Morgunblaðið - 22.02.1995, Page 8

8 MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
r
Sænski sjóherinn í minkaléit
AF SEX kafbátaleitum I wenska skerjagarðinum
á árunum 1992-1993 er aðeins talið að ( eitt
skipti hafi heyrat ( kafbáti. í hin skiptin voru
það minkar á sundferð, aem ollu leitinni. Þetu
kom fram I '--■
Þetta mannfólk, það kann ekki orðið að taka gríni, bróðir.
Norðurlandaráð
Geir H. Haarde
næsti forseti
GEIR H. Haarde, formaður þing-
flokks Sjálfstæðisflokksins, verður
næsti formaður Norðurlandaráðs
samkvæmt samkomulagi í sendi-
nefnd íslands í ráðinu. Geir mun
taka við embætti.í upphafi þings
Norðurlandaráðs, sem hefst í
Reykjavík í næstu viku.
Islenzka sendinefndin mun gera
tillögu um að ásamt Geir sitji Hall-
dór Asgrímsson formaður Fram-
sóknarflokksins áfram í forsætis-
nefnd ráðsins. Auk þess mun
flokkahópur vinstrisósíalista gera
tillögu um Hjörleif Guttormsson
þingmann Alþýðubandalagsins í
nefndina, en gengið verður frá kjöri
í hana á þinginu sjálfu.
Guðmundur Árni tekur
við af Rannveigu
Á blaðamannafundi íslenzku
sendinefndarinnar í gær var jafn-
framt skýrt frá því að Guðmundur
Ámi Stefánsson, þingmaður AI-
DAGVISTARGJALD fyrir böm for-
eldra í sambúð á fimm hamaheimil-
um ríkisspítalanna hækkar úr
14.400 krónum í 19.600 1. mars.
Um 250 böm eru á heimilunum og
mun hækkunin skila um 8 millj. sér-
tekjum til reksturs þeirra að sögn
Péturs Jónssonar framkvæmda-
stjóra stjómunarsviðs ríkisspítala.
Fylgja Dagvist barna
Að sögn Péturs er ástæða hækk-
unarinnar sú að gjöld á heimilunum
hafi alla tíð fylgt verðskrá Dagvistar
barna, sem hafi hækkað í janúar.
Starfsmenn hafa mótmælt hækk-
þýðuflokksins, hefði tekið við for-
mennsku í menningarmálanefnd
Norðurlandaráðs. Því embætti
gegndi áður Rannveig Guðmunds-
dóttir, sem tók við embætti félags-
málaráðherra er Guðmundur Árni
sagði af sér.
55 ráðherrar koma
Búizt er við um 1.000 manns á
Norðurlandaráðsþingið, sem hefst
á mánudag í næstu viku. Þar af
koma um 730 frá hinum Norður-
löndunum. Þegar hafa 55 ráðherr-
ar tilkynnt komu sína, þeirra á
meðal allir norrænu forsætisráð-
herrarnir, og 91 norrænn þingmað-
ur.
Þingið í Reykjavík gæti orðið síð-
asta vorþing Norðurlandaráðs.
Meðal tillagna starfshóps um fram-
tíðarskipan norræns samstarfs er
að þingum ráðsins verði fækkað í
eitt á ári, sem haldið verði að haust-
lagi.
uninni og fóru fram á að stjórnar-
nefnd ríkisspítalanna tæki hana til
endurskoðunar. Segir Pétur að
ákveðið hafi verið að halda við fyrri
ákvörðun. „Stéttarfélögin hafa
haldið því fram að plássin væru
hluti af ráðningarkjörum en svo er
alls ekki. Sérstök nefnd sem ákveð-
ur hverjir koma börnunum sínum á
barnaheimilin. Sérmenntað starfs-
fólk hefur forgang,“ segir hann.
Pétur segir að alltaf hafi verið tap
á heimilunum og stefni í það áfram
í ár þrátt fyrir hækkunina.
Haldinn verður starfsmannafund-
ur um málið á föstudag.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
*
Islenskir
dansarar
náðu góðum
árangri
FIMM íslensk pör tóku þátt í
einni stærstu opnu danskeppni í
Evrópu, Copenhagen Open, sem
fram fór í Kaupmannahöfn um
helgina. íslensku pörin náðu öll
góðum árangri.
