Morgunblaðið - 04.11.1989, Page 19

19
MORGUNBLAÐÍÐ LAUGARDAGUR 4. NÓVEMBER 1989
Stóra síldin enn ófundin:
Astæða til að leita víðar
með skipulögðum hætti
- segir Jakob Jakobsson forsljóri Hafrannsóknastoftiunar
„EINHVERS staðar við landið er stór síld sem menn hafa ekki komist
í kast við,“ sagði Jakob Jakobsson, forstjóri’ Hafrannsóknastofnunar,
í samtali við Morgunblaðið. Fimmtán bátar leituðu að síld á miðviku-
dag og fimmtudag frá Snæfellsnesi að Vestmannaeyjum en fundu
enga. Þar sem háhyrningar fylgja oft síldinni leitaði flugvél að háhyrn-
ingum í Skeija-, Faxallóa- og Jökuldjúpi á miðvikudag en sú leit bar
ekki árangur, að sögn Jóhanns Siguijónssonar hjá Hafrannsóknastofh-
un.
Þorsteinn Pálsson
„Ýmislegt bendir til
þess, að Alþýðuflokkur-
inn sé að taka upp hinn
gamalkunnu vinnu-
brögð framsóknar-
manna, að lýsa yfir and-
stöðu við umdeild
stefiiuatriði ríkisstjórn-
ar á fundurn úti í bæ
eða í blöðum en standa
svo allra manna þéttast
að þeim umdeildu
ákvörðunum, þegar at-
kvæði eru greidd á Al-
þingi.“
Ágreiningnr innan
stjórnarflokkanna
Átök af þessu tagi eiga sér ekki
einungis stað ’á milli stjórnarflokk-
anna. Athyglisvert er að innan
stjórnarfiokkanna er að koma upp
ágreiningur um ýmsa höfuðþætti
stjórnarstefnunnar. Þannig sam-
þykkti Framsóknarfélag Reykjavík-
ur nýlega harðorð mótmæli gegn
þeirri stefnu ríkisstjórnarinnar að
skattleggja spamað fólksins í
landinu. Forsætisráðherrann
greindi hins vegar frá því á Al-
þingi, að þingflokkur framsóknar-
manna ætlaði að virða þessi mót-
mæli að vettugi og fylgja einarðlega
fram stefnunni um skattlagningu
sparnaðar. Greinilegt er að formað-
Matthías vék í ræðu sinni að ör-
yggisaðgerðum vegna Reykjanes-
brautar, breytingum á tengibraut-
um, viðhaldsaðgerðum á veginum
sem til greina koma, nýjum aksturs-
leiðum sem tengjast Reykjanes-
braut og loks tvöföldun brautarinn-
ar, þ.e. hraðbraut með aðskildum
akstursstefnum og tveimur akrein-
um í hvora átt, eins og tillaga
Hreggviðs og Inga Björns stendur
til. Matthías sagði að ef lagður
væri Ofanbyggðarvegur [ofan
Hafnarfjarðar] myndi draga mikið
úr umferð þegar komið væri suður
að Hafnarfirði og suður fyrir
byggðina
ur Framsóknarflokksins telur meira
virði að taka tillit til sjónarmiða
Alþýðubandalagsins í þessum efn-
um en Framsóknarfélagsins í
Reykjavík. Þegar stærsti ríkis-
stjórnarflokkurinn klofnar um eitt
helsta átakamál sem ríkisstjórnin
stendur frammi fyrir má ljóst vera
að hún er ekki til mikilla átaka.
Endurgreiðsla á söluskatti
Þegar söluskattur var lagður á
matvæli að tillögu Alþýðuflokksins
haustið 1987 gerði Sjálfstæðis-
flokkurinn þá kröfu að skatturinn
yrði að fullu endurgreiddur á inn-
lend matvæii. Samkomulag tókst
þá um fulla endurgreiðslu á mjólk
og kjöt en að hluta til á fisk. Al-
þýðuflokkurinn hafnaði alfarið
kröfu okkar um að endurgreiðslan
tæki einnig til grænmetis. Þrátt
fyrir tilraunir Alþýðuflokksins til
að tjúfa það samkomulag sem gert
var um þessa endurgreiðslu hélst
það óbreytt meðan sú stjórn sat.
Síðan hefur endurgreiðslan minnk-
að í tíð núverandi ríkisstjórnar.
