Morgunblaðið - 16.09.1993, Side 26

Morgunblaðið - 16.09.1993, Side 26
26 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1993 MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 27 JMrogitifltMiifrife Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Ritstjórnarfulltrúi Árvakur h.f., Reykjavík Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Björn Vignir Sigurpálsson. Kringlan 1, 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar: 691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1400 kr. með vsk. á mánuði innanlands. í lausasölu 125 kr. með vsk. eintakið. Sameining sveitarfélaga í-íugmyndir, sém fram hafa komið að undanförnu um sameiningu sveitarfélaga, vekja að vonum verulega athygli, ekki sízt sú hugmynd, að sameina Reykjavík, Seltjamarnes, Mos- fellsbæ, Kjósarhrepp og Kjalar- neshrepp í eitt sveitarfélag. Við- brögð forystumanna einstakra sveitarfélaga á höfuðborgar- svæðinu, sem m.a. birtust hér í blaðinu í gær, benda til þess að skiptar skoðanir verði um þessar tillögur. Það er ekkert óeðlilegt að ræða sameiningu sveitarfélaga á höf- uðborgarsvæðinu. Rök fyrir slíkri sameiningu era til staðar ekkert síður en á landsbyggðinni. Hins vegar hefur sú tillaga, sem snýr að Reykjavík og nágrannabyggð- um hennar, vafalaust komið flest- um á óvart. Ástæðan er sú, að augljós rök era fyrir annars kon- ar sameiningu á þessu svæði. Það er að mörgu leyti rökrétt að sam- eina Reykjavík, Seltjamames- kaupstað og Kóþavog í eitt og sama sveitarfélag. íbúar tveggja síðastnefndu sveitarfélaganna sælqa vinnu og margvíslega þjón- ustu til Reykjavíkur. Kaupstað- imir tveir era af svipaðri stærð og einstök borgarhverfí í Reykja- vík. Slfk sameining væri mjög eðlileg. Stundum geta sögulegar ástæður valdið því, að sameining sveitarfélaga liggi ekki beint við, þótt efnisleg rök standi til þess. Þannig má færa ákveðin rök fyr- ir því, að Hafnarfjörður eigi sér slíka sögu og forsendur fyrir sjálfstæðri byggð að það sé ekk- ert sjálfgefíð, að Hafnarfjörður sameinist Reykjavík. Engin slík rök eiga við um Kópavog. Þegar byggðin í Kópavogi byijaði að vaxa að ráði fyrir fjóram áratug- um lýstu forystumenn sveitarfé- lagsins vilja til sameiningar við Reykjavík. Pólitískar forsendur fyrir sameiningu þá vora ekki fyrir hendi. Nú era aðstæður aðrar og fjölmargt sem mælir með sameiningu við Reykjavík. Hið sama á í raun og vera við um Seltjarnames. Hver era rökin fyrir því að setja ekki fram slíka tillögu? Það getur vissulega haft ákveðna þýðingu fyrir Reykjavík, að Kjalarneshreppur og Kjósar- hreppur sameinist höfuðborginni. Reykjavík þarf á Iandi að halda og slíkt land mundi höfuðborgin fá með sameiningu við þessa tvo sveitahreppi. Á móti kemur hitt, að borgaryfirvöld í Reykjavík þyrftu að huga að annars konar hagsmunum en snúa að þeim nú. Mundu átökin milli þéttbýlis- hornsins á Suðvesturlandi og landsbyggðarinnar endurspegl- ast í nýju sveitarfélagi, sem yrði til m.a. með sameiningu Reykja- víkur og þessara tveggja hreppa? Hvaða skuldbindingar er höfuð- borgin að taka á sig gagnvart því dreifbýli, sem skyndilega yrði innan lögsagnaramdæmis henn- ar? Þessum spurningum þarf að svara. Það er ástæðulaust