Eitt par, Brynjar Örn Þorleifs-
son og Sesselja Sigurðardóttir,
sem svífa hér um gólfið, komst
alla leið í úrslit og hafnaði í
þriðja sæti í suður-amerískum
dönsum í flokki 14 til 15 ára.
Tæplega 90 pör hófu keppni í
þeim flokki.
Árni Þór og Erla Sóley Ey-
þórsbörn og Þorvaldur Gunnars-
son og Jóhanna EHa Jónsdóttir
komust í 24 para úrslit bæði í
suður-amerískum og standard-
dönsum í sínum aldursflokkum.
Örn Ingi og Karen Björgvins-
börn komust í 24 para úrslit í
suður-amerískum dönsum og 48
para úrslit í standard-dönsum.
Árni Traustason og Helga
Þóra Björgvinsdóttir, sem
kepptu í flokki 10-11 ára, kom-
ust í 24 para úrslit í standard-
dönsum.
Barnaheimili ríkisspítalanna
Dagvistargj öld
hækka um 5.200 kr.
Rannsóknarráð Islands
Vísindi o g tækni
í þágu framfara
LÖG UM Rannsóknar-
ráð íslands tóku gildi
á miðju síðastliðnu
ári með sameiningu á Vís-
indaráði og Rannsóknaráði
ríkisins, og að undanförnu
hefur verið unnið að skipu-
lagningu á störfum ráðsins.
Þannig var nýlega gengið
frá skipun í fagráð og út-
hlutunarnefndir á vegum
ráðsins, en samkvæmt lög-
um skipar Rannsóknarráð
íslands tvær úthlutunar-
nefndir, eina fyrir Vísinda-
sjóð og aðra fyrir Tækni-
sjóð, og sitja fimm manns
í hvorri nefnd.
Hlutverk úthlutunar-
nefnda er að gera tillögur
um styrkveitingar úr sjóð-
unum innan ramma ráð-
stöfunarfjár þeirra með
hliðsjón af stefnu ráðsins.
Sex fagráð ijalla um einstök svið
vísinda og tækni og gefa faglegar
umsagnir um styrkumsóknir til
sjóðanna, en hvert fagráð er skip-
að sjö sérfróðum einstaklingum.
Að sögn Vilhjálms Lúðvíksson-
ar, framkvæmdastjóra Rannsókn-
arráðs Íslands, verður styrkjum
úthlutað úr sjóðunum í byijun
maí næstkomandi. Nýlega bárust
alls 640 umsóknir um styrki, 402
úr Vísindasjóði og 238 úr Tækni-
sjóði, en samtals er sótt um styrki
að upphæð tæplega 1,2 milljarðar
króna.
- Hvaða helstu breytingar eru
fólgnar í sameiningu Vísindaráðs
og Rannsóknaráðs rikisins í
Rannsóknarráð íslands?
„í því felst sú grundvallarbreyt-
ing að sameina umfjöllun um
grunnrannsóknir við það sem
tengist hagnýtum rannsóknum í
þágu atvinnulífsins og nýsköpun.
Þetta eru kannski býsna fjarlægir
hugarheimar dags daglega, en á
hinn bóginn eru þetta allt saman
grundvallarmál fyrir framvindu
og sjálfstraust þjóðar sem þarf
að styrkja stöðu sína í harðnandi
alþjóðasamkeppni.
Það skiptir máli í vaxandi
mæli að nota allan þekkingarmátt
þjóðarinnar á vísindum og tækni
í þágu þjóðfélagsframfara í víð-
asta skilningi. Við þurfum að
skilja sjálf okkur sem þjóð, vita
hvaðan við komum og hvert við
ætlum að fara. Við erum ein af
fáum þjóðum sem hafa reynt
þetta, og segja má að aðeins
Norðmenn hafi auk okkar reynt
að setja þetta saman í einn bás
á þennan hátt.“ ---------
- Hvernig er háttað
íj'árframlagi til sjóð-
anna?
