Morgunblaðið - 28.02.1996, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Ríkissaksóknari hefur svarað
ósk biskups um opinbera rannsókn
Ekkí viðhlítandí gnrnd-
völlur til rannsóknar
*
Asakanir á biskup ræddar á fundum kirkjuráðs,
prófasta og vígslubiskupa næstu daga
Morgunblaðið/Ásdís
LEIKARARNIR Guðrún Ásmundsdóttir og Helgi Björnsson
koma til félagsfundar Leikfélags Reykjavíkur sem haldinn var
í Borgarleikhúsinu í gærkvöldi.
Ályktun félagsfundar LR
Leikhúsráð fjalli
um uppsagnir
HALLVARÐUR Einvarðsson
ríkissaksóknari hefur ritað hr. Ól-
afi Skúlasyni, biskupi íslands, bréf
þar sem hann segir að svo komnu
ekki viðhlítandi grundvöll til opin-
berrar rannsóknar á ásökunum í
hans garð. Biskup segist ekki ætla
að láta af embætti vegna þeirra
ásakana sem fram hafa komið.
Hann ætlar að ræða ásakanirnar
á kirkjuráðsfundi í þessari viku
og á fundi með öllum próföstum
og báðum vígslubiskupum í næstu
viku. Biskup lýsir furðu sinni á
ummælum Guðrúnar Jónsdóttur,
starfskonu Stígamóta, í fjölmiðl-
um en hún telur sig ekki hafa
brotið trúnað og segist hafa látið
ummæli falla í samráði við þær
konur, sem beri biskup sökum, og
með samþykki þeirra.
Biskup óskaði eftir því við ríkis-
saksóknara 22. febrúar sl. að hann
léti fara fram opinbera rannsókn
á tilurð og sannleiksgildi ásakana
í sinn garð um meint refsivert
athæfí. I bréfi biskups var vísað
í 6. grein laga um mannréttinda-
sáttmála Evrópu. Lögfræðingur
biskupsstofu sendi auk þess ítar-
lega greinarge'rð til ríkissaksókn-
ara þar sem grundvöllur rannsókn-
ar _er studdur fleiri lagarökum.
í bréfi ríkissaksóknara til bisk-
ups í gær segir orðrétt: „Umfjöllun
fjölmiðla með ásökunum í yðar
garð eða heimildir þeirra geta
ekki, á þeim grundvelli sem fyrir
liggur, verið tilefni til opinberrar
rannsóknar, hvorki að frumkvæði
ákæruvaldsins né að kröfu yðar.
Hljóta hér frekar að koma til álita
ákvæði laga um ærumeiðingar og
málsmeðferð slíkra mála, sem eft-
ir gildistöku laga nr. 71,1995 er
nú öllum skipað í XXV. kafla al-
mennra hegningarlaga nr.
19,1940. Með þeim tilvitnuðu
lagabreytingum var dregið úr
frumkvæðisrétti ákæruvaldsins til
beinna aðgerða og málshöfðunar
um slík brot. Ósk yðar og rök-
stuðningur fyrir umbeðinni rann-
sókn og sú lagastoð, sem þér til-
greinið, tekur ekki til slíkrar rann-
sóknar en er að svo komnu heldur
ekki viðhlítandi grundvöllur til
þess að mælt sé fyrir um opinbera
rannsókn að frumkvæði ákæru-
valds um þau efni.“
Hefur fundið fyrir
miklum stuðningi
í fréttaþættinum Dagsljósi í
Ríkissjónvarpinu í gærkvöldi
spurði Þorfinnur Ómarsson biskup
hvort hann gæti setið áfram ef
einhveijir efuðust um sakleysi
hans. Biskup spurði á móti hvern-
ig hann gæti losnað við þessar
ásakanir, hvemig hann gæti
hreinsað sig.
„Ég get þá alveg eins spurt
sjálfan mig: geturðu haldið áfram
að vera manneskja með þessar
hörmulegu ásakanir á bakinu."
