Morgunblaðið - 21.10.1994, Side 1

88 SÍÐUR B/C/D
240. TBL. 82. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Handalögmál
á ítalska þinginu
TIL handalögmála kom á ítalska
þinginu í gær er ræða átti mál-
efni ítalska ríkissjónvarpsins.
Kveðst einn þingmanna hafa
rotast, auk þess sem þingvörður
fékk blóðnasir. Upphaf átak-
anna voru ásakanir þingmanns
hins vinstrisinnaða Framfara-
flokks, um óeðlileg afskipti rík-
isstjórnar Silvios Berlusconis af
málefnum ríkissjónvarpsins.
Þustu þá nokkrir þingmenn,
flestir úr Þjóðarbandalaginu,
sem bendlað hefur verið við fas-
isma, fram og réðust að stjórn-
arandstæðingum.
Stjórn ísraels bregst við sprengjutilræðinu í Tel Aviv
Fyrirskipar her-
ferð gegn Hamas
Jerúsalem. Reuter.
STJÓRN ísraels fyrirskipaði í gær
hertar aðgerðir gegn Hamas, hreyf-
ingu palestínskra öfgamanna, eftir
sprengjutilræði í Tel Aviv á miðviku-
dag sem kostaði að minnsta kosti
21 lífið. Stjórnin hélt aðgerðunum
leyndum.
Yitzhak Rabin, forsætisráðherra
ísraels, boðaði til skyndifundar í
stjórninni í gær eftir þessa mann-
skæðustu árás á ísraela í 16 ár.
„Hvað aðgerðir leyniþjónustanna
varðar hefur stjómin ákveðið að
heimila þeim að beita fleiri aðferðum
sem nauðsynlegar eru til að herða
aðgerðimar gegn Hamas og hernað-
arvæng samtakanna," sagði í frétta-
tilkynningu frá stjóminni.
Móshe Shaha! lögreglumálaráð-
herra sagði að Rabin hefði lagt til
að umferð frá hernumdu svæðunum
til ísraels yrði stöðvuð „í ótakmark-
aðan tíma“. Shahal lagði ríka áherslu
á að Iögreglumönnum yrði fjölgað
um 1.500.
Fjöldahandtökur?
Ráðherrar vörðust frétta um aðrar
aðgerðir sem samþykktar voru á
fundinum og Yossi Sarid umhverf-
isráðherra sagði að sumar þeirra
væri ekki hægt að kunngera. Meðal
annars hefur verið rætt um fjölda-
handtökur á félögum í Hamas og
brottvísun þeirra úr landi.
Rabin sagði eftir sprengjutilræðið
að ísraelar stæðu frammi fyrir „þeirri
stóru ákvörðun“ hvort halda ætti
gyðingum og aröbum aðskildum til
langframa. Hann talaði einnig um
möguleikann á því að öryggissveitir
fengju fijálsar hendur og fjölskyldum
tilræðismanna yrði refsað. Shahal
sagði þó að forsætisráðherrann hefði
ekki iagt þetta til á fundinum.
Hamas gaf í gær út myndband
þar sem 27 ára Palestínumaður kveð-
ur fjölskyldu sína og vini, eins og
múslimskir hryðjuverkamenn eru
vanir að gera áður en þeir halda í
sjálfsmorðsárásir. Maðurinn lýsti
sjálfum sér sem „lifandi píslarvotti",
en ekki var ljóst i gær hvort hann
hefði framið ódæðið í Tel Aviv.
Sænskur jarðsögufræðingur kannar áhrif eldgosa á íslandi
Olli mengun frá Heklu
hungursneyð í Svíþjóð?
VIRKNI eldijalla á jörðinni geng-
ur ef til vill í bylgjum, hvert skeið
stendur þá í um 100 ár og hugsan-
legt er að eitt slíkt skeið sé að
hefjast, segir í nýlegri grein í
Svenska Dagbladet um rannsókn-
ir sænsks vísindamanns, Svens
Laufelds. Hann telur að loftmeng-
un frá Heklugosi 1693 hafí valdið
hungursneyð í Svíþjóð næstu árin.
Svenska Dagbladet. segir frá
rannsóknum Laufelds sem er dós-
ent í jarðsögu og steingervinga-
fræði við háskólann í Málmey.
