Morgunblaðið - 06.01.1990, Síða 12
oeei AAU/iAi .3 fl;JUAQÍfAOUAJ QldA.iatTJOflOM
MOR'GUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6: JANÚAR'1990--------
SI
12
Minning:
Jón Eiður
Guðmundsson
Fæddur 21. ágúst 1964
Dáinn 1. janúar 1990
Hin langa þraut er liðin
nú loksins hlaustu friðinn
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(V. Briem)
Um svipað leyti og nýja árið var
að ganga í garð kvaddi vinur okkar
og frændi Jón Eiður Guðmundsson
frá Siglufirði þennan heim. Hann
hafði af veikum mætti haldið sín
hinstu jól heima hjá foreldrum og
systkinum. Það gerðu sér allir ljóst
að þetta yrðu hans síðustu stundir
sem hann gat vænst þess að vera
í faðmi fjölskyldunnar, þar var hann
umvafinn umhyggju og ástúð, líkt
og hann hafði vanist allt frá barn-
æsku.
Jón Eiður fæddist á Siglufirði
21. ágúst 1964. Hann var sonur
hjónanna Margrétar Jónsdóttur og
Guðmundar Jónassonar fyrrverandi
útibússtjóra. Hann var yngstur
þriggja systkina, en systkini hans
eru Jónas lektor við Samvinnuhá-
skólann að Bifröst, giftur Anh-Dao
Tran kennara og sr. Amfríður gift,
sr. Gunnari Matthíassyni, en þau
eru bæði við framhaldsnám og í
starfi í Bandaríkjunum.
Jón Eiður ólst upp í foreldrahús-
um, og á meðan hann hafði mögu-
leika á, stundaði hann sitt frumnám
á Siglufirði. Eins og algengt var á
Siglufírði í þá daga var næga at-
vinnu að fá á sumrin, sem hann og
stundaði.
Snemma kom í ljós hans trú-
mennska, hvort sem var við nám
eða við störf. Eftir skyldunám
heima, hélt hann í Verslunarskóla
íslands og lauk þar verslunarskóla-
prófí 1982. Jón Eiður átti gott með
að læra og ekki er ólíklegt að hann
hefði haldið áfram námi ef hans
miður góða sjón hefði ekki komið
í veg fyrir það.
Að námi loknu réðst hann til
starfa í Samvinnubankanum, og þar
vann hann þar til veikindi hans
komu í veg fyrir áframhaldandi
starf, fyrir tæpu ári síðan. Hann
var lengi búinn að stríða við lasleika
þrátt fyrir að hann ynni áfram,
frekar af vilja en mætti. Manni virð-
ist sem að læknavísindunum hafí
yfírsést að greina hinn illkynja sjúk:
dóm þar til að í óefni var komið. í
febrúar á sl. ári lagðist hann inn á
sjúkrahús og þá greindist sjúk-
dómur sá, sem svo marga hefur
lagt að velli, og sem spyr hvorki
um aldur né aðstæður.
Frá sjúkrastofnuninni var ekki
aftur snúið, þar dvaldi hann sitt
síðasta ár, við frábæra umönnun
líknarhanda og hjartahlýju hjúkr-
unarfólks. Þar var allt gert fyrir
hann sem mannlegur máttur réð
yfír. Jón Eiði var þakklæti og
tryggð eðlislæg. Ég dreg í efa að
hann hafí talið sig hafa enst þrótt-
ur til að þakka þeim mörgu sem
reyndu að gera honum lífið bæri-
legra. Við viljum því leyfa okkur
að bera fram fyrir hans hönd þakk-
ir til starfsfólksins á deild 32A. Þið
hefðuð ekki getað rækt starf ykkar
með meiri alúð og nærgætni heldur
en þið gerðuð. Það er ákaflega
mikils virði að kynnast slíkri mann-
gæsku og lipurð sem þar ríkti.