Hann sagði að ef hann færi úr
embætti væri hann að koma þeim
skilaboðum áleiðis að ef einhveij-
um væri illa við einhvern mann
þá væri hægt að koma sögum af
stað og sá hinn sami yrði að hopa
á hæl. „Ég vil ekki láta, ekki einu
sinni þijár, ekki einu sinni fímm
konur, ráða því hvort ég er í því
embætti, sem ég er í í dag, eða
ekki.“ Biskup sagðist hafa fundið
fyrir gífurlegum stuðningi bæði
leikmanna og presta í gær. Marg-
ir hefðu sagt við sig að hann
mætti ekki einu sinni láta sér koma
til hugar að segja af sér.
Tengt kirkjugarðamáli
Aðspurður um það hvort hann
kynni einhveija skýringu á því
hvers vegna þessi mál koma upp
núna sagðist Ólafur hvorki skilja
upp né niður í því. Svo virtist sem
einhver héldi um þræði og það
væri kappsmál einhvers að um-
ræðan hjaðnaði aldrei. Hann sagð-
ist hafa heyrt sögusagnir um sjálf-
an sig um árabil. Arin 1990 og
1991 hefðu miklar kviksögur kom-
ist af stað í tengslum við kirkju-
garðamál, sem þá var mjög brenn-
andi, og útfararstjóri nokkur hefði
verið duglegur að breiða það út
að hann hefði angrað konur.
Fyrrverandi lögreglukona hefði
skrifað bréf til borgarstjóra, ráð-
herra og forseta og tíundað ýmis-
legt sem hægt var að finna bisk-
upi til hnjóðs. Hann hefði kallað
útfararstjórann á sinn fund og þá
hefði hann gefíð sér skírnarnöfn
tveggja kvénna sem hann sagði
að biskup hefði angrað. Ólafur
sagðist hafa beðið um heimilisföng
og símanúmer og útfararstjórinn
hefði lofað að koma með þau
næsta dag en hann væri ekki kom-
inn enn.
Þá var biskup spurður hvort
hann teldi að einhver öfl væru að
þrýsta á að þessi mál kæmu upp
og sagðist hann þá hafa séð þessa
fyrrverandi lögreglukonu stjóma
þeirri konu sem hefði skrifað bréf
til siðanefndar Prestafélagsins,
„þannig að mann grunar að ein-
hver þessara afia séu enn að verki.“
Ósáttur við Guðrúnu
Biskup er mjög ósáttur við að
Guðrún Jónsdóttir, starfskona
Stígamóta, skuli hafa talað um sig
með nafni í íjölmiðlum og segist
hljóta að eiga réttindi sem ein-
staklingur eins og hver annar.
Hann sagðist í samtali við
Morgunblaðið hafa spurst fyrir,
bæði hjá einstaklingum og opin-
berum aðilum, hvort það hefði
nokkurn tíma gerst að nafn og
staða manns væru tilgreind af
Stígamótum fyrir það að þar væru
einhveijar konur sem bæru hann
sökum. Fjöldinn allur af fólki hefði
tjáð sig um þetta og lýst yfir mik-
illi undrun sinni.
„Guðrún Jónsdóttir hefur aidrei
talað við mig þótt þessar konur
komi saman vikulega, að því að
mér skilst, af mínum völdum. En
svo kemur hún í fjölmiðla og nefn-
ir ekki aðeins þessar þijár konur
heldur jafnvel tvær til viðbótar.
Það er ekkert verið að skafa utan
af því. Það, að ég hafí heyrt að
þessar konur væru með einhvern
áburð er eitt. Þegar Guðrún Jóns-
dóttir kemur sjálf og lýsir þessu
yfír, það er allt annar handleggur.
Það er bara eins og náðarstungan
sé veitt. Hér er dómurinn fallinn!
Mér féll þetta alveg óskaplega
illa,“ segir Ólafur Skúlason.
Athugasemdir Guðrúnar
Guðrún Jónsdóttir sendi í gær
frá sér eftirfarandi athugasemdir
vegna ummæla Ijiskups í ellefu-
fréttum í fyrrakvöld sem rakin
voru í Morgunblaðinu í gær.