Mikið gos varð í Heklu 1693.
Vindar báru öskuna til norðvest-
urs en brennisteinn og flúr, sem
streymdi frá fjallinu í sjö mánuði
eftir gosið að sögn Laufelds,
mengaði loft sem barst að hluta
yfir til Skandinavíu. Súrt regn
spillti þar gróðri og flúr olli gaddi
í búfé sem staðfest hefur verið
með rannsóknum á beinaleifum,
hungursneyð fylgdi í kjölfarið í
Svíþjóð. Kirkjubækur á Gotlandi
greina frá hörmungunum.
Spáir nýju virkniskeiði
Laufeld segir að gosið í
Pinatubo á Filippseyjum 1991 auk
eldsumbrotanna á Papúa Nýju-
Gíneu og Kamtsjatka fyrir
skemmstu geti verið upphaf að
nýju tímabili hærri tíðni eldgosa
á jörðinni.
Að sögn Laufelds er líklegt að
mikið gos verði á Islandi á næst-
unni. Er Morgunblaðið ræddi við
Guðmund Sigvaldason jarðeðlis-
fræðing og Ragnar Stefánsson
jarðskjálftafræðing kom fram að
íslenskir vísindamenn sæju ekki
nein sérstök rök fyrir því að telja
mikið gos yfirvofandi nema helst
að alllangt sé síðan gosið hafi í
nokkrum þekktum stöðvum. Þá
töldu þeir vísbendingar um áður-
nefnd, reglubundin virkniskeið á
jörðinni ekki sannfærandi.
Norður-Kórea
Talið að
eftirlit
dragist
um 5 ár
Vín. Reuter.
SAMNINGUR sem Bandaríkin
gerðu við Norður-Kóreu um kjarn-
orkuvoþnaáætlun þeirra kann að
verða til þess að seinka enn eftirliti
með n-kóreskum kjarnorkuverum
að sögn Hans Blix, forstjóra Al-
þjóðakjarnorkumálastofnunarinnar
(IAEA).
Samningurinn hefur mætt mikilli
andstöðu á Bandaríkjaþingi og
sagði Bob Dole, leiðtogi repúblik-
ana, hann vera dæmi um það að
hægt væri að ná samkomulagi um
hvað sem væri, gæfu menn nógu
mikið eftir. Undirrita á samninginn
í dag, föstudag.
Talið er að samningurinn geti
þýtt tafir á eftirliti IAEA í allt að
fimm ár. Ástæðan er sú að hann
felur í sér að N-Kóreumenn fá að-
stoð til að skipta út kjarnakljúfum
fyrir aðra kljúfa, sem framleiða
minna plútoníum. Talið er að það
taki áratug en fullt eftirlit verður
ekki leyft fyn- en framkvæmdin er
hálfnuð.
Sagði Blix að fagna bæri loforði
N-Kóreumanna um leyfa eftirlit
IAEA með kjarnorkuvinnslustöðv-
unum en að samningurinn væri þó
engin trygging fyrir því að N-Kórea
byggi ekki yfir kjarnavopnum.
William Perry, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, kom til Seoul
í gær til viðræðna við suður-kóreska
ráðamenn. Sagði hann að Banda-
ríkjamenn myndu ekki draga úr
herafla og viðbúnaði sínum í Suður-
Kóreu, fyrr en samskipti ríkjanna
á Kóreuskaganum hefðu batnað.
Reuter
Þúsundir
syrgja
blaðamann
ÞÚSUNDIR manna vottuðu í gær
blaðamanni, sem lét lífið í
sprengingu, virðingu sína er
hann var jarðsettur í Moskvu.
Blaðamaðurinn, Dmitríj Khol-
odov, hafði rannsakað tengsl
skipulagðra glæpasamtaka við
herinn. Hann lést er taska, sem
hann taldi innihalda leyniskjöl,
sprakk. Hefur dauði Kholodovs
vakið mikla reiði og ritstjóri hans
sakar Pavel Gratsjov varnar-
málaráðherra um að tengjast
málinu. Borís Jeltsin Rússlands-
forseti lagði í gær til að gefin
yrðu út sérstök leyfi fyrir blaða-
menn, sem rannsökuðu glæpi og
spillingu, til að veita þeim vernd
gegn leigumorðingjuin.