Morgunblaðið - 26.08.1988, Page 20

Morgunblaðið - 26.08.1988, Page 20
20 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. ÁGÚST 1988 Reuter Gífurlegt tjón varð í eldsvoða i Chiado-hverfinu í miðborg Lissabon í gærmorgun. Jafnvel er talið að um íkveikju hafi verið að ræða. Tuttugu byggingar gjðreyðilögðust. Þar var um að litast eins og eftir loftárás. Heil verzlunargata brann til kaldra kola í miðborff Lissabon I iasnhnn Rputpr ^ ^ Lissabon. Reuter. GÍFURLEGT tjón varð í eldsvoða i elzta hluta Lissabon, höfuð- brogar, Portúgals í gærmorgun. Um 20 byggingar i verzlunar- götu í Chiado-hverfinu brunnu. „Þetta er mikill harmleikur," sagði Mario Soares, forseti, hrærð- ur, er hann kynnti sér aðstæður. Miðborgin hefur ekki orðið jafn illa úti f 230 ár, eða frá því í jarð- A-Þýskaland: Ferðalög vestur yfir hafa aukist Austur-Beriín. Reuter. ARI eftir heimsókn Erichs Honec- kers, leiðtoga Austur-Þýskalands, til grannþjóðarinnar i vestri vega austur-þýsk stjórnvöld og meta samstarf þjóðanna tveggja. Telja þau samskiptin hafa batnað nokk- uð. Utanríkisráðherra Austur-Þýska- lands, Wolfgang Meyer, tjáði Reut- er-fréttastofunni að ferðalög milli Austur- og Vestur-Þýskalands hefðu aukist að mun á síðastliðnum tólf mánuðum. Hann sagði einnig að samkomulag hefði náðst um stofnun vinarbæjartengsla milli bæja f grannríkjunum og um eflingu menn- ingarsamskipta eftir heimsókn. Honeckers til Vestur-Þýskalands á sfðasta ári. Þetta kom fram í skrif- legu svari ráðherrans við spumingum sem Reuters sendi honum fyrir skemmstu. „Að ári liðnu mun öllum verða ljós ávinningurinn af heimsókn Honec- kers f september á síðasta ári, nýtt skeið í samskiptum þjóðanna hófst með þessari heimsókn," segir í bréfi Meyers. „Dæmin um ávinninginn er þegar orðin mörg og þeim fjölgar með degi hverjum," segir í bréftnu. Meyer segir í bréfinu að stjóm- málalegur ávinningur sé háður samningavilja Vestur-Þjóðveija varðandi óleyst ágreiningsmál, og nefndi sem dæmi áreininginn um landamæri ríkjanna við Saxelfur. Heimsókn Honeckers á sfðasta ári var fyrsta opinbera heimsókn hans til Vestur-Þýskalands eftir skiptingu Evrópu eftir sfðari heimsstyijöldina. skjálfta, sem reið yfir og olli miklu tjóni í Portúgal árið 1755. Einn maður beið bana í eldsvoð- anum og tugir slösuðust. Alls misslu um 500 manns heimili sitt og um 20 fímm til sex hæða verzl- unarbyggingar gjöreyðilögðust. Tjónið nemur tugum milljóna Bandaríkjadollara. Lögreglan vildi ekki útiloka að um fkveilq'u hafi verið að ræða, einkum þykir grunsamlegt hversu hratt eldurinn breiddist út. Hundruð slökkviliðsmanna börðust við eldana á sjöundu klukkustund en eldtung- umar náðu í allt að 30 metra hæð. Sérstaklega búnar þyrlur tóku þátt í slökkvistarfinu en ekki kom til þess að sérstakar flugvélar væru notaðar þar sem slökkviliðsmönn- unum tókst fljótlega að hefta út- breiðslu eldsins eftir að slökkvistarf hófst. Að loknu slökkvistarfi var um að litast sem gatan hefði orðið fyrir loftárás. Á meðan Gorbatsjov er í sumarleyfi: Lígatsjov reynir að blása til gagnsóknar JEGOR Lígatsjov, sem talinn er næst-valdamesti maður Sov- étrikjanna, er lítt hrifínn af sumum aðgerðum Gorbatsjovs flokksleiðtoga og samheija hans. Á flokksráðstefnu sov- éskra kommúnista í júní lýsti Ligatsjov að vísu yfir stuðningi við umbótastefnuna, „per- estrojku", með