að hafna þessari hugmynd fyrir- fram, en áður en hægt er að ætlast til að fólk í þessum sveitar- félögum taki ákvörðun um slíka sameiningu þurfa m'argvíslegar upplýsingar að liggja fyrir. Með sama hætti og sameining Reykjavíkur, Kópavogs og Sel- tjamamess virðist eðlileg ráð- stöfun er alls ekki fráleitt að Hafnarfjör'ður, Garðabær og Bessastaðahreppur sameinist, en nú liggja einungis fýrir tillögur um sameiningu tveggja síðast- nefndu sveitarfélaganna. Hvers vegna ekki sameining þessara þriggja sveitarfélaga? Auðvitað má ræða sameiningu allra sveit- arfélaganna á höfuðborgarsvæð- inu en það er kannski of stórt skref í einum áfanga. Auk þess er gott að til staðar sé einhver samkeppni á milli sveitarfélaga. Sem dæmi má nefna, að það er af hinu góða, að ákveðin sam- keppni hefur skapast á milli Reykjavíkurhafnar og Hafnar- fjarðarhafnar. Það má setja ákveðið spumingarmerki við Mosfellsbæ. Mörg rök hníga að því að sameining við Reykjavík sé eðlileg en Mosfellsbær gæti líka þjónað því hlutverki að verða kjarninn í sveitarfélagi, sem hefði innan sinna vébanda hreppana tvo, Kjalamesshrepp og Kjósar- hrepp. Það er augljóst, að samruni er að verða í margvíslegri þjón- ustu á milli sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Það er já- kvæð þróun og hlýtur að stuðla smátt og smátt að samrana sveit- arfélaganna. Úr því að atkvæða- greiðsla á að fara fram á annað borð um sameiningu sveitarfé- laga á höfuðborgarsvæðinu væri ekki úr vegi, að íbúar þessara sveitarfélaga fengju að kjósa um aðra valkosti, svo sem þá, sem hér hafa verið nefndir. í raun og vera væri skaði, ef íbúar Kópa- vogs fengju ekki tækifæri til að tjá sig um sameiningu við Reykjavík og íbúar Hafnarfjarðar um sameiningu við nágranna- byggðir sínar. Þær hugmyndir, sem settar hafa verið fram um sameiningu sveitarfélaga á höfuðborgar- svæðinu, Suðurnesjum og víða um land, verða áreiðanlega til þess að hrista svolítið upp í fólki og ýta undir það, að menn sjái þróun þessara byggðarlaga frá nýju sjónarhomi. Að því leyti til eru þessar hugmyndir jákvæðar og þess verðar að um þær verði töluverðar umræður. Fj ölmenni viðstatt opnun gávarútvegssýningarinnar ÞORSTEINN Pálsson sjávarút- vegsráðherra opnaði Islensku sjávarútvegssýningnna 1993 í Laugardalshöll með viðhöfn í gærmorgun að viðstöddu fjöi- menni innlendra og erlendra gesta. Meðal þeirra var forseti Islands, frú Vigdís Finnbogadótt- ir, sem gekk um sýningarsvæðið að lokinni athöfn og kynnti sér nýjungar á sviði sjávarútvegs. Þetta er í fjórða skiptið sem ís- lenska sjávarútvegssýningin er haldin hér á landi og að þessu sinni sýna hátt í 500 fyrirtæki frá 24 löndum framleiðslu sína eða kynna margháttaða þjónustu. Öll helstu fyrirtæki í framleiðslu og þjónustu fyrir sjávarútveg á íslandi, um 170 talsins, taka þátt í sýningunni. Sjávarútvegsráðherra sagði m.a. við opnunina: „Sýningin er fagnað-" arefni því það er einkar mikilvægt fyrir okkur íslendinga að geta fylgst vel með tækniframförum í sjávarútvegi til þess að við getum haldið forystu okkar í framleiðslu á fyrsta flokks sjávarafurðum. Það er von mín að þessi sýning auki forskotið enn frekar því á sýningu sem þessari gefst íslenskum sjávar- útvegsfyrirtækjum tækifæri til að kynnast þeim tækninýjungum, sem geta orðið þeim til framdráttar. Þá gefst þeim íslensku fyrirtækjum, sem hér sýna og þjónusta sjávarút- veginn, tækifæri til að koma á framfæri þeim nýjungum, sem þau hafa unnið að og bera sig saman við erlend fyrirtæki, sem þau eiga í samkeppni við.