Morgunblaðið - 01.02.1991, Síða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. FEBRUAR 1991
Fasteignaskatt-
ur og efri árin
eftir Kristínu A.
Ólafsdóttur
Nýr vettvangur vill að
Reykjavíkurborg lækki fasteigna-
skatta ellilífeyrisþega. Þessu lýst-
um við, fulltrúar vettvangsins, yfir
í kosningabaráttunni sl. vor og í
desember lögðum við fram tillögu
þessa efnis í borgarstjóm. Tillög-
unni var vísað til umfjöllunar borg-
arráðs sem nú hefur hafnað henni.
Hvorki fulltrúar Sjálfstæðisflokks
né fulltrúi Alþýðubandalagsfélags-
ins í Reykjavík greiddu henni at-
kvæði, en þeir einir hafa atkvæðis-
rétt í borgarráði.
Tillagan er liður í þeirri viðleitni
að auðvelda elstu Reykvíkingunum
að búa sem lengst í eigin hús-
næði, en það er yfirlýst stefna allra
pólitísku aflanna í borgarstjóm.
Tillagan kveður á um að tekjumörk
til þess að fá fasteignaskatt niður-
felldan eða lækkaðan verði hækk-
uð verulega frá því sem nú gildir.
Einungis tryggingabætur
Núverandi reglur leyfa niðurfell-
ingu hjá þeim ellilífeyrisþegum
sem einungis hafa tryggingabætur
sem tekjur. Það þýðir að í ár fá
þeir einir niðurfellingu sem höfðu
39.700 kr. á mánuði að jafnaði á
síðasta ári. Hjón máttu hafa tæp-
lega 62.700 kr. mánaðartekjur.
Þetta eru óeðlilega lág tekjumörk,
m.a. í ljósi þess að skattleysismörk
gagnvart staðgreiðslusköttum,
TILBOÐ A FJÖLSK YLDU POKKUM
20% AFSLÁTTUR
Fjölskyldupakki fyrir 5.
10 kjúklingabitar, franskar, sósa og salat.
Verð áður 2520 kr. Verð nú 2000 kr.
Fjölskyidupakki fyrir 3.
Verð áður 1640 kr.
Verð nú 1300 kr.
Pakld fyrir 1.
Verð áður 610 kr.
Verð nú 490 kr.
Hraðrettavotingastaöur
' hjarta botgarinnar
o
Þú getur bæði tekið matinn með þér heim eða borðað hann á staðnum.
tekjuskatti og útsvari, eru nú tæp-
ar 57.400 krónur á mánuði fyrir
einstakling.
Núgildandi reglur veita 80% eða
50% afslátt af fasteignaskatti ell-
ilífeyrisþega sem höfðu í fyrra
meðalmánaðartekjur á bilinu tæp-
ar 40.000 — tæplega 51.000 krón-
ur. Fyrir hjón em þessar upphæðir
um 63.000-75.000 krónur.
Reykjavíkurborg sem og önnur
sveitarfélög hefur um langt árabil
ívilnað ellilífeyrisþegum og öryrkj-
um í greiðslu fasteignaskatts, enda
er um það heimildarákvæði í lög-
um. Hugsunin þama á bak við er
auðvitað sú, að tekjumöguleikar
fólks minnka við elli eða örorku.
Fólk sem í krafti sæmilegra tekna
hefur eignast íbúð getur átt erfitt
með að greiða af húsnæðinu gjöld
og rekstrarkostnað þegar atvinnu-
tekjur eru ekki lengur fyrir hendi
eða hafa stórlega skerst. Þótt
Reykjavíkurborg fallist á þetta
sjónarmið með ívilnandi reglum
sínum eru tekjumörkin svo lág að
þær koma allt of fáum til góða.
Ekki svo einfalt að flytja
Einstaklingur sem hafði 51.000
króna mánaðartekjur í fyrra fær
ekki krónu í afslátt. Búi hann í
íbúð sem metin er á 4 milljónir
króna ber honum að greiða hátt í
30.000 króna fasteignagjöld, þár
af nemur fasteignaskatturinn tæp-
lega 20.000 krónum. Þetta þykja
e.t.v. ekki háar upphæðir, en við
bætast önnur gjöld af húsnæðinu,
svo sem eignaskattur, viðhalds- og
orkukostnaður. Og margt eldra
fólk býr í stærri og þar með kostn-
aðarsamari íbúðum en hér er tekið
dæmi um en hefur ekki endilega
miklu hærri tekjur. Sumir myndu
segja því að flytja bara í minna
og ódýrara húsnæði. En málið er
ekki svo einfalt. Kjarkurinn til
Kristín Á. Ólafsdóttir
„Hafnfirskir ellilífeyr-
isþegar og öryrkjar fá
gjöldin niðurfelld við
tæplega 57.000 króna
tekjumark á meðan
ríkasta sveitarfélagið
setur markið við tæpar
40.000 krónur.“
þess að flytjast búferlum minnkar
með árunum auk þess sem tilfinn-
ingar og öryggi tengjast því um-
hverfí sem maður hefur búið í um
langan aldur.