Það eru áform þessarar ríkis-
stjómar að endurgreiða virðisauka-
skatt á innlend matvæli að hálfu.
Forsætisráðherra var látinn flytja
þann boðskap í stefnuræðu sinni.'
En um leið og forsætisráðherra
hafði flutt stefnuræðuna tilkynnti
fjármálaráðherra að hann hefði um
þetta aðrar hugmyndir. Endur-
greiðslan ætti aðeins að taka til
mjólkur og lambakjöts. Augljóst er
að ijármálaráðherrann er með
vinnubrögðum af þessu tagi að sýna
hver hefur húsbóndavaldið í ríkis-
stjórninni.
Samstaðan úti
Hér hafa verið nefnd örfá dæmi
sem öll komu upp í þessari viku og
varpa ljósi á sundurlyndi á milli
stjórnarflokkanna og innan þeirra
um stjórnarstefnuna. Að þessu leyti
hafa orðið mikil umskipti frá síðasta
þingi. Þá virtist vera órofa sam-
staða á milli stjórnarflokkanna um
að færa íslenskt þjóðfélag lengra
til vinstri en nokkru sinni fyrr og
lengra aftur í tímann en nokkum
gat órað fyrir. í eldhúsdagsumræð-
um í vor sem leið var formaður
Alþýðúílokksins til að mynda aðal
talsmaður andstöðunnai' við frjáls-
lyndi í efnahagsmálum. Nú þegar
að ríkisstjórnin er ekkert orðið
nema hræðslubandalag óttans fara
hins vegar þverbrestir af þessu tagi
að koma í ljós.
Höfundur er formaður
Sjálfstæðisflokksins.
Þingmenn Reykjaneskjördæmis
hafa látið vinna greinargerð um
Reykjanesbraut [Vegagerð ríkis-
ins]: umferð um veginn, slys á veg-
inum, ástand hans og viðgerðar-
þörf. Þar kemur fram að ráðgerðar
framkvæmdir á Reykjanesbraut
1989-92 eru:
1) Stefnugreining gatnamóta við
Krýsuvíkuiveg (1991), 2) Lýsing á
2 km kafla frá Ásbraut að Bæjar-
hellu (lokið 1992), 3) Klæðing á
axlir frá Hafnarfirði að Flugstöð
Leifs Eiríkssonar (lokið 1992) og
4) Byrjunarframkvæmdii' við end-
urbætur á Reykjanesbraut (hefjast
Jakob Jakobsson sagði að sér
fyndist ástæða til að önnur svæði
yrðu einnig könnuð með skipulögð-
um hætti, til dæmis Húnaflói. Hugs-
anlegt er að flugvél leiti aftur að
háhyrningum við Suðvesturland um
20. nóvember næstkomandi, að
sögn Halldórs Ibsen, formanns Ut-
vegsmannafélags Suðumesja.
Síldin, sem veiðst hefur í haust,
TILLAGA að torgi í Kringlunni
milli Borgarleikhússins og
Kringlunnar 4, 6, og 8 til 12 hef-
ur verið kynnt í borgarráði og
skipulagsneíhd Reykjavíkur-
borgar. Gert er ráð fyrir útileik-
húsi á torginu og að sett verði
upp vatnslistaverkið „Vatnsaug-
að“ eftir Kristin E. Hrafnsson. .
Að sögn Þorvaldar S. Þorvalds-
sonar forstöðumanns Borgar-
skipulags eru uppi hugmyndir
um að Borgarbókasafiiið fái aðra
lóð og að ekki verði af frekari
byggingarframkvæmdum á
svæðinu. Kostnaðaráætlun ligg-
ur ekki fyrir en stefnt er að fram-
kvæmdum við fyrsta áfanga á
næsta ári.
í greinargerð sem fylgir tillög-
unni segir að markmiðið sé að skapa
aðlaðandi borgarumhverfi með
möguleika á fjölbreyttu mannlífi og
að gefa aðliggjand byggingum til-
hlýðilegt andrými. Lokað verður
með glerskála milli verslunarhús-
anna við Kringluna 6 og 8 til 12
en þar myndast sterkur norðan-
strengui'. Að auki eru uppi hug-
myndir um glerskála framan við
húsin og veitingastaðina sem þar
eru á neðstu hæð og snúa að toi'g-
inu.
