flestir þeir borgarbúar sem
telja rétt að reisa ráðhús á annað
borð, vilja setja það niður við
Tjömina. Þáð er aftur á móti
eitur í beinum annarra, sem þó
vilja margir hveijir einnig byggja
ráðhús í borginni. Margt af þessu
fólki hugsar af nærfæmi um
borgina sína og telur sér skylt
að vera vel á verði.
Ef skoðanakannanir ættu að
ráða ferðinni í ýmsum málum á
íslandi, þyrfti Alþingi ekki að
eyða endalausum, dýrmætum
tíma í bjómmræður einsog raun
hefur borið vitni. Þá hefði bjórinn
verið leyfður fyrir all nokkm hér
á landi. Margir sakna hans, en
þeir verða að hlíta þingræði fyrst
við höfum ekki orðið alræðis-
kerfí Kastrós og félaga að bráð.
Andstæðingar bjórs þakka áreið-
anlega guði fyrir, að málið skuli
ekki hafa verið lagt undir þjóðar-
úrskurð. Hitt er augljóst, að við
stefnum að lýðræði fólksins, en
leitum ekki eftir fyrirmyndum til
Kúbu eða annarra kommúnista-
ríkja, þótt einhveijir hafi haft,
þennan skrýtna samanburð í
flimtingum í ráðhússdeilunni.
36. ÞING NORÐURLANDARAÐS I OSLO
Jón Sigurðsson viðskiptaráðherra:
Norræn efnahagssan
takí mið af þróun inn;
Ósló. Frá Steingrimi Sigurgeirssyni, blaðamanni Morgunblaðsins.
JÓN Sigurðsson, viðskiptaráðherra, sagði í ræðu sinni á Norðurlandar-
áðsþinginu í gær að norræn efnahagssamvinna yrði á næstu árum
að taka sífellt meira mið af þróuninni innan EB. Við yrðum að fylgj-
ast vel með þeirri þróun og reyna að laga okkur eins og mögulegt
væri að breyttum aðstæðum. Væri það gert myndi þróunin innan EB
hvetja okkur til að grípa til þeirra ráðstafana sem myndu efla hag
þeirra Norðurlandaríkja sem nú væru utan bandalagsins. Eiður Guðna-
son, formaður menningarmálanefndar Norðurlandaráðs, varaði við
auknum áhrifum enskunnar á Norðurlöndum og sagði nauðsynlegt
að auka samvinnu við gerð sjónvarpsefnis fyrir börn og unglinga.
Á viðskiptasviðinu hefði samvinna
Norðurlandanna innan EFTA verið
sérstaklega árangursrík. Innan
EFTA hefði nú verið komið á
fríverslun, sem reyndar varð mun
víðtækari en Norðurlöndin hefðu náð
samkomulagi um í langvarandi
samningaviðræðum á sjötta ára-
tugnum. Viðskiptaráðherra vék
næst að Evrópubandalaginu og
áformum þess um innri markað.
Hann sagði vangaveltur um ný aðild-
arríki tæpast vera tímabærar en
mjög mikilvægt væri að við leituð-
umst við að treysta sambönd milli
Norðurlandanna og EB í því skyni
Jón Sigurðsson
að koma í veg fyrir að þær ráðstaf-
anir til markaðssamruna sem Evr-
Ná íslendingar send-
ingum um TELE-X?
LÍKUR eru á því að á þessu þingi
Norðurlandaráðs takist að leysa
þann ágreining sem hefur verið
milli Norðurlandanna um sjón-
varpsgervihnöttinn TELE-X.
Birgir ísleifur Gunnarsson,
menntamálraðherra, sagði við
Morgunblaðið að íslendingar
hefðu viljað hafa fyrirvara á þessu
máli þar sem eins og málum hefði
verið komið fyrir hingað til hefð-
um við ekki náð sendingum í gegn-
um TELE-X. Nú væri hins vegar
rætt um að leigja til reynslu
bandariskan gervihnött og gæti
það leyst það mál.