“ Ráðherrann sagði ennfremur að sjávarútvegur væri atvinnuvegur, sem ætti að standa á eigin fótum án ríkisafskipta til að búa við eðli- Morgimblaðið/Árni Sæberg Forseti skoðar hjá Marel GEIR Gunnlaugsson, forstjóri Marel, sýnir forseta íslands, Vigdísi Finnbogadóttur, framleiðslu fyrirtæk- isins, sem meðal annars kynnir yogir og flokkara á sýningunni. Þær Ellen Ingvadóttir, fréttafulltrúi sýningarinnar, og framkvæmdasqórinn Patricia Foster fylgjast með. lega samkeppni. Og talandi um harðnandi samkeppni í greininni sló Þorsteinn á létta strengi í lokin: „Það má líkja fyrirtækjunum hér inni við tvo menn á gangi í frum- skógi. Á vegi þeirra verður ljón í ætisleit. Annar mannanna kafar ofan í bakpokann sinn eftir hlaupa- skóm. Félaginn spyr hvort hann ímyndi sér að geta hlaupið hraðar en ljón. „Nei, enda er það ekki málið. Ég vil bara tryggja það að ég geti hlaupið hraðar en þú,“ svar- ar sá í hlaupaskónum að bragði. „Ég veit að sjávarútvegssýningin gerir það sama fyrir þátttakendur. Hún hjálpar þeim að vera á undan samkeppninni,“ sagði ráðherra. Breska sýningarfyrirtækið Reed Exhibition Companies stendur fyrir sýningunni í samvinnu við íslensk samtök og fyrirtæki. Búist er við 12 þúsund gestum. Meðal þess sem kynnt er á sýningunni eru helstu nýjungar í veiðitækni, fískvinnslu á landi og úti á sjó, vigtun og kæling sjávarafla, nýjungar í geymslu og flutningi sjávarafurða, gæðastjóm- un, pökkun, umbúðir, ker og kass- ar. Sýningarsvæðið er um 8 þúsund fermetrar að flatarmáli. Laugar- dalshöllin ein og sér dugar ekki til, heldur hafa verið reistir tveir 100 metra langir og 25 metra breiðir sýningarskálar við hlið hallarinnar. Kynnir sniðil TORFI Þórhallsson, verkfræðingur á Verkfræðistofnun HÍ, kynnir m.a. sniðil á sjávarútvegssýningunni, sem nú fer fram í Laugardalshöll. Nýtt tæki sem stýrir mðurskurði fiskflaka NÝTT tölvumyndgreiningartæki sem stýrir niðurskurði á fiskflökum er meðal nýjunga á íslensku sjávarútvegssýningunni 1993. Fiskflök eru skorin í bita af ákveðinni stærð og þyngd með tilsögn tölvu. Töl- van, sem gengur undir nafninu Sniðill, skoðar fiskflak í þrívídd og gefur fyrirmæli um hvernig á að skera það. Sniðillinn er kynntur í sýningarbás Háskóla Islands og er afrakstur samstarfs Upplýsinga- og merkjafræðistofu HI og íslenskra sjávarafurða. Að sögn Torfa Þórhallssonar, verkfræðings á Verkfræðistofnun HÍ, má rekja forsöguna aftur um tvö ár. „Forsvarsmenn Islenskra sjávar- afurða komu til okkar og inntu eftir því hvort við gætum þróað tæki, sem hjálpaði til við niðurskurðinn þar sem kröfur markaðarins gerðu ráð fyrir nákvæmlega eins stórum og þungum bitum. Kröfur um slíkt komu m.a. frá verslunum og veitingahúsum sér- staklega. Eftirspurn hefur verið mik- il eftir fiskbitum í ákveðnum þyngdar- flokkum og erlendir kaupendur eru tilbúnir að greiða mun hærra verð fyrir bita