Morgunblaðið - 24.09.1995, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 24. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
JlhnqQissdblto^iib'
VIKAN 17/9 - 23/9
►KÖNNUN Bifreiðaskoð-
unar íslands hf. hefur leitt
í ljós að 372 börn eru skráð-
ir eigendur bifreiða. Þar
af eru 33 börn 4ra ára og
yngri. Af heildarfjölda bif-
reiða eru gjöld af 67 í van-
skilum. Umboðsmaður
barna telur að um hugsan-
lega misnotkun geti verið
að ræða þegar börn eru
skráð fyrir bifreiðum.
►RIÐUVEIKI hefur fund-
ist í kind frá bænum Ási-f
Vatnsdal í Austur-Húna-
vatnssýslu. Á bænum eru
623 kindur og fylgja þeim
á ellefta hundrað lamba.
Nýlega fannst einnig riðu-
veiki í kind frá stærsta fjár-
búi í héraðinu, Stóru-Giljá,
þar voru yfir 900 fjár.
►BORGARSTJÓRN sam-
þykkti á fimmtudag með 8
atkvæðum gegn 7 hækkun
á fargjöldum SVR þrátt
fyrir mótmæli. Borgar-
stjóri fékk í vikunni undir-
skriftalista, þar sem 11.335
íbúar í borginni mótmæltu
hækkuninni.
►SAMKVÆMT frumvarpi
til nauðasamninga vegna
skulda Sambands íslenskra
samvinnufélaga nemur upp-
greiðsla skulda 14 miljjörð-
um. Áður en nauðasamning-
ar voru gerðir var búið að
greiða upp 96-98% af skuld-
um SÍ S og náðu samning-
arnir því til um 3% skuld-
anna. Samkvæmt nauða-
samningnum voru greidd
25% af þáverandi skuldum
eða um 91 millj. af 364 miHj-
ónum. Samningarnir
miðuðust við skuldastöðu
Sambandsins í maí 1994.
Húsin verði keypt
HREPPSNEFND Súðavíkur hefur
ákveðið að óska eftir því við Ofanflóða-
sjóð og Almannavarnir ríkisins að hús-
eignir í núverandi byggð á Súðavík
verði keyptar í stað þess að byggð verði
vamarmannvirki á sama stað.‘ Áætlað-
ur kostnaður við vamimar er frá 694
milljónum til 751 milljón en kostnaður
vegna uppkaupa húsa er áætlaður 700
milljónir.
Rúmar 2,2 millj. fyrir
innflutning á kjöti
LANDBÚNAÐARRÁÐUNEYTIÐ hef-
ur úthlutað toilkvóta á unnum kjötvör-
um samkvæmt tillögum ráðgjafar-
nefndar um inn- og útflutning landbún-
aðarvara. Úthlutað var 26 tonnum til
sjö fyrirtækja og greiða þau samtals
rúmar 2,2 millj. fyrir að fá að flytja
kjötið inn á lágmarkstollum.
Kuml frá víkingatíma
EITT ríkasta kuml frá víkingatíma
hefur fundist á Skriðdal á Héraði. Við
uppgröft kom í ljós beinagrind af karl-
manni, hesti og hundi auk vopna,
tveggja brýna og lítt skemmdrar grýtu
'úr klébergi, en það er í fyrsta sinn sem
heil grýta fínnst í gröf hér á landi.
Skattur af 40 þús. krónunum
FORSÆTISNEFND Alþingis hefur
samþykkt að leggja fram frumvarp
þess efnis að greiddur verði skattur
af 40 þúsund króna kostnaðargreiðsl-
um sem alþingismenn fá. Forseti Al-
þingis telur ekki að þingmenn hafí
gert mistök með því að samþykkja
frumvarp sem fól í sér skattfrjálsar
kostnaðargreiðslur.
Þungavopn
Serba á brott
► Alþj óða vinnumálastof n -
unin, ILO, segir að kreppa
ríki í félagslega kerfinu í
Evrópu, fjármögnun þess
verði æ erfiðari. Stofnunin
segir að endurskilgreina
þurfi hlutverk rikisvaldsins.
►FÉLÖG útgerðarmanna
og sjómanna í Færeyjum
hótuðu á þriðjudag að
leggja öllum flotanum ef
kvótakerfið yrði ekki af-
numið innan sex vikna.
