Morgunblaðið - 15.03.1992, Qupperneq 11

11

i
i
i
I
»
I
I
I
I
i
i
grannalöndum íslands. Rýmkaðar
löndunarheimildir hér við land
munu væntanlega verða skoðaðar
af útgerðaraðilum þessara skipa
sem einn nýr valkostur af mörgum
við val á löndunarstað. En heimild
til löndunar hérlendis myndi varla
ráða úrslitum um hvort sækja eigi
á þessi mið eða ekki. Að auki gerir
3. grein frumvarpsins, sem hér er
til umsagnar, ráð fyrir áframhald-
andi fullri heimild sjávarútvegsráð-
herra til að takmarka heimildir til
að landa og sækja þjónustu í ís-
lenskum höfnum, þegar um er að
ræða skip, sem stunda veiðar úr
sameiginlegum stofnum, sem ekki
hafa verið gerðir samningar um.
Eins og frumvarpið liggur fyrir er
því engin áhætta tekin að því er
fiskveiðihagsmuni þjóðarinnar
varðar," segir í bréfi Landssam-
bands iðnaðarmanna.
í nýja frumvarpinu er mörkuð
sú meginregla að erlendum veiði-
skipum sé frjálst að leita til hafna
á íslandi. Samkvæmt því gætu er-
lend veiðiskip bæði landað afla sín-
um til sölu hér á landi til einstakra
vinnslustöðva eða á markað. Jafn-
framt gætu þau umskipað afla til
flutnings með flutningaskipum á
markaði erlendis. Einnig gætu skip-
in komið til íslenskra hafna til
kaupa á kosti, olíu og veiðafærum,
auk þess sem þau gætu fengið hér
viðgerðarþjónustu. Sjávarútvegs-
nefnd Alþingis afgreiddi frumvarpið
síðastliðinn fimmtudag og sam-
þykkti samhljóða breytingartillögu,
að ekki væri heimil löndun erlendra
skipa hér þegar um er að ræða
veiðar úr sameiginlegum nytja-
stofnum, sem veiðast bæði innan
og utan íslenskrar efnahagslög-
sögu, hafi íslensk stjórnvöld ekki
gert samning um nýtingu viðkom-
andi stofns við stjórnvöld hlutaðeig-
andi ríkis. Gunnar Svavarsson for-
maður Félags íslenskra iðnrekenda
segir iðnrekendur mjög ósátta við
þessa breytingartillögu þar sem við
stæðum í nákvæmlega sömu spor-
um og áður. „ Mér finnst þetta
heimiidarákvæði eyðileggja frum-
varpið. Kerfið verður svo þungt í
vöfum þegar alltaf þarf að leita
undanþága og þá verður mjög erf-
itt að markaðssetja þjónustu hafn-
anna og annarra aðila. Okkur finnst
líka að með þessari breytingu sé
verið að segja að aðrar atvinnu-
greinar sem tengjast þjónustu og
iðnaði séu annars flokks því þeirra
hagsmunir skipti engu máli.“
Sameiginlegir veiðistofnar
Á síðari árum hefur framkvæmd-
in verið sú að erlend veiðiskip hafa
fengið að koma til hafnar á ís-
landi. Hinsvegar hafa þau ávallt
orðið að sækja um sérstakt leyfi til
sjávarútvegsráðuneytisins hverju
sinni og hafa leyfin almennt ekki
heimilað löndun. Leyfi hafa ekki
verið veitt í þeim tilvikum er skip
hafa verið að veiðum úr fiskistofn-
um sem sameiginlegir eru með ís-
landi og öðrum ríkjum og ekki hef-
ur verið samið um nýtingu á. Frá
árinu 1980 hafa tiltekin grænlensk
veiðiskip fengið alla þjónustu í ís-
lenskum höfnum. Er það sam-
kvæmt sérstöku samkomulagi milli
íslands og Grænlands, sem gert
hefur verið ýmist til heils eða hálfs
árs í senn. Hafa þessi skip m.a.
landað afla hér á landi sem síðan
hefur verið skipað um borð í flutn-
ingaskip og fluttur á erlendan
markað.
í þessu sambandi ber að hafa í
huga þær miklu breytingar sem
stækkun fiskveiðilögsögunnar hafði
í för með sér varðandi nýtingu fiski-
stofna hér við land. Árið 1922 var
landhelgin við ísland aðeins þijár
sjómílur og fylgdi línan fjörumarki
í flóum og fjörðum ef lengra var
milli stranda en 10 sjómíiur. Við
þessar aðstæður var augljós nauð-
syn þess að koma í veg fyrir að
erlendir aðilar gætu notað íslenskar
hafnir og stundað þaðan veiðar og
vinnslu á þeim fiskistofnum sem
íslendingar nýttu, segir í greinar-
gerð með frumvarpinu.
Ennfremur segir: „íslendingar
hafa nú full umráð yfir 200 sjó-
SJÁBLS. 12
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. MARZ 1992
HOFUM KASTAÐ FRA OKKUR
STÓRFELLDUM VIÐSKIPTUM
- segir afgreiðslustjóri Eimskips í Hafnarfirði
„Við erum og höfum verið að kasta frá okkur stórfelldum viðskipt-
um með því að leyfa ekki erlendum togurum að landa hér á landi.
Við höfum hreinlega verið að loka okkur af í viðskiptalegu tilliti,"
segir Jóhann Guðmundsson, afgreiðs 1 ustjóri Eimskips í Hafnarfirði.
*
sama tíma og fiskvinnslan
hefur verið að kvarta undan
fiskleysi, hefur erlendum
togurum verið bannað að landa
hér á landi. Menn liljóta að sjá að
ef þessu banni yrði aflétt, myndi
það skapa stóraukin viðskipti fyrir
alla aðila sem yrði að sjálfsögðu
til góðs en ekki ills. Útlendingar
veiða þann fisk, sem þeir hafa
heimild til ur sameiginlegum veiði-
stofnum íslendinga og annarra
þjóða, hvort sem okkur líkar betur
eða verr. Það þýðir ekkert að fara
í fýlu út af því.
Erlend skip hafa
komið’ hingað
með reglulegu
millibili og óskað
löndunar, en því
hefur ítrekað
verið synjað af
sjávarútvegs-
Jóhann ráðuneytinu,
Guðmundsson vegna þess að 70
ára gömul lög segja annað.
Eg er mjög óhress yfir því að
ekki skuli vera fyrir löngu búið að
opna fyrir það að erlendum skipum
sé leyft að landa hér sínum afla.
Þau gætu ýmist sent aflann beint
út á erlenda markaði með íslensk-
um flutningafyrirtækjum eða land-
að honum á innlenda fiskmarkaði
eða beint til innlendra fiskvinnslu-
fyrirtækja. Jafnframt fengju skip-
in alla þá þjónustu, sem þau ósk-
uðu eftir hér á landi, svo sem við-
gerðir, veiðarfæri, kost og olíu, auk
hótelþjónustu fyrir áhafnir sínar
og flugferðir með íslenskum flug-
félögum þegar skipta þarf um
áhafnir svo eitthvað sé nefnt.
Geysilega margir aðilar eiga hags-
muna að gæta, en ég undrast
mest^það samstöðuleysi sem ríkt
hefur í þessu máli.
Eg hef ekki hitt nokkurn mann,
sem er mótfallinn því að leyfa er-
lendum skipum löndun hér. Það
virðast allir gera sér grein fyrir
þjóðhagslegri hagkvæmni þess. En
samtakaleysið hefur verið með
ólíkindum," segir Jóhann Guð-
mundsson.
BÁTASÝÍVING

