Morgunblaðið - 19.02.1995, Side 22
22 SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
KVIKMYNDIR/Sambíóin og Borgarbíó á Akureyri hafa tekið til sýninga
spennumyndina Disclosure með Michael Douglas og Demi Moore í
aðalhlutverkum. Myndin er byggð á metsölubók rithöfundarins
Michaels Crichton, s sem m.a. skrifaði Júragarðinn.
Dæminu
snúið við
AÐALPERSÓNAN í Disclos-
ure, Tom Sanders (Michael
Douglas), er háttsettur hjá tölvu-
fyrirtækinu DigiCom. Samruni er
framundan hjá fyrirtækinu og á
Sanders von á stöðuhækkun í kjöl-
farið. Þegar af samrunanum verð-
ur er það hins vegar hin unga
Meredith Jones (Demi Moore) sem
hlýtur stöðuna. Hún kemur frá
höfuðstöðvum fyrirtækisins og
þau Sanders þekkjast frá fyrri
tíð, en þau höfðu verið elskendur
tíu árum áður. Meredith boðar
Tom til kvöldfundar á skrifstofu
sinni og þegar þangað er komið
leitar hún á hann. Tom neitar
henni í fyrstu en lætur svo undan
að lokum. Hann hættir þó í miðju
kafí og rýkur í burtu. Þegar hann
mætir til vinnu næsta dag kemst
hann svo að því að Meredith hef-
ur kvartað undan honum vegna
kynferðislegrar áreitni, en Tom
er aldeilis ekki sáttur við það og
ákveður sjálfur að kæra. I svipt-
ingunum sem koma í kjölfar kær-
unnar kemur svo ýmislegt upp á
yfirborðið, bæði varðandi fortíð
Toms og framtíð fyrirtækisins
sem hann starfar hjá.
Leikur í gerviveröld
Leikstjóri og framleiðandi Dis-
closure er Barry Levinson, en
hann hlaut óskarsverðlaunin sem
besti leikstjóri ársins 1988 fyrir
Rain Man með Dustin Hoffman
og Tom Cruise í aðalhlutverkum.
Árið áður leikstýrði hann Robin
Williams í Good Moming, Viet-
nam, sem varð ein vinsælasta
mynd ársins, og árið 1990 leik-
stýrði hann Bugsy með Warren
Beatty í aðalhlutverki, en sú mynd
var tilnefnd til 10 óskarsverð-
launa. Auk þess að leikstýra og
framleiða kvikmyndir hefur Le-
vinson getið sér gott orð sem
handritshöfundur, en meðal kvik-
myndahandrita hans em ...And
Justice for All, Diner og Avalon,
og hlaut hann tilnefningu til ósk-
arverðlauna fyrir þær allar.
Disclosure er gerð eftir met-
sölubók Michaels Crichtons, en
hann hefur stundum verið kallað-
ur „faðir tæknitryllisins". Meðal
annarra þekktra bóka hans sem
hafa verið kvikmyndaðar em The
Andromeda Strain, The Great
Train Robbery, Congo (sem nú
er verið að kvikmynda) og Júra-
garðurinn. Sjálfur hefur Crichton,
sem er læknismenntaður, leikstýrt
sex kvikmyndum, en meðal þeirra
em Westworld, Coma og The
Great Train Robbery. Hann hefur
alla tíð verið hugfanginn af tölv-
um og öðmm hátæknibúnaði, og
um skeið átti hann eigið hugbún-
aðarfyrirtæki auk þess sem hann
bjó til tölvuleikinn Amazon.
Skáldsögur Crichtons hafa ein-
att verið einu skrefí á undan í því
að segja fyrir um málefni sem
verða efst á baugi í framtíðinni.