en flök ef hægt er að tryggja að bitamir séu af sambærilegri stærð,“ segir Torfi. „Við þróuðum tæki, sem notar tölvusjón til að kortleggja fískflakið og ákveður síðan hvernig best sé að haga fískskurðinum, allt eftir kröfum markaðarins hveiju sinni." Sniðillinn er ekki kominn á almennan markað ennþá. Prófanir hafa þó farið fram og eru Islenskar sjávarafurðir nú að semja við líklega framleiðendur. Upplýsinga- og merkjafræðistofa Háskólans er ein af rannsóknastofum Verkfræðistofnunar HÍ. Þar er m.a. unnið að hönnun og þróun sérhæfðra tækja fyrir atvinnufyrirtæki í land- inu; rannsóknaverkefnum í samstarfi við atvinnufyrirtæki og stofnanir og grunnrannsóknum til eflingar sér- sviða rannsóknastofunnar. Sem dæmi um önnur verkefni sem unnið er að má nefna þróun sérhæfðra las- er- og ómmælitækja til að finna hringorma í fiski, stýringu á tækjum með munnlegum skipunum, sjálfvirkt gæðamat á fiski, mælingar úr flug- vélum og úrvinnslu gervihnatta- mynda og röntgenmyndir teknar inn á tölvu og sendar milli sjúkrahúsa í gegnum síma. Forsvarsmenn sveitarstjórna á Suðurnesjum eru ekki allir sáttir við tillögu umdæmisnefndar Skiptar skoðanir um hvort sameina eigi sveitarfélögin SKIPTAR skoðanir eru meðal sveitarstjórnarmanna á Suðurnesjum um hvort æskilegt sé að sveitarfélögin sameinist, en 20. nóvember næstkom- andi verður kosið um það hvort sameina eigi öll sveitarfélögin sjö á svæðinu í eitt sveitarfélag með tæplega 16 þúsund íbúa. Mönnum ber saman um að samstarf sveitarfélaga á svæðinu innan SSS (Samtaka sveit- arfélaga á Suðurnesjum) hafi gengið nyög vel, það sé mjög víðtækt og því sé fjárhagslegur ávinningur af sameiningu varla fyrir hendi, þó hann kunni að vera æskilegur vegna skipulagsmála á svæðinu. Margir segja einnig að málið sé ekki nægjanlega vel undirbúið af ríkisins hálfu, því ekki sé fyrirliggjandi hvað sameining myndi hafa í för með sér og því sé ótímabært að láta fólk taka afstöðu til málsins í almennri kosningu. Erindi um nýjungar í handlækningum Betri skurðstofur og færri sjúkrarúm FRAMÞRÓUN á sviði handiækninga felst m.a. í því að skurð- stofur verða stærri og tæknilega fullkomnari en þörfin fyrir sjúkrarými minnkar. Þannig áætlar Jónas Magnússon, prófess- or í skurðlækningum, að þörf fyrir sjúkrarými á handlæknis- sviði Landspítalans minnki um 20% á næstu tveimur árum verði hægt að byggja skurðstofur upp á viðunandi hátt. Ein legu- deild, 24 rúm af 122, var lögð niður á handlæknissviðinu fyrir þremur árum. Erfitt að mæla með sameiningu Jón Gunnarsson, oddviti i Vatns- leysustrandarhreppi, ságði að í kosn- ingunum 20. nóvember fengist góð könnun á vilja íbúanna á svæðinu, en það væru auðvitað þeir sem ættu að ráða þessu. Ef það yrði niðurstaðan í einhveiju sveitarfélagi að það væri skýr vilji íbúanna að vilja einhveija sameiningu, þá fengi umdæmanefndin ef til vill einhveijar forsendur til að gera aðra tillögu. „Á hinn bóginn segi ég sem sveitarstjómarmaður að það sé ákaflega erfitt að mæla með því að íbúarnir greiði atkvæði með sam- einingu á þessu stigi málsins einfald- lega vegna þess að mér finnast hug- myndir um verkefnaflutning frá ríkinu og hvaða tekjur muni fylgja tii að standa