Morgunblaðið - 24.09.1995, Blaðsíða 20

20 SUNNUDAGUR 24. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
sssssas?

Morgunblaðið/Guðni
L. WILLIAM McNutt, Jr. er forstjóri Collin Street Bakery í Corsicana í Texas. Fyrirtækið selur jólakökur um allan heim og á fjölda
viðskiptavina á Islandi.
VIÐFORUL KAKA
ÚR COLLINSTRÆTI
eftir Guðna Einarsson
SMÁBORGIN Corsicana er
um 80 km sunnan við Dall-
as í Texas. Bærinn átti
sitt blómaskeið í kringum
aldamótin þegar olíuævintýrið hófst
í Texas. Þarna var boruð fyrsta
olíuholan í Bandaríkjunum utan
Oklahomaríkis og á skömmum tíma
urðu lindirnar margar í Corsicana.
íbúafjöldinn margfaldaðist og varð
yfir 50 þúsund manns þegar best
lét. Nú býr helmingi færra fólk í
borginni.
Stærsta fyrirtækið í borginni
Þegar maður kemur að Corsicana
eftir þjóðvegi 45, sem liggur á milli
Dallas í norðri og Houston í suðri,
blasir við stórt skilti sem býður
vegfarendum að fá sér kökur og
kaffi í Collinstræti fyrir 10 sent eða
um krónur sex og fimmtíu íslensk-
ar. Á leiðinni inn í borgina sjást
víða merki þess að olíuævintýrinu
er lokið. Innan um bensínstöðvar
sem gera vegfarendum tæ
landi gylliboð, standa nið-
urnídd hús. Járnbrautar-
teinar skera aðalgöt-
una með skömmu
millibili og á milli
teinanna rísa himin-
háar korngeymslur.
Eftir rúmlega
tveggja kílómetra gj
akstur frá hrað-
brautinni kemur
maður að Collin Stre-
et-bakaríinu, sem fyrir
löngu er flutt úr Collin-
stræti og stendur nú við
Sjöunda breiðstræti.
VIÐSKIPn AIVINNULÍF
Á SUNIMUDEGI
► L. William McNutt, Jr. er forstjóri Collin Street Bakery í
Corsicana í Texas. Bakaríið er stærsta fyrirtækið í borginni
og hefur allt að 650 starfsmenn. Það á stór dótturfyrirtæki
í matvælaiðn og tölvuvinnslu. McNutt tók við rekstrinum af
föður sínum sem keypti bakaríið ásamt fleirum 1946. Aðal-
framleiðsla bakarísins er ávaxtakaka sem hlotið hefur fjölda
viðurkenninga og er send um allan heim fyrir jólin. Að sögn
McNutt á fyrirtækið yfir 500 viðskiptavini á Islandi og er
það líklega heimsmet - miðað við mannfjölda að sjálfsögðu.
Myndir og áritanir
Bakaríið lætur lítið yfir
sér, þótt það sé stærsta
fyrirtækið í Corsicana.
Út að götunni snýr
tveggja hæða múrsteins-
bygging og er brauðbúð
á neðri hæðinni. Fyrir
utan blaktir bandaríski
fáninn. Þegar inn er kom-
ið blasa við myndir úr
sögu fyrirtækisins og á
einum veggnum er gler-
;; kassi sem geymir frímerki
af bréfum viðskiptavina hvað-
anæva að úr heiminum. Einnig
má sjá þar bréf frá þekktu fólki,
meðal annars Elísabetu Englands-
drottningu. Frank Sinatra og fleir-
um sem hafa sent myndir af sér
JÓLAKAKAN hefur verið nær óbreytt allt frá
upphafi, smávægilegar breytingar voru gerðar
1947 og síðan ekki söguna meir.
og eiginhandaráritanir til staðfest-
ingar á hamingju sinni yfir að hafa
smakkað heimsins þekktustu ávax-
taköku frá Collin Street Bakery.
Bakaríið státar auk þess af fjölda
viðurkenninga bæði fyrir kökuna
og góðan árangur í viðskiptum,
meðal annars frá Monde Selection
í Belgíu, sælkerafélaginu The New
York Gourmet Society, Texasríki
og viðskiptaráðuneyti Bandaríkj-
anna.
Hin árlega jólakökuvertíð
Undirritaður hafði mælt sér mót
við John Crawford, framkvæmda-
stjóra sölusviðs Collin Street Ba-
kery. Crawford tók á móti blaða-
manni í anddyrinu og bauð hann
hjartanlega velkominn á klingjandi
texönsku. Crawford sagði að þegar
forstjórinn, L. William McNutt, Jr.,
frétti að blaðamaður væri væntan-
legur frá Islandi hafi hann eindreg-
ið óskað eftir því að fá að veita
honum viðtal. McNutt er af annarri
kynslóð núverandi eigenda fyrir-
tækisins. Hann bytjaði á að útskýra
reksturinn og rekja sögu bakarísins:
„Við erum fyrst og fremst í jóla-
gjafaframleiðslu. Ávaxtakakan, De
Luxe Fruitcake, eða jólakakan, er
eiginlega okkar eina framleiðsla og
aðeins seld eftir pöntunum og send
í pósti. Fyrirtæki og einstaklingar
panta kökur og láta senda þær vin-
um og velunnurum í jólagjöf, einnig
pantar fólk kökur til eigin neyslu.