Hvað Disclosure varðar er einn
aðalþátturinn í „plottinu" notkun
tölvufyrirtækisins á sýndarvem-
leika, en það er tækni sem flytur
notandann inn í tilbúið, þrívítt
umhverfí sem hannað er með
tölvuhugbúnaði. í fyrstu var þessi
tækni notuð til að þjálfa flugmenn
í flughermum, og upp á síðkastið
hefur bandaríska geimferðastofn-
unin notað tæknina til að líkja
FORSTJÓRI fyrírtækisins, sem leikinn er af Donald Sutherland, heldur verndarhendi yfir Mered-
ith í baráttunni við Tom.
eftir aðstæðum í himingeimnum
við þjálfun geimfara. Enn sem
komið er hefur eini sýndarveru-
leikinn sem almenningi hefur gef-
ist kostur á að nota tengst háþró-
uðum leiktækjasölum og
skemmtigörðum, en ástæða þess
er sú að vélbúnaðurinn sem þarf
er bæði flókinn og fyrirferðarmik-
ill. Notandinn setur þá á sig höf-
uðbúnað sem tengdur er tölvu, en
í höfuðbúnaðinum eru augu sem
eru tveir örsfnáir sjónvarpsskjáir,
en með aðstoð þeirra samlagast
skynjun notandans ímyndum sem
framkallaðar eru með aðstoð hug-
búnaðar. Með þennan höfuðbúnað
upplifír notandinn þannig sýndar-
veruleika sem hann getur ferðast
um og átt samskipti við.
Það voru-galdramennirnir hjá
Industrial Light & Magic sem
gerðu þann þátt kvikmyndarinnar
Disclosure sem fjallar um sýndar-
veruleika. Þar er þó ekki um að
ræða tækni sem þegar er á boð-
stólum heldur þá útgáfu sem búist
er við að framtíðin beri í skauti
sér. í sögunni er hin nýstárlega
sýndarveruleikafrumgerð
TOM er háttsettur hjá fyrirtækinu DigiCom og á stöðuhækkun
í vændum, en óvæntir atburðir verða til þess
að allt fer á annan veg.
DigiCom samsett úr umhverfí sem
notandinn getur ferðast um eins
og í bókasafni og skoðað þar
margvísleg skjöl fyrirtækisins. Til
þess að koma þessum atriðum
myndarinnar á fílmu voru leikar-
arnir Michael Douglas og Joel
Urla myndaðir fyrir framan
bláskjá og þvínæst færðir með
stafrænni tækni inn i þrívítt um-
hverfí sem að öllu leyti var hann-
að í tölvu. Útkoman verður svo
vægast sagt dularfull blanda
raunverulegs leiks i gerviveröld.
mann Karls Maldens, en sjón-
varpsþættir þessir urðu ein-
hverjir hinir vinsælustu í sjón-
varpi vestra á fyrri hluta átt-
unda áratugaríns.
Jafnhliða þessu fór Douglas
að reyna fyrir sér sem kvik-
myndaframleiðandi og hlaut
ein fyrsta mynd hans, One
Flew over the Cuckoo’s Nest,
fimm óskarsverðlaun og millj-
arða gróða, og þvi næst kom
China Syndrome, þar sem
hann lék jafnframt eitt af aðal-
hlutverkunum. Á síðari hluta
áttunda áratugaríns einbeitti
Douglas sér hins vegar að leik-
listinni, og lék hann þá m.a. í
Coma (sem Michael
Crichton, höfund-
ur Disclosure,
leikstýrði), It’s
My Turn, Star
Chamber og
Running.
Árin 1984
Tvö á toppnum
ÆR persónur sem ég lað-
ast að í kvikmyndunum
sem ég geri eru raunverulegt
fólk. Eg kann vel að meta per-
sónur sem eru veiklundaðar
og breyskar, og óttast alls
ekki að sýna einhvern sem
hefur á sér veika hlið því það
höfum við öll. Ég kann vel að
meta persónur sem þurfa að
kljást við siðferðilegar spurn-
ingar og ná svo vonandi réttri
niðurstöðu. í mínum augum
er Tom Sanders mjög raun-
verulegur," segir Michael
Douglas, en hann og Demi
Moore, mótleikari hans í Dis-
closure, eru meðal vinsælustu
leikaranna í Hollywood í dag.
Douglas hefur verið svo
heppinn að eigin mati að hafa
tengst fjölmörgum kvikmynd-
um sem hreyft hafa við tilfinn-
ingum fólks og vakið það til
umhugsunar og umræðu. Þar
á meðal eru One Flew over the
Cuckoo’s Nest, Fatal Attrac-
tion, China Syndrome, Wall
Street, Basic Instinct, Falling
Down og nú slðast Disclosure.