undir þeim verkefnum ákaf- lega óljósar og alls ekki í föstu formi," sagði Jón. Hann sagði að sér fyndist þetta álíka því að haldinn hefði verið þjóðar- atkvæðagreiðsla hér á landi fyrir fjór- um árum um það hvort litla sveitarfé- lagið ísland ætti að sameinast stóra sveitarfélaginu Evrópu án nokkurra undangenginna samninga. „Þannig að ég á mjög erfitt með að sjá að unnt sé að taka afstöðu til sameining- ar sveitarfélaga meðan hlutur ríkisins er jafn óljós og raun ber vitni. Meðan ekki er vitað hvað tekur við í kjölfar sameiningar er einfaldlega ekki hægt að ætlast til þess að fólk geri upp hug sinn,“ sagði Jón ennfremur. Hann sagði að í kjölfar þess að umdæmanefndirnar skiluðu af sér til- lögum hefðu að hans mati átt að hefj- ast samningar milli ríkisvaldsins og þessara mögulegu nýju sveitarfélaga um hvaða verkefni flyttust til þeirra og hvenær og hvaða tekjustofnar væru ætlaðir til að standa undir kostn- aði af þeim, sem og hvaða reglur myndu gilda um Jöfnunarsjóð sveitar- félaga. Þessar viðræður hefðu getað tekið langan tíma en með þessu móti hefði í það minnsta verið ljóst hvaða valkostir væru í boði. Á móti sameiningu Ólafur Gunnlaugsson, forseti bæj- arstjórnar í Sandgerði, sagðist vera á móti sameiningu. Hann sæi ekki að sameining væri til nokkurra hagsbóta fyrir Sandgerðisbúa. Þeir hefðu fram að þessu getað verið sjálfum sér nóg- ir og séð fyrir því sem gera þyrfti. Þá væri ekkert farið að koma fram um hvað yrði um tekjustofna sveitar- félaga við sameiningu. Þó því væri haldið fram að sveitarfélögin ættu ekki að skaðast á sameiningu, þá væri eðlilegra að menn sæju tillögur þar að lútandi svart á hvítu áður en þessi kosning færi fram. „Þannig að mér finnst verulega illa staðið að því að fara út í þessar kosningar þegar alla kynningu vantar,“ sagði hann. Ólafur sagði að það væri mjög erf- itt fyrir fólk að taka afstöðu til tillagn- anna á á grundvelli þeirra upplýsinga sem lægju fyrir. Kosningamar væru alltof snemma á ferðinni. Öll kynning á tillögunum ætti eftir að fara fram og óvíst væri hvort þær ættu ekki eftir að taka einhveijum breytingum. „Það þýðir ekkert fyrir ríkisvaldið að segja að við eigum ekki eftir að skað- ast á þessu. Það var líka sagt þegar verkaskiptalögin voru samþykkt. Þá átti að taka sérstakt tillit til þeirra byggðarlaga sem stæðu höllum fæti varðandi skólabyggingar og þau áttu að fá svipað framlag og áður, eða 50%. Við erum hér með skóla sem nær ekki helmingi af þeim viðmiðum sem gilda og við fáum 20% frá ríkinu til þeirra framkvæmda,“ sagði hann enn- fremur. Hann sagðist hins vegar ekki vera að segja að það væru ekki ljósir punkt- ar í sameiningu sveitarfélaga. „Mér finnst þá að minnsta kosti að setja þurfi einhveija beitu á öngulinn þann- ig að maður geti kokgleypt hana, en á meðan beitan er bæði léleg og göm- ul og krókamir kannski berir, þá líst mér ekki á þetta,“ sagði Ólafur að lokum. Eðlilegt að sveitarfélögin sameinist „Mér finnst mjög eðlilegt að sveitar- félögin verði sameinuð, það liggur bara í hlutarins eðli. Að vísu er þetta svolítið sérstakt vegna þess að sveitar- félög á Suðurnesjum hafa haft svo mikið samstarf í gegnum SSS, hvað varðar