Hærra tekjumark
Ýmsir eru þeirrar skoðunar að
fella ætti alveg niður fasteigna-
gjöld af því húsnæði sem 67 ára
og eldri eiga og búa sjálfir í. Þann-
ig ályktaði t.d. aðalfundur Félags
eldri borgara á síðasta ári og beindi
þeim tilmælum til Reykjavíkur-
borgar að fella niður þessi gjöld
af ellilífeyrisþegum. Niðurstaða
okkar á Nýjum vettvangi var sú
að rétt væri að halda sig við tekju-
tengingu, þar sem kjör ellilífeyris-
þega eru æði misjöfn og skipta þar
mestu máli misháar greiðslur úr
lífeyrissjóðum auk þess sem sumir
njóta afraksturs af verulegum
eignum. En okkur þykir sjálfsagt
að hækka tekjumörkin verulega
og leggjum því til að fasteigna-
skattur falli niður hjá þeim ein-
Laun = heildarlaun 1990
Miðað við tillögu framtalsnefndar Miðað við tillögu NV
Laun pr/mán. Laun pr/mán.
Fellt Einstakl.: 476.407 39.700 720.000 60.000
niður Hjón: 752.128 62.677 1.080.000 90.000
80% Einstakl.: 510.000 42.500 720.000- 900.000 75.000
lækkun Hjón: 760.000 63.333 1.080.000-1.350.000 112.500
50% Einstakl.: 510.000-610.000 50.833 900.000-1.080.000 90.000
lækkun Hjón: 760.000-900.000 75.000 1.350.000-1.620.000 135.000
30% Einstakl.: 1.080.000-1.320.000 110.000
lækkun Hjón: 1.620.000-1.980.000 165.000
Tillaga framtalsnefndar felur í sér sömu Tillaga Nýs vettvangs hækkar
forsendur og áður hafa gilt. tekjumörk veruléga og bætir við einu afsláttarþrepi.
staklingum sem höfðu að meðal-
tali 60.000 króna mánaðartekjur á
síðasta ári og hjá hjónum sem
höfðu 90.000 krónur. Við viljum
að 80% og 50% afsláttur komi upp
að 90.000 króna einstaklingstekj-
um og 135.000 króna hjónatekjum
og síðan bætist við 30% afsláttar-
þrep fyrir einstaklinga með allt að
110.000 króna tekjur og hjón með
allt að 165.000 króna meðalmán-
aðartekjur á árinu 1990. Að sjálf-
sögðu viljum við að sömu reglur
gildi fýrir öryrkja eins og verið
hefur.
Það má auðvitað deila um hvort
þetta eru endilega réttu tekju-
mörkin. Ýmsum kann að þykja þau
of há, og það var sjónarmið fulltrú-
anna í borgarráði sem ekki vildu
greiða tillögu okkar atkvæði. Mig
undrar hins vegar að þeir skuli
vera sáttir við núverandi tekju-
mörk og að hvorki fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins né fulltrúi Alþýðu-
bandalagsfélagsins í Reykjavík
lögðu fram breytingartillögu um
að hækka tekjumörkin eitthvað
minna.
Ríkasta sveitarfélagið
Tekjur Reykjavíkurborgar leyfa
svo sannarlega þessa viðleitni til
þess að auðvelda elstu Reykvíking-
unum búsetu á eigin heimili. í ár
er reiknað með 1.880 milljónum
króna af fasteignagjöldum. Að
raunvirði eru þetta 62% hærri tekj-
ur af fasteignagjöldum en var árið
1980, þótt íbúum hafí aðeins ijölg-
að um 17% á sama tímabili.
Reykjavík er það sveitarfélag'
sem hefur hæstar heildartekjur á
íbúa ef frá eru taldir örfáir hrepp-
ar með innan við 200 íbúa. Það
er því athyglisvert að líta til eins
af nágrannasveitarfélögunum,
Hafnarfjarðar, þegar ívilnanir í
greiðslum fasteignagjalda eru
skoðaðar. Hafnfírskir ellilífeyris-
þegar og öryrkjar fá gjöldin niður-
felld við tæplega 57.000 króna
tekjumark á meðan ríkasta sveitar-
félagið setur markið við tæpar
40.000 krónur.Og þá er ekki öll
sagan sögð, því hér í Reykjavík
nær niðurfellingin aðeins til fast-
eignaskattsins á meðan Hafnfirð-
ingarnir fella niður öll fasteigna-
gjöldin, þar á meðal sorpeyðingar-
gjald, sem þeir nágrannar okkar
tóku upp á þessu ári.
Þótt borgarráð hafi hafnað vilja
okkar á Nýjum vettvangi í þessu
máli munum við láta reyna á af-
stöðu borgarstjómar á fundi henn-
ar 7. febrúar. Þar sitja 10 borgar-
fulltrúar auk þeirra 5 sem þegar
hafa sýnt vilja sinn í atkvæða-
greiðslu borgarráðs. E.t.v. sýna
þeir skilning á því að breyting frá
núverandi fyrirkomulagi skiptir
máli fyrir fjölmarga Reykvíkinga
sem kjósa að búa áfram í eigin
húsnæði þrátt fyrir minnkandi
tekjumöguleika.
Höfundur er borgarfulltrúi Nýs
vettvangs.
ANTIK BORÐSTOFUSETT
(yfir ÍOO ára) er til sölu.
Borðið stækkanlegt fyrir 24.
Einn stór borðstofuskópur og
annar minni, auk anrettuborðs
(framreiðsluborð).
SKEIFAN,
Smiðjuvegi 6 - jarðhæð,
sími 44544.
Opið laugardag kl. 10-14
og sunnudag kl. 14-17.
íkiL
iiifc
fcl«% ILi * I i! il sí TiXíTÁ F* í i í * I 2 i il KLLiTT. **1 * l * í* i7* * i <
■ ■« T- •- .J S >t i ». «