HJÁ TÍTAN UM HELGINA KL. 10-19 LAUGARDAG OG SUNNUDAG
Nú er sá tími árs til ad láta sig dreyma. Fyrirflestum eru sportbátar og tómstundasiglingar
fjarlægur draumur, en nú býður TÍTAN HF uppá áraumsýn að Lágmúla 7.
Fjöldi sportbáta og tilfieyrandi búnaður á ótrúlegu verði.
„Draumórar fiugsar þú kannski, en fiver veit, þú gætirfundið þig i bátsfari drauma þinna þegar vorar."
Mszsbrb
■ naLPtun
Snekkjur
Seglskútur
-fp Jeanneau
LasGr^4.7 Se9|bá,ar
sillinger
Gummibátar
FQRCE
Outbocjrds
Utanborösmótorar
3-150 HP

Sjóþotur
F O B T $
Þurrgallar og
sjóskíðabúnaöur
SICUNCASKÓUNN
kynnir siarfsemi sína
Karlakórinn Stefnir iiytur
sjómannalög kl. 16.00 bdða dagana
SNARF&R!
FÉLAG SPORTBÁTÆKSENDA
Kynnir starfsemi sína
acktnioshs
Kynning
TITANhf
v . -J
TÍTAN hf.
LÁGMÚLA 7 - SÍMI 8 14-077
Kynning
DUICK5ILU=
K ynning
G etraun
verðlaun er
y
\/S
sS''
■^e/ N efnið Iimm
vörumerki sem
_\T*s' TÍTAN HF. hcfur
r/
3 nutnna QS 260 gutnihúlur LSv'' umboð fyrir?
að verðmæti ftr. 65.960 V- '' 1
S\ ’-----------------
COMBhCAIVIP
T jaldvagnar
Nafn
H eimilifang
Siitii_______
■/ Scndist til TÍTAN H F. fyrir 22.03 1092