Morgunblaðið - 29.05.1988, Page 4

í*3pr TAM P9 PfTTOAnTJV04íT?> fJT<?A».IflWTO"OM
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. MAÍ 1988
Skólagarð-
ar Reykja-
víkur hefja
starfsemi
Skólagarðar Reylgavíkur
hefja starfsemi sína um mán-
aðamótin. Innritun barna verð-
ur 1. og 2. júní og hefst kl. 8.00
og er gjaldið 400 krónur, sam-
kvæmt fréttatOkynningu frá
Skólagörðunum. Öllum börnum
á aldrinum 9—12 ára er heimil
þátttaka.
Skólagarðar eru reknir á sex
stöðum í Reykjavík, í Skeijafírði,
við Ásenda, í Laugardal, Stekkjar-
bakka og Jaðarseli í Breiðholti og
Ártúnshoiti í Árbæ.
í Skólagörðum Reykjavíkur fá
böm leiðsögn við ræktun á græn-
meti og plöntum, auk þess að fara
í leiki og stuttar gönguferðir í
nágrenni við garðana til náttúru-
skoðunar og fræðslu um borgina.
Sumaráætlun SVR:
Lengra á
milli ferða
eftir 1. júní
SUMARÁÆTLUN strætisvagna
í Reykjavík tekur gildi næst-
komandi miðvikudag, 1. júní. Á
leiðum 2 til 12 verða ferðir á
20 minútna fresti virka daga.
Akstur um kvöld og heigar helst
óbreyttur. Leiðir 13 og 14 aka
á hálftíma fresti virka daga en
aðeins á klukkustundarfresti
kvöld og helgar.
Ný leiðabók verður gefín út í
júní þar sem tíundaðar eru aðrar
breytingar á ferðum vagnanna.
Brottför leiðar 13 frá Vestubergi
er flýtt um mínútu, svo og brott-
för leiðar 14 frá Skógarseli. Akst-
ur á leið 15A hefst kl. 7.00 á helgi-
dögum en leið 15B ekur milli Graf-
arvogs og Lækjatorgs kl. 7.00 og
8.00 að morgni. Áætlun leiðar 19
verður flýtt um tvær mínútur
síðdegis og leið 100 leggur af stað
frá Lækjartorgi Qórum mínútum
yfír heila tímann og frá Selási 25
mínútum yfír heila tímann.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Sveinn Runólfsson ásamt landbúnaðarráðherra og gestum við
opnun stöðvarinnar.
Fræverkunarstöðin í Gunnarsholti.
Landgræðsla ríkisins:
---S---------
Fræverkunarstöð tekin í notkun
Jón Helgason landbúnaðarráð-
herra gangsetur f ræverkunar-
stöðina í Gunnarsholti.
SftfOflM.
NÝ fræverkunarstöð var tekin f notkun hjá Land-
græðslu ríkisins f Gunnarsholti fimmtudaginn 26.
maf. Með tilkomu stöðvarinnar getur Landgræðsl-
an sjálf húðað innlent grasfræ til dreifingar úr
flugvélum auk þess sem möguleikar opnast tíl
meðhöndlunar á öðru fræi.
Tækjabúnaður stöðvarinnar er fluttur inn frá
Þýskalandi af Glóbus hf. en það fyrirtæki hefur ann-
ast innflutning á húðuðu fræi fyrir Landgræðsluna.
Framleiðandi vélanna er fyrirtækið Su ET sem séð
hefur um húðun fræs sem sáð hefur verið hér á landi.
Húðun fræjanna er nauðsynleg til þess að þyngja
þau auk þess sem hún eykur spírunarhæfni þeirra.
Þá kemur húðunin f veg fyrir að fuglar tíni upp fræ-
in. Við húðunina er blanda af steinryki, kalki og
kísilgúr, sem allt eru innlend efni, sett utan á fræin
með iímblöndu og þau þurrkuð á mjög nákvæman
hátt. Við húðunina fímmfaldast þyngd fræsins. f fræ-
verkunarstöðinni er hægt að húða eitt tonn af fræi
á dag.
Sveinn Runólfsson forstjóri Landgræðslunnar
kvaðst vænta mikils af stöðinni. Unnt væri að með-
höndla allt fræ í henni hvort sem væri húðun með
steinefhum til þyngingar eða húðun með áburði.
Hann sagði að gert væri ráð fyrir að meðhöndla
lúpínufræ en mikillar uppskeru af því væri að vænta
í haust. Þá væri stefnt að því að meðhöndla það
melfræ sem Landgræðslan safnar og líka birkifræ,
vegna rannsókna og til landgræðslu.