„Biskup lætur að því liggja í
nefndu viðtali að ég hafi brugðist
trúnaði er ég staðfesti í fjölmiðlum
að þijár konur, sem hafa greint
stjórn Prestafélags íslands frá
meintu kynferðisofbeldi er þær
hafí orðið fyrir af hendi biskups,
hafi leitað til Stígamóta. Staðfest-
ing mín á að þær hefðu leitað til
Stígamóta var gerð í samráði við
og-með samþykki þeirra.
Það að ég minntist á biskup sem
meintan ofbeldismann lít ég ekki
á sem trúnaðarbrot. Um málið
hefur verið fjallað ítarlega í fjöl-
miðlum undanfarnar vikur og nafn
biskups verið tengt því, þannig að
ekki verður séð að um trúnaðar-
brot geti verið að ræða af minni
hendi.
í umræddu viðtali talaði biskup
um íjárframlag kirkjunnar til
Stígamóta á sl. árí og að næstkom-
andi fímmtudag eða föstudag
verði fjallað um sama efni á skrif-
stofu hans varðandi árið í ár. Hið
rétta í málinu er að Stígamót hafa
ekki notið fjárframlaga frá þjóð-
kirkjunni, hvorki í fyrra né áður
og ekki sótt um slík fjárframlög
til þjóðkirkjunnar.
Stígamót hafa hins vegar tvisv-
ar sótt um verkefnastyrki til
Hjálparstofnunar kirkjunnar.
Fyrra sinnið var fyrir þremur árum
vegna útgáfu á fræðsluriti um
kynferðislegt ofbeldi og á fyrra
ári styrkti Hjálparstofnun kirkj-
unnar útgáfu afmælisblaðs Stíga-
móta með einni auglýsingu og
styrktarlínu.“
Framlög frá
Hjálparstofnun kirkjunnar
Ólafur Skúlason segir það orð-
hengilshátt af Guðrúnu að halda
því fram að Stígamót hafi ekki
fengið fjárframlög frá Þjóðkirkj-
unni. „Það sem ég sagði í Sjón-
varpinu átti náttúrulega að vera
gálgahúmor, kaldhæðni vegna
þessara ásakana á mig. Stígamót
hafa fengið styrk frá Hjálparstofn-
un kirkjunnar á liðnum árum,
Kvennaathvarfíð hefur fengið úr
Kristnisjóði. Þetta eru hvort
tveggja sjóðir ■ kirkjunnar, þannig
að kirkjan hefur auðvitað styrkt
Stígamót alveg eins og hún styrkti
Kvennaathvarfið,“ sagði biskup.
. Aðspurður um það til hvers
hann hefði verið að vísa þegar
hann hefði sagt að fjallað yrði um
beiðnir um fjárstyrk á fimmtudag
og föstudag sagði hann að hjá
Kristnisjóði væru ýmsar beiðnir
um fjárstuðning, þ.á m. frá
Kvennaathvarfí.
Ráðuneytið fjallar
ekki um málið
Biskup hitti Þorstein Pálsson
kirkjumálaráðherra í gærmorgun.
Þorsteinn sagði að biskup hefði
rætt við sig þau alvarlegu mál,
sem upp hefðu komið, til þess að
upplýsa sig.
„Málið er ekki með neinum
hætti inni á borði kirkjumálaráðu-
neytisins. Biskup tók sjálfur
ákvörðun um að vísa þessu til
skoðunar hjá ríkissaksóknara. Ég
tel að það hafi verið rétt og skyn-
samleg viðbrögð af hans hálfu eins
og málum var komið. Meðan mál-
ið er þar til athugunar er ekki
meira um það að segja,“ sagði
Þorsteinn.
FÉLAGSFUNDUR í Leikfélagi
Reykjavíkur ályktaði í gærkvöldi
að samkvæmt lögum félagsins og
með hliðsjón af almennri venju beri
leikhússtjóra að leggja ráðningar
og uppsagnir fastráðinna starfs-
manna fyrir leikhúsráð til sam-
þykktar.