Jan Per Syse, nýkjörinn forseti
Norðurlandaráðs, sagði við upphaf
Norðurlandaráðsþings í gær að hann
vonaði að á þessu þingi yrði tekin
ákvörðun um hvemig samvinnu
Norðurlandanna yrði háttað varðandi
sjónvarpsgervihnöttinn TELE-X,
sem áformað er að skjóta upp á
næsta ári. Ræddar hefðu verið marg-
ar mismunandi lausnir á þessu deilu-
máli og vonandi myndu menn nú
komast að niðurstöðu. Carl Bildt,
formaður sænska Hægriflokksins,
vék einnig að þessu máli og sagði
það nánast vera hneyksli að ráð-
herranefndin hefði ekki getað sam-
einast um lausn. Ákvörðun yrði að
taka á þessu þingi.
Birgir ísleifur Gunnarsson sagði í
samtali við MorgunBlaðið, að íslend-
ingar hefðu haft nokkum fyrirvara
á þessu máli. Eins 0g málin hefðu
staðið hingað til hefðum við ekki
Birgir ísleifur Gunnarsson
getað náð sendingum í gegnum
gervihnöttinn. Nú væri hins vegar
talað um að leysa það með þeim
hætti að leigja til reynslu gervihnött
frá Bandaríkjunum. Birgir ísleifur
sagði Islendinga vilja fylgjast með
þessu máli en ekki taka á sig neinar
skuldbindingar.
Rætt um átök fyrir 1
Norrænt f
að lausn d
- segir Anker Jor
ANKER Jorgensen, formaður
danska Jafnaðarmannaflokksins,
gerði það að tillögu sinni í al-
mennu umræðunni á Norðurland-
aráðsþinginu í gær að Norðurl-
öndin hefðu frumkvæði að því að
finna lausn á deilunni um herte-
knu svæðin fyrir botni Miðjarðar-
hafs. Spunnust af þessu nokkrar
Davíð Oddsson borgarsljóri:
Misskilningur Jónatans
Þórmundssonar leiðréttur
Próf. Jónatan Þórmundsson svaraði hér í blaðinu fyrir nokkru
stuttri athugasemd minni um vanhæfni hans til að gefa félagsmála-
ráðherra óhlutdræga lögfræðiráðgjöf um ráðhúsreit miðbæjar-
skipulagsins.
Orð hans gefa ekki tilefni til
andsvara, þar sem þau staðfesta í
raun ábendingar mlnar I þeim efn-
um. Á hinn bóginn kemst ég ekki
hjá að leiðrétta sérkennilegan mis-
skilning, sem felst í grein Jónatans
Þórmundssonar. Hann hefur fengið
þær fréttir úr borgarstjóm
Reykjavíkur, að ég hafí gert at-
hugasemdir við hæfni hans til að
gegna stafí sem sérstakur saksókn-
ari í Hafskipsmálinu. Nú fer fjarri,
að ég dragi í efa hæfni hans í þeim
efnum eða viti nokkur þau tengsl
hans við menn eða málefni I þeim
efnum, sem geri hann vanhæfan
til að fja.lla á óhlutdrægan hátt um
þau. Sá, sem hefur borið Jónatan
fréttir af borgarstjómarfundinum
hefur laglega misskilið það, sem
þar var sagt. Ég geri ráð fyrir
því, að misskilningnum valdi um-
mæli mín á fundinum, þar sem ég
var að útskýra fyrir fundarmönn-
um, að þótt maður teldist vanhæfur
til að fíalla um tiltekið mál, þá
hefði það ekkert með hæfni hans
almennt að gera. Sagði ég efnislega
á þá leið, að um þetta vissi Jónatan
Þórmundsson auðvitað betur en
aðrir menn af ýmsum ástæðum,
t.a.m. þeirri að nú væri hann skip-
aður sérstakur saksóknari í Haf-
skipsmálinu vegna þess, að aðrir
lögfræðingar hefðu verið dæmdir
vanhæfir til að fara með saksókn
í því máli vegna fyrri afskipta af
því, þótt enginn dragi í efa hæfni
þeirra sem lögfræðinga almennt.
Hvemig sá, sem hleypur með
fréttir til Jónatans af borgarstjóm-
arfundi getur út úr þessu fundið,
að ég sé að gefa í skyn, að Jónat-
an sé vanhæfur til að fjalla um
Hafskipsmálið, er mér óskiljanlegt.
Ég myndi ætla, að fáir væm betur
til þess fallnir en hann vegna þekk-
ingar sinnar í þessum efnum, að