hitaveituna, rafveituna, íjöl- brautaskólann, elliheimilið og bruna- vamir að það er lítið eftir til að sam- eina. Þess vegna verður ekki eins mikill munur fyrir sveitarfélög á Suð- urnesjum að sameinast eins og kannski önnur sveitarfélög,“ sagði Björgvin Lúthersson, oddviti í Hafna- hreppi, aðspurður um viðhorf til sam- einingar. Hann sagði að greiðslur jafnlítils sveitarfélags og Hafnahrepps, sem væri með rúma 100 íbúa, til sam- starfsins vægju þungt. Það væri hægt að taka nærtækt dæmi. Þegar aðal- stöðvar íslenskra aðalverktaka hefðu flutt um 200 metra upp á flugvelli fluttust þær úr Hafnalandi yfír til Njarðvíkur. Þá hefði tapast aðstöðu- gjáld sem samsvaraði 25% af brúttó- tekjum sveitarfélagsins. Það væri erf- itt að halda úti litlu sveitarfélagi. Yfir- stjórnin væri frekar dýr miðað við fólksfjölda. Það væru engir skólar í Höfnum og skólaakstur og skólagjöld vægju þungt í greiðslum sveitarfé- lagsins og ekki væri hægt að halda úti sömu þjónustu og stóru sveitarfé- lögin gerðu. Hann sæi enga skynsemi í öðru en að Hafnahreppur sameinað- ist. Hann sæi engin rök gegn því og skildi ekki afstöðu þeirra sem ekki vildu sameinast. Þetta væri mikið til- fínningamál, en Háfnahreppur yrði áfram sérstakur staður, eins og til dæmis Breiðholtið, Vesturbærinn eða Grímsstaðaholtið í Reykjavík. „Við stöndum miklu sterkari sem ein heild með rúmlega 15 þúsund íbúa. Það er ótrúlegt ef menn hafa ekki skilning á því hvað er hagkvæmt að sameinast,“ sagði Björgvin ennfremur. Eina sem vit er í Ingólfur Bárðarson, foseti bæjar- stjórnar Njarðvíkur, sagði að sér litist ágætlega á að þessi tillaga um samein- ingu sveitarfélaga hefði verið lögð fram. Hann teldi að það eina sem vit væri í stöðunni væri að stíga skrefið til fulls í sameiningu. Ef sveitarfélög- in á Suðumesjum væru að sameinast eitt og eitt óttaðist hann að það hefði áhrif á það góða samstarf sem hefði ríkt innan SSS. Það væru hans rök fyrir því að stíga skrefið til fulls ef það ætti að verða af sameiningu á annað borð. Þetta samstarf hefði skil- að sér í lágum rekstrarkostnaði fyrir svæðið í heild. Það sýndi sig í úttekt sem gerð hefði verið ef miðað væri við sambærileg sveitarfélög að stærð eins og Hafnarfjörð og Akureyri. Sam- starf sveitarfélaga á Suðurnesjum hefði skilað sér rekstrarlega þannig að í flestum liðum væru þau með lægri rekstrarkostnað. Ef litið væri til framtíðarinnar væri engin spurning að það væri skynsam- legt fyrir þessi sveitarfélög að samein- ast, einkum hvað snerti skipulagsmál. Hvað varðaði Keflavík og Njarðvík sérstaklega væri byggð í Keflavík til dæmis að þróast út á Berg, sem hann teldi ekki jafn hagkvæmt land undir byggingar og væri fyrir hendi í Njarð- vík. „Eg tel að þó það verði ekki í þessari hrinu þá komi öll þessi sveitar- félög til með að sameinast. En þetta er mikið tilfinningamál hjá mörgum því miður og þá er það ekki alltaf skynsemin sem ræður ferðinni,“ sagði Ingólfur einnig. Hann sagði að það væru það góðar samgöngur á Suður- nesjum árið um kring að það væri ekkert því til fyrirstöðu að stíga skref- ið til fulls og sameina öll sveitarfélög- in. Ekki mikill fjárhagslegur ávinningur „Miðað við fyrirliggjandi gögn er ljóst að það