fögrum orðum og heitstrengingum en þegar til kastanna kemur er ljóst að hann leggur annan skilning i hugtakið umbætur en Gorbatsj- ov. Hinn þátturinn i stefnu- breytingu Gorbatsjovs, „glasn- ost, aukið upplýsingastreymi og fijálsari umræða, er næstr- áðandanumþó enn meiri þyrnir í augum. í siðasta tölublaði breska vikuritsins The Ec- onomist er fjallað um þá ref- skák sem Lígatsjov teflir að baki Gorbatsjovs, i von um að verða eftirmaður leiðtogans fari svo að umbótastefnan renni út í sandinn. Á meðan Gorbatsjov var í heim- sókn í Júgóslavíu í mars síðast- liðnum birtist bréf eftir konu að nafni Nína Andrejeva í sovésku dagblaði. Þar var lýst andstöðu við marga þætti umbótastefnunn- ar og er bréfíð oft talið eins kon- ar stefnuyfirlýsing andstæðinga perestrojku og glasnosts. TASS- fréttastofan dreifði bréfinu, að því er virðist með stuðningi Lígatsjovs. Vandræðaleg þögn ríkti um bréfið í sovéskum fjöl- miðlum í nckkrar vikur en loks birti málgagn kommúnistaflokks- ins, Pravda, gagnárás sem greini- lega var_ samin af Gorbatsjov- sinnum. Ótryggt vöpnahlé tók nú við en í þessum mánuði fór Gorb- atsjov í sumarleyfi til Svartahafs- ins og er þá Lígatsjov formlega við stjómvölinn í Kreml. Gegn markaðsbúskap Hinn 5. ágúst flutti Lígatsjov tölu í borginni Gorkí þar sem hann sagði að engar hugmyndir um vestrænan markaðsbúskap gætu samrýmst kenningum hins eina og sanna sósfalisma. Slíkt framleiðslukerfi, með atvinnuleysi og átökum þjóðfélagshópa, gæti aldrei orðið fyrirmynd Sovét- manna. Að vísu gerðist það einnig Jegor Lígatsjov að Lígatsjov sagði í fyrsta sinn opinberlega að þörf væri á „só- síalísku markaðsbúskap." Þar sem aukin áhersla á markaðs- búskap er homsteinninn í efna- hagsumbótum Gorbatsjovs fór ekki milli mála að Lígatsjov beindi spjóti sínu að Gorbatsjov. Lígatsjov réðst sömuleiðis harkalega á nýtt fyrirbrigði í Sov- étríkjunum, þ.e. verkföll. „Hvem- ig geta verkamenn farið í verk- fall gegn sjálfum sér? Þetta er fáránlegt." Hann fordæmdi einnig mótmælaaðgerðir sem Gorbatsjov hefur sagt að séu prýðileg dæmi umbótastefnu í verki. Lígatsjov segir að þær séu „ofstækisfullar og andsósfalfskar." Elhn nánasti samstarfsmaður Gorbatsjovs, Aleksander Jakovlev, svaraði sumum atriðum í ræðu Lígatsjov nokkrum dögum síðar er hann var á ferð í Ríga í Lettlandi. Jakovlev sagði að minnstu máli skipti hvort kerfið væri sagt vestrænt eða sósíaliskt; aðalatriðið væri að það kæmi al- menningi að notum. Kínverski leiðtoginn Deng Xiaoping spurði eitt sinn hvaða máli það skipti hvemig kötturinn væri á litinn ef hann bara veiddi mýs. Hugmyndaf ræði og veruleiki Ágreiningur hefur einnig komið upp í utanríkismálum. í júlí var haldin ráðsteftia um hugmjmda- fræðilega kjölfestu sovéskrar ut- anríkisstefnu og sóttu hana, auk Shevardnadze utanríkisráðherra, flölmargir sovéskir stjórnarerind- rekar, sendiherrar og aðrir ráða- menn á þessu sviði. Shevardnadze sagði þar að Gorbatsjov hefði lagt fyrir róða þá kenningu að innsta eðli alþjóðastjórnmála væri bar- áttan milli ólíkra stjómmálakerfa. Ráðherrann sagði að þegar ver- öldinni væri ógnað af kjamork- ustríði og umhverfísslysum, sem snertu alla jarðarbúa, yrði „frið- samleg sambúð" að vera leiðarljó- sið fremur en baráttan gegn kapítalismanum. Lígatsjov er á öðru máli. í Gorkí sagði