Aðalannatíminn stendur í 11 til 12
vikur fyrir jól, þá vinna hérna 650
mannsi Við erum auk þess með litla
brauðgerð og verslun, svona til að
bakararnir hafi eitthvað að gera á
milli jólakökuvertíða. Þar éru bak-
aðar ýmsar sortir af kökum og
brauði. Lungann úr árinu vinna
ekki nema um 85 starfsmenn hjá
okkur.“
Laumufarþegi í lestinni
Mc Nutt segir að það hafi verið
ótrúleg slembilukka örlaganna sem
olli því að þetta þjóðþrifafyrirtæki
var stofnað í Corsicana árið 1896.
„Fyrir aldamótin streymdi fólk til
Bandaríkjanna,_ ekki hvað síst frá
Þýskalandi og írlandi. Hér í Suður-
Texas settist að fjöldi Þjóðveija.og
búa margir af þýsku bergi brotnir
á þessum slóðum. August, eða Gus
Weidmann, var ungur bakari sem
kom frá Wiesbaden í Þýskalandi til
að leita gæfunnar í Bandaríkjunum
árið 1894. Hann ætlaði sér að fara
til Suður-Texas og hitta vini sína
þar. Hann átti enga peninga en gat
lætt sér um borð í járnbrautalest,
þótt hann væri farmiðalaus. Það
komst upp um kauða skömmu eftir
að lestin fór frá Dallas og honum
var hent út á fýrsta viðkomustað,
sem var hér í Corsicana. Þá var hér
mikið um að vera. Olíuævintýrið á
fullu og margt fólk í bænum.“
Laumufarþeginn Weidmann fékk
vinnu á kaffihúsinu í bænum og
ekki leið á löngu uns hann hafði
sannað snilli sína á sviði kökugerð-
arlistar. Eftirréttirnir og sæta-
brauðið sem hann gerði vakti mikla
lukku og aðsóknin að kaffihúsinu
jókst til muna. Einn fastagestanna
var írskur innflytjandi að nafni Tom
McElwee. Hann hafði hagnast á
bómullarrækt og átti auk þess fjöl-
leikahús. Einhvern tímann yfir
kaffibolla og kökusneið spurði Tom
McElwee vin sinn Weidmann bak-
ara hvers vegna hann opnaði ekki
eigið bakarí. Weidmann sagði að
ekki skorti sig áhugann, en hann
hefði bara ekki efni á því. Það varð
úr að þeir stofnuðu saman brauð-
gerðarhús árið 1896. McElwee lagði
til fjármagnið en Gus Weidmann
þekkinguna. Fyrsta bakaríið var í
Collinstræti og þannig er nafnið
Collin Street Bakery til komið.
Reksturinn gekk að óskum og
áratug seinna reistu þeir félagar
nýtt brauðgerðarhús í næstu götu
og innréttuðu sjö gistiherbergi á
efri hæðinni. Þar var ekkert til spar-
að og stílað upp á að laða að efn-
aða gesti. Þar hvíldu lúin bein menn
á borð við stórsöngvarann Enrico
Caruso, Will Rogers, heiðursmaður-
inn Jim Corbett og John Ringling,
eigandi samnefnds sirkuss. Þegar
Ringling-sirkusinn kom í bæinn
gistu sirkusstjórarnir ævinlega uppi
á lofti í Collin Street-bakaríinu.
Allir gestirnir fengu að smakka
á ávaxtrkökunni góðu sem var fast-
ur liður í framleiðslu bakarísins.
Árið 1913 óskuðu sirkusforstjór-
arnir eftir því að bakaríið sendi
nokkrum útvöldum vinum og vel-
unnurum sirkuss Ringling-bræðra
þessa frábæru köku í jólagjöf. Það
var upphafið að kökusendingunum
frá Collinstræti.
Mikil aukning í póstsölu
Þar kom að þeir félagar Gus
Weidmann og Tom McElwee lögðu
niður störf. Árið 1946 keypti faðir
L. Willam McNutt og félagar hans
bakaríið af ekkju Toms McElwee.
Seinni heimsstyijöldinni var nýlokið
og sóknarhugur í mönnum. Nýju
eigendurnir ákváðu að leggja aukna
áherslu á póstsöluna. „Hún hefur
vaxið ár frá ári síðan,“ segir McNutt
yngri. „Fyrsta árið seldu þeir 58
þúsund pund af kökum (rúmlega
26 tonn). I fyrra sendum við frá
okkur yfir fjögur milljón pund af
kökum (rúmlega 1.800 tonn), eða
meira en eina og hálfa milljón kök-
ur. Við fengum yfir 400 þúsupd
pantanir í fyrra, þar af 530 frá ís-
landi. Það er ekki svo lítið, því þið
eruð ekki mörg sem búið þar. 1
kringum 80% viðskiptavina okkar
panta ár eftir ár.“
Dótturfyrirtæki
Uppistaðan í ávaxtakökunni er
pecan-hnetur, eða 27% af þyngd-
inni. Þessi hneta er ræktuð í suð-
austurhluta Bandaríkjanna og það-
an koma 97% heimsframleiðslunn-
ar. Collin Street-bakaríið notar yfir
700 tonn af hnetum á ári. Bakaríið
I
I
I
I
\
)
i
i
l
i
i
I
i
i
i
i
\
i