Þýska fyrirtækið SU ET veitir starfsmönnum stöðv-
arinnar nauðsynlega tækniþekkingu við starfrækslu
stöðvarinnar og meðhöndlun á fræinu. Það hefur
gert tilraunir með húðun á birkifræi en slík með-
höndlun á því fræi tíðkast ekki erlendis og er því um
nýjung að ræða. Við húðun á birkifræinu er sett utan
á það þyngingarefni og áburður. Þessi meðhöndlun
gerir það að verkum að mun auðveldara er að sá
fræinu og það spírar betur.
Það var Jón Helgason landbúnaðarráðherra sem
formlega gangsetti vélar stöðvarinnar og lýsti við það
tækifæri ánægju með verksmiðjuna og gagnsemi
hennar fyrir uppgræðslustarf Landgræðslunnar.
Hann vakti athygli á þeim árangri sem náðst hefði
í uppgræðslu og lýsti því yfír að í Gunnarsholti yrði
miðstöð fyrir uppgræðslu lands og fræverkunarstöðin
væri liður í eflingu staðarins í þessu efni.
— Sig. Jóns.
Övíst að raunvextir lækki í
kjölfar aukinnar samkeppni
- segir Brynjólfur Helgason, aðstoðarbankastjóri Landsbankans
BANKAMENN eru ekki á einu
máli um hveijar afleiðingar þess
yrðu að leyfa erlendum aðilum
að eiga og reka banka hérlendis.
Brynjólfur Helgason, aðstoðar-
bankastjóri Landsbankans, segir
allsendis óvist að raunvextir
myndu lækka í kjölfar þess. Sam-
keppnin myndi vissulega aukast
en. ólíklegt sé að erlendir bankar
veittu ódýrari þjónustu en inn-
lendir. Benedikt Geirsson, aðstoð-
arsparisjóðsstjóri hjá Sparisjóði
Reykjavíkur og nágrennis, segir
hins vegar að vafalaust myndu
útlendir bankar bjóða betri kjör
en íslenskir, vegna ódýrara fjár-
magns.
Þetta kom fram þegar leitað var
álits bankamanna á gagnrýni
Fyrrum starfsmaður ríkisendurskoðunar:
Krefst 6 milljóna króna í
bætur vegna brottrekstrar
Telur sig hafa misst starf vegna brota annars
FYRRUM starfsmaður rfkisendurskoðunar hefur höfðað mál fyrir
Borgardómi gegn ríkisendurskoðun og fjármálaráðuneytinu. Manninum
var vikið úr starfi sinu árið 1984 og telur hann að brottvikningin hafi
verið óréttmæt og ólögleg. Hann krefst 6 miiljóna króna I skaðabætur
vegna fjártjóns og miska. Maðurinn telur, að hann hafi misst starfið
vegna brota annars starfsmanns ríkisendurskoðunar og sé látinn bera
sök hans gagnvart almenningi.
Maðurinn hóf störf í endurskoðun-
ardeild fjármálaráðuneytisins, sem
síðar varð ríkisendurskoðun, árið
1957. í febrúar 1984 barst honum
bréf, undirritað af þáverandi §ár-
málaráðherra og ríkisendurskoð-
anda, þar sem honum var tilkynnt
að honum væri sagt upp störfum frá
og með 1. mars sama ár. í bréfínu
var sagt að ástæður uppsagnarinnar
væru þær, að þrátt fyrir Itrekaðar
áminningar og áskoranir um að
maðurinn bætti ráð sitt, hefði hann
ekki sinnt þeim störfum, sem honum
hefðu verið falin. Maðurinn mótmæl-
ir hins vegar að honum hafí borist
munnlegar eða skriflegar áminning-
ar og því hafi ákvæði laga um rétt-
indi og skyldur opinberra starfs-
manna ekki verið virt.
Eftir að maðurinn lét af störfum
náði hann samkomulagi við §ár-
málaráðuneytið um bætur fyrir
stöðumissinn og miðaði þar við þá
niðurstöðu lögftæðings, að hann
gæti mest vænst 13 mánaða launa
í bætur. Ástæður þess að hann
krefst nú 6 milljón króna bóta um-
fram þær eru meðal annars, að um
það leyti sem honum var veitt lausn
frá störfum voru birtar fréttir í fíöl-
miðli um misferli starfsmanns ríkis-
endurskoðunar. Telur maðurinn sig
hafa ástæðu til að ætla, að uppsögn
hans hafí verið tengd þessum meintu
refsiverðu brotum. Ýmsir, sem ekki
hafi þekkt því betur til mála, hafi
tengt þessi atriði saman, þ.e. lausn
hans frá störfum og fréttir um mis-
ferlið. Þá hafí ekki verið staðið við
hækkun launa til hans fyrir tvo
síðustu mánuði hans í starfí, þó svo
hafi verið kveðið á um í samkomu-
lagi hans við fjármálaráðuneytið og
rýri þetta lífeyrisréttindi hans. Þá
hafí hann ekki notið réttar til ann-
ars starfs hjá ríkisstofnun, en þann
rétt eigi ríkisstarfsmenn næstu fímm
ár frá veitingu lausnar, hafí þeir
ekki átt sök á stöðumissinum.
