Morgunblaðið - 24.12.1995, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 1995
B 31
KVIKMYNDIR/Sambíóin hafa tekið til sýninga nýjustu teiknimynd Walt Disney-fyrirtæk-
isins, „Pocahontas“. Hún byggist á sannsögulegum atburðum sem áttu sér stað við land-
nám Evrópumanna í Ameríku fyrir tæpum 400 árum.
Saga
kvenhetju
POCAHONTAS“ er þrí-
tugasta og þriðja teikni-
mynd Walt Disney-fyr-
irtækisins í fullri lengd.
Hún er fyrsta teiknimynd fyrir-
tækisins sem byggist á sannsögu-
legum atburðum og fjallar um
samnefnda kvenhetju og kynni
hennar af enskum sjóliða, John
Smith. í ár eru nákvæmlega 400
ár liðin frá fæðingu hennar.
„Pocahontas“ gerist árið 1607,
í byrjun nýrrar landkönnunarald-
ar. Hópur breskra ævintýramanna
undir forystu fégráðugs yfirmanns
Virginia-fyrirtækisins siglir í átt
til nýja heimsins á skipinu The
Susan Constant, í leit að gulli og
gersemum. í hópnum er óttalaus
hermaður, John Smith að nafni. Á
meðan lifir falleg og ung frum-
byggjastúlka að nafni Pocahontas
áhyggjulausu lífi í Virginíu. Hún
er dóttir höfðingjans, Powhatan
og veltir framtíðinni fyrir sér.
Ætti hún að giftast Kocoum, stað-
fasta stríðsmanninum sem faðir
hennar hefur valið, eða hafa örlög-
in ákveðið að senda hana á aðrar
brautir? Hún leitar ráða hjá vinum
sínum, Meeko, stríðnum þvotta-
birni, kólibrífuglinum Flit og
Willow, 400 ára gömlum anda sem
býr í öldnu tré.
Þegar skip ævintýramannanna
kemur að landi í nýja
heiminum byija þeir
í einfeldni sinni að
grafa af ofsa eftir gulli í sveitum
nýlendunnar. John Smith fær það
verk að njósna um mannaferðir í
nágrenninu og rekst þar á Poca-
hontas. Þrátt fyrir gagnkvæma
hræðslu og árekstra til að bytja
með, laðast þau hvort að öðru og
hún kynnir fyrir honum heim ólík-
an nokkru því sem hann hefur
áður komist í kynni við. Hún kenn-
ir honum að hver steinn, hvert tré
og hver skepna hefur sál og út-
skýrir hvernig indíánar geta „mál-
að með öllum litum vindsins". Á
meðan samband þeirra verður
nánara, versnar sambúð Breta og
innfæddra að sama skapi hratt.
Hatur og hræðsla vex dag frá
degi. Þegar Powhatan, faðir Poca-
hontas, handsamar Smith og
hyggst taka hann af lífi, leggur
Pocahontas líf sitt að veði og seg-
ir föður sínum að hann verði að
lífláta hana einnig. Smith er
þakklátur henni fyrir
fórnina og
þakkar
YFIRMAÐUR Virginia-fyr-
irtækisins er fégráðugur og
hygfifst verða ríkur í nýja
heiminum.
POCAH-
ONTAS fell-
ur fyrir
enska her-
POWHATAN höfðingi, faðir Pocahontas, handsamar John og
ætlar að lifláta hann.
V andasamt verk
SAMBÍÓIN lögðu mikið í tal-
setningu „Pocahontas",
enda eru gæðakröfur Disney-
fyrirtækisins miklar. Leikstjóri
talsetningarinnar er Ágúst.
Guðmundsson kvikmyndagerð-
armaður og er hann þýðandi
að auki. Titilhlutverkið, Poca-
hontas, er í höndum Valgerðar
Guðnadóttur, Hilmir Snær
Guðnason leikur John Smith,
Arnar Jónsson er í hlutverki
yfirmannsins fégráðuga og Jó-
hann Sigurðarson leikur Pow-
hatan höfðingja. Valgerður
syngur einnig lagið Litbrigði
vindsins, en Eyjólfur Krisljáns-
son syngur fyrir John Smith.
Ágúst segir talsetninguna
vissulega hafa verið vandaverk.
„Vinnslan var mikið þolinmæð-
isverk, ekki síst þar sem við
þurftum að mæta ströngum
gæðakröfum Walt Disney-fyr-
irtækisins. Fulltrúar þess fylgd-
ust með vinnslunni og þurftu
að samþykkja alla leikarana,"
segir hann.
Agúst hefur áður leikstýrt
talsetningu teiknimyndanna um
Skógardýrið Húgó og Þumal-
ínu. Hann segir að
leikstjórn „Poca-
hontas“ hafi að
mörgu leyti verið
erfiðari. „Þar er um
að ræða fólk en ekki
dýr. Það er mun
meira nákvæmis-
verk að láta radd-
irnar passa við
varahreyfingar
manna en dýra.
Einnig fór mikill
tími í að leyfa full-
trúum Disney að
heyra allt saman, en
þeir gáfu nákvæm-
ar fyrirskipanir, til
að mynda um hljóð-
styrk allra radda.“
Að sögn Björns Inga Hrafns-
sonar hjá Sambíóunum voru
Disney-menn mjög ánægðir
með islensku talsetninguna.