í Samvinnubankanum vann Jón
Eiður sér traust og vináttu sam-
starfsfólksins, þaðan naut hann al-
veg sérstakrar vináttu eftir að
heilsu hans fór að hraka, þegar
hann varð tuttugu og fímm ára á
sl. sumri, hélt samstarfsfólk hans,
honum veglegt afmælishóf, þar var
enginn stéttarmunur, þar voru allir
jafnir. Hóf þetta bar vott um virð-
ingu þá og vinsemd sem hann hafði
áunnið sér, þar með er ekki öll sag-
an sögð, samstarfsfólk hans var
óþreytandi að heimsækja hann á
sjúkrabeðinn, taka hann inná heim-
ili sín og fara með hann í ökuferðir
meðan kraftar hans buðu upp á
slíkt. Einnig hefur þetta fólk sýnt
aðstandendum hans einstaka vin-
semd og hluttekningu, það er aldrei
fullþakkað á stundum saknaðar og
trega.
Ollum öðrum vinum hans og
vandamönnum eru færðar þakkir,
þeir hafa reynst vinir í þraut. Við
sem eftir stöndum, þökkum honum
samfylgdina, tryggðina og traustið.
Þegar á okkur hafa brotnað, og
brotna brimskaflar andstreymis og
sorgar, þá hefur trúin og bænin sem
er heitasta og helgasta hjálpin, stutt
okkur, styrkt okkur og kyrrt hina
þungu sjóa, og boðað okkur birtu
og sálarfrið.
Hinsta ósk, hins nákomna ætt-
ingja okkar beggja, var sú að hvíla
í faðmi fjallanna fyrir norðan, á
æskustöðvum sínum þar sem hann
var borinn og bamfæddur, þaðan
vom minningamar frá leik og
starfi. Náttúra Siglufjarðar er
sterk. í skauti hennar átti hann
upphafnar stundir bæði á sumri og
vetri. Við óskum þess að þar megi
hann hvfla í ró. Við biðjum Guð að
styrkja foreldra hans og systkini
sem sorgin sverfur að. Við felum
hann Guði okkar allra kristinna
manna.
Með tryggð til máls og manna
á mátt hins góða og sanna
þú trúðir traust og fast.
(Einar Benediktsson)
Guðrún og Skúli.
Okkur langar að minnast í ör-
fáum orðum frænda okkar Jóns
Eiðs Guðmundssonar sem lést á
Landspítalanum aðfaranótt nýárs-
dags að aflokinni tíu mánaða bar-
áttu við erfíðan sjúkdóm.
Jón Eiður fæddist á Siglufirði
21. ágúst 1964 og var yngstur
þriggja barna Margrétar Jónsdóttur
og Guðmundar Jónassonar. Mikill
samgangur var ætíð milli heimila
okkar og í dag fínnst okkur við
vera að kveðja meira en bróður en
frænda.
Jón Eiður var mjög traustur og
ábyggilegur vinur. Honum gekk vel
í skóla og hélt hann að afloknu
grunnskólaprófí suður til fram-
haldsnáms og lá leiðin í Verslunar-
skóla íslands og lauk hann þar
verslunarprófi vorið 1982. Hóf hann
störf í Samvinnubankanum að námi
loknu og vann þar fram í byijun
síðasta árs, þegar hann var lagður
helsjúkur inn á spítala. Jón Eiður
hafði um nokkurra missera skeið
kennt sér einhvers meins sem virt-
ist erfitt að skilgreina hvað' væri
fyrr en um seinan. Enginn hafði
getað áttað sig á því hvað var að
gerast eða hvernig hægt væri að
létta undir. Jón Eiður var ekki van-
ur því að bera vandamál sín á torg.
En það duldist engum sem hann
þekktu eða umgengust að ekki var
allt með felldu.