ágæta samstarf sem sveit- arfélögin hafa haft með sér um fjöl- marga málaflokka hefur skilað sér í hagkvæmni og samkvæmt þeim gögn- um sem nú liggja fyrir virðist ekki vera mikill fjárhagslegur ávinningur af sameiningu," sagði Finnbogi Björnsson, oddviti Gerðahrepps, að- spurður um viðhorf til sameiningar. Hann sagði að sameining kynni aftur á móti að auðvelda aðra þætti svo sem sameiginlega landnýtingu, skipulagsmál og annað þess háttar. Það hefði ekki verið reiknað inn í þetta dæmi eftir því sem hann best vissi. „En það sem við erum óánægð- ir með margir sveitarstjórnarmenn er að heildardæmið skuli ekki liggja fyr- ir af hálfu hins opinbera. Okkur finnst komið svolítið aftan að okkur að það sé bara ákveðið að þessi kosning skuli fara fram án þess að við getum sagt fólki hvað sameining þýðir. Við ótt- umst að það verði gengið frekar á hlut sveitarfélaganna í kjölfarið, þess eru nú dæmi, þrátt fyrir að við vitum ekki um það,“ sagði hann ennfremur. Finnbogi sagði að hann myndi hvetja Garðmenn til þess að fara sér rólega í sameiningarmálum, ef hann Jónas hélt erindi um nýjúngar í handlækningum á Vísindaþingi Læknafélags íslands í tilefni 75 ára afmælis félagsins. Hann sagði þá að gríðarlegar breytingar hefðu orðið á þessu sviði læknavísindanna undanfarin ár og fælust þær m.a. í því að opnar skurðaðgerðir væru smám saman að víkja fyrir lokuðum aðgerðum, t.d. um holsjár eða með steinbijót. Mætti því til stuðnings nefna að farið væri að nota holsjá til að taka gallblöðrur, botnlanga og lækna kviðslit en þessar aðgerð- ir væru einmitt þær þijár algeng- ustu á þessu sviði. Minna rask fyrir sjúklinginn Lokuðu aðgerðirnar krefjast dýrra tækja og era enn, a.m.k., dýrari í framkvæmd en þær opnu. Jónas leggur hins vegar áherslu á að þær hafi mun minna rask í för með sér fyrir sjúklinginn. Hann fínni fyrir minni sársauka og nái fyrri færni á skemmri tíma. í því sambandi nefnir hann að í mörgum tilfellum fækki legudögum úr 2 vik- um í 3 daga. Sjúklingurinn verði líka mun fyrr vinnufær og þannig komi beinn sparnaður vegna dag- peningagreiðslna til Trygginga- stofnunar. Kunnátta fyrir hendi Hvað aðstæður til áframhaldandi þróunar varðaði sagði Jónas að væri spurður um hvað hann myndi segja fólki fyrir kosninguna 20. nóv- ember. Hinn kosturinn væri alltaf fyr- ir hendi, virtist mönnum það æski- legt, að ganga til fijálsra samninga um sameiningu. Það væri ekki heims- endir þó menn höfnuðu þessu í kosn- ingunum í haust. Það væru of margir lausir endar í þessu máli sem ætti eftir að taka afstöðu til og meðan það ástand væri óbreytt væri ekki hægt að hvetja fólk af einhverri sannfær- ingu til að greiða sameiningu atkvæði. Kosningar ekki tímabærar Edvard Júlíusson, forseti bæjar- stjómar í Grindavík, segist telja að það sé ekki tímabært að fara út í þessa kosningu um sameiningu í haust. Það væri stórt skref ef öll þessi sjö sveitarfélög á Suðumesjum sam- einuðust og það væri ekki skref sem hægt væri að stíga til baka. Þá þyrfti að liggja fyrir í svona jaðarsveitarfé- lagi eins og Grindavík hvað það myndi hagnast á því að sameinast. Það lægi ekki fyrir nú að hans mati. Hann teldi til dæmis að Grindavík væri alveg nógu