Reyndar hafi þeir það góða
reynslu af íslenskum talsetjur-
um að til tals hafi komið að
láta íslensku aðilana sjá um tal-
setningar fyrir önnur Evrópu-
lönd. „Margir íslenskir leikarar
eru orðnir töluvert sjóaðir í
orjjun
Agúst
Guðmundsson
þessari vinnu. Sér-
stök dómnefnd hjá
Disney velur leikar-
ana, svo það þykir
mikil upphefð að fá
að Ijá Disney-teikni-
mynd rödd sína.“
Björn Ingi segir
teiknimyndir Di-
sney-fyrirtækisins
ótrúlega vinsælar.
60.000 manns hafi
til dæmis séð Kon-
ung ljónanna á sín-
um tíma og 25-30
þúsund eintök hafi
selst af myndband-
inu. „Fólk tekur ást-
fóstri við myndirn-
ar, bæði ungir og
aldnir,“ segir hann.
Hann bætir því við í lokin að
vinnsla á nýjustu Disney-mynd-
inni, Leikfangasögu eða „Toy
Story“, sé langt komin, en Ág-
úst Guðmundsson leikstýrir
henni cinnig. Ráðgert er að hún
verði páskamynd Sambíóanna,
en hún lauk nýlega fjórðu viku
sinni á toppi aðsóknarlistans í
Bandaríkjunum.
fyrir sig með því að bjarga Pow-"
hatan frá því að fá breska byssu-
kúlu í brjóstið, en særist sjálfur
við það. Myndin endar á trega-
fullu augnabliki, þegar Smith og
Pocahontas skiljast að, vitandi að
sálir þeirra eru sameinaðar að ei-
lífu.
Disney-fyrirtækið vendir kvæði
sínu í kross með „Pocahontas“.
Áhersla var lögð á að gera fólkið,
Pocahontas sjálfa og John Smith,
sem raunverulegast, en í fyrri
teiknimyndum hefur mannfólkið
ekki komið mikið við sögu. Umsjón
með teiknuninni á Pocahontas
sjálfri hafði Glen Keane. Hann
hafði áður unnið við myndirnar
„The Little Mermaid", þar sem
hann sá um teiknun persónunnar
Ariel, „The Beauty and the Be-
ast«_ þar sem hann hafði yfirum-
sjón ’með teiknun Dýrsins og
„Aladdin“, þar sem hann gegndi
sama hlutverki varðandi söguhetj-
una. Umsjón með teiknun Johns
Smiths var í höndum hins gamal-
reynda teiknara Johns Pomeroy.
Átta aðrir umsjónarmenn sáu um
að stjórna 600 manna liði teiknara
og tæknimanna við gerð myndar-
innar.
Umsjón með gerð myndarinnar
í heild sinni hafði leikstjóratvíeyk-
ið Mike Gabriel og Eric, Goldberg,
Gabriel, sem hefur unnið hjá Disn-
ey-fyrirtækinu í fjölda ára sem
teiknari, leikstýrði teiknimyndinni
„The Rescuers Down Under“ sem
fýrirtækið gerði árið 1990. Gold-
berg, sem er fjölhæfur teiknari,
starfrækti eigið stúdíó í London
til langs tíma, þar til Disney-fyrir-
tækið fékk hann til að teikna and-
ann í „Aladdin" árið 1990. Þetta
er frumraun hans í leikstjórastóln-
um.
Framleiðandi myndarinnar er
James Pentecost, reyndur Broad-
way-maður, sem þykir með ein-
dæmum sköpunarglaður og sam-
vinnuþýður. Aðstoðarframleiðandi
er Baker Bloodworth, sem hóf
feril sinn einnig í leikhúsinu. Um
klippingu sá H. Lee Peterson, en
hann sá einnig um klippingu á
„Aladdin“.
Handritshöfundar eru þrír, Carl
Binder, Susannah Grant og Philip
LaZebnik. Þeir fengu það verkefni
að ná hinum sanna anda Poca-
hontas niður á blað. Tom Sito sá
um framvindu sögunnar og í sam-
vinnu við leikstjórana og aðstoð-
armenn sína setti hann söguna á
spjöld, sem teiknararnir unnu síð-
an eftir.
Listrænn ráðunautur er Michael
Giaimo. Hann ferðaðist nokkrum
sinnum til Virginíu, þar sem hann
kannaði umhverfið og fegurð þess.
Hlutverk tónlistar i „Pocahont-
as“ er mikilvægt. Alan Menken
samdi tónlistina og Stephen
Schwartz textana, en Menken er
margfaldur Óskarsverðlaunahafí.
Hann samdi sjö ný lög fyrir mynd-
ina og sótti marga sögufundi við
gerð myndarinnar, þar sem tón-
listin gegnir mikilvægu hlutverki
í framvindu sögunnar.
Roy Disney, varafonnaður Walt
Disney-fyrirtækisins, segir: „Saga
Pocahontas höfðar til fólks vegna
einfaldleika síns. Sagan fjallar ein-
faldlega um mikilvægi þess að
fólk lifi í sátt og samlyndi. Jafn-
vel þótt menningarheimar fólksins
eigi fátt sameiginlegt, býr það í
sama landi. Það virtist vera við
hæfi að gera mynd með þessum
boðskap, sem fólk víða um heim
mætti taka tillit til i auknum
mæli.“