hann að-slíkar hugmyndir hefðu aðeins þær afleiðingar að „sovésk alþýða og vinir okkar erlendis mglast í ríminu." Hann mælti í staðinn með kennisetning- um Brezhnev-tímabilsins, að meta skuli alþjóðamál með stéttabarátt- una í huga og hvergi megi reyna að hægja á þjóðfrelsisbaráttu með handafli. í fáum orðum sagt; graf- ið undan kapítalismanum og styðjið marxistahrejrfingar í þriðja heiminum, hvað sem líður and- stöðu Vesturlanda. Jakovlev hefur svarað og sagt að til séu sameiginlegir hagsmun- ir sem séu æðri stéttabaráttunni. „Marxisminn felur í sér að sam- eiginlegir hagsmunir em metnir með hliðsjón af sögunni, með. framfarir alls mannkjmsins í huga, ekki bara ákveðinna ríkja eða stétta, þjóða eða þjóðfélags- hópa,“ sagði Jakovlev í ræðu sem hlýtur að hafa fengið Karl Marx til að snúa sér mörgum sinnum við í gröfinni. Lígatsjov rejmir nú að stykkja saman skilmerkilega stefnuskrá afturhaldsmanna í sem flestum málum og lætur sér ekki lengur nægja að andmæla því sem Gorb- atsjov gerir. Fyrir Gorbatsjov er vandinn sá að hann hefur lýst jrfir vanþóknun sinni á harkaleg- um og oft grimmdarlegum að- ferðum fyrirrennara sinna við að bæla niður andstöðu. Andskotar Gorbatsjovs í afturhaldsliðinu em á hinn bóginn líklegir til að láta kné fylgja kviði takist þeim að hrinda honum úr sessi. Israel: Palestínskur þorps- leiðtogi barinn til bana Jerúsalem. Reuter. LEIÐTOGI úr þorpi Palestinumanna, skammt frá Hebron, var í gær mjrrtur af 30 grímuklæddum árásarmönnum, sem drógu hann út af heimili hans og börðu hann til bana. í síðasta mánuði varð maðurinn, Said Hazazeh, fyrir hnífsstungu í Hebron en kom heim aftur af sjúkra- húsi fyrir nokkrum dögum. Enginn hefur enn verið handtekinn vegna málsins lögreglan sagði þorpsbúa hafa grunað leiðtogann um samvinnu við ísraela. Reuter Ónafngreind, palestínsk kona rífur klæði sín af sorg vegna dauða Saids Hazazeh, palestinsks þorpsleiðtoga, sem myrtur var af óþekkt- um tilræðismönnum f gær. Palestínskir heimildarmenn segja að hann hafi átt samvinnu við ísraela. . Tvö hundruð þúsund Palestínu- menn héldu sig heima við í gær vegua útgöngubanns ísraelskra yfirvalda sem sett var í borginni Nablus á vesjurbakka Jórdanár og fleiri hem- umdum svæðum, m.a. á Gaza-svæð- inu. Verslunum Var lokað og alls- heijarverkfalli var lýst yfir á um- ræddum landsvæðum af leiðtogum uppreisnar Palestínumanna á hern- umdu svæðunum, er staðið hefur á nfunda mánuð. ísraelsstjóm andmælti á miðviku- dag fordæmingu Bandaríkjastjómar á þeirri ákvörðun ísraela að vísa 25 Palestínumönnum úr landi. Fyrrum sendiherra ísraels í Washington, Meir Rosenne, sagði að brottvísunin væri betri kosturinn af tveimur illum. „Samkvæmt Genfar-sáttmálanum er okkur heimilt að leiða menn fyrir dóm og sakfella þá en við gerum það ekki vegna þess að við höfum kom- ist að þeirri niðurstöðu að brottví- sanir séu árangursríkari aðferð," sagði Rosenne. Israelskar þyrlur réðust í gær á búðir palestínskra skæruliða nálægt líbönsku borginni Sídon, að sögn tals- manna ísraelska hersins. Einnig skutu fallbyssubátar flotans á búð- imar. Ekki var skýrt frá mannfalli en líbanska lögreglan sagði að mikið tjón hefði orðið í búðunum vegna elda. Þetta var 141. árás ísraela á skotmörk í Líbanon það sem af er þessu ári.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.