Jón Eiður var með afbrigðum
bamgóður og er hans sárt saknað
af litlu frændsystkinunum. í honum
fundu þau traustan vin og félaga
sem ætíð var tilbúinn að bregða á
leik með þeim eða setjast niður og
lesa fyrir þau. Undanfarna mánuði
hafa þau mikið velt fyrir sér lífínu
og dauðanum og oft spurt spurn-
inga sem erfitt hefur verið að svara.
Þegar dauðinn knýr dyra spyijum
við öll eins og barnið: „Af hveiju?"
Því er oss erfitt að dæma þann dóm,
að dauðinn sé hrygðarefni.
Þó ljósin slokkni og blikni blóm.
Er ei bjartara land fyrir stefni?
(E. Ben.)
Jón Eiður hefur loks fengið hvíld.
Hann tók því sem að höndum bar
með æðruleysi og styrk. Erfíðri en
hetjulegri baráttu er lokið. Söknuð-
urinn er sár, minningarnar hrann-
ast upp og við stórum spumingum
fáum við engin svör.
Undanfarnir mánuðir hafa verið
gríðarlega erfíðir fyrir foreldra hans
og systkini. Öll stóðu þau saman
sem klettur og studdu við bakið á
honum fram á hinstu stundu.
Samstarfsfólk Jóns Eiðs í Sam-
vinnubankanum reyndist honum
ólýsanlega vel. Öll þeirra hlýja og
umhyggja styrkti bæði Jón Eið og
alla aðstandendur og fullvissaði alla
um óaðfínnanleg störf hans í bank-
anum. Starfsfólkið var óþrjótandi
við að létta undir. Þau komu reglu-
lega í heimsókn, fóru með hann út
í göngutúra og jafnvel heim til sín
meðan Jón Eiður var enn ferðafær.
Seint mun gleymast 25 ára af-
Minning
Sigríður Bogadóttir,
Bolungarvík
Þann 28. desember sl. var til
moldar borin frá Hólskirkju í Bol-
ungarvík heiðurskonan Sigríður
Bogadóttir, en hún andaðist á
sjúkrahúsinu í Bolungarvík 22. des-
ember sl. á 91. aldursári og þá, að
ég best veit, elsti borgari í Bolung-
arvík. Ekki er ætlan mín að rekja
hér lífshlaup hennar, enda munu
trúlega aðrir gera það, en eigi að
síður fínn ég þörf til að minnast
hennar örfáum orðum.
Sigga Bogga, en svo var hún
kölluð á mínu æskuheimili og gekk
undir því nafni svo lengi sem ég
man og allt til dauðadags, var mik-
il vinkona móður minnar, enda þær
náskyldar. Sigga frænka var ein
af fáum frænkum mínum f móður-
ætt, sem með einhveijum hætti
náði vel til mín, svo einrænn sem
ég er, fylgdist með mér og laðaði
mig að sér á sinn sérkennilega hátt,
sem betur fer fyrir mig. Sigga hafði
til að bera mikinn persónuleika,
mannkærleika og hjálpsemi til
hinna minni máttar í þjóðfélaginu
og þeirra sem á annan hátt urðu
útundan f lífínu.
Þó ég þekki ekki nægilega vel
æviferil hennar veit ég þó að hún
varð fyrir mikilli lífsreynslu á yngri
árum og raunar oftar á lífsleiðinni.
En þessi iífsreynsla lagði henni líkn
með þraut, eins og mörgum öðrum
sem trúa og treysta Guði og geta
þeir með því miðlað öðrum sem
veikari eru á svellinu. Oft þegar ég
ræddi þetta við Siggu sagði hún:
„Auðvitað hef ég, eins og margur
annar, orðið fyrir mikilli lífsreynslu
en við mig hafa allir verið góðir,
ekki síst Guð.“
Þetta hugarfar lýsir, að mér
fínnst, hvað best þeirri trú á Guð,
mannkærleika og það góða í mann-
inum, sem mér fannst vera leiðar-
Ijós Siggu Boggu.