FULLTRÚAR Sameinuðu þjóðanna og ►TITRINGUR er nú víða í
Atlantshafsbandalagsins, NATO, ríkjum Evrópusambandins
ákváðu á miðvikudagskvöld að ekki vegna þeirra ummæla fjár-
yrði nauðsynlegt „að svo stöddu“ að málaráðherra Þýskalands,
hefja á ný loftárásir á stöðvar Bosníu- Theos Waigels, á fimmtu-
Serba þar sem þeir hefðu staðið við dag að ítalir og fleiri að-
samninga um brottflutning þunga- ildarþjóðir muni eigá erfitt
vopna frá Sarajevo. Vesturveldin taka með að uppfylla skilyrði
þó skýrt fram að hefji Serbar aftur væntanlegs myntbandalags
árásir á griðasvæði SÞ verði þeim svar- sambandsins.
að með loftárásum.
Vígstaðan í Bosníu hefur gerbreyst ►LÝÐRÆÐISSINNAR
á innan við tveim vikum því að múslim- sigruðu um síðustu helgi í
ar og Króatar hafa notað tækifærið siðustu þingkosningum í
til að taka stór svæði af Serbum og Hong Kong sem haldnar
ráða nú samanlagt helmingi Bosníu. verða áður en Kina fær á
Tugþúsundir Serba hafa flúið undan ný æðstu völd í borginni eft-
sókn múslima og Króata sem fyrir til- ir 150 ára nýlendusljóm
mæli Vesturveldanna bundu enda á Breta. Em úrslitin talin áfall
aðgerðimar á fimmtudag. Stórveldin fyrir stjómvöld í Peking
óttuðust að flóttamannavandinn yrði sem höfðu vonað að flokkur
óviðráðanlegur og sóknin gæti komið hliðhollur þeim sigraði.
í veg fyrir að samningar næðust um
vopnahlé í landinu öllu. Alija Izet- ►FORSETI Úsbekístans vill
begovic Bosníuforseti sagði að stjóm- að dustað verði rykið af
arherinn myndi ekki reyna að taka eitt gömlum hugmyndum frá
helsta vígi Serba í norðurhéruðunum, Sovétskeiðinu um að breyta
Banja Luka. farvegi stórfljóta í Síberíu
Framkvæmdastjóri SÞ vill að herlið og snúa rennslinu til suðurs.
NATO taki við friðargæslunni af SÞ. Kom þetta fram á ráðstefnu
Bandaríkin eru reiðubúin að senda allt um Aralvatn sem er að
að 25.000 manna herlið til friðargæslu þorna upp vegna minnkandi
í Bosníu ef friðarsamningar verða und- aðrennslis. Hugmyndinni
irritaðir. var illa tekið á ráðstefnunni.
FRÉTTIR
Námsmenn vilja lækka endurgreiðslubyrði námslána
Ráðherra bíður end-
urskoðunar laga
NÁMSMENN vilja að endur-
greiðslubyrði námslána verði lækk-
uð til að auka möguleika þeirra á
að festa kaup á húsnæði, að sögn
Guðmundar Steingrímssonar, for-
manns Stúdentaráðs HÍ.
Hámarksendurgreiðslubyrðin var
3,75% á milli 1982 og 1992 og liðu
þá þijú ár frá námslokum til upp-
hafs endurgreiðslna. 1992 voru sett
ný lög sem kváðu á um að tveimur
árum eftir námslok skyldu endur-
greiðslur hefjast, vera 5% af tekjum
fyrstu 5 árin en 7% eftir það.
Menntamálaráðherra segir ástæðu
til að bíða endurskoðunar á lögum
um LÍN áður en afstaða verði tekin
til þessarar kröfu.
„Þessi hækkun var ískyggileg á
sínum tíma og bentu námsmenn
strax á að hún gerði námsmönnum
ókleift að festa kaup á húsnæði
eftir nám. Þá var brugðist við með
því að taka ekki mið af námslána-
skuldum í greiðslumati Húsnæðis-
stofnunar, en það breyttist um sein-
ustu áramót. Það væri algjört glap-
ræði að víkja frá þeirri stefnu að
nýju og taka ekki 5-7% endur-
greiðslubyrði inn í greiðslumat
stofnunarinnar, því þá væri einfald-
lega verið að ljúga að fólki og segja
því að það geti greitt lánin án þess
að svo sé,“ segir Guðmundur.
Samræming í húsnæðis-
og skattkerfi
Guðmundur segist ekki vilja
nefna neinar tölur um æskilega
lækkun greiðslubyrði námsjána, en
hann telji svigrúm innan LÍN til að
framkvæma slíka lækkun. Nú starf-
ar nefnd, skipuð af menntamálaráð-
herra, að endurskoðun laga um LÍN
og tekur hún meðal annars endur-
greiðsluhlutfallið til skoðunar.