Hæðarmunur er á milli Borgar-
leikhússins og verslunarbygging-
anna og verður hann nýttur með
bogadregnum stöllum sem mynda
áhorfendapalla í útileikhúsi. Pall-
arnir snúa- að mestu undan sólu og
ættu aðstæður fyrir götuleikhús og
rokktónleika að vera ákjósanlegar.
Hringflötur leikhússins er tveimur
þi-epwm «eðai'<»rk toBgið.og er Jiugs-< -
er aðallega millisíld, sem hentað
hefur til söltunar á Rússlandsmark-
að. Hins vegar er enn ósarnið við
Sovétmenn um saltsíldarkaup
þeirra og fer síldin því aðallega í
frystingu og bræðslu. Seldar hafa
verið 72 þúsund tunnur af saltsíld
til Svíþjóðar, Finnlands, Póllands,
Bandaríkjanna og Kanada en búið
var að salta í um 53 þúsund tunnur
anlegt að setja vatn á sviðið eða
skapa aðstöðu til leikja eins og til
dæmis fyrir hjólabretti. Þá mætti
gera útileikhúsið þannig úr garði
að auðvelt verði að tjalda yfir það.
Neðan við torgið á milli verslun-
arbygginganna verður komið upp
vatnslistaverkinu Vatnsaugað.
Listamaðurinn, Kristinn E. Hrafns-
son segir, um verk sitt að hann
leitist við að fanga sem flesta eigin-
leika vatnsins og nýta það á form-
* rænau * eg, iákm'ænan . bátt,. „Lákt»
á fimmtudag.
Frystihús, sem aðild eiga að Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna, eru bú-
in að frysta um 1.000 tonn fyrir
Evrópu- og Japansmarkað. Sam-
bandsfrystihús eru búin að frysta
um 500 tonn fyrir Evrópumarkað
en hafa hins vegar sáralítið fryst
fyrir Japansmarkað. SH gerir ráð
fyrir að geta selt 3.600 tonn af
frystri síid til Japans og svipað
magn til Evrópu, að sögn Gylfa
Þors Magnússonar hjá SH. Sam-
bandið gerir hins vegar ráð fyrir
að geta selt 2.000-3.000 tonn af
frystri síld til Japans og 2.400 tonn
til Evrópu, að sögn Páls Maríssonar
hjá sjávarafurðadeild Sambandsins.
og við föngum vatnið úr iðrum jarð-
ar og dælum þvi í leiðslum í allar
áttir, er það dregið úr uppsprettum
verksins, vatnsauganu, og leitt í
rörum að einingum þess þar sem
það er virkjað á ýmsa vegu. Brunn-
formið sjálft myndar op eða
sprungu sem sýnir okkur svolítið
af því hvernig er „unihorfs" neðan-
jarðar í þessari vatnsmiklu borg.“
Hönnuðir torgsins eru landslags-
arkitektarnir Reynir Vilhjálmsson
m temwt »-,»
Matthías Á. Mathiesen um Reykjanesbraut:
Slysatíðni mest of-
an Hafnarfjarðar
Dagsumferð 8 til 10 þúsund bifreiðir
REYKJANESBRAUTIN [Reykjavík-FIugstöð Leifs Eiríkssonar] er í
senn tengibraut byggðarlaga sem 65% landsmanna byggja og þjóðveg-
ur til útlanda, sagði Matthías Á. Mathiesen (S-Rií) í þingræðu á fimmtu-
dag um tillögu Hreggviðs Jónssonar (FH-Rn) og Inga Björns Albertss-
sonar (FH-Vl) um tvöföldun Reykjanesbrautar. Slysatíðni á Reykjanes-
braut, sem hefur 8-10 þúsund bifreiða meðal dagsumferð frá Breið-
holtsbraut til Krýsuvíkur og 5 þúsund bifreiða meðal dagsumferð
milli Njarðvíkur og Keílavíkur, er mest ofan Hafiiaríjarðar, sagði
Matthías. Úrbætur eru injög aðkallandi.
Rennandi heitt og kalt vatn og gufubólstrar munu einkenna vatnslistaverkið sem sett verður upp á torg-
inu framan við verslanirnar í Kringlunni.
Útileiksvið og vatns-
listaverk í Kringluna
Hugmyndir um að Borgarbókasaftiið fái aðra lóð