Þegar ég set þessar línur á blað
leitar hugurinn til baka. Mér fínnst
sérstaklega þrennt hafa verið styrk-
ur þessarar einstæðu frænku
minnar. Það er trúin á Guð, trúin
á að hún gæti orðið að liði og virð-
ing fyrir samfélaginu. Þetta eru í
mfnum huga miklar dyggðir. Mér
er kunnugt að mikill tími Siggu fór
í að hlúa að fjölskyldu sinni og
vernda hana. En umfram þetta
hafði hún einnig tíma til að sinna
öðrum sem á þurftu að halda að
hennar mati.
Og ekki dugði þetta f verkahring
húsmóðurinnar. Hún var hand-
verksmanneskja af Guðs náð. Hún
fékkst mikið við hannyrðir og ekki
hvað sfst við sauma. Örugglega eiga
margir djásn úr höndum Siggu og
saumavélar hennar og minna,
ásamt öðru í hennar fari, á þessa
gæðakonu. Enda gaf fólkið hennar,
eins og hún orðaði það, henni
nýtískusaumavél þegar hún varð
níræð, og ekki veit ég betur en hún
hafi þegar farið að nota hana. Geri
aðrir betur.
En það var fleira sem hvfldi á
herðum frænku minnar. Árið 1931
var stofnað hér Verkalýðs- og sjó-
mannafélag. Formaður þess félags
var kosinn Guðjón Bjarnason, eigin-
maður Siggu. Guðjón var mikil
hugsjónamaður, einlægur verka-
lýðssinni og átti gott með að laða
saman ólík sjónarmið til samstilltrar
baráttu. Af því veitti ekki á þessum
tímum. Það var því ekki vandalaust
af fátækum heimilisföður að taka
að sér forystu fyrir félagsskap, sem
af mörgum var ekki bara illa liðinn,
heldur fordæmdur og talinn eitt
mesta óþurftarverk sem til hafði
verið stofnað í Bolungarvík. Svo
langt var gengið af sumum atvinnu-
rekendum að atvinnumissi var þeim
hótað sem með einhveijum hætti
voru viðriðnir félagið.
Og sú hótun var í sumum tilvik-
um framkvæmd og bitnaði það
meðal annars á Guðjóni, sem og
fleira, sem hann og fjölskylda hans
máttu þola fyrir það að hann skyldi
leyfa sér, ásamt öðrum, að leiða
fólk á þessum örbirgðartímum til
samstöðu, takast hönd í hönd og
treysta samtakamáttinn, minnugt
þess að sameinaðir stöndum við en
sundraðir föllum við.
En félagið, undir forystu Guð-
jóns, stóð af sér öll iilviðri og storma
þessa umbrotatíma f verkalýðs-
baráttu hér í Bolungarvik. Hann
sigldi þessu fari sínu og annarra
heilu í höfn og skilaði því í öruggri
umgjörð til þeirra sem við áttu að
taka.
Guðjón var formaður félagsins
frá stofnun þess allt til dauðadags
1942.
Því rifja ég þetta upp með Guð-
jón til að minna á að það var ekki
bara hann og aðrir, sem til forystu
veljast í verklýðshreyfingum, sem
mælisdagur hans í ágúst sl. Þá
buðu vinir og samstarfsmenn hans
í bankanum til afmælisfagnaðar í
matsal bankans. Jafn glaðan og
þakklátan höfðum við ekki séð Jón
Eið í langan tíma. Þessi hlýja og
vinarþel sem fjölskyldunni var sýnd
gaf aukinn kraft á erfiðum tímum
og verður seint þökkuð.
Við viljum að leiðarlokum þakka
Jóni Eiði fyrir allt það sem hann
gaf okkur börnum okkar. í vinahóp-
inn er búið að höggva stórt skarð
sem ekki verður upp fyllt.