Loks telur maðurinn, að lausn
hans frá störfum 1984 hafi feynst
honum miklu þungbærari en hann
hafí getað gert sér grein fyrir þá.
Hann hafi tapað miklum tekjum og
lausnin hafi gengið nærri heilsu
hans og þá sérstaklega andlegri
líðan. Honum finnist óviðunandi að
hann skuli saklaus hafa verið tengd-
ur meintu refsiverðu broti annars
manns, sem um hafi verið fjallað í
fjölmiðli, en sá gegni nú stöðu deild-
arstjóra I ríkisstofnun.
Víglundar Þorsteinssonar, formanns
Félags íslenskra iðnrekenda, á
íslenska bankakerfið, er fram kom
í ræðu hans á framhaldsársþingi
félagsins síðastliðinn fímmtudag.
Víglundur sagði í ræðunni að heim-
ild erlendra aðiia til eignar og rekst-
urs banka hér væri ef til vill eina
ráðið til að lækka raunvexti. íslenskt
atvinnulíf þyldi ekki til lengdar að
þeir væru miklu hærri en í nágranna-
löndunum.
Þá sagði Víglundur í ræðu sinni
að íslenskt bankakerfí væri þung-
lamalegt og dýrt í rekstri og þyrfti
mikinn vaxtamun inn- og útlána til
að standa undir kostnaði. Benedikt
Geirsson segir að vissulega sé
bankakerfið dýrt í rekstri þar sem
um sé að ræða margar smáar eining-
ar, en hann kveðst ekki vita hvað
Víglundur sé að fara mað því að
segja kerfíð þungt í vöfum. Ekki
megi horfa á vaxtamuninn eingöngu
þegar íslenskt bankakerfi sé borið
saman við önnur. Útlendir bankar
tækju yfirleitt mun hærra verð fyrir
veitta þjónustu en íslenskir, sem
hefðu aðaltekjur sínar af vaxtamun-
inum. Þó sé þróunin hér sú að bank-
ar reyni að hafa æ stærri hluta tekna
af veittri þjónustu, sem stuðli að
minnkandi vaxtamun.
Ragnar Önundarson, bankastjóri
Iðnaðarbankans, telur vaxtamun
vera í hærra lagi hérlendis miðað
við önnur lönd sem veita sambæri-
lega lánaþjónustu; eingöngu litlar
upphæðir til skamms tíma. Brynjólf-
ur Helgason segir aftur á móti að
munur á inn- og útlánsvöxtum hér
sé almennt ekki hærri en gengur
og gerist erlendis. Taka þurfi tillit
til bindiskyldu og ávöxtunar af henni
auk þess sem verðbólga hér sé meiri
en í nágrannalöndunum.
Ragnar Önundarson segir Iðnað-
arbankann styðja hugmyndir um að
tengja íslenskan fjármagnsmarkað
stórum og fullkomnari mörkuðum
úti I heimi, bæði hvað varðar inn-
og útstreymi fjármagns en þar sé
nauðsynlegt að gæta jöfnuðar. Telur
Ragnar aukna samkeppni myndi
leiða til lækkaðs verðs á þjónustu
bankanna og lækkaðra vaxta á út-
lánum, en Brynjólfur segir það ekki
sjálfgefíð. Viðmælendur blaðsins
voru sammála um að afar varlega
þyrfti að fara í að opna íslensk
bankaviðskipti útlendum aðilum.
Borgarfjarðarheiði:
Skiltíð hafði verið fjarlægt
ÖKUMAÐUR vörubílsins, sem
sökk í aurbleytu á Borgarfjarðar-
heiði sl. miðvikudag, Helgi Hrafn-
kelsson, hafði samband við Morg-
unblaðið vegna fréttar þess af
atburðinum.
Umferðarskilti sem sagði til um
öxulþungatakmarkanir á veginum
hafði verið fjarlægt nokkrum dögum
áður og Vegagerðin ekki sett upp
annað I stað þess. Eftir að hafa ár-
angurslaust reynt að ná í Vegagerð-
ina til að fá upplýsingar um þunga-
takmarkanir lagði Helgi upp I ferð-
ina og hugsaði sér að létta á bílnum
ef öxulþungatakmarkanir væru enn
á veginum. Þar sem ekkert skilti var
við veginn taldi hann að þungatak-
mörkunum hefði verið aflétt og ók
inn á hann. Að sögn Helga mun
hann ekki þurfa að greiða sekt vegna
atburðarins þar sem Vegagerðinf
hefði viðurkennt að búið hefði átt
að vera að setja upp nýtt skilti í
stað þess sem var fjarlægt.