Jafnframt segir í ályktuninni að
fulltrúum félagsins í leikhúsráði sé
ekki heimilt að framselja þetta vald
BYGGT hefur verið yfir grylju í
kringum vatnslistaverkið Fyssu í
Grasagarðinum í Laugardal vegna
skemmdarverka sem unnin hafa
verið á öryggisbúnaði í gryfjunni.
Ung stúlka slasaðist nýlega þegar
grýlukerti féllu af listaverkinu á
andlit hennar, þar sem hún var að
leik, og brotnuðu þijár tennur. Að
sögn Guðmundar Þóroddssonar
vatnsveitustjóra er vatnsveitan
tryggð gagnvart slysum sem þess-
um. Guðmundur sagðist ekki
hafa talað við stúlkuna en taldi
að slysið mætti rekja til þess að
dregið var úr vatnsrennsli verksins
vegna frosts og hvassviðrisins und-
anfarna daga. Við það mynduðust
grýlukerti utan á verkinu.
Skemmdarverk
Sagði hann að mikið hefði verið
um skemmdarverk á öryggisneti í
gryfju sem er í kringum verkið og
að gripið hefði verið til þess að loka
gryfjunni með plönkum sem lagðir
voru yfir hana. Stúlkan hefði því
haft greiðan aðgang að verkinu.
„Öryggisnetið var sett til að
grípa þá sem kynnu að detta í
gryfjuna,“ sagði hann. „Það eru
alltaf einhverjir sem eru að
skemma netið. Við höfum hreinsað
upp hrúgur af gijóti og sumir
steinarnir verið svo stórir að þeir
KERRA aftan í flutningabíl fauk á
móts við Lækjamót í Víðidal í gær-
kvöldi, en að sögn lögreglunnar á
Blönduósi var þá mikið hvassviðri
á þessum slóðum.
sitt í hendur leikhússtjóra. Fulltrú-
um Leikfélags Reykjavíkur í leik-
húsráði og leikhússtjóra beri að
starfa samkvæmt þessari ályktun
ef til nýráðninga, uppsagna eða
breytinga á ráðningarsamningum
kemur.
Fundurinn í gærkvöldi stóð fram
yfír miðnætti og sátu hann rúmlega
60 af um 70 félögum í Leikfélagi
Reykjavíkur.
hafa verið aðfluttir því ekki komu
þeir úr nágrenninu."
Guðmundur sagði að á sunnu-
dagsmorgni hefði verið brugðist
við og grýlukertin brædd af verk-
inu. Benti hann á að ef stúlkan
ætti rétt á bótum þá væri Vatns-
veitan tryggð gegn slysum.
------------»-»-♦------
Störf flytjast
frá Keflavík til
Hafnarfjarðar
Keflavík. Morgunbladið.
ÞRJÚ stöðugildi hjá íslandsbanka
í Keflavík flytjast til Hafnarfjarðar
í haust.
Jón Ólafur Jónsson fulltrúi og
trúnaðarmaður starfsfólks sagði í
samtali við Morgunblaðið að um
skipulagsbreytingu að ræða. Um-
rædd störf væru vinna við nafna-
lista og yrði viðkomandi aðilum
gefinn kostur á að halda vinnunni
svo framarlega sem þeir vildu
vinna í Hafnarfirði.
Breytingin á að taka gildi 1.
sptember og hefðu viðkomandi,
sem væru fjórir starfsmenn, 6
mánuði til að gera upp hug sinn
um hvort þeir vildu halda störfun-
um með þessum skilyrðum.
Flutningabíllinn var á norðurleið
með físk þegar óhappið varð. Að
sögn lögreglunnar fauk kerran út
af veginum en engar skemmdir urðu
á bílnum og bflstjórann sakaði ekki.
Mikið um skemmdar-
verk við Fyssu
Aftaníkerra fauk í óveðri