Elsku Magga, Guðmundur, Jón-
as, Anh-Dao, Addý og Gunnar. Guð
gefi ykkur styrk í sorg ykkar.
Blessuð sé minning elskulegs
frænda okkar Jóns Eiðs Guðmunds-
sonar.
Ólöf, Helga, Ásta Jóna,
Kristín, Jónas og Inga
Margrét.
Ungur maður er fallinn í valinn
eftir langa og stranga sjúkdóms-
raun. Hann glímdi við geigvænleg-
an sjúkdóm sem engin læknisráð
hafa fundist gegn.
Það eru þung örlög fyrir rúmlega
tuttugu og fimm ára gamlan mann
að horfa fram á vonlausa baráttu
sem aðeins gat endað á einn veg,
þurfa að sjá á bak öllum framtíð-
arvonum og yfirgefa lífsönnina svo
ungur. Oft hafa hlotið að vera erfið-
ar stundir í langri sjúkdómsþraut
hans.
Jón Eiður Guðmundsson fæddist
og ólst upp á ágætu heimili for-
eldra sinna á Siglufírði. Hann var
sonur Guðmundur Jónassonar, fyrr-
verandi útibússtjóra Kaupfélags
Eyfirðinga og eiginkonu hans,
Margrétar Jónsdóttur.
Eftir að hafa lokið námi frá
Gagnfræðaskóla Siglufjarðar fór
Jón Eiður í Verslunarskóla íslands
í Reykjavík og lauk þar námi. Hann
átti auðvelt með að læra og var
ástundunarsamur enda náði hann
góðum prófum frá þessum skólum.
Að loknu námi hóf hann störf í
Samvinnubankanum í Reykjavík og
vann þar uns sjúkdómurinn batt
enda á störf hans.
Atvikin höguðu málum svo að
ég var síðastliðið sumar um tíma á
sömu sjúkradeild og þessi bróður-
sonur minn. Ég dáðist að því hve
vel og karlmannlega hann bar sinn
þunga kross. Jón Eiður var hlé-
drægur að eðlisfari og flíkaði ekki
tilfinningum sínum. Hann var mik-
ill reglumaður og prúðmenni í um-
gengni allri.
Við fráfali hans í blóma lífsins
fórna. Makinn, börnin og allt
venslaliðið fórnaði miklu, að
minnsta kosti á þessum tíma, vegna
afskipta af verkalýðsmálum. Guð-
jón varði félagið sem honum var
trúað fyrir í eldlínu út á við, en að
sjálfsögðu kom það í hlut Siggu sem
húsmóður að vera bakhjarlinn, hinn
trausti grunnur innan heimilisins,
sem líka þurfti að veija og það brást
ekki í hennar höndum. Hún var því
eitt af mörgum lífakkerum, sem
varð til þess að Verkalýðs- og sjó-
mannafélag Bolungarvíkur hefur
dafnað og orðið Bolungarvík til
blessunar.
Bolvískir launþegar eiga því Guð-
jóni og Siggu mikið að þakka og
raunar Bolvíkingar allir. Verkalýðs-
og sjómannafélag Bolungarvíkur
minnist þessara heiðurshjóna með
virðingu og þökk og biður þeim
Guðs blessunar.
Ég veit að elsku frænka mín
verður umvafin í hinum nýju heim-
kynnum. Það vissum við bæði fyrir-
fram.
Að lokum þakka ég hina miklu
umhyggju frænku minnar fyrir mér
og veit að hún hefur verið ljós á
vegi mínum. Ég og fjölskylda mín,
ásamt öllum frændgarðinum úr
Jónínubúð, biðjum Sigríði Guðs
blessunar.
Far þú i friði,
friður Guðs þig blessi.
Hafðu þökk fyrir allt og allt.
Ég votta aðstandendum öllum
innilega samúð og bið þeim blessun-
ar.
Karvel Pálmason