stórt sveitarfélag til að taka að sér rekstur grunnskóla eða önnur þau verkefni sem ríkið léti af hendi, en það þyrftu þá auðvitað að koma tekju- stofnar á móti til að standa undir auknum kostnaði. „Það verður að segjast eins og er að það hefur verið mjög góð samvinna með þessum sveitarfélögum hér á Suðurnesjum. Við erum með rafveitu, hitaveitu, sorpeyðingarstöð, heilsu- gæslu og margir hafa sagt, af hveiju stígið þið ekki skrefið til fulls, það er ekki svo stórt. En þetta hefur komið svona út,“ sagði Edvard. Hann sagði ■ að þetta væri líka tilfinningamál og fólk óttaðist að fjarlægjast ákvörðuna- tökuna í sveitarfélaginu. Hann sæi ekki ávinnininginn af sameiningu, þó það væri líka margt sem mælti með henni. Núna væri hún ekki tímabær. Það þyrfti að liggja miklu ljósar fyrir hvaða verkefni ríkið ætlaði að setja yfir á sveitarfélögin áður en hægt væri að taka afstöðu. kunnátta væri fyrir hendi en bæta lyrfti skurðstofuaðstöðu. Hann sagði að næstu þróunarskref myndu m.a. felast í því að beita lokaðri tækni á fleiri sjúkdóma en nú væri gert, t.d. í görnum. -----•------ Læknafélagið 75 ára Sérstök hátíðar- dagskrá HALDIN verður sérstök hátíðar- dagskrá í tilefni af 75 ára af- mæli Læknafélags íslands í dag. Fyrri hluti hátíðarinnar fer fram í Nesstofu undir yfirskriftinni fortíðin en eftir hádegi færa hátíðargestir sig yfir í Borgar- leikhúsið þar sem fjallað verður um nútið og framtíð í læknavís- indum. Afmælishátíðin markar hápunkt átta daga hátíðardagskrár í tilefni af 75 ára afmæli Læknafélagsins. Hún hófst með tveggja daga sér- hæfðu námskeiði í endurlífgun en í kjölfarið tók við tveggja daga læknaþing á Hótel Loftleiðum 13.-14. september. Efnt vartil sérs- taks vísindaþings í gær og í dag er, eins og áður segir, hin eiginlega afmælisdagskrá. Afmæli Dagskráin hefst með setningu Sverris Bergmanns, formanns , Læknafélags Islands, í Nesstofu kl. 9. Að því loknu flytur Tómas Helga- son prófessor erindi um sögu læknakennslu og Haukur Þórðar- son yfirlæknir rekur sögu Læknafé- lagsins. Þar á eftir talar dr. Christa Habrich, forseti Evrópusambands lækningaminjasafna, um lækna- minjasöfn og Þórarinn Guðnason læknir um störf lækna á fyrri tíð. Fyrri hluta hátíðarhaldanna lýkur svo með því að læknar verða heiðr- aðir fyrir langan og gifturíkan starfsferil. Yfírskrift dagskrárinnar í Borgarleikhúsinu eftir hádegi er nútíð og framtíð og hefst hún á ávarpi Helgu Hannesdóttur for- manns hátíðardagskrámefndar. Aðrir fyrirlesarar verða Árni Björnsson yfirlæknir, Peter Pritc- hard prófessor, Guðmundur Þor- geirsson yfirlæknir, Daniel C. Tosteson, forseti læknadeildar Har- vard-háskóla í Bandaríkjunum, Leah Dickstein, prófessor og for- seti læknadeildar Kentueky- háskóla, Kristín Sigurðardóttir og Tómas Guðbjartsson aðstoðarlækn- ar. Móttaka í boði borgarstjórnar verður í Ráðhúsi Reykjavíkur milli kl. 17 og 19. Á morgun og laugardag verður síðan aðalfundur Læknafélagsins en jafnframt efna Læknablaðið og Námskeiðs- og fræðslunefnd læknafélaganna til umræðufundar um útgáfumál og Siðaráð Læknafé- lags íslands til umræðufundar um forgangsröð í heilbrigðisþjónustu.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.