„Sú almenna stefna
hefur verið mörkuð af
ríkisstjórn Ðavíðs
Oddssonar að það ætti að fara
aukið fé í gegnum svona sjóði til
einstakra verkefna sem þá fá fag-
legt mat og vandaða umfjöllun
áður en í þau er ráðist. í dag eru
þetta um 140 milljónir króna í
Vísindasjóði og 200 milljónir í
Tæknisjóði sem til ráðstöfunar
eru. Þetta er sama upphæð og
var í fyrra til beggja sjóðanna,
en okkur fannst satt að segja
dálítið óþægilegt að tekin var
málhvíld hvað varðar hækkanir á
framlagi til sjóðanna.
Árið áður varð aðeins hækkun
til Rannsóknasjóðs, eða úr 160
milljónum króna í 200 milljónir,
og menn voru að gera sér vonir
um að framlag í Vísindasjóð sér-
staklega yrði aukið í þetta skipti.
Gott hefði verið að geta blásið
meira í herlúðra um eflingu rann-
sókna, þróunar og nýsköpunar,
Vilhjálmur Lúðvíksson
►Vilhjálmur Lúðvíksson er
fæddur í Reykjavík árið 1944.
Hann lauk BS-prófi í efnaverk-
fræði frá University of Kansas
í Bandaríkjunum árið 1964,
MS-prófi í efnaverkfræði frá
University of Wisconsin árið
1965 og doktorsgráðu í efna-
verkfræði árið 1968. Villyálm-
ur starfaði sem verkfræðingur
bjá Rannsóknaráði ríkisins frá
1968 til 1973. Hann var formað-
ur og framkvæmdastjóri Iðn-
þróunamefndar frá 1973 til
1975, og frá 1975 til 1978 starf-
aði hann sem ráðgjafarverk-
fræðingur með eigin rekstur.
Árið 1978 tók Vilhjálmur við
stöðu framkvæmdastjóra
Rannsóknaráðs rikisins, sem
sameinað var i Rannsóknarráð
íslands. Eiginkona Vilhjálms
er Áslaug Sverrisdóttir, vefn-
aðarkennari, og eiga þau tvær
dætur.
en ég vona að vindurinn sé ekki
farinn úr seglunum, það var
ágætur byr.“
- Hefur verið reynt að leggja
mat á það hvaða þýðingu styrk-
veitingarnar hafa haft hingað til?
„Við höfum mjög sterkar vís-
bendingar um það af starfí Rann-
sóknasjóðs sem stofnaður var
1985, en þær úthlutanir hafa orð-
ið mjög hvetjandi til samvinnu
fyrirtækja og opinberra aðila um
þróunarmál, bæði um fram-
kvæmd verkefna og fjármögnun
þeirra. Þannig hafa fyrirtæki lagt
verulega aukið fé til rannsókna á
síðustu árum og þetta er farið að
--------- skila sér í töluvert auk-
inni og bættri fram-
leiðslu hjá framsækn—
um fyrirtækjum.
Kannski er þetta sér-
staklega áberandi í
— fískvinnslunni, en
tækjabúnaðurinn sem íslensk fyr-
irtæki á borð við Marel, Pólinn
og DNG hafa verið að þróa er
farinn að skila sér í framleiðni-
aukningu og nýjum möguleikum
í vinnslunni. Þannig er nánast
hætt að senda út ísfisk og í stað
þess unnið úr sjávarfanginu
heima, en það er að hluta vegna
tækniþróunar og að hluta vegna
vöruþróunar í vinnslunni, en við
höfum líka stutt töluvert við bak-
ið á fyrirtækjum á því sviði.
Við getum því kannski að hluta
þakkað þessu að verðmætasköp-
unin í sjávarútvegi hefur haldist
í horfinu þrátt fyrir minnkandi
sjávarafla. Þá er líka ýmislegt að
koma fram í hugbúnaðargerð,
sem við höfum stutt um langt
skeið á alveg nýjum sviðum ís-
lensks atvinnulifs, t.d. á sviði heil-
brigðisþjónustu.11
Fyrirtæki hafa
lagt veruiega
aukiðfétil
rannsókna