Morgunblaðið - 25.07.1993, Side 14

14
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. JULI 1993
STARFSFRAMI
skiptir ekki öllu
máli,“ segja þær
Andrea Þormar, Sig-
ríður H. Radomirs-
dóttir og Sigrún Edda
Jónsdóttir.
Morgunblaðið/Þorkell
Beoio
með
börnin
HVERS VEGNA FRESTA UNGAR KONUR
ÞVÍ AÐ EIGNAST BÖRN? ER ÞAÐ VEGNA
LANGSKÓLANÁMS OG STARFSFRAMA
EÐA RÁÐA ÖNNUR GILDI FERÐINNI?
eftir Kristínu Morju Baldursdóttur
UNGAR konur fresta nú gjarnan barneignum fram yfir
þrítugt. í samtali við fjórar ungar konur, þrjár sem eru
barnlausar og þá fjórðu sem nýlega hefur eignast barn,
kemur fram að þótt langskólanám og starfsframi skipti
miklu máli, séu þó líka önnur gildi sem ráða ferðinni.
Þær vilja finna sér farveg í lífinu, nýta námið og hafa
góðar tekjur, ferðast, og hafa komið sér vel fyrir fjár-
hagslega áður en börnin koma til sögunnar.
Morgunblaðið/Einar Falur
GUNNHILDUR
„ÞAÐ eru skrýtin viðhorf þegar konur segja að best sé að ljúka
barneignum af og vera svo lausar, rétt eins og þetta sé einhver
herskylda.“
Aldur kvenna sem fæða börn í
fyrsta sinn hefur hækkað
samkvæmt skýrslum frá Kvenna-
deild Landspítalans. Fram til ársins
1972 voru flestar konur sem fæddu
börn á aldrinum 20-24 ára, en eru
núna flestar á aldrinum 25-29 ára.
Fjölgun fæðinga er hins vegar mest
hjá konum á aldrinum 30-34 ára,
og telja menn að líklega megi rekja
það til aukins fjölda langskólageng-
inna kvenna sem oft bíða með bam-
eignir þar til þær hafa lokið námi.
Sennilega mun það vera skýring-
in að hluta, enda stunda nú fleiri
konur en karlar nám í Háskóla ís-
lands. Þó má reikna með að stór
hluti þeirra kvenna sem stundar
nám í Háskólanum séu mæður og
ekki er óalgengt hér á landi að
konur fari í nám þegar börn þeirra
eru að komast á legg.
Starfsframi
Langskólanám mun þó ekki vera
eina skýringin á frestun bameigna
hjá ungum, íslenskum konum.
Menn hafa gert því skóna að
kvennabaráttan hafi nú skilað kon-
um sem hugsi mun meira um starfs-
frama sinn og að hann sé aðal-
ástæðan fyrir því að þær séu ekk-
ert að flýta sér að eignast börn og
stofna heimili. Hér séu á ferðinni
hinar dæmiger.ðu „carrierwomen",
eða starfsframakonur, sem hugsi
um það eitt að komast á toppinn í
atvinnulífinu. Slíkum konum gefur
þjóðfélagið ekki ætíð hina bestu
einkunn, álítur þær oft frekar, yfir-
gangssamar og jafnvel kaldar. Hins
vegar fá karlmenn sem hugsa um
starfsframa sinn klapp á bakið.
I samtölum við ungar konur kem-
ur hins vegar fram, að starfsfram-
inn í þessu sambandi leikur ekki
stærsta hlutverkið þótt hann sé
mikilvægur. Breytt viðhorf, breytt-
ar áherslur í uppeldi ungra stúlkna
og önnur gildi sem ungar konur
meta mikils núna, virðast einnig
vera ástæðurnar að baki frestun
barneigna.
Öðlast þroska fyrst
Sigríður H. Radomirsdóttir, 25
ára nemi í rafmagnstæknifræði,
Sigrún Edda Jónsdóttir, 28 ára við-
skiptafræðingur hjá Þróunarfélagi
Islands og Andrea Þormar, 29 ára
sem starfar hjá Ráðstefnuskrifstofu
íslands, eru allar barnlausar og
hafa ekki í hyggju að eignast börn
alveg á næstunni þótt þær geti vel
hugsað sér það síðar meir.
Sigríður býr með vinkonu sinni
en á kærasta sem býr annars stað-
ar. Hún fer í haust til Danmerkur
í framhaldsnám í rafmagnstækni-
fræði og á líklega eftir að læra í
tvö til sex ár til viðbótar.
Sigríður segir það ekki koma til
greina að eignast bam strax og
ástæðan sé fyrst og fremst sú að
henni finnist hún ekki enn hafa
þroska til þess. „Mér finnst ég sjálf
vera barn ennþá og sé ekki fyrir
mér að ég hafi þroska til að sjá um
lítið barn fyrr en í fyrsta lagi um
þrítugt. Flestir í vinahópi mínum
segjast heldur ekki tilbúnir til að
eignast barn strax.
Starfsframinn skiptir kannski
ekki öllu máli, ég er fremur að
hugsa um að eiga þægilegt líf og
geta sinnt áhugamálum. Að námi
loknu vil ég geta starfað við það
sem ég hef lært, hafa góðar tekjur
og ánægju af starfi mínu.
Ég er rétt að byija að þekkja
sjálfa mig núna. í barnaskóla skilur
maður ekki umhverfið og í mennta-
skóla er svo mikið að gerast að það
tekur hug manns allan. Það er fyrst
upp úr tvítugu sem maður fer að
kynnast sjálfum sér og geta mótað
sér skoðanir.
Vill nýta námið
Sigrún Edda lauk námi í við-
skiptafræði fyrir þremur árum og
hefur verið gift í fimm ár. Hún
segist hafa tekið ákvörðun um það