„Allt eru þetta myndir sem fá
fólk til að hugleiða spurningar
sem það hefur ekki leitt hug-
ann að áður og sjá því fyrir
umræðuefni eftir að út úr
kvikmyndahúsunum kemur,“
segir Douglas.
Michael Douglas er fæddur
í Hollywood, sonur leikarans
Kirks Douglas og Díönu konu
hans. Ætternið hefur líklega
ekki spillt fyrir þegar Michael
fór að reyna fyrir sér nýút-
skrifaður leikarí liðlega tví-
tugur á sviði í New York, því
tækifærin létu ekki á sér
standa og fljótlega buðust
honum einnig hlutverk í sjón-
varpsmyndum og aukahlut-
verk í kvikmyndum. Hann
varð frægur í Bandaríkjunum
þegar hann fékk annað aðal-
hlutverkið í lögregluþátt-
unum The Streets of
San Francisco, þar
sem hann lék að-
stoðar-
og 1985 framleiddi Douglas
og lék í myndunum Romanc-
ing the Stone og Jewel of
the Nile, ásamt þeim Kathleen
Turner og Danny DeVito.
Meðal annarra mynda sem
fyrirtæki Douglas hafa
framleitt eru Starman,
Flatliners, Radio Flyer
og Made in America.
Eitt af stóru nöfnunum
Demi Moore er fyrir allnokkru
orðin eitt af stóru nöfnunum
í Hollywood, og er skemmst
að minnast leiks hennar í kvik-
myndunum A Few Good Men,
þar sem hún lék á móti Tom
Cruise og Jack Nicholson, og
Indecent Proposal, þar sem
hún lék á móti Robert Redford
og Woody Harrelson. En það
var kvikmyndin Ghost sem
skaut henni fyrir alvöru upp
á sljörnuhimininn, og ekki
hefur það spillt fyrir frama
hennar að hún hefur verið
ákaflega Iagin við að vekja á
sér athygli með alls kyns uppá-
tækjum. Nafn hennar varð til
dæmis á hvers manns vörum
fyrir fáum árum þegar hún lét
birta af sér nektarmynd á
forsíðu tímarits, en þá gekk
hún með annað barn sitt og
eiginmannsins, kvikmynda-
leikarans Bruce Willis.
Demi Moore er fædd í Nýju
Mexíkó, dóttir kornungra for-
eldra. Eftir nokkuð erfiða
æsku fékk hún hlutverk í
sápuóperunni General Hospit-
al, en fyrsta kvikmyndahlut-
verkið áskotnaðist henni árið
1984 þegar hún lék dóttur
Michaels Caines í myndinni
Blame it on Rio.
í kjölfarið fylgdu svo hlut-
verk í myndunum No Small
Affair og St. Elmo’s Fire, og
hlaut hún nokkurt lof fyrir
leik sinn í þeim. Því næst
komu nokkrar myndir sem
juku ekkert sérstaklega hróð-
ur hennar, en þar á meðal eru
spennumyndin The Seventh
Sign og gamanmyndin We’re
No Angels, en í henni lék hún
með Sean Penn og Robert De
Niro. Þá lék hún í Mortal
Thoughts með Glenne Hadley
og Bruce Willis, og The Butc-
her’s Wife með Jeff Daniels,
en sú mynd kolféll reyndar.
Það var svo sem fyrr
segir Ghost sem gerði útslag-
ið, en vinsældir hennar urðu
gífurlegar og hefur myndin
skilað rúmlega 500 milljónum
dollara í kassann samanlagt.
Þar með var Demi komin í
þá aðstöðu að fá hlutverk í
myndum sem eitthvað
bragð þykir að eins og sýnt
hefur sig með myndunum
A Few Good Men,
Indecent Proposal og nú s
íðast Disclosure. Skömmu
eftir að hún lék i Disclosure
lék svo Demi Moore í
mynd Rolands Joffe, The
Scarlet Letter.