„Allir stjórnmálaflokkar hafa lýst
því yfir að þeir vilji lækka endur-
greiðsluhlutfallið og mér finnst
rangt að nefna einhveija tölu sem
okkar kröfu, á meðan þessi vinna
er í gangi. Þetta snýr ekki eingöngu
að lánasjóðskerfinu, og vel getur
verið að einnig þurfi að gera eitt-
hvað til samræmingar í húsnæðis-
kerfínu og skattkerfinu,“ segir Guð-
mundur og minnir á ábendingar
Sambands ungra sjálfstæðismanna
í sama anda um sérstök húsnæðis-
kaupaskattkort eða fjárfestinga-
skattkort fyrir ungt fólk.
Guðmundur segir ekki ljóst
hversu hátt hlutfall námsmanna
ráðist í húsnæðiskaup 2-3 árum
eftir nám, en hann telji þá vera
talsvert marga. Námslánakerfið
hvetji ekki til sparnaðar og því eigi
fólk ekki höfuðstól til að ráðstöfun-
ar að námi loknu, sem leiði til að
það lendi í vandræðum við hús-
næðiskaup. Eftir síðustu áramót fái
þessir einstaklingar þó tæpast lán
hjá Húsnæðisstofnun.
Unnið að endurskoðun
á lögum um LÍN
Bjöm Bjamason menntamálaráð-
herra segist ekki vilja taka afstöðu
til kröfu námsmanna um lækkað
endurgreiðsluhlutfall að sinni.
„í fyrsta lagi er starfandi nefnd
í samræmi við stefnuyfirlýsingu rík-
isstjórnar sem er að endurskoða lög
um LÍN, og hvað kemur út úr því
starfi vil ég ekkert fullyrða um.
Námsmenn eiga þar fulltrúa og við
skulum bíða eftir því hvað kemur
úr J)ví starfi.
I öðm lagi er þarna verið að fjalla
um húsnæðislánakerfíð og spurning-
in er sú, hvemig á að tengja saman
það markmið LÍN að styðja alla
námsmenn til náms og hins vegar
varðandi húsbyggingar. Það er mál
sem heyrir ekki að öllu leyti undir
menntamálaráðuneytið."
Morgunblaðið/Þorkell
Yfirbyggð göngugata
við Garðatorg
BYGGT hefur verið 1.200 fer-
metra glerhýsi yfir göngugötuna
við Garðatorg í miðbæ Garða-
bæjar. Þeir sem fjármagna bygg-
inguna eru eigendur verslana við
Garðatorg auk Garðabæjar sem
á 26% hlut í byggingunni.
STOFNAÐUR hefur verið minning-
arsjóður um Vivan Hrefnu Óttars-
dóttur sem myrt var í Sviss fyrir
skömmu.
Sjóðurinn er til styrktar unglings-
dóttur Vivan, Urði Úu Guðnadóttur,
Flutt verða inn 2Vi metra há
tré frá Bandarílqunum og settir
verða upp bekkir.
Hátt í 30 fyrirtæki eru í hús-
inu. Gleryfirbyggingin kostaði
nálægt 45 milljónum króna.
sem morðinginn réðst einnig á áður
en hann flúði af vettvangi glæpsins.
Þeim, sem vilja minnast Vivan,
er bent á söfnunarreikning nr. 137-
05-18734 í Landsbanka íslands fyrir
Urði Úu.
762 þúsund
farþegar með
Flugleiðum
FYRSTU átta mánuðu ársins
fluttu Flugleiðir 761.996 farþega
í innanlands- og millilandaflugi
sem jafngildir 7% fjölgun frá sein-
asta ári. Mest er fjölgunin í milli-
landaflugi, eða um 7,8% og að
mestu yfir vetrarmánuðina.
Samkvæmt upplýsingum frá
Flugleiðum hefur sætanýting batn-
að milli ára, sem segi í raun meira
um þróun rekstrarins en fjöldi far-
þega.
Vöruflutningar Flugleiða fyrstu
átta mánuði ársins jukust um rúm-
lega 8% og voru 9.225 tonn flutt.
Aukningin er að mestu leyti í út-
flutningi, fyrst og fremst á fersk-
um fiski. Fraktflutningar innan-
lands stóðu í stað.
Minmngarsjóður um
Vivan Hrefnu